Rüzgar-Dış Kuvvet...

RÜZGARLAR

Rüzgarlar kum çakıl gibi gevşek maddeleri havalandırarak taşımak , zemine çarparak aşındırmak ve biriktirmek suretiyle yeryüzünü şekillendirirler
Rüzgarların şekillendirici etkilerinin görüldüğü yerlerin ortak özelliği ; bitki örtüsünden yoksunluk, yağış miktarının azlığı,mekanik çözülmenin fazlalığıdır
Rüzgarlar en fazla çöllerde etkilidir Ayrıca karasal iklimler,kumsallar, aşınım alanlarıdır Kıyıların şekillenmesinde dolaylı etkiye sahiptir

RÜZGAR AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ

MANTARKAYA (ŞEYTAN MASASI)

Rüzgarlar taşıdığı malzemelerle kayaların alt kısımlarına çarparak aşındırırlar Sonuçta farklı aşınma sonucu mantara benzeyen kayalar ortaya çıkar Yurdumuzda daha çok İç Anadolu Bölgesi'nde görülür



YARDANG

Zemindeki farklı dirence sahip tabakalar arasındaki kolay aşınabilen kısımların aşınarak ortadan kalkması sonucu oluşan oluk şeklindeki yarıntılardır



ŞAHİT KAYA

Farklı dirençlere sahip tabakaların üst üste tortullar oluşturduğu bölgelerde, kolay aşındırılabilen tabakaların aşındırılarak ortadan kalkması ile oluşurlar Birbirinden ayrı duran tortul kütlelerin tabaka uzanışları karşılaştırıldığında birbirlerinin devamı oldukları anlaşılır

RÜZGAR BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ

KUMUL (KUM TEPELERİ)

Rüzgarların taşıdığı malzemeleri gücünün azaldığı yerde biriktirmesi ile oluşur

BARKAN


Kumulların hilal şeklinde olanlarına barkan denir Rüzgarların hızına göre sürekli yer değiştirirler

LÖS

Kurak bölgelerde, rüzgarlar tarafından taşınarak biriktirilen topraklardır Mineral maddelerce zengin verimli topraklardır

Türkiye'de Rüzgarların Şekillendirici Etkisi

Türkiye'de rüzgarların etkili olduğu alanlar sınırlıdır İç Anadolu Bölgesi'nde Konya Bölümünde (Karapınar çevresi) etkisi fazladır Yakın zamana kadar sürekli genişleyerek tarım alanlarını işgal eden ve görünümü çölü andıran araziler erozyonu önleme çalışmaları ile kontrol altına alınmıştır

Ayrıca kumsalların bulunduğu deniz kıyılarında da etkilidir Çukurova-Silifke deltalarının kıyı bölgeleri, Kumköy, Şile, Çeşme plajları rüzgarların en etkili olduğu yerlerdir Bazı kıyılarımızda sahildeki kumlar rüzgarın etkisiyle tarım alanlarına kadar taşınarak tarımı olumsuz etkilemektedir