Ylk Yardym

YLK YARDIM NEDYR?



Herhangi bir kaza yada ya?amy tehlikeye dü?üren durumda,sa?lyk görevlilerinin yardymy sa?lanyncaya kadar,hayatyn kurtarylmasy yada durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacyyla,ilaçsyz olarak yapylan uygulamalara ilk yardym denir



YLK YARDIM UYGULAMASINDA KESYNLYKLE YLAÇ KULLANILMAZ



YLK YARDIMDA AMAÇ NEDYR?



1Ya?amy koruma ve sürdürülmesini sa?lama


2Durumun kötüle?mesini engelleme


3Yyile?mesini kolayla?tyrma



YLKYARDIMCININ ÖZELLYKLERY VE SORUMLULUKLARI NEDYR?



1Sakin ve tela?syz olmaly


2Hastayy sakinle?tirmeli


3Çevreyi de?erlendirip süren bir tehlike olup olmady?yny belirlemeli


4Kendi can güvenli?ini tehlikeye atmamaly


5Çevredeki ki?ileri,sa?lyk kurulu?lary,itfaiye ve güvenli?e haber vermeleri için organize etmeli


6Hastanyn durumunu de?erlendirerek uygun ilk yardyma ba?lamaly


7Hastanyn sa?lyk kurulu?una bir an önce ula?masyny sa?lamaly



YLK YARDIMIN ABC'SY NEDYR?



ASoluk yolunun açylmasy


BSolunumun düzeltilmesi


CDola?ymyn etkinli?ini sa?lama



SOLUK YOLU NASIL AÇILIR?



1A?yzda toz toprak,kyryk takma di? ve yabancy cisimler varsa çykarylyr





2Bilinci kapaly ki?ilerde dil arkaya dü?üp havayolunu tykayabilirBu durumda ba? geriye itilip çene yukary kaldyrylarak soluk yolu açylyr





SOLUNUM YOLU NASIL DÜZELTYLYR?(YAPAY SOLUNUM)

Solunumu duran ki?iye derhal yapay solunum uygulanmalydyr
1Hasta sert bir zemine yatyrylyr
2A?yz içi temizlenerek varsa yabancy cisimler çykarylyr
3Çenesi yukary kaldyrylarak ba? hafifçe arkaya itilir
4A?yzdan a?yza solunum yapylacaksa burun kapatylyrBurundan solunum yapylacaksa a?yz kapatylyr




5Derin bir soluk alynyp,solunum yaptyrylacak ki?inin a?zyna (yada burnuna) a?yz yerle?tirlir
6Hastanyn gö?sünün kabarmasyna yetecek ?iddette soluk verilir





DOLA?IMIN ETKYNLY?Y NASIL SA?LANIR?(KALP MESAJI)

1Kalp durmu?sa hemen kalp mesajyna ba?lanyr
2Hasta sert bir zemine yatyrylyr ve bir yanyna diz çökülür

YARA YÇYNDEKY YABANCI CYSYM,KEMYK,PARÇASI VS ÇIKARILMAMALIDIR





3Gö?üs kemi?inin(iman tahtasy)üçte bir alt ucuna bir elin ayasy sykyca yerle?tirilir,di?er elin ayasy bunun üstüne konurParmaklar hastaya temas etmemelidir
4 Kollar dik tutularak (Bilek ve dirsekler bükülmeden)sabit ve ritmik bir ?ekilde gö?üse 4-5 cm bastyrylyr
5 Arada nabyz kontrol edilerek dakikada 60 kez olmak üzere dola?ym ba?layyncaya kadar devam edilir





BAYILMALARDA UYGULANACAK YLKYARDIM KURALLARI

1Elbiseleri boyundan,gö?üsten ve karyndan gev?etilir
2Hastanyn beynine kan gitmesini sa?lamak için düz bir yerde syrtüstü yatyrylarak,ayaklary yukary kaldyrylyr ve sonrada ?ok pozisyonunda bekletilir Kesinlikle ba?ynyn altyna yastyk konmaz
3Hastaya uyarycy kokular koklatylyr (Amonyak vb)
4Hastanyn zorlanmaksyzyn kendine gelmesi beklenir
5Kendine geldi?inde su, çay gibi içecekler azar azar verilmelidir

GÖ?ÜS YARALANMALARINDA YLKYARDIM

1Yaraly,yary oturur duruma getirilir
2Havanyn akci?erler dolmasyna engel olmak için açyk olan yara yerine temiz bir bez kapatyp basynç yapmadan sarylyr
3Kazazedenin ysy kayby önlenir

KARIN YARALANMALARINDA YLKYARDIM

1Hastaya a?yzdan yiyecek içecek verilmez
2Yaraly ba?y hafif yüksek, dizlernin altyna rulo edilmi? bir battaniye konularak syrt üstü yatyrylyr
3Herhangi bir organ dy?ary çykmy? ise asla el sürülmezGeni?bir gaz bezi varsa serum fizyolojik ile yslatylarak basynç yapmadan organlaryn üzerine örtülür
4Yaraly zaman geçirmeden sevkedilir

EGZOS ZEHYRLEMELERYNDE YLKYARDIM

1Hasta derhal temiz havaya çykarylyr
2?uuru tam kapaly olmayanlar temiz havada derin solunum yaptyrylyr
3?uuru kapaly veya solunum yapmakta güçlük çeken hastalara suni solunum tatbik edilir
4Beden ysysynyn dü?mesini engellemek için üstü örtülür
5Hasta en seri ?ekilde sa?lyk merkezine gönderilir

SYNDYRYM YOLU YLE OLAN ZEHYRLEMELERYNDE YLKYARDIM

1Zehrin sulanmasy ve emilimin yava?lamasy için hastalara;süt,yumurta aky,ni?asta solisyonlu su içirilir
2Kusmasyna yardym edilir
3Asitle olan zehirlenmelerde,hasta hiçbir zaman kusmaya zorlanmazSu ve süt yumurta aky kary?tyrylarak içirilir
4Alkali ile olan zehirlenmelerde:1/4 oranynda sirke ile hazyrlanmy? 500ml su veya limon suyu içirilir

KANAMALARDA YLK YARDIM NASIL YAPILIR?

1Kanayan uzuv(kol,bacak vs)yükseltilir
2Yara üzerine temiz gazlybez,mendil veya çama?yr parçasy konur ve sykyca bastyrylyr
3Kanama durmazsa kanayan yerin 5 cm yukary kysmyna bandaj uygulanyr

BURUN KANAMASINDA YLK YARDIM NASIL YAPILIR?

1Burnu kanayan ki?inin ba?y hafifçe öne e?ilir
2Hasta burun üzerine basynç yapar
3Bu syrada a?yzdan soluk alyp verir ve asla sümkürmez

BURUN KANAMASINDA HASTANIN BA?I GERYYE DO?RU KALDIRILMAZ

ELEKTYRYK ÇARPMALARINDA YLK YARDIM NASIL YAPILIR?

1Önce ilk yardymcy kendi güvenli?ini sa?lar
2Elektrik akymynyn yaraly ile temasy kesilirBu yapylmadan önce yaralyya dokunulmaz
3Kuru tahta parçasy ve lastik gibi elektrik geçirmeyen maddelerle hasta çekilerek veya kablo itilerek akymdan kurtarylyr
4Solunum durmu?sa yapay solunuma,kalp durmu?sa kalp mesajyna ba?lanyr
5Yanyk varsa so?uk su ile yykanyr

KIRIKLARDA YLK YARDIM NASIL YAPILIR?

1Hasta sarsylmaz ve hareket ettirilmez
2 Kanama varsa durdurulur
3 Hasta ta?ynmadan önce kyryk bölgesi hareketsiz hale getirilir(Bunun için tahta gibi sert cisimler kullanylabilir)
4Açyk kyryk varsa(kyryk uçlary görülüyorsa)kyryk kemik parçalaryna kesinlikle dokunulmaz ve bunlar yerle?tirilmeye çaly?ylmazYara üzerine temiz bir gazlybez kapatylyr

YANIKLARDA YLK YARDIM NASIL YAPILIR?

1So?uk musluk suyu ile a?ry azaltylyr
2Hastanyn takylary çykartylyr(Daha sonra olu?abilecek ?i?ler nedeniyle çykarmak zorla?abilir)
3Olu?an kabarcyklar patlatylmaz
4Yanan kysymlaryn üzeri temiz gazlybezle kapatylyr hiçbir ?ey sürülmez
5Hastanyn bilinci yerinde ise bol su içirilir

YANIK YÜZEYYNE DY? MACUNU,SALÇA,YO?URT GYBY MADDELER KESYNLYKLE SÜRÜLMEMELYDYR

YARALANMALARDA YLK YARDIM NASIL YAPILIR?

1Kanama varsa kontrol edilir
2Yaranyn kirlenmesi önlenir
3Varsa kopan parça korunur(Islak bir gazly beze sarylyp bir naylon torbaya konulur,bu torba da içi buz dolu ba?ka bir torbaya konulur)