Hanlıklar - Canoğulları Hanlığı

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-16-2012

Canoğulları

Hanlıklar - Canoğulları Hanlığı

1598-1785 yılları arasında bugünkü Özbekistan ve Türkmenistan topraklarına yayılan Özbek Hanlığı'nı yöneten hanedan

Hanedanın adını aldığı Can Han Cengiz Han'ın oğullarından Cuci'nin soyundandır

Türkçe'de Canoğulları olarak adlandırılan sülale Arapça ve Farsça'da Canîler olarak bilinir

Canoğulları Şeybaniler'den ele geçirdikleri hanlığın başkentini selefleri gibi Buhara yaptılar

Esasen Hanlık 30 Temmuz 1598'de Meşhed'i 12 Ağustos 1598'de de Herat'ı Safevi Devleti'ne kaybetmişti

1602 yılında Baki Han bizzat Safevi Şahı I

Abbas'ın bulunduğu İran ordusunu büyük bir bozguna uğratarak Safevi ilerleyişini durdurmuştur

1644 yılında Nezir Han taht konusunda oğlu Abdülaziz ile ihtilaf yaşamış ve Osmanlı Devleti'nin o dönemdeki padişahı İbrahim (1640-48) hakem seçilmiş ve padişahın hükmü ile saltanat 1645'te Abdülaziz'e geçmiştir

Canoğulları'nın bir süre sonra kudretlerini yitirmeleriyle Hanlık 1700 yılında Fergana ve 1752'de Güney Türkistan'ı kaybetmiş ve toprakları epey daralmıştır

Hatta Nadir Şah Özbek başkenti Buhara'yı da 22 Eylül 1740-20 Haziran 1747 arasında İran işgalinde tutmuş Canoğulları her ne kadar başkentlerini istirdad ettilerse de eski güçlerine hiçbir zaman ulaşamamışlar ve yerlerini Mangıtlar hanedanına bırakmışlardır

Canoğulları hanları sırasıyla şunlardır:
Baki (1598-1605)
Veli (1605-1611)
İmam Kulı (1611-1642)
Nezir (1642-1645)
Abdülaziz (1645-1680)
Sübhan Kulı (1680-1702)
Abdullah (1702-1711)
Ebulfeyz (1711-1747)
Abdülmümin (1747-1751)
Abdullah II (1751-1753)
Abdurrahim (1753-1758) (Mangıt)
Ebulgazi (1758-1785)

07-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Hanlıklar - Canoğulları Hanlığı Canoğulları Hanlıklar - Canoğulları Hanlığı 1598-1785 yılları arasında bugünkü Özbekistan ve Türkmenistan topraklarına yayılan Özbek Hanlığı'nı yöneten hanedanHanedanın adını aldığı Can Han Cengiz Han'ın oğullarından Cuci'nin soyundandır Türkçe'de Canoğulları olarak adlandırılan sülale Arapça ve Farsça'da Canîler olarak bilinir Canoğulları Şeybaniler'den ele geçirdikleri hanlığın başkentini selefleri gibi Buhara yaptılar Esasen Hanlık 30 Temmuz 1598'de Meşhed'i 12 Ağustos 1598'de de Herat'ı Safevi Devleti'ne kaybetmişti 1602 yılında Baki Han bizzat Safevi Şahı I Abbas'ın bulunduğu İran ordusunu büyük bir bozguna uğratarak Safevi ilerleyişini durdurmuştur1644 yılında Nezir Han taht konusunda oğlu Abdülaziz ile ihtilaf yaşamış ve Osmanlı Devleti'nin o dönemdeki padişahı İbrahim (1640-48) hakem seçilmiş ve padişahın hükmü ile saltanat 1645'te Abdülaziz'e geçmiştir Canoğulları'nın bir süre sonra kudretlerini yitirmeleriyle Hanlık 1700 yılında Fergana ve 1752'de Güney Türkistan'ı kaybetmiş ve toprakları epey daralmıştır Hatta Nadir Şah Özbek başkenti Buhara'yı da 22 Eylül 1740-20 Haziran 1747 arasında İran işgalinde tutmuş Canoğulları her ne kadar başkentlerini istirdad ettilerse de eski güçlerine hiçbir zaman ulaşamamışlar ve yerlerini Mangıtlar hanedanına bırakmışlardır Canoğulları hanları sırasıyla şunlardır: Baki (1598-1605) Veli (1605-1611) İmam Kulı (1611-1642) Nezir (1642-1645) Abdülaziz (1645-1680) Sübhan Kulı (1680-1702) Abdullah (1702-1711) Ebulfeyz (1711-1747) Abdülmümin (1747-1751) Abdullah II (1751-1753) Abdurrahim (1753-1758) (Mangıt) Ebulgazi (1758-1785)