Solunum Yolları Hastalıkları

Boğmaca
Boğmaca, her yaşta duyarlı bireyleri etkileyen, hızlı seyirli, bulaşıcı solunum yolları enfeksiyonudur Özellikle çocuklarda ağır seyreder Hastalık etkeni Bordetella pertussis olarak adlandırılmıştır Boğmaca belirli bir coğrafi dağılım göstermez ve mevsimsel olarak daha çok sonbahar aylarında görülmekle beraber yıl her mevsiminde görülebilir, ancak asıl ortaya çıkmasına neden aşılama oranının düşüklüğüdür Bu nedenle aşı oranının düşük olduğu bölgelerde daha sık ortaya çıkar Boğmaca erişkinlerde tanısı zor konulan bir hastalıktır ve genellikle daha ılımlı bir klinik tablo gösterdiğinden basit üst solunum yolu enfeksiyonları ile karıştırılarak tanısı konulamayabilir Boğmaca hastalığında aşılama büyük önem göstermekte, aşının uygulamaya başlanılmasından sonra hastalığın ortaya çıkış sıklığında ve neden olduğu ölüm olaylarında belirgin bir gerileme olduğu saptanmıştır Bununla beraber hastalığın sayısında son yirmi yılda artış eğilimi olduğu gözlenmektedir Bazı bilim adamlarına göre aşılamanın sağladığı koruyuculuğun yıllar içinde azaldığı, yaygın aşılama faaliyetinin doğal yoldan oluşan bağışıklamayı engellediği ve böylelikle yaygın aşılamanın olduğu bölgelerde erişkin insanların bu hastalığa karşı daha duyarlı hale geldiği savunulmakta Hastalığın görülme sıklığında cinsiyet ayrımı olmamasına rağmen, çocukluk döneminde erkek ve kadınlarda hastalığın görülme sıklığı aynı iken bu durum erişkinlerde kadınlar aleyhine gelişmektedir Bunun nedeni de kadınların çocuklarla daha çok ilgilenmesinden dolayı etken ajan ile daha çok karşılaşmasıdır Hastalığın sosyoekonomik düzeyi düşük toplumlarda, toplu yaşam alanlarında, kalabalık gruplar halinde yaşayanlarda, uygun olmayan hijyenik koşullarda, yetersiz ve kötü beslenme durumunda ölüme daha çok sebep olduğu bilinmektedir Ülkemizde boğmaca salgın bir hastalık olduğundan ve ölümlere sebep olması nedeniyle bildirilmesi zorun bir hastalıktır

Boğmaca nedir?
- Boğmaca Bordatella pertussis tarafından solunum yolunda meydana getirilen akut bir enfeksiyon hastalığıdır
- Boğmaca tüm dünyada görülen bir hastalıktır
- İnsanlarda görülür Gençler ve erişkinler hastalığın taşınması ve çocuklara bulaştırılması açısından enfeksiyon kaynağı olarak rol oynarlar
- Boğmaca en sık olarak öksürme ve hapşırma ile havaya dağılan mikroorganizmanın solunum yolu ile alınması ile oluşur Daha az olarak yine hasta kişinin mikrobu bulaştırdığı nesneler aracılığıyla da olabilir
- Boğmaca’nın sık görüldüğü bir sezon olmamakla birlikte yaz ve sonbaharda artabilir
- Boğmaca’nın bulaşıcılığı çok yüksektir Hasta kişi ile aynı evde yaşayanlara bulaşma %80’dir Boğmaca en çok öksürük başladıktan sonraki ilk iki haftada bulaşıcıdır

Boğmaca tedavisi
6 aydan küçük infantların hastaneye yatırılarak izlenmesi gerekebilir Destekleyici tedavi önemlidir Gerekirse steroid ve inhale salbutamo ve beta2 adrenerjik agonistlerl kullanılabilir Anitmikrobiyal ajanlar yayılımı engellemek açısından önemlidir Kataral dönemde klinik seyri engelleyebilir Erythromycin ve diger makrolidler birinci seçenektirErythromycin en az 2 hafta önerilir Trimethoprim-sulfamethoxazole, erişkinlerde florokinolonlar kullanılabilir