07-23-2012
|
#1
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Adet Düzensizliği - Zührevi Hastalıklar
Adet dönemleri kısa süren kadınların
dikkate alması gereken luteal faz yetmezliği (periyodun ikinci
döneminin kısa sürmesi) kısırlık sebebi olabiliyor
Normalde
28 günde bir adet görmesi gereken b
ir kadın, 14 günden sonra
(yumurtlama günü) 28 günü tamamlamadan tekrar adet görüyorsa luteal
faz yetmezliği durumu ile karşı karşıya demektir
Luteal faz
(periyoyodun ikinci dönemi); adet döngüsünde yumurtlama olduktan
sonra diğer adetin başlamasına kadar geçen süredir Adetin ikinci
döneminin kısa sürmesi sık görülen, zor farkedilen fakat tedavisi
kolay bir durumdur Rahimin içini döşeyen dokunun doğru zamanda
doğru yerde olmaması halidir Bebeğin rahime yerleşmesi, rahimin
içini döşeyen dokunun zamanlaması ile çok ilgili olduğu için
yumurtlama zamanından sonraki döneminin kısalığı gebeliğin
gerçekleşmesi ve devamlılığını sürdürmesini
etkileyebilir
İdeal bir adet döngüsünde vücut adet kanaması
başlamadan birkaç gün önce FSH (Follikül uyarıcı hormon) salgılamaya
başlar Bunun sonucu yumurta taşıyan follikül denilen kistler
büyümeye başlar Follikül yeterli olgunluğa ulaştıktan sonra LH (
Luteinize Hormon) salınımı başlar Bu hormonla follikül çatlar ve
içindeki yumurta tüplere doğru atılır Çatlamadan sonra follikül
yeniden daha yoğun bir sıvı ile dolar Oluşan korpus luteum adındaki
yapı adet döngüsünün ikinci yarısından itibaren progesteron
hormonunun salgılanmasından sorumludur Artmış progesteron
seviyeleri rahimin içini döşeyen dokunun kalınlaşmasını ve
damarlanmasını artırarak rahimi embriyonun tutunması için uygun hale
getirir Progesteron adet kanamasının erken başlamasını da önler
Normal bir adet döngüsünde korpus luteum ortalama 12 gün süreyle
progesteron salgılar
Luteal Faz Yetmezliği?nde normal adet
döngüsü birkaç yönden bozulabilir Zayıf follikül gelişimi, korpus
luteumun erken sonlanması, rahimin içini döşeyen dokunun
progesterona uygun yanıt vermemesi luteal faz yetmezliğinin
sebepleri arasında olabilir
Luteal fazda vücut ısısının
artışından progesteron sorumludur Vücut ısısını takip eden hastalar
vücut ısısının 12 gün süreyle yüksek kalmadığını farketmektedirler
Ayrıca bir sonraki adet döneminde adet kanamaları yumurtlama
olduktan sonraki 12-14 günden daha önce olduğu
farkedilebilir
Luteal Faz Yetmezliğinden şüphelenildiğinde
kan progesteron seviyesine yumurtlamadan yedi 7 gün sonra bakılır
Progesteron seviyeleri az olduğunda, tedavi genellikle dışarıdan
progesteron takviyesi vermek şeklinde olmaktadır Bununla birlikte,
yetersiz folikül gelişimi de düşük progesteron seviyesine neden
olabilir Adetin ortasında follikülün boyutunu ultrason ile ölçmek
ayrıca kan hormon seviyelerine bakmak gerekmektedir Eğer folikül
gelişimi normal ise, luteal fazda porogesteron desteği verilir Eğer
folikül gelişimi yetersiz ise, yumurtalıkları uyarıcı ilaçlar vermek
gerekebilir Bu sayede folikül gelişimi sağlanmakta ve daha kaliteli
yumurta oluşabilmektedir
Tanı için yapılan
tetkikler;
Genellikle, teşhiste kan progesteron
seviyesi, luteal faz uzunluğu ve ultrasonografik takip yeterli
olabilmekte iken daha uzun süren hastalarda endometrial biopsi
gerekebilmektedir
Normalde endometrial biopsiyi bir sonraki
adetten bir iki gün önce almak gerekmektedir Ayrıca bu adet
döneminde hastanın hamile olmadığının tespit edilmesi de
gerekmektedir
İşlem sırasında ufak bir miktarda rahim
içindeki doku patolojik inceleme için alınmaktadır Doku seviyesinde
incelendiği için, elde edilen bilgi çok önemlidir Patalog, adetin o
günü ile doku gelişiminin uygun olup olmadığını inceler Eğer uygun
ise, rahimin iç dokusunun siklus ile uyumlu olduğu belirlenir Eğer
iki günden fazla uygunsuzluk varsa, doku uyumlu değil
denir
Luteal faz yetmezliği sık görülen bir durum olup tanı
konması oldukça kolaydır Ayrıca, doğru tedaviye hemen cevap
vermektedir Dolayısıyla, bu işlemde en önemli nokta, gerçek nedenin
belirlenmesi ve uygun tedavisinin planlanmasıdır
Yazar: Alman Hastanesi
Kaynak: Cinsel Sağlık
|
|
|
|