Hiperandrojenizm

Hiperandrojenizm

[/b]




Kadında androjen (erkeklik
hormonlarının tümü) yapımının artması ve/veya androjen
aktivitesinin artışına hiperandrojenizm adı
verilirHipernadrojenizm tek başına bir mekanizma ile olmaz
Yapımın artışı, bu hormonların etkilediği dokuların
duyarlılığının fazlalaşması, hormonları yıkan enzim
aktivitelerinin değişmesi ve kanda bu hormonları taşıyan
maddelerin azalması androjenizme neden olurYani
hiperandrojenizm tablosunun ortaya çıkması için multlaka
yapımda fazlalık olması gerekmez

Nedenleri

Hiperandrojenizme en sık yol açan neden polikistik
overdir Nedenleri sıralayacak
olursak:


PCO
Hipertekosis
Androjen üreten over tümörleri
Konjenital adrenal hiperplazi (KAH)
(böbrek üstü bezinin fazla çalışması)
Cushing sendromu
Androjen yapan adrenal tümörler
Bazı ilaçlar
Genetik faktörler


Hipertekozis

Yumurtalık dokusunda hormon üreten dokuların
bulunmasıdırPolikistik overin son aşamasıdırHikayede uzun
süreli anovülasyon (yumurtlama olmaması) ve adet gecikmeleri
ile karakterizedirYavaş ama süreki olarak artan virilizasyon
(erkekleşme) belirtileri vardırTestosteron düzeyleri çok
yüksektir fakat LH düzeyi normaldirTanı patoloji ile konur
Gebe kalma şansı son derece düşüktür

Hormon
salgılayan over tümörleri (virilizan over tümörleri)

Yumurtalıklardaki androjen salgılayan tümörler son derece
nadir görülürlerBelirtilerin hızlı ilerlemesi
tipiktirTestosteron düzeyleri normalin 2 katından fazla
bulunur Tanı ultrason ve patoloji ile konur

Konjenital
Adrenal Hiperplazi (KAH)

Hiperandrojenizm ile karakterize genetik geçiş gösteren bir
hastalıktır Hormon sentezinde rol alan bazı enzimlerin
eksikliği söz konusudur Hiperandrojenizm olan kadınların
%3-10 kadarında görülür Hayatın değişik dönemlerinde
değişik belirtiler verirler Anne karnında iken dişi fetusda
dış genital organlar erkeğe benzer, fakat iç organlar normal
olarak gelişir Doğumdan sonra ise tedavi edilmemiş ise kişi
erken ergenliğe girer Fakat gelişim erken başladığı için
kişi akranlarına göre kısa kalırKAH'da tanı sabah saat
07-09 arasında alınan kanda bakılan 17 OH progesteron
hormonunun ölçümü ile konur Bu hormonun normal bulunması
sonucu klinik uyuyor ise ACTH stimülasyon testi
yapılırTedavide ise steroidler kullanılır

Cushing Sendromu

Kortizol artışı ve obesite ile birlikte adale
güçsüzlüğü, ince deri, potasyum eksikliği, kanda pH
artışı, hipertansiyon, diabet ve hirsutism ile
karakterize bir hastalıktır

Değerlendirme

Hiperandrojenizm bazen sadece hirsutism ve sivilce (akne) gibi
şikayetler ile ortaya çıkar Bazen de yumurtlama düzenini
bozarak adet görmeme veya infertilite gibi problemler ile
hastaları hekime gitmeye zorlar Tedavi planlanırken altta
yatan nedenin bulunması ve tedavinin buna göre yapılması
uygun olur Şikayetler aniden başlamış ise ve hızlı
ilerliyorsa, ele gelen kitle varsa, testosteron değerleri
normalin 2 katından fazlaysa tümör düşünülmelidir

Riskler

Hipernadrojenizmli hastalar sonraki yaşamlarında bazı riskleri
beraberlerinde taşırlar Bunlar

Hipertansiyon: Uuzn vadede 4 kat fazla risk
altındadırlar

Kalp-Damar hastalıkları: Bu hastalarda bozulan
dengelere bağlı olarak kalp kirizi riski artış gösterir

Diabet: Risk normalden 5 kat fazladır

Rahim kanseri: Risk 31 kat artar

Meme hastalıkları: Risk %10 civarında artar

Tedavi

Hiperandrojenizm varlığında


Hirsutism ve akne varlığı
infertilite
Düzensiz kanamalar
ve yukarıdaki riskler


göz önüne alınarak uygun tedavi
seçeneklerden biri tercih edilir


Kaynak: DrAlper Mumcu