Prof. Dr. Sinsi
|
Ellerde Uzun Süreli A?ry Romatizma Habercisi
Ellerde uzun süreli a?ry romatizma habercisi
Ankara Üniversitesi (AÜ) Typ Fakültesi Fiziksel Typ ve Rehabilitasyon Anabilim Daly Ö?retim Üyesi ve Ramatoloji Uzmany Prof Dr ?ebnem Ataman, elde 2 haftadan fazla devam eden ve 6 hafta sonrasynda kronikle?en ve sabahlary tutukluk ile kendini gösteren a?rynyn, romatizmal hastaly?yn belirtisi olabilece?ini söyledi
Ataman, el a?rylarynyn genelde sinsi ba?lady?yny ve zaman içinde kendini daha belirgin hissettirdi?ini belirtti
Ataman, sabah uyanyldy?ynda ellerde tutukluk ve sertlik hissinin syradan bir durum olarak algylanmamasy gerekti?inu vurgulady
Ynsanlaryn bu tür a?rylary genellikle önemsemedi?ini ve hekime ba?vuruda geç kaldy?yny ifade eden Ataman, a?rynyn bazen tek eklemde, bazen yaygyn, bazen parmaklar oynatyldy?ynda ya da bir nesneyi tutarken zorlanma ?eklinde kendini gösterdi?ini bildirdi
A?rynyn farkly nedenlerden kaynaklanabildi?ini ve en kysa sürede nedeninin saptanmasy gerekti?ini vurgulayan Ataman, ?unlary kaydetti:
"A?ry bir parmak ya da birkaç parmakta olabilir Kimi zamanda iki elde yaygyn a?ry ?eklinde görülebilir Tek parmakta hissedilen a?rydan genellikle zorlama, mekanik bir olay veya travma, birden fazla eklemi ya da parma?y tutan a?rylardan ise romatizmal hastalyklar sorumlu olabilir Gece a?ry yapan, sabahlary a?ry ile birlikte, elleri kavu?turmakta, yumruk yapmakta zorlanma gibi tutuklukla kendini gösteren, 2 haftadan fazla devam eden ve 6 hafta sonrasynda kronikle?en el a?rysy, iltihaply romatizma olarak tanymlanabilen (romatoidartirit)in ön bulgulary olabilir "
Ataman, hastalarda a?rynyn yany syra kimi zaman ?i?lik de görülebildi?ini dile getirerek, "Bazen hastalar, herhangi bir travma olmamasyna, kilo almamasyna kar?yn yüzü?ünün parma?yna dar geldi?ini söyleyebiliyorlar ya da tam eklem bölgelerinde ?i?lik ve a?ry oldu?u yorumunda bulunuyorlar Bu belirtiler hastaly?yn daha ciddi düzeyde olabilece?inin sinyalleri olarak algylanmaly" uyarysynda bulundu
"En syk kadynlarda görülüyor"
Yltihaply romatizma hastaly?ynyn, dünya genelinde her 100 ki?iden birinde görüldü?ünü belirten Ataman, "Daha çok do?urganlyk döneminin sonuna do?ru 30'lu 40'ly ya?larda ba?lyyor Daha erken dönemde görülse bile bu dönemde en üst seviyesine çykyyor" dedi
Hastaly?yn en syk kadynlarda görüldü?üne dikkati çeken Ataman, ?öyle devam etti:
"Erkeklerde görülme sykly?y kadynlara oranla daha az Ba?ta bu tür bulgularla kendini gösteren hastalyk, ilerledikçe eklemlerde bozukluklara yol açyyor Ylk olarak elde ba?layan tutukluk, sonra vücutta omurga hariç ayak, bacak ve kollarda ?i?lik, a?ry, hareket kysytly?y ve fonksiyon kayby ve ile tüm eklemlere yayylabilir Kalça ve dizleri etkiledi?inde oturup kalkmada, ayaklary etkiledi?inde aya?y oynatmada, omuzu etkiledi?inde saçlary tarayamama, elleri etkiledi?inde kapy kolunu tutamama gibi eylemlerde zorluk ya?anyyor, adeta sakatlyk durumu söz konusu oluyor "
Ataman, iltihaply el romatizmasy geli?ti?inde hastaly?yn ömür boyu devam etti?ini, ancak düzenli takip ve tedavi ile ilerlemesinin durdurulabildi?ini vurgulayarak, erken tany ve tedaviyle ileri evrede olu?abilecek ?ekil bozukluklarynyn önlenebildi?ini ifade etti
Hastaly?yn ilaçla tedavi edildi?ini, ilaçlaryn ço?unun raporla verildi?ini ifade eden Ataman, raporlaryn yenilenmesi ve hastaly?yn seyrine bakylmasy için mutlaka uzman hekim tarafyndan 3'er aylyk süreyle takip yapylmasy gerekti?ini kaydetti
Hastaly?yn ilerlemesi halinde ciddi sa?lyk sorunlarynyn ortaya çykabilece?ine dikkati çeken Ataman, "Kalp hastalyklary, damar sertli?i, böbrek ve akci?erlerde görülebilecek hastalyklara e?ilim artyyor Bu hastalyklaryn ortaya çykmasyna ba?ly ya?am süresi azalabiliyor Hastalyk tedavi edilmedi?inde ise hastanyn yatalak kalmasy, tekerlekli sandalyeye mahkum olmasy gibi sonuçlar do?abiliyor" diye konu?tu
"Genetik etkili faktör"
Ataman, hastaly?yn ortaya çykmasynda geneti?in etkili bir faktör oldu?unu belirterek, "Ykizler üzerine yapylan çaly?malarda, ikizlerden birinde iltihaply el romatizmasy görüldü?ünde, di?er ikizde de ayny hastaly?yn görülme olasyly?y normale göre daha fazla tespit edilmi?" dedi
Bazy hormonlaryn da etkili oldu?unun dü?ünüldü?ünü dile getiren Ataman, ?öyle devam etti:
"Örne?in, lohusalyk döneminde ve do?um sonrasynda bu hastaly?a yakalanma riskinin daha yüksek oldu?u belirlenmi?tir Bu da bazy hormonal faktörlerin rol oynady?yny dü?ündürmektedir Ayryca, gebelikte hastalyk iyile?me yönünde seyir gösterirken, gebelik sonrasynda hastalyk yokken geli?ebilmekte ya da ?iddeti artabilmektedir Bunun dy?ynda bazy viral enfeksiyonlaryn genlerle ileti?ime geçerek hastalykta rol oynayabildi?i önerilmektedir, ancak hastaly?yn kesin nedeni hala bulunabilmi? de?il
|