Butlan,mutlak Butlan,nisbi Butlan,TMK"nın 112.maddesine Göre Evlilikte Mutlak Butlan Nedenleri/Mutlak Butlanla Sakat Olan Evlenmeler Yalnızca şu Durumlarda Sağlıklı ve Geçerli Bir

**Şengül Şirin** · 07-18-2012

BUTLAN

Butlan,bir hukuki işlemin,geçerlilik kazanabilmesi için yasaların öngörmüş olduğu öz ve biçime ilişkin koşullara uyulmaması nedeniyle hüküm doğurmaması

Hukuki işlemlerin geçerli (sağlıklı) olmasının koşullarını yasalar belirler

Bu koşulların bir işlemde bulunmaması ya da eksik olması butlan denen hükümsüzlük sonucunu yaratır

Böyle bir durumun ortaya çıkması için söz konusu koşulları içeren yasa hükmünün emredici hüküm niteliğinde olması gerekir

Buna karşılık yasanın tamamlayıcı (yorumlayıcı)hükümlerine aykırılık,butlan sonucunu doğurmaz

Bir işlemin kamu düzenine ,ahlaka ve adaba aykırı olması mutlak butlan durumunu ortaya çıkarır

Bu gibi işlemler düzeltilerek sağlıklı duruma sokulamayacağı gibi,yapıldıkları andan başlayarak hükümsüz sayılırlar

Mutlak butlan yargıç tarafından resen göz önünde bulundurulur

Mutlak butlan nedeniyle sakat olan işlemler belli bir sürenin geçmesiyle sağlıklı bir işlem haline gelemeyeceği gib,ilgililerin icazetiyle de düzeltilmez (Borçlar Kanunu (BK) m

20)

Yasaların ilgili kişilerin korunmasına yönelik olarak öngördüğü koşulların bir işlemde bulunmaması ya da eksik olması o işlemde nisbi butlan durumunun ortaya çıkmasına neden olabilir

Yalnız bunun olabilmesi için ilgililerden (sözleşmenin taraflarından ) birinin bu sakatlığı ileri sürmesi gerekir

Bu nedenle yargıç nisbi butlan durumunu resen göz önüne alamaz

Nisbi butlan nedenini içeren işlemlerden bazıları başta geçerli hükümler doğurur ve ancak taraflardan birinin butlanı ileri sürmesiyle geçmişte etkili olarak hükümden düşer

Bazı durumlarda nisbi butlan işlemin yapıldığı andan başlayarak hükümsüz olmasına neden olur

ama taraflar sonradan icazet vererek bu işlemi sağlıklı bir işleme dönüştürebilirler

Bu durumda nisbi butlan nedenini içeren işlemler ilgilinin icazet vermesi ( BK m

31) ya da yasanın öngördüğü süre içerisinde butlanı ileri sürerek mahkemeden işlemin iptalini istememesiyle geçerlik kazanabilir

( Medeni Kanun (MK) m

501)

Medeni hukukta mutlak butlana en çok evlilikle ilgili konularda rastlanır

TMK"nın 112

maddesine göre evlilikte mutlak butlan nedenleri şunlardır;

1- Evliyken yeniden evlenme

2- Akıl hastası olma

3- Sürekli bir nedenle temyiz kudretinden yoksun olma

4- Yasanın evlenme yasağı olarak öngördüğü derecede akraba olma

Bu tür nedenlerle batıl olan evliliklerin geçerli bir evlilik haline getirilmesi bazı istisnalar dışında olanaksızdır

Mutlak butlanla sakat olan evlenmeler yalnızca şu durumlarda sağlıklı ve geçerli bir evlenme gibi sonuç doğurabilir;

1- Batıl olan evlenme ölüm ya da boşanmayla ortadan kalkmışsa,ilgililer butlanı istemedikçe o evlenme sağlıklı bir evlenme gibi sonuç doğurmaya devam eder

2- Sürekli olarak temyiz kudretinden yoksunluk ya da akıl hastalığı gibi nedenler ortadan kalktığında taraflardan biri butlanı ileri sürmedikçe evlenme geçerliliğini korur

3- Evliyken yeniden evlenen bir kimsenin ikinci evliliği hakkında butlan kararı verilmeden önce,birinci evlilik ortadan kalkarsa ve ikinci evlilikte öteki eş iyi niyetli davranmışsa butlana hükmolunumaz

Evliliğin sağlıklı olmasına etki yapan öyle nedenler de vardır ki,bunlarda kamu düzenine aykırılık söz konusu olmamakla birlikte,bunların evlenmenin yapılması sırasında var olması,bu evliliğin bozulması olasılığını yaratır

Bu gibi durumlarda yalnız eşler ya da onların veli ya da vasileri nisbi butlanı ileri sürerek evliliğin bozulmasını isteyebilir

Sözü edilen nisbi butlan nedenleri geçici bir nedenle temyiz kudretinden yoksun olma (m

115),hata (m

116),hile (m

117), tehdit ( m

118) ve küçüklerin ve kısıtlıların evlenmesinde anne ve babaların ya da vasilerinin izninin bulunmaması ( m

120),olarak sayılabilir

Mutlak butlan davası savcı,nisbi butlan davası da eşler ya da onların velileri ve vasileri tarafından açılır

Kaynak;AnaBritannica cilt 7 frmsinsi

net için derlenmiştir

07-18-2012	#1
Şengül Şirin	Butlan,mutlak Butlan,nisbi Butlan,TMK"nın 112.maddesine Göre Evlilikte Mutlak Butlan Nedenleri/Mutlak Butlanla Sakat Olan Evlenmeler Yalnızca şu Durumlarda Sağlıklı ve Geçerli Bir BUTLAN Butlan,bir hukuki işlemin,geçerlilik kazanabilmesi için yasaların öngörmüş olduğu öz ve biçime ilişkin koşullara uyulmaması nedeniyle hüküm doğurmaması Hukuki işlemlerin geçerli (sağlıklı) olmasının koşullarını yasalar belirlerBu koşulların bir işlemde bulunmaması ya da eksik olması butlan denen hükümsüzlük sonucunu yaratırBöyle bir durumun ortaya çıkması için söz konusu koşulları içeren yasa hükmünün emredici hüküm niteliğinde olması gerekirBuna karşılık yasanın tamamlayıcı (yorumlayıcı)hükümlerine aykırılık,butlan sonucunu doğurmaz Bir işlemin kamu düzenine ,ahlaka ve adaba aykırı olması mutlak butlan durumunu ortaya çıkarırBu gibi işlemler düzeltilerek sağlıklı duruma sokulamayacağı gibi,yapıldıkları andan başlayarak hükümsüz sayılırlarMutlak butlan yargıç tarafından resen göz önünde bulundurulurMutlak butlan nedeniyle sakat olan işlemler belli bir sürenin geçmesiyle sağlıklı bir işlem haline gelemeyeceği gib,ilgililerin icazetiyle de düzeltilmez (Borçlar Kanunu (BK) m20) Yasaların ilgili kişilerin korunmasına yönelik olarak öngördüğü koşulların bir işlemde bulunmaması ya da eksik olması o işlemde nisbi butlan durumunun ortaya çıkmasına neden olabilirYalnız bunun olabilmesi için ilgililerden (sözleşmenin taraflarından ) birinin bu sakatlığı ileri sürmesi gerekirBu nedenle yargıç nisbi butlan durumunu resen göz önüne alamazNisbi butlan nedenini içeren işlemlerden bazıları başta geçerli hükümler doğurur ve ancak taraflardan birinin butlanı ileri sürmesiyle geçmişte etkili olarak hükümden düşerBazı durumlarda nisbi butlan işlemin yapıldığı andan başlayarak hükümsüz olmasına neden olurama taraflar sonradan icazet vererek bu işlemi sağlıklı bir işleme dönüştürebilirlerBu durumda nisbi butlan nedenini içeren işlemler ilgilinin icazet vermesi ( BK m31) ya da yasanın öngördüğü süre içerisinde butlanı ileri sürerek mahkemeden işlemin iptalini istememesiyle geçerlik kazanabilir( Medeni Kanun (MK) m501) Medeni hukukta mutlak butlana en çok evlilikle ilgili konularda rastlanırTMK"nın 112maddesine göre evlilikte mutlak butlan nedenleri şunlardır; 1- Evliyken yeniden evlenme 2- Akıl hastası olma 3- Sürekli bir nedenle temyiz kudretinden yoksun olma 4- Yasanın evlenme yasağı olarak öngördüğü derecede akraba olma Bu tür nedenlerle batıl olan evliliklerin geçerli bir evlilik haline getirilmesi bazı istisnalar dışında olanaksızdırMutlak butlanla sakat olan evlenmeler yalnızca şu durumlarda sağlıklı ve geçerli bir evlenme gibi sonuç doğurabilir; 1- Batıl olan evlenme ölüm ya da boşanmayla ortadan kalkmışsa,ilgililer butlanı istemedikçe o evlenme sağlıklı bir evlenme gibi sonuç doğurmaya devam eder 2- Sürekli olarak temyiz kudretinden yoksunluk ya da akıl hastalığı gibi nedenler ortadan kalktığında taraflardan biri butlanı ileri sürmedikçe evlenme geçerliliğini korur 3- Evliyken yeniden evlenen bir kimsenin ikinci evliliği hakkında butlan kararı verilmeden önce,birinci evlilik ortadan kalkarsa ve ikinci evlilikte öteki eş iyi niyetli davranmışsa butlana hükmolunumaz Evliliğin sağlıklı olmasına etki yapan öyle nedenler de vardır ki,bunlarda kamu düzenine aykırılık söz konusu olmamakla birlikte,bunların evlenmenin yapılması sırasında var olması,bu evliliğin bozulması olasılığını yaratırBu gibi durumlarda yalnız eşler ya da onların veli ya da vasileri nisbi butlanı ileri sürerek evliliğin bozulmasını isteyebilir Sözü edilen nisbi butlan nedenleri geçici bir nedenle temyiz kudretinden yoksun olma (m115),hata (m116),hile (m117), tehdit ( m118) ve küçüklerin ve kısıtlıların evlenmesinde anne ve babaların ya da vasilerinin izninin bulunmaması ( m120),olarak sayılabilirMutlak butlan davası savcı,nisbi butlan davası da eşler ya da onların velileri ve vasileri tarafından açılır Kaynak;AnaBritannica cilt 7 frmsinsinet için derlenmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır