|
Prof. Dr. Sinsi
|
Yaşamsal Bir Tehdit; Kalp Krizi
Milyonlarca Milyonlarca kişinin ölümüne yol açan kalp krizi, yaşam tarzındaki değişiklikler ve sağlıklı ve dengeli bir beslenmeyle önlenebilir
Her yıl, dünyada binlerce kişi, kalp krizinden hayatını yitiriyor Günümüzün stresli yaşamına ek olarak; sigara, şeker hastalığı, aşırı kilo, yüksek kolesterol ve tansiyonla birlikte, hareketsiz bir yaşam kalp krizine davetiye çıkartıyor
Kalp krizi, damar sertliğinin koroner kalp damarlarını tutması sonucunda gelişir
Vücuda kan pompalayan kalp, özel bir kas yapısına sahip olup, hayat boyu dinlenmeden sürekli çalışır Son derece koordineli bir şekilde çalışan kalp beslenmesini, koroner kalp damarlarının taşıdığı kanla gerçekleştirir
Zamanla, koroner kalp damarlarında biriken yağlar (lipit), plaklar oluşturur Plaklar sayesinde damarlar, elastikiyetini kaybederek, sertleşir ve bir süre sonra da tıkanır Tıkanan koroner kalp damarları, kalbe kan akışını engeller Kanın ulaşmadığı kalp kasları, 1 dakika ile 6 saat arasında ölür Bunun adına kalp krizi adı verilir
Kalp krizinin belirtileri nelerdir?
· Sırtta, göğüs kemiği arkasında ağrı ve sıkışma şeklinde baskı,
· Kola yayılan ve yaklaşık yarım saatte bir tekrarlayan, beş dakikadan uzun süren ağrı atakları,
· Hareketle birlikte artan, dinlenmeyle azalan fakat geçmeyen, ısrarlı ağrılar,
· Ağrıyla birlikte gelen terleme, mide bulantısı,
· Bazılarında mideden gelen hazımsızlık ağrısı,
· Nefes darlığı
Kalp krizinin belirtileri, bazı insanlarda çok belirgin olmayabilir Vücut, yaş ilerledikçe damar sertliğini çok daha kolay tolere edebilir Bu nedenle 75 yaşın üzerindekiler, bu belirtileri hissetmeden kalp krizi geçirebilirler
Şeker hastaları ise hemen hemen hiç ağrı duymaz Şeker hastalarında kalp krizinin belirtileri, sadece nefes darlığı ve terleme şeklinde olur
Yukarıdaki belirtileri gösterenlerin, hemen hastaneye başvurması gerekir
Çünkü kalp krizinin ilk bir saatinde yapılacak tedavi, hasarı en aza indirir
Kalp krizi belirtileri varsa neler yapılır?
1- Kalp krizinin ilk bir saatinde yapılacak müdahale, hasarı en aza indirir Bu nedenle kriz belirtisi gösterenler hemen Hızır Acil’e başvurmalı
2- Ambulans dışında hiçbir araca binmemeli ve ambulans gelene kadar, hareket etmeden beklemeli
3- Mutlaka koroner yoğun bakım ünitesi olan bir hastaneye başvurulmalı
4- Doktorlara ağrının şekli, ne sıklıkta olduğu, ne zaman başladığı, hastanın kullandığı ilaçlar, önceden kriz geçirip geçirilmediği konusunda doğru bilgiler verilmelidir
Kalp krizi nasıl anlaşılır?
Kalp krizi, EKG, kan testleri ve kalp kası hasarının araştırılması, yani anjio ile anlaşılır
Kalp krizi geçirdiği tespit edilen hastalara, hastanede damar açıcı ilaçlar verilir 1 saat içinde etkili olan bu ilaçlar, damarların tıkanıklığını gidermeye yarar Bu ilaçlar ayrıca ağrıyı giderir, kalp ritmini düzenler ve nefes almayı kolaylaştırır
Koroner damarların hangisinin tıkandığını veya ne kadar tıkandığını tespit etmek için anjio adı verilen yöntem kullanılır Anjioda, kalbe sokulan kataterler, damarların durumunu ortaya koyar Damarın durumuna göre doktor, balon veya stent uygular Eğer her iki yöntem de uygulanamıyorsa, açık kalp ameliyatı yapılır Bu ameliyatta, kol veya bacaklardan alınan damarlar, tıkalı damarların yerine yerleştirilir Bunun adına da by-pas adı verilir
Erken müdahale
Kalp krizine erken müdahale edilmesi son derece önemlidir Erken müdahale ile hastanın yaşamı kurtarılabilir, kalp daha az hasar alabilir, krizden sonra hayata daha kolay adapte olabilir
Erken müdahaleyle birlikte, hastanın kriz sonrası yaşam tarzını değiştirmesi gerekir Daha sağlıklı bir yaşama başlamalı, beslenme ve diyet uzmanı tarafından hazırlanan diyete uymalıdır Sağlıklı ve dengeli beslenme, kişiyi yeni bir kalp krizinden korur
Kalp krizi geçirenlerin dikkat etmesi
|