asyaland
|
Türkiye coğrafi bölgeleri

EGE BÖLGESİ
KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:Ülkemizin batısında Ege Denizi kıyılarınca uzanan bölge, Marmara Bölgesi, İç Anadolu ve Akdeniz Bölgeleriyle ve Ege Denizi ve Ege Adaları ile komşudur
Gerçek alanı olan 93 139 Km2 ile Türkiye topraklarının %10 1’ini kaplar Alan bakımından 5 Büyüklükteki bölgemizdir
Nüfusu 2000 sayımına göre 8 9 milyondur Nüfus yoğunluğu Km2’ye 96 kişidir Bu Türkiye ortalamasının biraz üstündedir (Türkiye ortalaması Km2’ye 83 kişi)
BÖLÜMLERİ:
1 Asıl Ege Bölümü 2 İç Batı Anadolu Bölümü
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Kıyıları:
Ege Denizinin yerinde eskiden Egeid karası vardı Bunun çökmesi sonucunda bugünkü adalar meydana geldi Bölge dağları kıyıya dik uzandığı için kıyı girintili-çıkıntılı Enine Kıyı Tipidir
Kıyıda bir çok körfez, koy, yarmada ve buruna rastlanır Edremit, Çandarlı, İzmir, Kuşadası, Güllük, Gökova başlıca körfezleridir Reşadiye, Bozburun, Dilek VE İzmir başlıca yarımadalarıdır
Ege kıyıları girintili-çıkıntılı olduğu için en uzun kıyımızdır Muğla’da en uzun kıyıya sahip ilimizdir
Dağları:
Asıl Ege Bölümü faylanma hareketlerine uğradığı için Kaz Dağı, Madra Dağı, Yunt Dağı, Bozdağlar, Aydın Dağları faylanma sonucu yüksekte kalmış horstlardır Bölümün güneyinde uzanan Menteşe Dağlarının uzanış yönü kıyıya paraleldir
İç Batı Anadolu’ya gidildikçe yükseklik artar Bu bölümde, Alaçam, Eğrigöz, Murat ve Sandıklı Dağları vardır
Ovaları:
İç Batı Anadolu Bölümünde Yazılıkaya Platosu, Tavas- Çivril- Banaz-Örencik ovaları vardır
Asıl Ege Bölümünde horstlar arasında kalan grabenler birer alüvyon ovasıdır Bunlar Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes ovalarıdır Bunlar aynı adı taşıyan ve bol alüvyon taşıyan, akarsuları tarafından oluşturulmuştur Akarsuların döküldükleri yerlerde de delta ovaları da oluşmuştur
Akarsuları:
Bakırçay, Gediz,K Menderes, B Menderes başlıca akarsularıdır İç Batı Anadolu’da Susurluk ve Sakarya Akarsularının bazı kolları da bulunmaktadır
Gölleri:
Göl bakımından fakir olan bölgede iki doğal göl vardır Bunlar Marmara ve Çamiçi (Bafa) Gölleridir Adıgüzel, Kemer ve Demirköprü baraj gölleri de vardır
İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ:
Bölgenin asıl Ege Bölümünde graben ovaları sayesinde içlere kadar sokulan Akdeniz İklimi görülür Bu alanlarda yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı bir iklim görülür Bitki örtüsü makidir ve yer yer ormanlara da rastlanır
İç Batı Anadolu bölümüne gidildikçe yüksekliğin artması ve denize olan uzaklığı sebebiyle iklim karasallaşır Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı Karasal İklim görülür Bitki örtüsü de Bozkırdır
TARIMI VE HAYVANCILIĞI:
Bölgenin yurt ekonomisine katkısı daha çok tarım alanındadır Bölümler arasında iklim ve yeryüzü şekillerinin farklı olmasına bağlı olarak yetiştirilen ürünler arasında da farklılık ve çeşit vardır
Tütün: Kıyı ovalarında yetiştirilir Ülke üretiminin %65’ini yetiştiriri 1 Sıradadır
Pamuk: Asıl Ege Bölümündeki alüvyal ovalarda ve özellikle güneye yakın bölgelerde yetiştirilir Ülke üretiminin %40’ını sağlar 1 Sıradadır
Zeytin: Kıyı kesiminde, özellikle Edremit Körfezi çevresinde yetiştirilir 1 Sıradadır
İncir: En çok B Menderes vadisinde yetiştirilir 1 Sıradadır
Turunçgiller: En çok Akdeniz İkliminin görüldüğü kıyı bölümünde yetiştirilir
Üzüm: En çok Gediz Vadisinde yetiştirilir Ülke üretiminin %35’ini sağlarken 1 Sırada yer alır
Pamuk: Asıl Ege Bölümünün alüvyal ovalarında özellikle güney alanlarda yetiştirilir
Haşhaş: İç Batı Anadolu’da Afyon ve Kütahya çevresinde kontrollü olarak yetiştirilir
Şekerpancarı: İç Batı Anadolu Bölümünde yetiştirilir
Tahıllar: İç Batı Anadolu Bölümünde yetiştirilir
YER ALTI KAYNAKLARI:
Krom: Muğla, Denizli, Kütahya Demir: Balıkesir ve Kütahya 1 Sıradadır
Linyit: Kütahya, Manisa, Muğla ve Denizli 1 Sıradadır Civa: Uşak ve İzmir 1 Sıradadır
Bor: Kütahya ve Eskişehir Manganez: Uşak, Afyon ve Denizli
Mermer: Afyon ve Denizli Titanyum: İzmir ve Manisa 1 Sıradadır
Zımpara Taşı: Muğla, Aydın ve İzmir Uranyum: Manisa, Aydın ve Uşak
Tuz: İzmir-Çamaltı 1 Sıradadır
SANAYİSİ:
Sanayi bakımından Marmara Bölgesinden sonra 2 sırada gelir Bölümler arasında gelişmişlik ve sanayi oranı bakımından büyük farklılık vardır Asıl Ege Bölümü sanayi bakımından daha gelişmiştir Zaten bölgenin en büyük ve gelişmiş kenti İzmir’de bu bölümde yer alır İzmir sanayisi, fuarı, ve ihracat limanı ile önemli bir kentimizdir İzmir’de Aliağa Petrol Rafinerisi de bulunmaktadır
Bölgede dokuma, şeker, çimento, termik ve hidroelektrik santraller vardır
Yatağan-Muğla, Tunçbilek-Kütahya, Soma-Manisa’da termik santraller vardır Tek Jeotermal Santralimiz Denizli-Sarayköy’de bulunmaktadır Demirköprü, Adıgüzel ve Kemer Hidroelektrik Santralleri de vardır
NÜFUS VE YERLEŞME:
2000 Sayımına göre bölgenin nüfusu 8 9 milyondur Nüfus yoğunluğu Km2’ye 96 kişidir Bu Türkiye ortalamasına biraz üstündedir En yoğun nüfuslu 3 bölgemizdir Kentsel nüfus daha fazladır % 61 Türkiye ortalamasına yakındır (Türkiye %65) Nüfus kıyılarda, alüvyal ovalarda yoğunlaşmıştır İç kesimlere gidildikçe nüfus yoğunluğu azalır Buralarda da nüfus maden işletmelerinin çevresine ve ovalara toplanmıştır Kıyıda Menteşe Yöresi de dağlık alan olması nedeniyle az nüfuslanmıştır Nüfus artış hızı %o 16’dır (Türkiye %o 18 3)
TURİZM:
Bölge Marmara’dan sonra turizm geliri en fazla 2 Bölgedir Akdeniz İkliminin görüldüğü kıyılar deniz turizmi açısından zengindir Bölgede İlkçağ uygarlıklarından ve Türk Devletlerinden kalan tarihi eserlerde turistlerin ilgisini çeken yerlerdir Pamukkale-Denizli Travertenleri de güzel yerlerden biridir
TARİHİ ÖNEMİ:
Bölge Kurtuluş Savaşının en önemli savaşlarına sahne olmuştur Kütahya ve Afyon bu savaşların en önemlilerinin geçtiği illerimizdir
BÖLGE HAKKINDA NOTLAR: Yüzölçümü bakımından 5 sıradadır
Orman bakımından %16’ile 4 sıradadır
Ekili-dikili alan bakımından %24 ile 3 Sıradadır
Kıyı uzunluğu bakımından 1 Sıradadır
Ekonomisi tarıma dayanır
Sanayi bakımından Marmara’dan sonra 2 sıradadır
Zeytin, üzüm, incir, haşhaş ve tütün üretiminde 1 sıradadır
Linyitin en çok çıkarıldığı bölgedir Termik Santralde çok vardır
En fazla tuz üretilen bölgedir (İzmir-Çamaltı Tuzlası)
İlk demiryolu İzmir-Aydın arsında kurulmuştur
Asıl Ege Bölümünde horst ve grabenler vardır
En önemli ihracat limanımız Doğal bir liman olan İzmir Limanıdır
En önemli uluslar arası fuarımız İzmir’de kurulur
Göl yönünden en fakir bölgelerdendir
Turizm gelirleri bakımından Marmara’dan sonra 2 Sıradadır
Dağların uzanış yönü sayesinde kıyıdaki Akdeniz İklimi iç kesimler kadar sokulabilir
Termik Santrallerden elektrik üretimi açısından ilk sırada yer alır
Enine Kıyı Tipi görülür
En uzun kıyıya sahip ilimiz Muğla’dır
Denizli-Pamukkale Travertenleri vardır
Çiniciliğin ve halıcılığın merkezi konumundadır Kütahya çinicilikte ilk sırada yer alır
Akarsular bol alüvyon taşıyarak menderesler çizerek akarlar Delta ovaları oluştururlar
Sünger avcılığı Bodrum kıyılarında yapılır
Seracılıkta Akdeniz’den sonra 2 Sıradadır
Tek Jeotermal Santralimiz Denizli-Sarayköy’dedir
İlleri:İzmir, Manisa, Aydın, Denizli, Kütahya, Afyon, Uşak
__________________
|