Tiroid Bezi Hastalıkları

TİROİT NODÜLLERİNE YAKLAŞIM NASIL OLMALIDIR?

Nodüllerin çoğunluğu hasta tarafından fark edilmez Tiroid'deki nodül çoğunlukla dışarıdan gözle fark edilmez Bazı hastalarda nodül büyükçe olur ve dışarıdan gözle dahi görülebilir

Tiroid Nodülünün Mevcut Olup Olmadığının Ortaya Çıkarılması

Elle muayenede nodül mevcut olup olmadığını her zaman ortaya koymaz Ancak elle muayene tiroid bezesi çevresinde lenf düğümlerinin değerlendirilmesi açısından çok önemli bir yöntemdir Tiroid bezesinde nodül mevcut olup olmadığının en kesin kararı ultrasonografi ile verilir Tiroid bezesinde nodül olup olmadığı konusunda sintigrafi, ultrasonografi kadar etkin değildir özellikle ılık (normoaktif) nodüllerde ve boyutu 1 cm' in altındaki nodüllerde tiroid sintigrafisi yeterli kesinliğe sahip değildir Ancak sıcak nodül ve soğuk nodül mevcudiyetini sintigrafi ile etkili şekilde ortaya koymak mümkündür Zaten nodülün fonksiyonunu değerlendirmek için etkili tek yöntem sintigrafi olduğu için tiroid nodülü değerlendirmesinde ultrasonografiden sonra sintigrafi de yapılmalıdır

Tiroit Nodülünün Boyutu ve İçeriğinin İncelenmesi

Nodüllü guatr hastalığının tanı aşamasında, tiroit'deki nodülün boyutunun ve içeriğinin (hücre, sıvı, kireç oturması) incelenmesi nodül hakkında sahip olunması gereken hayati ayrıntılardan ikisidir Eskiden sanıldığı ve hatta bazı hekimlerce hala kabul edildiği gibi, nodül boyutu kanser ile tam ve direk bir ilişkiye sahip değildir Küçük nodüllerde de kanser çıkma riski mevcuttur O nedenle 'Nodül henüz küçük kanser olma ihtimali düşük, ileri teknikler kullanılmasına gerek yok' tarzı yaklaşımlar bilimsel değildir Bu amaçla en etkili yöntem doğru ve eksiksiz yapılmış tiroit ultrasonografi'sidir Bu amaçla dopler ve sintigrafi kullanılmaz; elle muayene sadece tahmini bilgi verir Ultrasonografide katı içerikli olarak rapor edilen nodüller hücreden zengin olduğundan kanser yönünden dikkatle incelenmelidir

Tiroit Nodülünün Fonksiyonunun Ortaya Konması

Nodülün fonksiyonu seçilecek tedavi yöntemine karar verme ve kanser riskini tahmin etmede çok önemlidir Hatta tedavinin ne zaman ve nasıl yapılması gerektiğine dair hayati ipuçları bile verir Fonksiyon açısından nodüller dörde ayrılır:
� soğuk nodüller (hipoaktif)
� sıcak nodüller (hiperaktif)
� ılık nodüller (normoaktif)
� sıcak otonom nodüller

Her nodülde kanser çıkma ihtimali vardır, ancak soğuk nodülde kanser ihtimali daha yüksektir Nodülün fonksiyonu en kesin olarak sintigrafi ile değerlendirilir

Nodüller Tiroid Hormonunu Bozar mı?

Tiroid bezesinde nodül olması her zaman tiroid hormon bozukluğuna neden olmaz Ancak sıcak nodlülerde, özellikle de otonom sıcak nodüllerde zehirli guatr yani tiroid hormon yükseliği (hipertiroidizm) çok sıktır Bu durumda çok çalışan nodül aşırı hormon üretir Soğuk nodüller genellikle tiroid hormon düzeyini bozmaz Tiroid nodülünün hormon düzeyine etkisini araştırmak için FT3, Ft4 ve TSH isimli hormonların kanda ölçülmesi gerekir

Nodüllerin Takibi

Nodüllerin takibi için ultrasonografi kullanılmaktadır Nodül tedavisinde kullanılan ilaçların etkisi, kan alınıp hormon düzeyleri ölçülerek yapılmalıdırTedavi edilmeyen nodüller büyüyebilir ve sayısı da artabilir

TİROİD HORMON HASTALIKLARI

Tiroid, hormon üretir ve kanımıza verir Bu hormon ise vücudumuz için hayati öneme sahiptir Ömür boyunca bu hormona ihtiyaç duyarız Bu hormonun adı "tiroksin" dir Tiroksin, vücudumuzda T3 ve T4 şeklinde bulunur

Bu hormondan başka, halk arasında daha az bilinen diğer bir hormon daha tiroid tarafından üretilir Bu hormona "kalsitonin" deriz Kemik ****bolizması ile ilgilidir

Tiroid'in arka iç yüzüne gömülü ve yapışık, 4 tane, mercimek tanesi büyüklüğünde, kalsiyum bezesi (paratiroid bezeleri) vardır Bu kalsiyum bezelerinin sayısı 1 ile 6 arasında değişebilir

Genel olarak, tiroid'in hormon hastalıkları denildiğinde sadece tiroksin isimli hormonun azlığı veya çokluğu ile ilgili iki ana grup hastalık anlaşılır:

1) Tiroid Hormonunun fazlalığı

2) Tiroid hormonunun yetersizliği

TİROİD HORMON FAZLALIĞI

Bu hastalık grubunda, tiroid, gereğinden ve ihtiyaç duyulandan daha fazla tiroksin üretip kanımıza verir Bunun sonucunda fazla hormon "zehir" etkisi yapar Bu nedenle, bu hastalığa zehirli guatr denir Tıbbi adı "hipertiroidizm" dir Zehirli guatr'ın iki ana türü vardır:

a-Nodüllü zehirli guatr

b-Nodülsüz zehirli guatr

Nodüllü Zehirli Guatr

Nodüllü guatrda iki önemli durum vardır: 1) Tiroid hormonu fazla üretilir, 2) Nodül bir kitledir, bir yumrudur, kanser riski vardır, bu risk iğne biyopsisi ile araştırılmadan hiç bir tedavi yapılmaz

Nodülsüz Zehirli Guatr

İki ana türü bulunur:

1) Tiroid oto-antikorlarının (anti-tg, anti-tpo antikorları) yüksek olduğu nodülsüz zehirli guatr,

2) Oto-antikorların normal olduğu nodülsüz zehirli guatr

Antikorların yüksek olduğu zehirli guatr'da; Hastaların gözlerinin dışarı doğru çıkması (egzoftalmi) sık görülebilir ama şart değildir En tipik örneği Basedow Graves hastalığı isimli türdür

Antikorların yüksek olmadığı zehirli guatr'da; gözlerin dışarı doğru çıkması belli belirsiz düzeyde hafif olabilir ve tedaviden sonra çoğunlukla düzelir