Serviks Kanseri

Serviks Kanseri

[/b]

İnvazif serviks kanseri (yayılım
gösteren rahim ağzı kanseri) uzun yıllar Dünya'da en fazla
görülen kadın genital sistem kanseri olmuştur Ancak smear
gibi tarama yöntemlerinin yaygınlaşması ile görülme
sıklığı giderek azalmaktadır20 ile 80 yaş arasında
bütün kadınlarda görülebilirEn çok Kolombiya'lılarda en
az ise İsrail'lilerde görülür

Risk Faktörleri

Uzun yıllar serviks kanserinin cinsel temas ile bulaşan bir
hastalık olduğu düşünülmüştür Buna sebep 1842 de bir
araştırmacının rahibelerde bu hastalığın ortaya
çıkmadığını gözlemlemesidir 1953 yılında yapılan bir
çalışmada hayat kadınlarında görülme sıklığının
normal kişlere göre daha fazla olduğunun saptanması bu fikri
güçlendirmiştirMonogamik yani tek eşli yaşamın ağır
bastığı Müslüman ülkelerde Yahudilerde ve koyu katoliklerde
de az görülmesi yine bu fikrin lehinedirAncak bu toplumlardan
gelişmiş ükelere göç edenlerde hastalığın artış
göstermesi çevresel faktörlerin de etkisini gündeme
getirmektedir Cinsel yaşamın 20 yaşından önce başlaması,
2 den fazla partner, düşük sosyoekonomik düzey, partnerin
birden fazla kişi ile cinsel temasda bulunması, HSV ve HPV
türü virüsler risk faktörlerini oluşturur Sigara da önemli
bir risk faktörü olarak karşımıza çıkmaktadır Fazla
sayıda doğum yapmak ve erkeğin sünnetsiz olmasının da riski
arttırdığı öne sürülmektedir Ancak bu düşünceler
popüleritesini kaybetmektedir

Belirtileri

Erken dönemde (CIN aşamasında) yakalanmayan serviks kanseri
ilerlemeye başlar ve klinik bulgu vererek karşımıza
çıkarEn sık görülen yakınma anormal ******l kanamalardır
Kanserli dokuda damarlanma arttığı için dokunma ile cinsel
ilişki, muayene gibi durumlarda kanama başlarCanlılığını
kaybedeb doku nedeni ile kötü kokulu pis bir akıntı ortaya
çıkabilir İlerlemiş vakalarda durdurulamayan kanamalar
görülür Hastalığın yayılımına bağlı olarak böbrek
yetmezliği görülür ve bu en sık rastlanılan ölüm
nedenidir Klasik olarak ağrısız kanama ve et suyu kıvamında
akıntı serviks kanserini düşündürmelidir

Evreleme

Optimal bir tedavi için hastalığın evresinin tam ve doğru
olarak saptanması gerekir Bugün için kabul edilen evrelemede
5 kademe kullanılır En erken evre Evre 0, en ileri evre de
evre 4 dür Burada uzak organlara metastaz (yayılım) bulunur
Her evre kendi içinde alt evrelere ayrılır (Evre 1a1, Evre 2a
gibi) Evreleme klinik olarak, yani muayene, sistoskopi
(mesanenin gözlenmesi), rektoskopi, ilaçlı böbrek filmi
(IVP), radyografi ve bilgisayaralı tomografi sonuçlarının bir
arada değerlendirilmesi ile yapılır Ultrasonografinin
evrelemedeki rolü sınırlıdır Bazı yazarlara göre de uygun
bir evreleme için cerrahi olarak hastayı değerlendirmek
gerekir Ancak bu fikrin taraftarı azdır

Tedavi

Tedavide prensip olarak Evre 2b ve üzerindeki hastalara ameliyat
yapılmaması fikri hakimdir Evrelere göre önerilen tedavi
şekilleri şunlardır: Evre 0
Konizasyon veya basit
histerektomi (rahim alınması)
Evre 1a1
Lenf ve damar yayılımı yoksa
Konizasyon veya basit histerektomi
Evre 1a2- Evre 2a
Geniş ve radikal histerektomi
Evre 2b ve üstü
Radyoterapi

Günümüzde uygulanan radikal
histerektomi oldukça büyük bir ameliyattır Amaç kanseri
sınırlarının ötesinde sağlam dokulardan da geçerek
damarları ve lenf yolları ile birlikte çıkarmaktırEğer
bunda başarılı olunamayacaksa radyoterapi uygulamak cerrahiden
daha iyi sonuçlar verir Bazı yazarlara göre de hastalığın
evresi ne olursa olsun 50 yaşından büyük hastalar cerrahi
yerine radyoterapi ile tedavi edilmelidirler, ancak bu fikrin
savunucuları giderek azalmaktadır Bu azalmanın nedeni
anestezi alanındaki gelişmelerdir

Tedavide yaygın olarak kullanılan bir
başka yöntem de cerrahiye ek olarak radyoterapi uygulamaktır
Radyoterapi serviks kanserinin her evresinde kullanılabilir
Burada amaç cerrahi ile ulaşılmayan kanserli hücrelerin
tahrip edilmesidir

Son yıllarda serviks kanserinde
kemoterapi de denenmektedir ancak yararı hala daha
tartışmalıdır

Hastalığın
gidişatı ve sağkalım

Serviks kanserinde prognoz yani hastalığın gidişatı pekçok
faktöre bağlıdır Bunlar hastalığın evresi, lenf nodu
tutulumu, tümörün büyüklüğü, damar tutulumu, hücre tipi,
hücrenin DNA içeriği gibi faktörlerdir Hastalığın
evresine göre 5 yıllık sağkalım oranları şu şekildedir Evre 1
% 85
Evre 2
% 66
Evre 3
% 39
Evre 4
% 11

Hastalığın takibi esnasıda nüks
ortaya çıkarsa prognoz çok kötüdür ve hastaların %80'i
kaybedilir Nüksler genelde ilk 2-3 yıl içinde görülür 5
yıldan sonra oldukça nadirdir

Serviks kanseri son derece öldürücü
ve tedavisi güç bir hastalık olmasına rağmen düzenli
kontroller sayesinde çok erken dönemde fark edilebilen ve
kolaylıkla hatta çoğu zaman ameliyata bile gerek kalmadan
tedavi edilebilen nadir kanserlerdendir


Kaynak: DrAlper Mumcu