İnvazive İşlemler Amniosentez

Amniosentez
15-20 gebelik haftaları arasında, ultrasonografi eşliğinde karından batırılan bir iğneyle fetusu (bebeği) çevreleyen amnion kesesi içine girilip yaklaşık 20 ml sıvı alınması işlemidir Alınan sıvı inceleme için genetik laboratuarına gönderilir ve yaklaşık 2 hafta içinde sık görülen genetik anormallikler (Down Sendromu gibi) %994 oranında saptanır

Amniosentez bu konuda uzman kişiler tarafından yapıldığında fetusun iğneyle yaralanması mümkün değildir Çünkü iğne ultrasonografi eşliğinde ucu tamamen görülerek amniotik boşluğa ilerletilir ve sıvı alınır

Amniosentez bu konuda deneyimli uzmanlar tarafından yapılsa bile 1/200-300 oranında düşükle sonuçlanır 16-18 gebelik haftaları arasında normal gebelerdeki düşük olasılığı %2-3 kadardır Amniosentez ek olarak %05-1’lik risk yükler

Amniosentez yapılan durumlar:
İleri anne yaşı (35 yaş ve üstü gebelikler)
Üçlü veya ikili tarama testinde 1/250’den fazla risk
Kromozomal anomalili bebek doğurma öyküsü
Kromozomal anomalilere ait belirteçlerin ultrasonografide saptanması
Ultrasonografide anomali şüphesi

Amniosentezle saptanabilen hastalıklar :
Down Sendromu (trizomi 21)
Trizomi 13-18
Orak hücreli anemi
Kistik fibroz
Müsküler distrofi
Tay-Sachs hastalığı

Düşünülmesi gerekenler :
Anne ve baba adayı işlem ve araştırılan hastalık (Down Sendromu gibi) hakkında detaylı bilgiye sahip olduktan sonra fayda/zarar hesabı yapmalı ve acele etmeden karar vermelidir Danışma veren hekim asla yönlendirici bir tavır takınmamalıdır Hekime düşen görev; işlem ve var olan riskler hakkında detaylı bilgi vermek olmalıdır

Fetusta kromozomal bir bozukluk saptandığında gebeliğe devam etme veya sonlandırma konusunda aile kesin karar vermiş olmalıdır Gebeliğe devam etme gibi bir karar yada düşünce varsa amniosentez yapılması mantıklı değildir ve ailenin merakını gidermekten başka bir işe yaramayacaktır

Yasal ve tıbbi olarak gebelik sonlandırılması en geç 24 haftada yapılabildiğinden amniosentez en geç 22 gebelik haftasına kadar yapılmalıdır

İşlem Sonu:
İşlem birkaç dakika içinde tamamlanır Bu sırada adet krampına benzer hafif bir ağrı oluşur ve birkaç saat sürebilir Ağrı rahatsız edici boyuttaysa 1-2 tablet parasetamol alınabilir İşlem yapıldıktan sonra istirahat edilmelidir Ertesi gün normal fiziksel aktiviteye dönülür Şiddetli ağrı, ateş, vajinal kanama, su gelmesi nadiren görülebilir Bu durumda hemen hekime başvurulmalıdır

Prof Dr Semih ÖZEREN
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı