Psikolojide Duygu Kontrolü

Psikolojide Duygu Kontrolü


Şu anda hissettiğiniz duygular size bir armağandır, bir rehberdir, bir destek sistemidir, harekete geçmeniz için bir çağrı mekanizmasıdırOnları bastırır, hayatınızdan uzaklaştırmaya çalışırsanız, yada büyütür her şeyi devralmalarına izin verirseniz, o zaman hayatın en değerli şeyini KENDİNİzi ziyan ediyorsunuz demektir
Duygularınızın değerini bilin, onları sevin, duygular bize insan olduğumuzu hissettiren en büyük armağanlardır
İşte sizi eyleme çağıran 10 eylem sinyali:
1TEDİRGİNLİK: Bu tür duyguların pek fazla yoğunluğu yoktur, İşlerin tam yolunda olmadığına dair bir genel hava verirler
Mesaj: Can sıkıntısı, sabırsızlık, rahatsızlık, üzüntü yada hafif bir utanç, size işlerin olmasını istediğiniz gibi gitmediğinin mesajını verir Belki durumu algılayış biçiminiz yanlıştır yada giriştiğiniz eylemler sizin istediğiniz sonuçları getirmiyordur
Çözüm: Tedirginlik duygularıyla başa çıkmak kolaydır:
1-Durumunuzu değiştirmekle ilgili olarak öğrendiğini becerileri uygulayın;
2-Ne istediğinizi açıklığa kavuşturun;
3-Eylemlerinizi rafine edinÜretmekte olduğunuz sonuçların kalitesini değiştirin
2KORKU: Korkulu duygular, düşük düzeyde kaygıdan başlayıp yoğun kaygılara, anksiyetelere, dehşet ve terörize olmaya kadar hepsini kapsar
Mesaj: Korku, çok geçmeden bir şey olacağını ve ona hazırlıklı olmak gerektiğini en basit biçimde ifade etmektedirYa durumla başa çıkmaya hazırlanmalı yada durumu değiştirmek için bir şeyler yapmalıyız
Çözüm: Sizi korkutan şeyin ne olduğunu gözden geçirin, kendinizi zihinsel olarak hazırlamak için ne yapmanız gerektiğini değerlendirinDurumla başa çıkabilmek için hangi eylemlere geçmeniz gerektiğini bulunKorkunun panzehiri “inanç geliştirme” de büyük yarar sağlarKorkuların pek çoğunun aslında gerçekleşmediğini unutmayın
3İNCİNME: İncinme duyguları genellikle bir kayıp duygusundan kaynaklanır İnsanlar incindikleri zaman, genellikle başkalarına karşı saldırganlaşır ve onları terslerler
Mesaj: İncinme sinyalinin verdiği mesaj, beklentilerimizin karışlanmamış olduğudurÇoğu zaman bu duygu, birinden herhangi bir şey talep edip beklenti içine girdiğinizde talebinizin gerçekleşmediği durumlarda görülürBu kayıp duygusu , incinme hissetmenize yol açar
Çözüm: 1- Gerçekte hiç bir şey kaybetmemiş olabileceğinizi anlatın Belki de asıl kaybetmeniz gereken şey, bir yanlış izlenimdir
2- Bir dakika ayırıp durumu yeniden değerlendirinKendinize sorun: “Burada gerçekten bir kayıp var mı? Yoksa ben durumu fazla erken yada sert mi değerlendiriyorum?”
3- İncindiğinizi o kişiye zarif ve uygun bir biçimde söyleyinYanlış anlamaları önlemek için kendinizi ona açın ve o da size aynı davranışta bulunsun, durumu netleştirin

4ÖFKE: Kızgın duygular arasında, biraz kızmaktan başlayıp çileden çıkmaya kadar türlü dereceler bulunur
Mesaj: Öfkenin mesajı, hayatınız boyunca bağlı olduğunuz nemli bir kural yada standardın bir başkası tarafından hatta kendini tarafından ihlal edilmesidir
Çözüm: 1- Durumu tümüyle yanlış yorumlamış olabileceğinizi anlayın Belki sizin kurallarınızı ihlal eden bu insan, o kuralların sizin için ne kadar önemli olduğunu bilmiyordur
2- Sizin kurallarınızın mutlaka doğru kurallar olmayabileceğini de anlayın(sizin o konuda ki duygularınız çok güçlü olsa bile)
3- Kendinize daha güçlendirici bir soru sorunÖrneğin, “Bu kişinin uzun vadede aslında beni sevdiği doğru mu?” deyinÖfke paternini kesmek için “Bundan ne öğrenebilirim?” deyin
5HIRSLANMA: Sürekli çaba gösterdiğimiz halde ödülleri alamadığımız zaman hırslanırız
Mesaj: Hırslanmanın mesajı çok heyecan verici bir sinyaldirBeyninizin, şimdi yaptığınızdan daha iyisini yapabileceğinize inandığını söylemektedirŞu anda yaptıklarınızın sonuç vermediğini, amacınızı elde etmek için yaklaşımınızı değiştirmeniz gerektiğini söylemektedirSize daha esnek olmanızı söyleyen bir sinyaldir
Çözüm: 1- Hırslanmanın dostunuz olduğunu anlayıp, daha iyi sonuçlar almak için beyin fırtınası uygulayıp, yeni yollar bulun
2- Kendinizi koyuverip tıkanıp kalmayı beklemeden, hırslanmanın verdiği mesajı merak edin ve faydalarını anlamaya çalışın
6HAYAL KIRIKLIĞI: Hemen yenilmezse çok yıkıcı bir duygu olabilirBir şeyi ebediyen kaçırdığınızı hissedersiniz
Mesaj: Beklediğiniz şeyin, seçtiğiniz amacın yerine gelmeyeceği durumlarda, beklentilerimizi çok geçmeden değiştirmenin ve onları daha uygun hale getirmenin zamanı gelmiştir
Çözüm: 1-Bu durumdan öğrenebileceğiniz bir şeyler bulun ve edindiğiniz tecrübeyle, gelecekte olabilecek buna benzer durumlarla baş edebileceğinize güvenin
2- Yeni bir amaç seçinEskisinden bile daha ilham verici olsun
3- Fala erken karar vermekte olabileceğinizi anlayın Bazen sizi hayal kırıklığına uğratan konular sadece geçici güçlüklerdir
4- Geçmişte ne olmuş olursa olsun, gelecekte olacaklar konusunda olumlu beklenti geliştirmek en etkili yollardan biridir
7SUÇLULUK: Yada “Pişmanlık” insanların kaçınmak için ellerinden gelen her şeyi yaptığı duygudur ve verdiği mesaj önemlidir
Mesaj: Suçluluk bize kendi yüksek standartlarımızdan birini ihlal ettiğimizi ve o standardı gelecekte de ihlal etmemeyi garantiye almak için bu konuda derhal bir şey yapmak gerektiğini söylemektedir
Çözüm: 1-Kendinize bağlamış olduğunuz kritik bir standardı ihlal etmiş olduğunuzu kabullenin
2- Bu davranışın gelecekte bir daha asla olmayacağına kendinizi adayın
3- Verilen mesajı anlayıp gerekeni yaptığınız için rahatlayın artık suçluluk duymanıza gerek yok
8YETERSİZLİK: Bu değersizlik duygusu yapabileceğimiz bir şeyi yapamadığımızı gördüğümüz zaman ortaya çıkarGenellikle neye yetersiz olduğumuzu saptarken çok haksız kurallar uyguluyor olmamız işimizi zorlaştırır
Mesaj: Bu sinyal size şu anda o iş için yeterli beceri düzeyinde olmadığınızı ifade etmektedirDaha çok bilgi, daha çok anlayış, daha çok strateji gibi araçlar ve güvene ihtiyacınız olduğunu belirtmektedir
Çözüm: 1- Öncelikle kendinize “Gerçekten yetersizmiyim, yoksa olayı algılayış biçimimi mi değiştirmem gerekiyor?” diye sorunEğer duygunuz haklıysa, bu şeyi eskisinden daha iyi yapmanın yolunu aramalısınız
2-Canınızı sıkmak yerine kendinizi o alanda iyi olan birini model seçebilir ve kendinizi o konuda sürekli gelişime adayabilirsiniz
9AŞIRI YÜK: Üzüntü, depresyon ve çaresizlik, aşrı yük duygularından bazılarıdırKontrolümüz dışında ki insanların yada olayların hayatımızı olumsuz etkilediğini hissettiğimiz zaman ve bu sorunları kişisel, kalıcı ve değiştirilemez olarak algıladığımızda aşırı yükleniriz
Mesaj: Sizin için neyin önemli olduğuna karar vermelisinizAşırı yükün nedeni, aynı anda çok fazla şeyle uğraşıyor ve her şeyi kaşla göz arasında değiştirmeye çalışıyor olmanızdır
Çözüm: 1- Hayatınızda uğraşmakta olduğunuz bütün o şeylerin arasında sizin için en önemli ve kontrol edilebilir olanını seçip ona odaklanmalısınız
2-Öncelikli yapmanız gerekenleri önem sırasına göre bir liste halinde yazın, durumu kafanızda netleştirin
3-Listenizdeki ilk şeyin üstüne gidin ve üstesinden gelinceye kadar eylemlerinizi sürdürünBunu başarınca hız ve güven kazanacaksınız hemen bir sonraki soruna geçin ve çözümüne odaklanın
10YALNIZLIK: Kendimizi ayrı, diğerlerinin dışında hissetmemize neden olan duygular bu gruba girer
Mesaj: Yalnızlığın mesajı, insanlarla bir bağa ihtiyacınız olduğudur
Çözüm: 1- Hemen uzanıp bir bağ kurarak o yalnızlığı sona erdirebileceğinizi bilmektirSize önem verecek ve sevgi duyacak insanlar her yerde vardır
2- Ne tür bir bağa ihtiyacınız olduğunu saptayınTemel bir dosta yada bir kanka ya mı ihtiyacınız var yoksa sadece sizi dinleyebilecek biri olması yeterli mi
Ve size 10 güçlülük Duygusu: Bunlar olumsuz duyguların panzehiridirBunları her gün kullanın hayatınız zenginleşsin
1SEVGİ VE SICAKLIK: Koşulsuz sevgi, karşısına çıkan en olumsuz duyguları bile eritebilmektedirEğer biri size incinmiş yada kızmış durumda gelirse, siz de ona sevgi ve sıcaklıkla cevap verirseniz, sonunda o kişinin durumu değişecek ve duygu yoğunluğu eriyecektir
2TAKDİR VE MİNNET: Bu da sevginin bir başka ifadesidirVerilenlere karşı teşekkür ve şükür halinde bulunmaktırBu duygu durumunda yaşamak, hayatınızı hemen hemen her şeyden daha çok zenginleştirecektir
3MERAK: Eğer hayatınızda gerçekten büyümek istiyorsanız, çocuklar kadar meraklı olmayı öğreninEğer can sıkıntısından kurtulmak istiyorsanız, merak edinMerak ettiğiniz sürece hiçbir şey size yük gibi gelmez aksine zevk ve eğlenceli oluverirDers çalışmayı kendiniz istersinizMerakı geliştirin hayatınız sonsuz bir neşeyle dolar
4HEYECAN VE İHTİRAS: Heyecan ve ihtiras her şeye hareketlilik kazandırabilirİhtiras, hayatlarımızı hiç olmadığı kadar hızlı bir tempoda ileriye doğru fırlatan eşsiz bir güçtürOnu kullanın: daha hızlı konuşun, zihninizde imajları daha hızlı oynatınÖyle oturup ilini dolaşa dolaşa, ağır ağır konuşarak ihtirasla dolamazsınız
5KARARLILIK: Kararlılık size sıkıntılı olaylarla, zorluklarla, hayal kırıklıkları ve üzüntülerle nasıl başa çıkacağınızı gösterecektirEğer kilo vermek yada ders çalışmak istiyorsanız “kendinizi zorlamak” yeterli olmazAma kendinizi “kararlı bir duruma sokmak” yeterli olurKararlılıkla hareket etmek, tutarlı, adanmış bir karar vermek başka her şeyi kesinlikle saf dışı bırakmak demektir
6ESNEKLİK: Eğer başarıyı garantiye alacak bir şey varsa o da yaklaşımınızı değiştirebilme yeteneğidirOlumsuz duyguların hepsi daha esnek olmanız için gelen mesajlardırEsnek olmayı seçmek mutlu olmayı seçmektirKurallarınızda esnek olun acı çekmezsiniz
7GÜVEN: Güvenli olduğunuzda risk almaya hazır olursunuz, kendinizde zorlukların üstüne gidebilme cesaretini bulursunuz
Duygusal Kontrolün Beş Adımı:
1- Gerçekte ne hissettiğinizi tanımlayın
2- Duygularınızı bilinçlendirip değerini bilin, onların sizi desteklemekte olduğunu fark edin
3- Duygunun size sunduğu mesajı merak edin
4- Duygunuzu yalnız şimdi değil gelecekte de kontrol edebileceğinize güvenin
5- Harekete geçin ve uygulamaya koyulun

alıntı