Şok Nedir, Şokun Özellikleri Ve Şok Çeşitleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-14-2012

Şok Nedir, Şokun Özellikleri ve Şok Çeşitleri

Tanım : Şok dolaşım sisteminin akut ve kompleks bir şekilde fonksiyonunu yerine getirememesi sonucu dokuların ihtiyacı olan oksijen ve diğer besin maddelerinin sağlanamaması durumudur

Bütün şoklarda kan basmcı düşmüştür ve kam dokulara perruze edecek yeterli basınç yoktur

Şok,hızla ilerleyen,hayatı tehdit eden bir durumdur

Çok iyi gözlem ve hızlı uygun bir tedavi ile birçok hastanın tamamen iyileşmesi mümkündür

Kan basıncını etkileyen faktörler nelerdir?

Kardiyak outputta,periferik dirençte veya venöz kan dönüşünde bir azalma olursa kan basmcı düşecek,şok ortaya çıkabilecektir

Klinik özellikler:

Hipotansiyon, Zayıf ince nabız, , Soğuk terleme, Hızlı soluma, Susamışlık hissi, Çok az,yoğun idrar,
Huzursuzluk, Şokun ilk belirtilerinden biri anksiyete dahildir

Hasta kendini kötü hissediyor

Şokun sınıflandırılması

Evre 1 ( Kompanse şok)

Bu evrede semptonlar belirgin değil, hafif anksiyete, Kan basıncı ve kalp debisi normal veya hafif düşmüş, Kompansasyon mekanizması olan periferik vazokonstriksiyona bağlı uçlarda ve ciltte soğukluk, taşikardi

Bu döneme preşok dönemi de denir

Normal bir kişi kan volümünün % 10 nun veya 1000 mi sim kaybederse bu duruma girer

Evre 2 (Dekompanse şok)

Hipovdemik şokta bu evrede kanın %20-25'şi kaybedilmiştir

Bu evrede doku perfliziyonunun yetersizliğini önlemede kompansasyon mekanizmaları yetersiz kalır

Klasik şok bulguları gelişir

kan basmeı ve kalp debisi düşer nabız filoform veya alınamaz, huzursuzluk, Oligüni, soğuk tenli cild,extnemitelerde siyanoz, taşikardi

Evre 3 (irreversibl şok)

Uzun süren şok tablosu durumunda aşırı doku perfuzyon bozukluğu, hücresel fonksiyon bozukluklarına yol açar

Bu dönemde
Mikrosirkülasyon bozulur
Ağır metabolik asidoz gelişir
Doku hipoksisi olur
Organ fonksiyon bozuklukları olur
Şok tablosu oluşturan en önemli üç neden kalp hastalıkları (kardiojenik), hipovolemi ve sepsistir

Şokun Çeşitleri

1

Kardiojenik şok
2

Psikojenik şok
3

Nörojenik şok
4

Toksik/Septik şok
5

Anafilaktik şok
6

Hipovdenik şok

Kardiyojenik şok

Kalbin pompalama fonksiyonunun bozulması ve kardiyonik outputun azalmasıyla ortaya çıkar

Kalp atım hızı veya her atımda pompalanan kan miktarı azalmıştır

Genelde miyokardiak enfarktüsün komplikasyonu olarak ortaya çıkar

Psikojenik şok

Duygusal travma veya psikolojik şok sonucunda ortaya çıkabilir

Bu durumda geçici bladikardi görülür, bu da kardiak outputu azaltır, ve kan basmcı düşer

Aynı zamanda periferal vazodilatasyon ve periferal dirençte azalma olur

Şerebral hipoperfuzyon sonucu hastanın bilinci kaybolabilir

Nörojenik şok

Şiddetli ağnsı olan hastalarda veya beyin ve spinal yaralanmalarad
görülebilir

Ağrıda ilk dönemlerde kan basıncı yükselenbilir

Ancak ağn uzun
sürerse veya çok şiddetliyse şoka neden olabilir

Toksik / Septik şok

Periferal direnç azalır ve kan basmcı düşer

Bunu yanmda toksemi kapillerin geçirgenliğim arttırır

Bu da damarlardan dokulara plazma ve sıvı geçişine neden olur

Sonuçta Intravasküler volüm ve kalbe dönen kan miktarı azalır

Kardiak output azalır kan basıncı düşer

Septik şokta hastanın cildi pembe ve ılıktır

Anafılaktik şok

İlaç,besin,an,böcek sokması veya başka bazı maddelere alerjik reaksiyon sonucunda vücutta büyük oranda histamin salgılanması ile ortaya çıkar

Histamin vazodilatör bir maddedir

Şiddetli hipotansiyona ek olarak genellikle bronkospazm da gelişir

Bütün vücutta yaygın vazodilatasyon, kan basıncmda düşme görülür

Vazodilatasyon ciltte kızarıklıklara neden olur

07-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Şok Nedir, Şokun Özellikleri Ve Şok Çeşitleri Şok Nedir, Şokun Özellikleri ve Şok Çeşitleri Tanım : Şok dolaşım sisteminin akut ve kompleks bir şekilde fonksiyonunu yerine getirememesi sonucu dokuların ihtiyacı olan oksijen ve diğer besin maddelerinin sağlanamaması durumudur Bütün şoklarda kan basmcı düşmüştür ve kam dokulara perruze edecek yeterli basınç yoktur Şok,hızla ilerleyen,hayatı tehdit eden bir durumdur Çok iyi gözlem ve hızlı uygun bir tedavi ile birçok hastanın tamamen iyileşmesi mümkündür Kan basıncını etkileyen faktörler nelerdir? Kardiyak outputta,periferik dirençte veya venöz kan dönüşünde bir azalma olursa kan basmcı düşecek,şok ortaya çıkabilecektir Klinik özellikler: Hipotansiyon, Zayıf ince nabız, , Soğuk terleme, Hızlı soluma, Susamışlık hissi, Çok az,yoğun idrar, Huzursuzluk, Şokun ilk belirtilerinden biri anksiyete dahildir Hasta kendini kötü hissediyor Şokun sınıflandırılması Evre 1 ( Kompanse şok) Bu evrede semptonlar belirgin değil, hafif anksiyete, Kan basıncı ve kalp debisi normal veya hafif düşmüş, Kompansasyon mekanizması olan periferik vazokonstriksiyona bağlı uçlarda ve ciltte soğukluk, taşikardi Bu döneme preşok dönemi de denir Normal bir kişi kan volümünün % 10 nun veya 1000 mi sim kaybederse bu duruma girer Evre 2 (Dekompanse şok) Hipovdemik şokta bu evrede kanın %20-25'şi kaybedilmiştir Bu evrede doku perfliziyonunun yetersizliğini önlemede kompansasyon mekanizmaları yetersiz kalır Klasik şok bulguları gelişir kan basmeı ve kalp debisi düşer nabız filoform veya alınamaz, huzursuzluk, Oligüni, soğuk tenli cild,extnemitelerde siyanoz, taşikardi Evre 3 (irreversibl şok) Uzun süren şok tablosu durumunda aşırı doku perfuzyon bozukluğu, hücresel fonksiyon bozukluklarına yol açar Bu dönemde Mikrosirkülasyon bozulur Ağır metabolik asidoz gelişir Doku hipoksisi olur Organ fonksiyon bozuklukları olur Şok tablosu oluşturan en önemli üç neden kalp hastalıkları (kardiojenik), hipovolemi ve sepsistir Şokun Çeşitleri 1 Kardiojenik şok 2 Psikojenik şok 3 Nörojenik şok 4 Toksik/Septik şok 5 Anafilaktik şok 6 Hipovdenik şok Kardiyojenik şok Kalbin pompalama fonksiyonunun bozulması ve kardiyonik outputun azalmasıyla ortaya çıkarKalp atım hızı veya her atımda pompalanan kan miktarı azalmıştır Genelde miyokardiak enfarktüsün komplikasyonu olarak ortaya çıkar Psikojenik şok Duygusal travma veya psikolojik şok sonucunda ortaya çıkabilir Bu durumda geçici bladikardi görülür, bu da kardiak outputu azaltır, ve kan basmcı düşer Aynı zamanda periferal vazodilatasyon ve periferal dirençte azalma olur Şerebral hipoperfuzyon sonucu hastanın bilinci kaybolabilir Nörojenik şok Şiddetli ağnsı olan hastalarda veya beyin ve spinal yaralanmalarad görülebilir Ağrıda ilk dönemlerde kan basıncı yükselenbilir Ancak ağn uzun sürerse veya çok şiddetliyse şoka neden olabilir Toksik / Septik şok Periferal direnç azalır ve kan basmcı düşerBunu yanmda toksemi kapillerin geçirgenliğim arttırır Bu da damarlardan dokulara plazma ve sıvı geçişine neden olur Sonuçta Intravasküler volüm ve kalbe dönen kan miktarı azalır Kardiak output azalır kan basıncı düşer Septik şokta hastanın cildi pembe ve ılıktır Anafılaktik şok İlaç,besin,an,böcek sokması veya başka bazı maddelere alerjik reaksiyon sonucunda vücutta büyük oranda histamin salgılanması ile ortaya çıkar Histamin vazodilatör bir maddedir Şiddetli hipotansiyona ek olarak genellikle bronkospazm da gelişir Bütün vücutta yaygın vazodilatasyon, kan basıncmda düşme görülür Vazodilatasyon ciltte kızarıklıklara neden olur