Hava Keseciklerinin Mikroskobik Yapısı...

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-17-2012

Hava kesecikleri aslında birbirlerinden ince

duvarcıklarla ayrılan hava boşluklarıdır

Hava kesecikleri arasındaki bu duvarcıklara

“Alveoller arası septum” ya da “Alveol septum-ları” denilmektedir

Alveol ssptumlarının İçinde çok yaygın bir kılcal damar ağı bulunur

Hava keseciklerinin duvarları içindeki kücal damar ağına gelen oksijenden fakir karbondioksitten zengin kan taşıdığı karbondioksiti hava keseciği içine verip, yerine kesecik içindeki oksijeni alır ve böylece temizlenmiş olur

Alveol septumlannın içinde bu yaygın kılcal damar ağı, dışarıdan bağ dokusuyla sarılmıştır

Alveol septumlarının hava keseciğinin iç boşluğuna bakan yüzeyleri “Alveol epiteli” denilen epitel hücreleriyle örtülmüşlerdir

Başlıca iki eşit alveol epitel hücresi bulunur

“Tip I alveol epitel hücresi” denilen hücreler birbirlerine sıkıca tutunmuşlardır

“Tip II alveol epitel hücresi” denilen hücreler “Sürfaktan” adlı bir madde salgılarlar

Kimyasal olarak fosfolipid yapısında olan bu medde, hava keseciklerinin yüzey gerilimlerini kontrol eder ve onların sönmesine engel olur

Bazı yeni doğan çocuklarda bu madde yeteri kadar bulunmaz ve “Hiyalin membran hastalığı” (respiratory distress syndrome) denilen hastalığa neden olur

Bu çocuklar solunum güçlüğü çekerler ve bazıları bu nedenle yaşamlarım yitirir

Hava keseciklerinin iç yüzünde “Alveol fagositleri” denilen hücreler de bulunur

Bu hücreler kanın ve bağ dokusunun makrofaj hücrelerinin akciğerlerde bulunan çeşitleridir

Diğer makrofaj lar gibi bu hücreler de, yani “Alveol fagositleri” de mikropları, yabancı veya ölü hücre artıklarını yutarlar

Onları bir yandan sindirirken, diğer yandan da lenf bezlerine taşırlar

Bu hücrelerin önemini şu örnekle vurgulayalım

Özellikle kentlerdeki kirli havada yaşamak şanssızlığına uğrayan kişiler, her nefes alışlarında akciğerlerinin derinliklerine kadar soludukları kirli havada bulunan tozların hava keseciklerine kadar ulaşmış olanlarını alveol fagositler yutarak akciğerlerden uzaklaştırırlar

Öyle ki bu hücreler olmazsa akciğerler solunum yapma olanağını kaybedecektir

Bu da gitgide ağırlaşarak bir solunum güçlüğü biçiminde yaklaşan ölüm demektir

Özellikle sol kalp yetmezliğinde, akiğerlerde bir kan göllenmesi olayı gelişir

Akciğerlerde gölle-nen kanın özellikle alyuvarları, alveol septumla-rındaki kılcal damarlardan dışarı çıkarlar

Akciğerin alveol fagositleri bu hücreleri yutarlar

Alyuvarları yutmuş olduklarından alveol fagositleri kırmızı bir renk alırlar

Bu hücrelerin bir bölümü daha sonra balgam içinde aülır/f Renkleri kırmızı olduğu için de balgama kirimi^ lekeli bir görünüm verirler

Alyuvarları yutmuş olan bu alveol fagositlerine “Kalp yetmezliği hücreleri” denilmektedir

07-17-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Hava Keseciklerinin Mikroskobik Yapısı... Hava kesecikleri aslında birbirlerinden ince duvarcıklarla ayrılan hava boşluklarıdır Hava kesecikleri arasındaki bu duvarcıklara “Alveoller arası septum” ya da “Alveol septum-ları” denilmektedir Alveol ssptumlarının İçinde çok yaygın bir kılcal damar ağı bulunur Hava keseciklerinin duvarları içindeki kücal damar ağına gelen oksijenden fakir karbondioksitten zengin kan taşıdığı karbondioksiti hava keseciği içine verip, yerine kesecik içindeki oksijeni alır ve böylece temizlenmiş olur Alveol septumlannın içinde bu yaygın kılcal damar ağı, dışarıdan bağ dokusuyla sarılmıştır Alveol septumlarının hava keseciğinin iç boşluğuna bakan yüzeyleri “Alveol epiteli” denilen epitel hücreleriyle örtülmüşlerdir Başlıca iki eşit alveol epitel hücresi bulunur “Tip I alveol epitel hücresi” denilen hücreler birbirlerine sıkıca tutunmuşlardır “Tip II alveol epitel hücresi” denilen hücreler “Sürfaktan” adlı bir madde salgılarlar Kimyasal olarak fosfolipid yapısında olan bu medde, hava keseciklerinin yüzey gerilimlerini kontrol eder ve onların sönmesine engel olur Bazı yeni doğan çocuklarda bu madde yeteri kadar bulunmaz ve “Hiyalin membran hastalığı” (respiratory distress syndrome) denilen hastalığa neden olur Bu çocuklar solunum güçlüğü çekerler ve bazıları bu nedenle yaşamlarım yitirir Hava keseciklerinin iç yüzünde “Alveol fagositleri” denilen hücreler de bulunur Bu hücreler kanın ve bağ dokusunun makrofaj hücrelerinin akciğerlerde bulunan çeşitleridir Diğer makrofaj lar gibi bu hücreler de, yani “Alveol fagositleri” de mikropları, yabancı veya ölü hücre artıklarını yutarlar Onları bir yandan sindirirken, diğer yandan da lenf bezlerine taşırlar Bu hücrelerin önemini şu örnekle vurgulayalım Özellikle kentlerdeki kirli havada yaşamak şanssızlığına uğrayan kişiler, her nefes alışlarında akciğerlerinin derinliklerine kadar soludukları kirli havada bulunan tozların hava keseciklerine kadar ulaşmış olanlarını alveol fagositler yutarak akciğerlerden uzaklaştırırlar Öyle ki bu hücreler olmazsa akciğerler solunum yapma olanağını kaybedecektir Bu da gitgide ağırlaşarak bir solunum güçlüğü biçiminde yaklaşan ölüm demektir Özellikle sol kalp yetmezliğinde, akiğerlerde bir kan göllenmesi olayı gelişir Akciğerlerde gölle-nen kanın özellikle alyuvarları, alveol septumla-rındaki kılcal damarlardan dışarı çıkarlar Akciğerin alveol fagositleri bu hücreleri yutarlar Alyuvarları yutmuş olduklarından alveol fagositleri kırmızı bir renk alırlar Bu hücrelerin bir bölümü daha sonra balgam içinde aülır/f Renkleri kırmızı olduğu için de balgama kirimi^ lekeli bir görünüm verirler Alyuvarları yutmuş olan bu alveol fagositlerine “Kalp yetmezliği hücreleri” denilmektedir