07-23-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hamilelik Ve Anemi (Kansızlık)
Hamilelik ve anemi (kansızlık)
[/b]
Yazan: dr alper mumcu Tarih:Halk arasında kansızlık olarak da bilinen anemi özellikle
ülkemizde önemli bir sağlık sorunudur Oksijen kanda
hemoglobin adı verilen bir proteine bağlanarak taşınır
Alyuvarlarda bulunan hemoglobin aynı zamanda kana kırmızı
rengi veren maddedir Hemoglobinin normalden düşük olması ise
anemi olarak isimlendirilir
Kadınlarda en sık karşılaşılan anemi türü demir
eksikliği anemisidir Demir, hemoglobinin ana yapısında
bulunan bir elementtir Amerika Birleşik Devletlerinde
kadınların %10-30'unun anemik olduğu düşünülmektedir
Kadınlar erkeklere göre anemiye biraz daha eğilimlidirler
Bunun temel nedeni adet kanamaları ile düzenli ve sürekli
olarak kan kaybetmeleridir Ayrıca kadınların yeme
alışkanlıklarının erkeklerden farklı olması da anemiye
olan eğilimi arttırmaktadır
Hamilelik anemi riskini arttıran bir süreçtir Kan temel
olarak 2 bölümden oluşur Birinci bölüm şekilli elemanlar
denilen akyuvar, alyuvar gibi hücreler, ikinci kısım ise bu
şekilli elemanları taşıyan sıvı yani plazmadır Kırmızı
kürelerin (alyuvar, eritrosit) plazmaya göre olan yüzdesine
hematokrit adı verilir Normalde hematokrit %38-45
arasındadır Yani kanın %38-45'i şekilli elemanlar
kalanı ise plazma tarafından oluşturulmaktadır Hamilelik
sırasında kan hacmi yaklaşık %50 artar Bu artışın büyük
bir bölümü plazma kısmındadır Alyuvarlar plazma kadar
hızlı çoğalamazlar Bu durumda kan içinde alyuvar
konsantrasyonu azalır ve hamilelik öncesi dönemde olduğundan
daha aşağılara iner Bu durum özellikle hamileliğin ilk
yarısında belirgindir Hamilelik ilerledikçe alyuvar yapımı
artar Yapım artışı ise demire olan ihtiyacı arttırır
İlk başlarda gerek duyulan demir vücuttaki depolardan
karşılanır ancak çoğu zaman bu depolar ihtiyacı
karşılamada yetersiz kalır Eğer kişi diet ya da ilaçlar
ile yeteri kadar demir almıyor ise anemi ortaya çıkar Bu tür
anemiye hemodilüsyonel anemi adı verilir Hamile kadınların
yaklaşık %20'sinin anemik olduğu bilinmektedir
Genel olarak hemoglobinin 10 gr/dL altında olması anemi
olarak tanımlanır Hemodilisyon varlığında hematokrit
düzeyi %38-45'den %34 civarına düşer Çoğul gebeliklerde bu
değer %30'a kadar inebilir Gebeliğe bağlı bu fizyolojik
hemodilusyon oksijen taşıma kapasitesinde bir azalmaya neden
olmaz ve aneminin hamilelikte doğurduğu riskleri arttırmaz
Asıl problem olan hamileliğe anemik olarak başlamak ya da
hamileliğin ilk 3 ayında anemik olmaktır
Hamilelikte görülen aneminin olası nedenleri
Demir eksikliği anemisinin en sık karşılaşılan
nedeni yetersiz demir alımıdır Demir hayvansal
gıdarlarda ve yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda
bulunur
Folik asit yetersizliği de anemiye neden olur
Basur ya da benzeri patolojiler nedeni ile kronik kan
kaybı
Gelişmekte olan bebeğin annesinin depolarını
tüketmesi
Travma, kaza gibi durumlarda ani ve fazla miktarda kan
kaybı
Diğer anemi nedenleri
Risk fakörleri
Çoğul gebelik
Beslenme bozukluğu
Sigara kullanımı (besin maddelerinin emilimini
azaltır)
***** kullanımı
Sindirim sistemi hastalıkları
Bazı ilaçların kullanımı
Belirtileri
Pekçok olguda kişi anemik olduğunun farkında değildir Anemi
birden değil de yavaş yavaş geliştiğinde vücut bu duruma
tolerans geliştirir Anemi sıklıkla rutin yapılan incelemeler
sırasında anlaşılır En sık karşılaşılan belirtiler
şunladır:
Halsizlik
Çabuk yorulma
Soluk görünüm
Çarpıntı
Merdiven çıkma, yürüyüş gibi aktivitelerde hemen
yorulma ve nefes nefese kalma
Başdönmesi, baygınlık
Başağrısı
Tırnak diplerinin soluklaşması
Sarılık (nadir)
Karın ağrısı (nadir)
Bu belirtilerin büyük bir kısmının hamileliğin erken
döneminde de normalde görülebilen yakınmalar olduğu gözden
kaçırılmamalıdır
Tanı
Aneminin tanısı çok kolaydır Yapılacak olan bir kan
sayımı ile anemi varlığı saptanabilir İlk kontrolde
yapılacak olan kan sayımı hamilelik öncesi anemi
varlığının anlaşılması açısından önemlidir Hamilelik
takipleri sırasında kan sayımı 24-28 haftalarda
tekrarlanmalıdır
Normal
Hemoglobin Değerleri
Lökosit sayısı
4 000-11 000
Eritrosit
sayısı
3 8-5 2 Milyon
/ml
Hemoglobin
11 5-16 0 gr/dL
Hematokrit
%34-45
MCV
76-103 fl
MCH
27-32 pg
MCHC
30-35 g/dL
Trombosit
(platelet) sayısı
150 000 -
450 000
MCV: Mean Corpuscular
Volume: Ortalama eritrosit hacmi
MCH: Mean Corpuscular Hemoglobin: Eritrosit
başına ortalama eritrosit hemoglobini
MCHC: Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration:
Ortalama eritsosit hemoglobin konsantrasyonu
Tedavi
Demir eksikliği anemsinin tedavisi basittir Genelde ağızdan
alınan haplar ya da şurup şeklinde demir ilaçları ile tedavi
yapılır Nadiren enjeksiyon şeklinde demir alımı
gerekebilir Kansızlığın çok fazla olduğu durumlarda kan
verilmesi gerekli olabilir
Hamileliğin başlangıcında anemi olmasa bile pek çok
kadında demir kullanılması önerilir Bunun amacı demir
depolarının desteklenmesidir Kan değerleri normal olan
kadınlarda demir kullanımı 24 haftaya kadar geciktirilebilir
Demir ilaçlarının kabızlık ve mide bulantısına neden
olabileceği, aynı zamanda dışkıyı siyaha boyadığı
unutulmamalıdır
Komplikasyonlar
Demir eksikliği anemisi hamilelikte bazı sorunlara neden
olabilir Bunların en önemlisi erken doğum riskindeki
artıştır
Erken doğum riskinde artış
Rahim içi gelişme liği
Düşük doğum ağırlıklı bebek
Doğum sonrası annenin iyileşmesinde gecikme
Doğum sonrası annede enfeksiyon riskinde artış
Doğumda normal miktardaki kan kaybının anemik kadında
tehlike yaratacak düzeylere ulaşması
Önlemler
Yeterli miktarda demir içeren besinler tüketin
Yeterli miktarda folik asit içeren besinler tüketin
Yeterli miktarda C vitamini alın C vitamini demirin
barsaklardan emilimini kolaylaştırır
Kontrollerinizi ihmal etmeyin
Doktorunuz tarafından verilen vitamin ve demir
ilaçlarını düzenli olarak kullanın
Kaynaklar
Fleming AF, Martin JD, Hahnel R, Westlake AJ Effects of
iron and folic acid antenatal supplements on maternal
hematology and fetal wellbeing Med J Aust 1974;2;429-36 Klebanoff MA, Shiono PH, Selby JV, Trachtenberg AI,
Graubard BI Anemia and spontaneous preterm birth Am J
Obstet Gynecol 1991;164:59-63
Murphy JF, O'Riordan J, Newcombe RG, Coles EC, Pearson
JF Relation of haemoglobin levels in first and second
trimesters to outcome of pregnancy Lancet 1986;1;992-4
Scholl TO and Hediger, ML Anemia and iron-deficiency
anemia: compilation of data on pregnancy outcome Am J
Clin Nutr 1994; 59(suppl):492S-501S
[/b]
Yazıların anketi
[ Sonuçlar | Anketler ]
Toplam Oy: 0 | Yorum: 1
Kaynak: Dr Alper Mumcu
|
|
|