Gida Katki Maddeleri

Gıda katkı
maddeleri, duyarlı kişilerde allerjik hastalık bulgularına
neden olabilirler Ancak bunlar gerçek allerjik reaksiyonlar
değildir Bu reaksiyonların ortaya çıkış mekanizması, IgE
aracılıklı bağışıklık sistemi reaksiyonlarından farklıdır
Bu nedenle, gıda katkı maddelerine karşı gelişebilecek
reaksiyonları önceden tespit edebilecek, ya da kişilerin bu
maddelere duyarlı olup olmadıklarını ortaya koyabilecek
allerji testleri yoktur
Sülfitler

(Sulphur dioxide, Sodium sulphite,
Sodium bisulphite, Potassium bisulphite and Potassium
metasulphite) Gıdaların tazeliğini ve rengini korur, renk
değişikliğini önler

Soğuk
içeceklerde ve meyve suyu konsantrelerinde sıklıkla
kullanılır

Ayrıca
şaraplar, fırınlanmış gıdalar, dondurulmuş gıdalar, deniz
ürünleri, reçeller, jöleler, kurutulmuş meyveler ve
salatalarda bulunur

Solunum
yoluyla alındığında orta-ağır derecede astım atağına
(astımlı hastaların yaklaşık %5inde), ağızdan alındığında
ise ürtikerden anafilaksiye kadar değişen allerjik
reaksiyonlara neden olabilirler
Benzoatlar ve Parabenler

(Sodium benzoate, Methylparaben,
Propylparaben and Heptylparaben) Bakteri ve mantar üremesini engelleyerek gıdaların
bozulmasını önlerler

Gıdalarda
ve ilaçlarda koruyucu olarak kullanılırlar Kek, hububat,
çikolata, soslar, sıvı yağlar, margarin, mayonez, süt tozu
ve kuru maya gibi bazı gıdaların işlenmesi sırasında gıda
koruyucusu olarak eklenirler

Ayrıca
erik, tarçın ve böğürtlen türü mevyelerde doğal olarak
bulunurlar


Benzoatlarla reaksiyon nadirdir Duyarlı kişilerde ürtiker
ve anjioödem ataklarına neden olabilirler
Antioksidanlar
(Butylated hydroxyanisole (BHA) ve Butylated hydroxytoluene
(BHT)) Katı ve sıvı yağlar, kahvaltılık hububat ürünleri
gibi gıdalarda, hava ile temas ettiğinde renk değişikliği ve
koku oluşmasını önlemek amacıyla kullanılırlar

Duyarlı
kişilerde ürtiker ataklarına neden olabilirler

Aspartam
Düşük
kalorili bir yapay tatlandırıcıdır

Ürtiker,
gözde ve dudaklarda anjioödem ve başağrısı gibi
reaksiyonlardan sorumlu tutulmaktadır Ancak bu tür
reaksiyonlara neden olduğu tam olarak kanıtlanmamıştır Bu
tür şikayetleri olan hastaların uzak kalması tavsiye edilir


Monosodyum Glutamat
(Glutamik asit) Özellikle uzak doğu (Çin, Japon) ve Türk mutfağında
gıdalarda lezzet arttırıcı olarak kullanılır kullanılır


Monosodyum
glutamat göğüs ağrısı, baş dönmesi, baş ağrısı, çarpıntı,
bulantı ve kusmaya neden olabilir Çocuklarda da titreme,
huzursuzluk, anormal ağlama ve delirium bulguları orta
çıkabilir Bu semptomlar "Çin restoranı sendromu" olarak
adlandırılmaktadır

Sendromun
ortaya çıkış mekanizması tam olarak bilinmemektedir
Populasyonun %15-%20?si monosodyum glutamatın küçük
dozlarına bile duyarlıdır, bununla birlikte yeterli miktarda
monosodyum glutamat alan herhangi bir kişide de aynı klinik
bulgular oluşabilmektedir Semptomlar genellikle monosodyum
glutamat alımından sonraki 1 saat içinde ortaya çıkar Bu
süre 14 saate kadar uzayabilir Bu tür reaksiyonlara karşı
ailesel bir yatkınlık olduğu düşünülmektedir

Tartrazin (E102) Gıda boyaları grubundadır Gıdalara sarı renk vemek için
kullanılır Günümüzde tüketilen birçok hazır gıdada bulunur:
meşrubatlar, şekerlemeler, dondurmalar, tatlılar, peynirler,
konserve sebzeler, sosis, salata sosları, ketçap, mayonez
ürtiker ve anjioödem ataklarına neden olabilmektedir

Nitratlar ve nitritler (E 249 - E 252) Bu maddeler genellikle salam, sosis, işlenmiş et ve balık
ürünlerinde hem bozulmayı önleyici olarak, hem de renk
verici, lezzet artırıcı olarak kullanılır Nadir de olsa
başağrısı ve ürtiker ataklarına neden olabilirler Gıda katkı maddeleri neden kullanılır ?