Uyuz Hastaliği

UYUZ HASTALIĞI
Uyuz halk arasında 'gale' veya 'gidişik' olarak da bilinir Uyuz böceği, 'Sarcoptes Scabiei Von Hominis' ancak bir mikroskop ya da büyüteç yardımı ile görülebilecek büyüklüktedir ve tüm yaşamını insan vücudunda geçirir Kişiden kişiye yakın temas ile geçer Böcek derinin üst katmanlarında tüneller açarak ilerler ve kaşıntıya sebep olur Bu kaşıntı sonucunda deride iltihaplanma görülebilir Uyuz hastalığının pislikle bir ilgisi yoktur, böcek temiz bir ciltte de yaşayabilir; uyuzun kirli insanların hastalığı olduğu inancı doğru değildir!!!
BELİRTİLERİ
Uyuzlu hastalar en çok gece kaşıntılarından şikayet ederler Bu hastayı uykusundan dahi uyandırabilir Gündüzleri ise hastanın hareketsiz kaldığı dönemlerde, dayanılması daha kolay bir kaşıntı görülebilir Ayrıca 1 cm ye varan kırık çizgi veya S şeklindeki tüneller uyuzun spesifik belirtileri arasında sayılabilir Tünelin tavanındaki deliklerin kirle dolması, çizgi üzerinde siyah noktaların belirmesine neden olur Bu noktalar hastalığın teşhisinde önemlidir Tünellerin ucunda veya onlardan bağımsız olarak, inci tanesine benzeyen veziküller de vardır Bu tüneller en çok %85 eller ve bilekler olmak üzere ön kollarda ve erkeklerde genital bölgede lokalizedir Uyuz böceğinin en çok el parmaklarının araları, bilekler, kolların iç kısımları, genital bölge, karnın alt kısmı, kalçalar ve bacaklara yerleştiği görülür Göğüs, sırt ve baş tutulmayan bölgelerdir ancak bebeklerde tüm deri yüzeyinde uyuz görülebilir
BULAŞMA

Uyuz, uygun şartlar olduğunda toplumda kolayca yayılma riski olan bulaşıcı bir hastalıktır Bulaşma kaynağı, uyuz böceği bulaşmış insanlardır Çoğu kimse uyuzu cinsel temasla bulaşan hastalıklar arasında kabul etse de, bulaşma cinsel temastan çok, yakın temasla olur Hastalığın bebek ve çocuklarda sıkça görülmesi de bunu doğrular Uyuzlu bir kimse aile bireylerine hastalığı kolayca bulaştırır Dans etme, el sıkışma gibi temaslar da bulaşma nedeni olabilir Hastaya ait çamaşır, çarşaf ve diğer eşyaların başkaları tarafından kullanılması, yukarıdakilere oranla daha az görülen bulaşma şekilleridir

TEDAVİ
Uyuzdan;reçeteyle yazılan %5lik permethrin kremiyle uygulanan tedavi sonucu kolay ve çabuk bir şekilde kurtulunabilirBu krem yatarken tüm vücut derisine sürülür ve ertesi günün sabahı yıkanırKremin serin yerde muhafaza edilmesi, kuru cilde sürülmesi ve ciltte 8-14 saat kalması tavsiye edilirTedaviden sonra yeni belirtiler ortaya çıkarsa bir hafta aradan sonra ikinci bir tedavi daha önerilebilir
Bir başka tedavi ise %1lik lindane'dirLindane; bebeklerde, küçük çocuklarda, hamile ve emziren kadınlarda, felçli kişilerde ve diğer nörolojik hastalıkları olan kişilerde kullanılmamalıdır
Grup veya aile içindeki her birey kaşıntı olsun veya olmasın tedavi edilmelidirRisk altında bulunan toplumun hepsi, bir uyuz salgınını engellemek açısından tedavi edilebilir
Bir ailede bulunan bütün bireyler eş zamanlı olarak tedavi edilmelidirToplu olarak ortaya çıkan uyuz vakaları sık denetlemelerle kontrol altına alınabilirEn etkili yol ise bütün hastaları ve personeli aynı anda tedavi etmektir
Tedaviye başlamak için en kısa sürede bir dermatoloğa görünün Unutmayın;parazitlerden ne kadar rahatsız olursanız olun, uyuz sizin kişisel temizliğinizin bir yansıması değildir
* Elbiselerinizi, yatak örtülerini ve havluları sıcak suda yıkayın ve makineyle kurutup kızgın ütüden geçirin
* Bütün evi elektrikli süpürgeyle temizleyin ve torbasını güvenli bir yere atın
Kaynak: Sağlık Rehberi