Hepatit Nedir?

Karaci?erde meydana gelen iltihaby reaksiyon typ bilimimde hepatitis olarak tanymlanyr Türkiye de yaygyn olarak hepatit olarak tanymlanyr Ancak ülkemizde de hepatit denilince yaygyn olarak hepatit B kavramy anla?ylyr Ancak hepatitin tek sebebi virüsler ve hepatit B de?ildir Hepatite virüsler(hepatit B ,hepatit C ), bakteriler, çe?itli ilaçlar, uzun süreli alkol kullanymy ve çe?itli endüstriyel maddelere maruz kalmak yol açabilir Ne sebeple olursa olsun ortaya çykan hepatit karaci?er hücrelerinde hasara sebep olur Karaci?erde hassasiyet ?i?me ve iltihap ortaya çykar Karaci?er de yaygyn bir hassasiyet ortaya çykar Hepatit bazy durumlarda kalycy hasarlara sebep olur Burada önemsenmesi gereken en önemli durum virüslerle ortaya çykan hepatitin bula?abilmesidir Yukaryda sayylan di?er hepatit tiplerinin insandan insana bula?mamasydyr

HEPATYT A
Hepatna virüs denilen aileye mensup olan hepatit A virüsü bir RNA virüsüdürHepatit a virüsü karaci?erde akut iltihaplanmaya sebep olur

HEPATYT A VE KLYNYK SEYYR
Genellikle çocukluk döneminde geçirilir Klinik olarak 6 ile 12 ay arasynda hepatit A enfeksiyonu geçer Bazy hastalarda safra sistemini tykama nadiren olsa görülür Çok dü?ük bir olasylykla hepatit A fulminan hepatit denilen ciddi bir karaci?er hasary ile giden tipe yada kronik (müzmin) forma dönü?ebilir bu durum ciddi sorunlara yol açabilir

HEPATYT A DA TE?HYS:
Anti-HAV IgM denilen anti serumun erkan dönemde kanda bulunmasy ile te?his edilir

HEPATYT A NASIL BULA?IR?
Hepatit A typta oral-fekal yol denilen a?yz dy?ky yolu ile bula?yr Enfekte su veya
besinlerin alynmasyny takiben ortaya çykar Burada önemli olan toplu bakym hizmeti verilen yerlerde bu virüsün bula?ma riskinin oldu?unun bilinmesi önemlidir (okul, anaokulu)

HEPATYT B

Hepatit B virüsü ile ortaya çykan karaci?er hücre iltihaby ve hasary hepatit B hastaly?y olarak tanymlanyr Ülkemizde ta?yyycylyk orany %3 ile %7 arasyndadyr

HEPATYT B NASIL BULA?IR ?
Ynsandan insana vücut syvylary yolu geçer:

* Kan
* Semen (meni)
* Vajinal syvy ve salgylar (adet kany dahil)
* Do?um syrasynda anneden bebe?e geçi? (perinatal hepatit

KAN, KAN ÜRÜNLERY:
Kan yolu ile bula?ma özellikle geli?mi? ülkelerde damardan yasa dy?y ilaç kullananlaryn, kullandyklary i?nelerin bir ?ekilde di?er insanlara yayylmasy ile ortaya çykmaktadyr Ayryca yine bu ki?ilerin kullandyklary e?yalaryn di?er ki?ilerce kullanylmasy da bula?mayy sa?lar Ancak dünya üzerinde hepatit B açysyndan oldukça yüksek riskli bir grup olan sa?lyk çaly?anlary açysyndan i?ne yolu ile bula?ma son derece önemlidir Çe?itli sa?lyk birimlerinde çaly?an sa?lyk personeli özellikle kaza sonucu i?ne batmasy ile hepatit B ye yakalanmaktadyrlar Ayryca yine sa?lyk çaly?anlary hasta ki?ilerin kanynyn bula?ty?y bir cisimle yine kaza sonucu yaralanyr veya temas ederlerse yine hepatit B ye yakalanabilirler Yine normal popülasyon ve sa?lyk çaly?anlary için kan nakli sonucu bu hastaly?a yakalanma riski vardyr Geli?mi? ülkeler bu sorunu kan nakilleri syrasynda tarama yaparak çözmü?lerdir Ve bu tür bir bula?ma yolu dolayysyyla ortadan kalkmy?tyr

CYNSEL YLY?KY:

Cinsel ili?ki syrasynda hepatit B ile enfekte bir ki?inin vücut syvylarynyn di?er partnerin vajina, makat(rektum, özellikle ters ili?ki) idrar kanaly (üreterler) ve a?yzdaki yaraly veya çizik bölgelere temasy ile hastalyk geçer

DÖVME VE PYERCYNG
Ülkemiz ve tüm dünyada dövme (tattoo) ve piercing syrasynda kullanylan i?nelerin yeterince steril ve tmiz olmamasyndan dolayy ki?iye bula?masy söz konusudur

TRA? TAKIMI USTURA VE DY? FIRÇASI
Hastalykly ki?ilerin kullandy?y ve kan bula?my? ustura, tra? fyrçasy ve di? fyrçalarynyn kullanylmasy ile hepatit B bula?abilir

PERYNATAL GEÇY?: (HAMYLELYKTE GEÇY?)
Do?um syrasynda anneden çocu?a hepatit B mikrobu geçmesi sonucu ortaya çykan durum perianatal geçi? olarak tanymlanmaktadyr

HEPATYT B NYN KULUÇKA SÜRESY:
Normal olarak 45-180 gün arasy de?i?en bir kuluçka süresi olan bu hastalyk ortalama olarak 60-90 gün arasynda toplumun büyük kesiminde hastaly?yn ortaya çykmasy için gereken kuluçka süresidir

KULUÇKA EVRESYNDE HEPATYT B BULA?IR MI?
Do?al olarak akla gelen ilk soru hastaly?yn kuluçka süresinde bula?ycy olup olmady?ydyr EVETkuluçka süresince özellikle vücut syvylary oldukça bula?ycydyr Vücutta hepatit B ye kar?y antikor (mikroplara kar?y vücut tarafyndan olu?turulan protein kökenli koruyucu maddeler) olu?umuna kadarki evrede hastalyk son derece bula?ycydyr

KURUMU? KAN VE TÜKRÜK (SALYA) HEPATYT B AÇISINDAN BULA?ICI BYR RYSK FAKTÖRÜMÜDÜR ?

EVETbir hafta dahi kuruyarak kalan kan ve salya hepatit hastaly?ynyn bula?masy için yeterli Bu sebeple çok dikkatli olunmasy gerekir

PEKY KRONYK HEPATYT B HASTALARI HASTALI?I BULA?TIRIR MI?

EVETözellikle kronik hepatit B ta?yyycysy olan ki?ilerle ya?ayan ve bu ki?ilerin seks partnerleri açysyndan hastaly?yn bul?ama riski vardyr

HEPATYT B NYN BELYRTYLERY:

Yenido?an bebekler hepatit B ile ile ilgili belirgin olarak herhangi bir belirti vermez Ylerleyen ya? belirti verme ile do?ru orantylydyr Ya? ilerledikçe yapylan ara?tyrmalar belirtilerin artty?yny göstermi?tir Hepatit B nin hastalyk belirtileri a?a?ydaki gibidir;

Tüm vücutta A?yry halsizlik
Hafif derecede ate?
Ba? a?rysy
Y?tah kayby
Bulanty kusma
Özellikle karaci?er bölgesinin üzerinde a?ry ve hassasiyet Bu a?ry sarsynty ve e?ilme artar
Kabyzlyk veya ishal
Kas ve eklemlerde yaygyn a?ry
Deride kyzaryklyk

5 ya?yn üzeri ve yeti?kinlerin % 40 da sarylyk ortaya çykabilir ayryca bebeklerin ise % 10 unda ancak sarylyk görülebilir
Son olarak ise bazy hastalar kan verene yahut hekimleri tesadüfen hepatit B için tarama testi isteyene kadar hepatit B olduklaryny bilemezler Bunun anlamy ise bazy vakalarda hepatitin belirti vermeden geçmesi veya anla?ylamamasy anlamyndadyr Dikkat edilecek olursa yukarydaki belirtiler, herhangi bir gribal enfeksiyonda görülebilir Ancak karaci?er bölgesi üzerindeki a?ry, sarylyk gibi semptomlara özellikle dikkat edilmelidir Yada a?ylanmamy? bireylerin özellikle tarama testleri yaparak hastaly?y geçirip geçirmediklerini anlamalary, ve bunun sonucuna göre sonuçlar negatif ise a?ylanmalary, pozitif ise ömür boyu gözetim altynda olmalary gerekir Çünkü hepatit B siroz ve karaci?er kanserine sebep olabilecek sinsi bir hastalyktyr Kimi karaci?er kanseri yada aniden çykan siroz vakalarynyn altynda hepatit B virüsü oldu?u sonradan belirlenmekte ve bu hastalar bu te?his konulana kadar hepatit B den habersiz dola?maktadyrlar
HEPATYT B VYRÜSÜ ALINDIKTAN SONRA VÜCUTTA NELER OLUR?

Hastalyk alyndyktan sonra hastalaryn büyük ço?unlu?u antikor olu?umu ile ilgili olarak 4-8 hafta içersinde kendilerin iyi hisseder Özellikle ya?ly hastalarda belirtileri daha a?yr olabilir Ve bu hastalarda bazen belirtiler uzayabilir

Hastalaryn az bir kysmynda hepatit B virüsü hastanyn kanynda ve karaci?er saptanmaktadyr Bu hastalar kronik hepatit B dedi?imiz formdaki hastalardyr Bu hastalarda karaci?er enzim testlerinde yükselme görülebilir Yada bu hastalar hiçbir belirti vermeden yyllarca kronik formla beraber ya?arlar Ancak daha öncede altyny çizdi?imiz gibi kronik hepatit B ta?yyycylary için beraber ya?adyklary ev halky ve seks partnerleri hastaly?y kapma açysyndan büyük riski ta?ymaktadyr

HEPATYT B VYRÜSÜ YLE ORTAYA ÇIKABYLCEK KÖTÜ SONUÇLAR NELERDYR?

Siroz (Kronik yaygyn ve ilerleyici karaci?er iltihabydyrÖldürücü bir hastalyktyrOrtalama ya?am süresi 38-40 aydyr)
Karaci?er kanseri
Karaci?er yetersizli?i
Fulminan hepatit denilen çok kysa sürede (1 ay gibi) karaci?er yetersizli?ine götüren ölümcül bir hastalyk tipi
Hepatit D hastaly?y

HEPATYT B HASTALI?INDA RYSK FAKTÖRLERY NELERDYR ?

Hepatit B ta?yyycy bir seks partnerine sahip olma
Çok e?lilik
Ba?ka bir cinsel yolla bula?an hastaly?yn olmasy
Hepatit B li hastalaryn çatal, ka?yk, byçak, jilet, ustura ve benzeri e?yalaryny payla?mak
Damardan ilaç kullanymy
Meslek (doktorlar, hem?ireler,di?çiler, kan ve kan ürünleri ile u?ra?an laboratuar ve kan merkezi çaly?anlary
Hepatit B virüsü açysyndan yüksek riskli ülkelerde 6 aydan fazla ya?amak (Çin, Afrika, Asya kytasynyn merkezi ve kuzey do?usu, Ortado?u, Do?u Avrupa )
Uzun süre hepatit B virüsü ta?yyycy bir insanla ayny odayy çe?itli sebeplerle payla?ma (yatakhane, hapishanevs)
Homoseksüel veya biseksüel olma
Temiz ve hijyenik olmayan yerlerde dövme veya piercing yaptyrma ve buralarda çaly?ma
Hijyenik ?artlary iyi olamayan berberlere tyra? olma
Annede hepatit B virüsü ile enfeksiyon olmasy yeni do?an bir çocuk için her zaman rsik faktörüdür Ancak çocuk do?ar do?maz hepatit a?ysy ve hepatit B koruyucu immunglobin (koruyucu serum) yapylyrsa hastaly?a yakalanmaz
Hepatit B li bir ki?i tarafyndan ysyrylmak
Hemofili veya diyaliz hastasy olmak(bu ki?iler kan almak veya sürekli kan temizlenmesi gereken grupta olduklaryndan hepatit B açysyndan son derece yüksek risk grubundadyr)

PEKY HEPATYT B ÖPÜ?ME YLE GEÇER MY?
HAYIR hepatit B öpü?me ile geçmez Toplum olarak syk syk öpü?en bir yapymyz oldu?u için bu konunun bilinmesi önemlidir

PEKY NE ZAMAN HEPATYT B YÇYN DOKTORA BA? VURMALIYIM?
Yukaryda sayylan risk faktörlerini ta?yyorsanyz, ayryca yine yukaryda syralady?ymyz hepatit B ile ilgili hastalyk belirtileriniz varsa hemen hekiminize hepatit ile ilgili testler için ba? vurunuz Ayryca hepatit B vakalarynyn % 35 inde hastaly?yn hiçbir risk faktörü olmadan tespit edilmesi a?ysy olmayan herkesin hekimine ba?vurarak testler yaptyrmasy, e?er testler negatif ise a?y yaptyrmasy, pozitif ise belirli aralyklarla izlenmesi gerekmektedir Çünkü hepatit B kronik sonuçlary bakymyndan tehlikeli bir hastalyktyr Karaci?er yetersizli?i,siroz karaci?er kanseri gibi çok a?yr ve ölümcül sonuçlara gidebilen bu hastalyk toplumlary,aileleri ve bireyleri çok dramatik sonuçlarla kar?yla?tyrabilmektedir

ÖNEMLY NOT 1: Ayny mekany ve evi payla?ty?ynyz herhangi bir ki?ide yeni tespit edilmi? hepatit B hastaly?y varsa hemen hekiminize sizde test ve korunma için ba?vurunuz

ÖNEMLY NOT 2: Kadyn veya erkek olsun özellikle korunmasyz bir cinsel ili?ki sonrasy ?üpheleriniz var ise hemen hekiminize test ve korunma için ba?vurunuz

ÖNEMLY NOT 3: Hepatit B oldu?unu dü?ündü?ünüz biri tarafyndan ysyryly iseniz hemen hekiminize test ve korunma için ba?vurunuz

ÖNEMLY NOT 4: Mesle?iniz (doktorlar, hem?ireler,di?çiler, kan ve kan ürünleri ile u?ra?an laboratuar ve kan merkezi çaly?anlarykysaca sa?lyk çaly?anlary) risk grubunda iseniz hemen hekiminize test ve korunma için ba?vurunuz

PEKY YUKARIDA YAZDI?INIZ DURUMLARDAN ?ÜPHELENEREK HEKYME BA?VURDUM VE TESTLERYM NEGATYF ÇIKTIPEKY SONRA NE OLACAK?

Hepatit B ye maruz kalynma olasyly?y üzerine (örne?in hepatit B li oldu?unu dü?ündü?ünüz biri ile cinsel ili?kiye girdiniz, yada ysyryldynyz veya ayny mekanda ya?ady?ynyz birinde hepatit B hastaly?y yeni tespit edildi) hekiminize ba?vurdu?unuzda beklemek gibi bir lüks yoktur Hekiminiz hemen size hepatit B immun globulin (koruyucu serum) ve üç doz sürecek hepati a?ysy yapmalydyr

PEKY CYNSEL YLY?KYDEN SONRA NE KADAR SÜRE YÇYNDE HEPATYT B YMMUN GLOBULYNYNY (koruyucu serum) YATIRABYLYRYM ?

?üphe etti?iniz bir cinsel ili?kiden sonra hepatit B immun globilinini ilk 2 HAFTA içinde yaptyrmalysynyz Bu süreyi geçirirseniz hepatit B immun globulininin (koruyucu serum) koruyucu etkisi olmaz Tabi ilk 2 haftada bu seruma ilaveten bir de 3 dozluk a?y programyna alynmanyz gerekmektedir

PEKY SA?LIK ÇALI?ANIYIM VE ELYME HEPATYT B LY BYR HASTANIN KANIYLA BULA?IK Y?NE BATTI, NE KADAR SÜRE YÇYNDE HEPATYT B YMMUN GLOBULYNYNY (KORUYUCU SERUM) YATIRABYLYRYM ?

Böyle bir duruma maruz kaldyysanyz hepatit B immun globilinini ilk 7 GÜN içinde yaptyrmalysynyz Bu süreyi geçirirseniz hepatit B immun globulininin (koruyucu serum) koruyucu etkisi olmaz Tabi ilk 7 GÜN içersinde bu seruma ilaveten bir de 3 dozluk a?y programyna alynmanyz gerekmektedir

HASTALI?IN SEYRY:
Hepatit B hastaly?y akut ve kronik seyir gösteren bir hastalyktyr Akut formunda hastalyk hiç hissedilmeden iyile?ebildi?i gibi, birkaç hafta devam eden seyirle hafifi belirtilerle iyile?ebilmektedir Bu süreç genelde 4-8 hafta olarak tanymlanabilir Ancak hastalyk 6 aydan fazla sürede bir ki?inin kanynda ve karaci?er de tespit edilirse artyk kronikle?mi? anlamyndadyr Hastaly?yn kronikle?mesi ortaya çykarabilece?i sonuçlar açysyndan takip edilmesi gereken bir durumdur Çünkü kronikle?mi? hepatit B hastaly?y siroz veya karaci?er kanserine sebep olabilir Burada okuyucularymyza ?u hususu önemle vurgulamalyyyz Tüm kronik hepatit B formlary siroza veya karaci?er kanserine sebep olur demiyoruz Sebep olabilir deniliyor Hastaly?yn seyrinde kronikle?me olasy?y bakymyndan çocuklar daha riskli grupta görünmekte Çünkü yenido?ana do?um syrasynda bula?an hepatit B nin kronikle?me olasyly?y % 90 dyr Yine 1-5 ya? arasynda alynan hepatitin kronikl?eme olasyly?y %30 dur 5 ya?yndan sonra ise bu rakam % 7 lere kadar geriler

KLYNYK:
1-SARILIKLI FORM: Ba?langyçta gribal enfeksiyon, gastroenterit, (Y?tahsyzlyk, bulanty, kusma,karnyn sa? üstünde a?ry) döküntüler, ate?, ba?a?rysy, halsizlik, çabuk yorulma, eklem a?rysy ve iltihaby, gibi özgün olmayan belirtiler vardyr Bu belirtiler gerilerken hastada sarylyk ortaya çykar Bu döneme idrar renginin koyula?masy ve dy?ky renginin açylmasy öncülük ederTam iyile?me 6 ayda olur

2-SARILIKSIZ FORM: Klinik belirti ve bulgularyn silik oldu?u ve gözden kaçan vakalaryn oldu?u klinik formdur

3-KOLESTATYK FORM: Sarylykly ve ka?yntyly belirtiler vardyr

4-SUBFULMYNAN FORM: Hafif ate?le birlikte sarylyk ve sindirim sistemi ?ikayetleri iyile?me olmadan devam eder 3-10 haftada ölüm veya 1-3 yyl içinde siroz geli?ir

5-FULMYNAN FORM: 1-2 hafta içinde a?yr karaci?er yetersizli?i olur ve ölümle sonuçlanyr

HEPATYT B VE KAN TESTLERY:

Hekiminizle konu?tu?unuzda gerek fiziksel muayene ve gerekse ba?vurma sebebinizde göz önünde bulunduruldu?unda e?er hepatit B ?üphesi var ise hekimiz hepatit B ile ilgili kan testleri isteyecektir Bu testler üç ana gruptadyr;

Hepatit B nin DNA: Hepatit B virüsünün genleri ki bu HBV DNA sy olarak tanymlanyr
Hepatit B antijenleri: Hepatit B virüsünün kanda ortaya çykan yapysal proteinleri
Hepatit B antikorlary: Vücut tarafyndan hepatit B den korunmak için üretti?i protein yapyly koruyucu maddeler

Bu testler kysaca:
Hbs-Ag : Hepatit B (surface) yüzey antijeni
Anti-Hbs: Hepatit B yüzey antijenini nötrle?tirmek için vücut tarafyndan üretilen koruyucu protein
Hbe-Ag: Hepatit B antijenlerinden biri, “early” antijeni olarak adladyrylyr
Anti-Hbe : Hepatit B Hbe-Ag antijen antijenini nötrle?tirmek için vücut tarafyndan üretilen koruyucu protein
Anti-Hbc(Ig-M) : Hepatit B “core” antijeni (erken dönemde çykar)
Anti-Hbc(Ig-G) : Hepatit B “core” antijeni (Geç dönemde çykar)
HBV-DNA : Hepatit B genetik DNA maddesi (serumda)

BU TESTLERLE YLGYLY DETAYLI BYLGYLER:
Hepatit B surface (yüzey) antijeni (HBsAg): bu testin pozitif çykmasy durumunda a?a?ydaki durumlar söz konusu olur;
bu testin pozitif oldu?u ki?i etrafyndaki ki?iler hepatit B yi bula?tyrabilir
bu antijen bir ki?inin kanyda 6 aydan uzun süre pozitif olarak kalyrsa bu durum kronik hepatit B enfeksiyonudur
Hepatit B e antijeni (HBeAg): bu testin pozitif çykmasy durumunda a?a?ydaki durumlar söz konusu olur;
bu antijenin pozitif olmasy ki?inin hepatit B enfeksiyonu ile ?iddetli derecede enfekte oldu?unu gösterir
kronik hepatit B enfeksiyonu olan ki?ilerde, bu antijenin yüksek olmasy, bu ki?ilerde karaci?er hastaly?y riskinin artty?yny ve bu ki?iler tedavi açysyndan de?erlendirilmeye alynyr
Hepatit B core antikoru (anti-HBc): bu antikor
HbsAg pozitif olan tüm hastalarda pozitiftir
hepatit B ile bir veya birden fazla defa enfekte olan tüm ki?ilerde bu antikor pozitiftir
Hepatit B core antijeni YgM tipi Antikor (IgM anti-HBc):
Beraberinde HbsAg pozitif olsun veya olmasyn, IgM anti-HBc pozitifli?i hepatit B ile enfekte olundu?unu veya son 6 ay içinde geçirilmi? hepatit B enfeksiyonunu gösterir
HbsAg negatif iken bu antikorun varly?y, akut veya yakyn zamanda geçirilmi? hepatit B enfeksiyonunu gösterir

Hepatit B core antijeni YgG tipi Antikor (IgG anti-HBc):
1 hepatit B enfeksiyonunu gösteren antikordur Ancak hastaly?yn seyri ile ilgili net veriler ortaya koymaz

Hepatit B surface (yüzey) antikoru (anti-HBs): bu antikor
Bu antikor hepatit B nin ba?langycy ve iyile?mesi arasyndaki dönemde ortaya çykar
hepatit B a?ysy yaptyran ki?ilerde bu antikor pozitiftir Ve koruyucululu?u gösterir

Hepatit B e antikoru (anti-HBe) :
1 bu antikor haftalar ve aylar içersinde ortaya çykar ve daha sonrada kaybolur

Hepatit B genetik DNA (HBV DNA)
En duyarly test olan hepatit B DNA synyn (genetik maddesinin) tespitidir Aktif enfeksiyon göstergesidir

KRONYK HEPATYT B LY HASTALARDA YZLEME VE TEDAVYNYN ?EKLYNY BELYRLEMEK YÇYN HANGY TESTLER YSTENMEKTEDYR?

Tomografi
MR (EMAR)
Karyn ultrasonografisi
Karaci?er biyopsisi (karaci?er den parça alma i?lemi)
ÖZELLYKLE GELY?MY? BATI ÜLKELERYNDE HAMYLELYK DÖNEMYNDE HBASG (Hepatit B (surface) yüzey antijeni) TARAMASI RUTYN OLARAK YAPILMAKTADIR VE YAPILMASI TAVSYYE EDYLMEKTEDYR BYZDE ÜLKEMYZDEKY HAMYLE BAYANLARA HBSAG TARAMA TESTY YAPTIRMALARINI VE RYSKLY GRUBA GYREM HAMYLE BAYANLARIN GEBELY?YN YLERLEYEN SAFHALARINDA BU TESTY TEKRARLAMALARINI ÖNERYRYZ DAHA FAZLA BYLGY YÇYN BU DURUMU MUTLAKA HEKYMYNYZLE TARTI?INIZ

HEPATYT B YÇYN TARAMA TESTY YAPTIRMAK ?ART MIDIR? YADA TARAMA TESTY YAPTIRMADAN A?I YAPTIRILMASININ BYR ZARARI VARMIDIR?

Geli?mi? baty ülkelerinde yapylan yayynlara göre hepatit B için tarama testi yaptyrmadan a?y yaptyrmak daha ucuz ve sakyncasyz bir yöntemdir ve bu ?ekilde olam ihtimali vardyrGeçirilmi? bie hepatit B enfeksiyonu olan bir ki?i “tarama testi yaptyrmadan a?y yaptyryrsa bir zarary olur mu ?”sorusuna bilim adamlarynyn cevaby bir zararyn olmady?ydyr E?er ki?i farkynda olmadan hepatit B yi kapmy? olabilir Tarama yapylmasy var olan bir hepatit B hastaly?ynyn durumu hakkynda bilgi verir Buda ki?inin ileriki tedavisi ve hepatit B ile beraber ortaya çykabilecek kronik sorunlaryn izlenmesi bakymyndan önem ta?yr

HEPATYT B A?ISI YAPTIRMAK YÇYN HANGY TESTLERY YAPTIRMALI ?

· HbsAg
· Anti-HBs

Hepatit B a?ysy yukarydaki iki testte negatif oldu?unda yapylmalydyr

Kysaca hatyrlatma yapmak gerekirse, HbsAg nin POZYTYF olmasy yeni veya eskiden geçirilmi? bir hastaly?yn oldu?unu, Anti-Hbs POZYTYF olmasy hastaly?a kar?y ba?y?ykly?y gösterir E?er ki?i a?y yaptyrmy? veya hastalykla kar?yla?my? ise Anti-Hbs POZYTYF dir Ayryca hepatit B virüsü ile yeni bir enfeksiyon ?üphesi var ise bu testler hemen sonuç vermeyebilir Bu sebeple yeni enfeksiyon ?üphesinde, HBV DNA bakylmasy en duyarly testtir Ylaveten HbsAg ve Anti-Hbc IgM bakylmasy gerekir Bu sonuçlara bakylarak koruyucu serum (hepatit B koruyucu immunglobin) ve a?y yapylmalydyr

TEDAVY:
Hepatit B tedavisinde süreç akut(yeni) veya kronik(uzamy?) hepatit enfeksiyonuna göre ikiye ayrylyr

KRONYK HEPATYT B ENFEKSYYONUNUN TEDAVYSY:
Unutulmamasy gereken en önemli unsur, kronik hepatit B enfeksiyonu olan ki?ilerin sürekli olarak hekim kontrolünde olmasy gerekti?idir Burada önemli olan hepatit B virüsünün zaman içersinde karaci?er ve kanda artabilece?i ve ayny zamanda da karaci?eride etkileyebilece?i gerçe?idir Hekiminiz karaci?er fonksiyonlarynyzla ilgili verileri monitörize etmek için sizi periyodik olarak kontroller ça?yracaktyr Özellikle kronikle?en hepatit B enfeksiyonuna maruz kalan her 3 ki?den birinde kronik hepatit B belirtileri mevcuttur Ve bu hastalarynda büyük bir kysmynda siroz karaci?er yetersizli?i ve karaci?er kanseri görülme riski son derece yüksektir Temel hedef virüs ço?almasyny durdurup ortaya çykmasy muhtemel karaci?er hasaryny minimuma indirmektir Kronik hepatit B enfeksiyonunda tablet (ilaç) tedavisi 2 ilaç ile olur

· interferon alfa-2b

· lamivudine

YNTERFERON ALFA-2B

Son zamanlara kadar klasik kronik hepatit B enfeksiyonunda kullanylan bir ilaçtyr Ynterferon virüsün ço?alma yetene?ini azaltyr Ayny zamanda vücut savunma sisteminin cevabyny artyryr Teadvi edile kronik hepatit B enfeksiyonlu ki?ilerin yakla?yk % 35 inde virüsün ço?almasyny bu ilacyn durdurdu?u gösterilmi?tir Lamivudine ile beraber giden interferon tedavisinde tedavi süresinin kysaldy?y yine bilim admalarynca gösterilmi?tir Enjeksiyon yolu ile alynmasy lamivudine göre bir dezavantajdyr Yinede tedavide interferon uygulanmasy hekiminizin karar verece?i bir durumdur Özellikle interferon ?ddetli derecede siroz vakalarynda iyi seçim de?ildir Ayryca erken ya?larda hepatit B virüsünü kapan ki?ilerde de iyi sonuç vermedi?i belirtilmektedir Ynterferon tedavisinin yan etkileri;

· Gribal enfeksiyona benzer belirtiler

· Depresyon

· Y?tah kayby

· Yshal

· Halsizlik

· Saçlarda zayyflama

· Lökosit ve trombosit sayysynda azalma

· Bulanty

· Kuma

LAMYVUDYNE
Gittikçe artan bir reçeteleme trendine sahip bir ilaç olan lamivudine ba?langyç tedavisi olarak kullanylmaya ba?lanmy?tyr Ynterferon tedavisi alamayacak yada interferon kullanmak istemeyen hastalara uygulanabilir Ynterferonun tersi olarak sirozu olan hastalarda rahatlykla kullanylabilir Tabletler ?eklinde a?yzdan alynmasy kullanym kolayly?y sa?lar Yan etkisi hemen hemen olmayan bir ilaçtyr Ancak lamivudine tedavisikesildi?inde hastalaryn ortalama %75 inde hepatit B virüsü ço?almaya ba?lar Tedavi syrasynda lamivudine ne direnç gösteren yeni virüs versiyonlary ortaya çykmaktadyr

TRANSPLANTASYON (KARACY?ER NAKLY)

Kronik hepatit B enfeksiyonu ve beraberinde ortaya çykabilcek siroz, karaci?er yetersizli?i gibi durumlarda hastalara karaci?er nakli gerekebilir Sanyryz bu cümle bile hepatit B a?ysynyn ne denli önemli oldu?u konusunda size bir fikir vermi?tir

HEPATYT B DEN KORUYUCU BAZI TEDBYRLER

·Cinsel ili?ki syrasynda kondom(kaput, ***********) kullanymy

·Enjektör i?nelerinin do?ru ?ekilde depolanarak atylmasy (özellikle tybbi atyklara dikkat edilmesi gerekmektedir)

·Kan ve kan ürünleri ile u?ra?an ki?ilerin latex veya plastik eldiven kullanmasy

·Di? fyrçasy, jilet ve usturalaryn temizli?ine dikkat edilmesi ve di?er insanlarla payla?ylmamasy (özellikle berberlerin hijyene dikkat etmesi gerekmektedir Kozmetikle ilgili yerlerde kuaför, berber,manikür -pedikür yapylan yerlerde aletlerin temizli?ine dikkat edilmesi gerekir)

·Uyu?turucu kullanymyn önlenmesi ve kullananlara yönelik toplumsal e?itimler

HEPATYT B A?ISI :

Hepatit B a?ysy 3 dozluk uygulama gerektiren bir a?y bu üç dozun sonunda % 95 oranynda koruyuculuk sa?lar Bu üç doz en az 12 yyl ki?ileri hepatit B den korumaktadyr

Yeni do?an bebekler, tüm yeti?kinler, uyu?turucu kullananlar, son 6 ay içersinde birden çok seks partneri olan ki?iler ve cinsel yolla bula?an bir hastaly?a sahip olanlar, homoseksüeller, biseksüeller , hemofili hastalary, diyaliz hastalary, tüm sa?lyk çaly?anlary, hapishane çaly?anlary ve hapishane mahkumlary, özürlü bakym evleri personeli, dünya üzerinde hepatit B açysyndan riskli bölgelere seyahat eden ki?ilerhepatit B a?ysyny ivedilikle yaptyrmalydyr

A?ILANMA SONRASI HEPATYT B YE KAR?I BA?I?IKLIK OLU?UP OLU?MADI?I TESPYT EDYLEBYLYR MY? KYMLERDE BU TESPYTLER GEREKLYDYR ?

EVETantikor titresi denilen a?yya kar?y yanytyn olu?up olu?mady?yny anlamak için hekiminiz testler isteyebilir Bu rutin bir uygulama de?ildir A?ynyn % 95 oranynda tuttu?unu belirtmi?tik Ancak bazy riskli gruplara a?ynyn tutma oranyny gösteren testler istenebilir Sa?lyk çaly?anlary, kronik hepatit B enfeksiyonu olan seks partnerine sahip ki?iler, vücut savunma sisteminde ciddi de?i?imler olan ki?ilerde a?ynyn tutup tutmady?yny anlayycy testler istenebilir Ayryca hepatit B a?ysyndan sonra ba?y?yklanmady?ynyz gibi bir inancynyz varsa hekiminizle tarty?yn, gerekli görülürse a?ynyn ba?y?yklyk olu?turup olu?turmady?yny testlerle synayabilirsiniz

AKUT HEPATYT B ENFEKSYYONUNDA TEDAVY:
Akut hepatit B enfeksiyonunda belirgin bir tybbi tedavi yoktur Tedavi daha çok destekleyici yöndedir Bu tedavide en önemli unsurlardan biri evde tedavidir Bu tedavi hastaly?yn yayylmasy ve ?ikayetlerin rahatlamasy üzerine in?a edilmelidir

HEPATYT B VE EVDE TEDAVY:
Ev tedavisinde ; aktivitelerinizi yava?latyn, yorucu hareketlerden kaçynyn, yoruldu?unuzda hareketleriniz yava?latarak dinlenin Ancak evde iken yatak istirahaty zorunlu de?ildir Akut (yeni) dönemde okula ve gitmeyin ?iddetli ve stresli egzersizlerden kaçynyn

AKUT HEPATYT B ENFEKSYYONUNDA DYYET:
Hepatit ve diyet Ne tür bir hepatit diyeti uygulamalyyym en çok sorulan sorulardan biridir En önemli unsurlardan biri akut hepatit diyetinde (hepatit B diyeti) syvy alymydyr Bulanty ve kusmanyn yarataca?y syvy kayby yerine konulmalydyr Protein orano dü?ük, kalori orany yüksek bir hepatit diyeti hekimler tarafyndan önerilmektedir E?er içti?inizde rahatsyzlyk vermiyorsa do?al meyve sulary alynabilir Ayryca çorba içilebilir BU DÖNEMDE EN ÖNEMLYSY ALKOL VE KARACY?ERY RAHATSIZ EDECEK YLAÇLAR KULLANMAMAKTIR BU DURUM KARACY?ER YLTYHABI VE KARACY?ER ZARARINI ARTIRACAKTIR Burada en önemli unsur ilaç alynymynyzy hekiminizle konu?arak ayarlamanyzdyr En do?rusu hekiminizle konu?arak çözmeye çaly?yn Alkolden ise en az 4-5 ay uzak durmanyz gerekecektir

FULMYNAN HEPATYT:
Bazen akut hepatit B enfeksiyonu fulminant hepatit denilen bir forma dönü?ür 1-2 hafta içinde akut karaci?er yetmezli?i ortaya çykaran bir durumdur Fulminant hepatit te ölüm orany yüksektir Karaci?er transplantasyonu ile hastalaryn kurtulmasy mümkün olabilir

HBV DNA TESTYNYN ÖNEMY: (HEPATYTB dna testi)
Yeni alynmy? bir hepatitb hastaly?ynda bu testin yüksek olmasy bula?ycyk oranyn yüksek oldu?u anlamyndadyr Kronik hepatitb hastaly?y olan ki?ilerde ise yüksek olmasy hepatitin derecesinin yüksek oldu?unun göstergesidir Bu durumda tedavi ba?lanmalydyr Ve tedavinin etkilerini de ölçmenin en iyi yolu HEPATITB DNA testidir