Multipl Skleroz(Ms)Düzeyleri Ve Tanı Yöntemleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-15-2012

Hastalığın bilinen beş düzeyi vardır

[*]Selim ya da İyicil MS (Benign MS): Retrospektif (geriye yönelik) olarak da adlandırılan ilk düzey, diğerlerinden ayrılmakla beraber, hafif ataklar ve iyileşmelerin tam ya da tama yakın olduğu MS tipidir

Her ataktan sonra ya hiç sekel kalmaz, ya da kalan sekeller çok hafif yetersizliklere yol açabilir

Hasta, en az on yıl bu seviyede tutulduğu taktirde, MS nedeni ve ataklar tamamen ortadan kalkabilir

[*]Yineleyen-Düzelen MS (Relapsing-Remitting MS): MS hastalarının yaklaşık %20'si bu gruptandır

Ataklar ve iyileşmelerle seyreder

Tekrarlayan ataklar sonrasında bazı sekeller kalabilir

[*]İkincil İlerleyen MS (Sekonder Progresif): Başlangıcı Relapsing-Remitting MS olup, bu hastaların bir kısmı bu tipe dönüşür

Tekararlayan ataklar sonrası düzelme zorlaşır hatta durabilir

[*]Birincil İlerleyen MS (Primer Progresif MS): Ataklarla birlikte ya da atak olmaksızın seyreder

Giderek artan bir ilerleme söz konusudur

[*]İlerleyen Yineleyen MS (Progresif Relapsing MS): Başlangıçta belirgin bir atak olup tam bir düzelme olmaz

Ataklar beraberinde ilerleme devam eder

Tanı yöntemleri

Hastalığın tanısı birçok yolla yapılır

Bunların ilki ve en önemlisi, nörolog bir doktorun yaptığı fiziksel muayenedir

Daha sonra beynin MR'ı (nükleer manyetik rezonans), BOS (Beyin Omurilik Sıvısı) ve 'kaydedilmiş potansiyeller' gibi ileri inceleme yöntemleri, tanıyı kesinleştirmek için gereklidir

Tanı, kesinlik durumuna göre üç biçimde konabilir:

Klinik kesin tanının konulabilmesi için:
- En az iki belirti nöbetleri, ve
- En az iki ak madde doku bozukluğu (belirtisel ya da görüntülemeyle bulunan) gerekmektedir

İnceleme-destekli kesin tanınin konulabilmesi için:
- En az iki belirti nöbetleri,
- MR'de saptanan, en az bir ak madde doku bozukluğu, ve
- Olağan dışı BOS bulguları (oligoklonal şeritler) gerekmektedir

Olası MS tanısının konulabilmesi için:
- En az iki belirti nöbetleri, ve
- Bir ak madde doku bozukluğu ya da BOS'ta oligoklonal şeritler bulgusu gerekmektedir

Belirti ve bulgular
[*]Ataksi: Kasların birbirleriyle ilişkisiz çalışması sonucu istemli hareketlerin düzensiz seyretmesi hali; vücut hareketlerinde düzensizlik, [*]Babinski bulgusu: Ayak tabanı bir cisimle çizildiğinde baş parmakların yukarı doğru açılması, [*]Bulanık ya da çift görme, nistagmus (gözbebeklerinin istemsiz hareketi), [*]Klonus:Belirli bir kas veya kas grubunda birbiri arkasına meydana gelen istem dışı kasılma ve gevşeme hareketleri ile belirgin durum, [*]Beceriksizlik, [*]Dizartri: Konuşma bozukluğu, [*]Duygu durumlarda kolayca değişebilme niteliği, [*]Yorgunluk, [*]Elde sinirlerdeki harabiyet nedeniyle kasların işlev yapamama hali ile karakterize paralizi (felç) durumu, [*]Hemiparezi: Vücudun tek tarafını tutan felç durumu, [*]Hiperaktif derin tendon refleksleri (dizkapağı refleksi gibi

) [*]Parestezi: His kaybı, uyuşma ve karıncalanma hissi, [*]Sık idrara çıkma ve idrar kaçırma (inkontinans) [*]Erkeklerde iktidarsızlık, [*]İnkoordinasyon (koordinasyon bozukluğu) [*]Monoparezi: Sadece bir kol veya bir bacağı tutan felç, [*]Denge kusuru ve baş dönmesi

Bu belirti ve bulgular, hastalığın düzeyine göre birkaç hafta ile aylar, hattâ yıllar boyunca devam eder ve her atakta farklılık gösterebilir

MS'in özelliği (multipl) olduğundan genellikle birkaçı bir arada bulunabilir

07-15-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Multipl Skleroz(Ms)Düzeyleri Ve Tanı Yöntemleri Hastalığın bilinen beş düzeyi vardır []Selim ya da İyicil MS* (Benign MS): Retrospektif (geriye yönelik) olarak da adlandırılan ilk düzey, diğerlerinden ayrılmakla beraber, hafif ataklar ve iyileşmelerin tam ya da tama yakın olduğu MS tipidir Her ataktan sonra ya hiç sekel kalmaz, ya da kalan sekeller çok hafif yetersizliklere yol açabilir Hasta, en az on yıl bu seviyede tutulduğu taktirde, MS nedeni ve ataklar tamamen ortadan kalkabilir []Yineleyen-Düzelen MS* (Relapsing-Remitting MS): MS hastalarının yaklaşık %20'si bu gruptandır Ataklar ve iyileşmelerle seyreder Tekrarlayan ataklar sonrasında bazı sekeller kalabilir []İkincil İlerleyen MS* (Sekonder Progresif): Başlangıcı Relapsing-Remitting MS olup, bu hastaların bir kısmı bu tipe dönüşür Tekararlayan ataklar sonrası düzelme zorlaşır hatta durabilir []Birincil İlerleyen MS* (Primer Progresif MS): Ataklarla birlikte ya da atak olmaksızın seyreder Giderek artan bir ilerleme söz konusudur []İlerleyen Yineleyen MS* (Progresif Relapsing MS): Başlangıçta belirgin bir atak olup tam bir düzelme olmaz Ataklar beraberinde ilerleme devam eder Tanı yöntemleri Hastalığın tanısı birçok yolla yapılır Bunların ilki ve en önemlisi, nörolog bir doktorun yaptığı fiziksel muayenedir Daha sonra beynin MR'ı (nükleer manyetik rezonans), BOS (Beyin Omurilik Sıvısı) ve 'kaydedilmiş potansiyeller' gibi ileri inceleme yöntemleri, tanıyı kesinleştirmek için gereklidir Tanı, kesinlik durumuna göre üç biçimde konabilir: Klinik kesin tanının konulabilmesi için: En az iki belirti nöbetleri, ve En az iki ak madde doku bozukluğu (belirtisel ya da görüntülemeyle bulunan) gerekmektedir İnceleme-destekli kesin tanınin konulabilmesi için: En az iki belirti nöbetleri, MR'de saptanan, en az bir ak madde doku bozukluğu, ve Olağan dışı BOS bulguları (oligoklonal şeritler) gerekmektedir Olası MS tanısının konulabilmesi için: En az iki belirti nöbetleri, ve Bir ak madde doku bozukluğu ya da BOS'ta oligoklonal şeritler bulgusu gerekmektedir Belirti ve bulgular []Ataksi: Kasların birbirleriyle ilişkisiz çalışması sonucu istemli hareketlerin düzensiz seyretmesi hali; vücut hareketlerinde düzensizlik, []Babinski bulgusu: Ayak tabanı bir cisimle çizildiğinde baş parmakların yukarı doğru açılması, []Bulanık ya da çift görme, nistagmus (gözbebeklerinin istemsiz hareketi), []Klonus:Belirli bir kas veya kas grubunda birbiri arkasına meydana gelen istem dışı kasılma ve gevşeme hareketleri ile belirgin durum, []Beceriksizlik, []Dizartri: Konuşma bozukluğu, []Duygu durumlarda kolayca değişebilme niteliği, []Yorgunluk, []Elde sinirlerdeki harabiyet nedeniyle kasların işlev yapamama hali ile karakterize paralizi (felç) durumu, []Hemiparezi: Vücudun tek tarafını tutan felç durumu, []Hiperaktif derin tendon refleksleri (dizkapağı refleksi gibi) []Parestezi: His kaybı, uyuşma ve karıncalanma hissi, []Sık idrara çıkma ve idrar kaçırma (inkontinans) []Erkeklerde iktidarsızlık, []İnkoordinasyon (koordinasyon bozukluğu) []Monoparezi: Sadece bir kol veya bir bacağı tutan felç, [*]Denge kusuru ve baş dönmesi Bu belirti ve bulgular, hastalığın düzeyine göre birkaç hafta ile aylar, hattâ yıllar boyunca devam eder ve her atakta farklılık gösterebilir MS'in özelliği (multipl) olduğundan genellikle birkaçı bir arada bulunabilir