07-17-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Çarpışmakta Olan Kuyruklu Yıldızlardan Ölü Yıldıza Kefen

Çarpışmakta Olan Kuyruklu Yıldızlardan Ölü Yıldıza Kefen
Uzaklarda ölmüş bir yıldızın yörüngesinde çarpış olan kuyruklu yıldız kları, yıldıza kefen örmekteyken, astronomlarada benzer güneş sistemi objelerininde ölmüş olan yıldızlarından daha uzun süre hayatta kalmayı başabildiğini kanıtlıyor
NASA'nın Spitzer Uzay teleskop 'unu kullanan astronomlar, Kova takım yıldızı yönünde bizden 700 IY uzaklardaki ünlü Helix Bulutsusu 'nun merkezine oturmuş beyaz cücenin etrafındaki gaz ve toz bulutlarını görüntülediler
Arizona Üniversitesinden gözlem ekibi üyesi Kate Su, "Bu yıldızın çevresinde bu kadar fazla toz görmek bizi şaşırttı" , "Tozun kaynağı ancak yıldızının ölümünden sağ kurtulabilmiş bir kuyruklu yıldızdan gelmelidir" diyor
Beyaz Cüceler hayatlarının sonuna gelmiş güneş kütleli yıldızlarının dış katmanlarını uzaya saçması sonucu merkezde arta kalan klardır
Halen oldukça sıcak olan -yıldız çekirdeği olan- beyaz cüceden yayılan radyasyon uzaya saçılan maddeleri ısıtarak canlı renkler saçmasını sağlar
Ve sonuçta göklerde etrafa şeytani bakışlar saçan devasa renkli bir göze benzeyen yapı-gezegenimsi bulutsu-ortaya çıkar

Tozlu Sürpriz
Astronomlar uzun süredir Helix in kalbindeki cüceyi incelemekteydi, lakin şimdiye kadar herhangi bir toz bulunamamıştı Fakat Spitzerin kızıl ötesi gözlerini kullanan Su ve Ekibi, ölü yıldızın 35 ila 150 astronomi birimi (bir AB 149 milyon km) uzağında tozdan yuvarlak bir disk belirlediler
Ölen Yıldızın tüm dış katmanlarını uzaya savururken sistemdeki tüm tozuda dış uzaya süpürdüğünü düşünen astronomlar içinse tozun keşfi tam bir sürpriz oldu
Bu yüzden astronomlar bu diskin sistemdeki hayatta kalmış kuyruklu yıldızların çarpışmalarının kları olduğunu düşünüyor , ki zaten DEEP IMPACT gibi mevcut gözlemlerden kuyruklu yıldızların kütleçekimle bağlı buz toz ve kayalardan oluşmuş devasa toplar olduğu yakinen biliniyordu
Bizimki Gibi Bir Yıldız
elix Nebulası 'nın kalbindeki cüce bir zamanlar şuan güneşimizin olduğu gibi kuruklu yıldızlar, asteroidler ve hatta belkide dünyalar içeren bir yıldızdı
Yıldız ölmeden önce iç gezegenleri yutacak kadar (dünyamızıda benzer bir son bekliyor) devasa genişliğe sahip bir kızmızı dev evresine girmişti
Yörüngesi daha uzak olan dünyalar asteroidler ve kuyruklu yıldızlar bu sondan kurtulabildiyseler bile bir kere hassas olan yörüngeleri faiadan payını alarak birbirleriyle çarpışmalara sürüklendikleri bir kaosa sürüklendiler
Ölümünün bir sonucu olarak sancılı bir şekilde, yıldızın şişmiş olan dış katmanları uzaya dağılırken sonuçda görece daha soğuk olan yıldızın merkezi-Beyaz Cüce- ortaya çıktı Bu arada kaos içinde sistemin dış bölgelerindeki kuyruklu yıldız çarpışmalarıda devam etti

Bir Sır Çözüldü
Bulgular gezegenlerin, kuyruklu yıldızların ve asteroidlerin yıldızlarının ölümünden sağ! kurtulabileceklerini gösteren bulunmaz bir kanıttı
Geçen senenin ocak ayında Spitzer 'i kullanan astronomlar yine uzaklarda G 29-38 olarak adlandırılan bir beyaz cücenin çevresinde de benzer bir k diski bulmuşlardı, ama daha ince ve yıldıza çok daha yakın
Bulgular Helix Nebulasının beyaz cücesini saran sırrı ortaya çıkarabilir
Önceki gözlemler ölü yıldızın, soğumakta olan bir beyaz cücede gözlemlenmeyecek yüksek enerjili X-ışınları yaydığını ortaya çıkardı
Eğer kuyruklu yıldızlar ve diğer objeler beyaz cücenin etrafında telaşla çarpışıyorlarsa, yeni gözlemlerin önerdiği gibi bazılarıda ölü yıldıza düşebilir ve şiddetli X-ışını yayımını tetikleyebilir
Illinois üniversitesi Urbana-Champaign den You-Hua Chu, "yüksek enerjili X-ışınlarının çözülmemiş bir sır olduğunu, fakat şuan kızılötesinde belkide bir cevap bulduklarını" ekliyor
|
|
|