Zekayı Belirleyen Etkenler Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-14-2012

Bir kişinin zekâsını belirleyen üç temel etken vardır

Kalıtım

Temelde zekâ doğa vergisi bir yetenektir

Doğuştan gelir ve büyük ölçüde kalıtımın etkisiyle belirlenir

Yapılan çalışmalarda çocuğun zekâsı ile ana-babanın zekâsı arasında yüksek düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır

Çocuğun zekâ gücü anasıyla babasının zekâ gücü ortalamasına yakındır

Biraz altında ya da üstünde olabilir

Ana ve babanın döl gözelerinde, gen adı verilen ve kalıtımı belirleyen özellikler rastlantısal bir yolla çocuğa geçerler

Doğum ve öncesi

Çocuğun döl yatağında uygun beslenmesi, beyin kanlanma ve oksijen alımının yolunda gitmesi gerekir

Örneğin; zor bir doğum sırasında çocuğun soluğu uzun süre kesilirse, beyin gözeleri ölür ve sonuçta zekâsı etkilenir

Bunun gibi, beyin dokusunu doğum sonrasında örseleyen yaralamalar ve beyin yangıları da zekâ gizilini (potansiyelini) düşürebilir

Ananın gebelik süresince nasıl beslendiği de zekâ gelişimini etkileyen bir etkendir

Çevre

Çocuk doğuştan getirdiği zihinsel gizilini kullanabilmek ve geliştirebilmek için varsıl uyarıcılarla donatılmış çevreye ihtiyaç duyar

Çevrenin zekâyı tam olarak ne ölçüde etkilediği saptanamamıştır

İlk yaşlarda ana babanın uyarması, ilgisi, zekâyı geliştirebileceği gibi, bunun tersi de olabilir

Bu konuda genellikle gözlenen, eğitim düzeyi düşük bir ana-babanın çocuğuna anlaksal yoldan ilgisinin az olduğu ve çocuğun (okul çağına gelene kadar) zekâ gelişiminin yavaş olduğudur

Genel olarak zekânın %75'i ilk dört yılda oluşur ve 20 yaşına kadar gelişimini sürdürür

07-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Zekayı Belirleyen Etkenler Nelerdir? Bir kişinin zekâsını belirleyen üç temel etken vardır Kalıtım Temelde zekâ doğa vergisi bir yetenektir Doğuştan gelir ve büyük ölçüde kalıtımın etkisiyle belirlenir Yapılan çalışmalarda çocuğun zekâsı ile ana-babanın zekâsı arasında yüksek düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır Çocuğun zekâ gücü anasıyla babasının zekâ gücü ortalamasına yakındır Biraz altında ya da üstünde olabilir Ana ve babanın döl gözelerinde, gen adı verilen ve kalıtımı belirleyen özellikler rastlantısal bir yolla çocuğa geçerler Doğum ve öncesi Çocuğun döl yatağında uygun beslenmesi, beyin kanlanma ve oksijen alımının yolunda gitmesi gerekir Örneğin; zor bir doğum sırasında çocuğun soluğu uzun süre kesilirse, beyin gözeleri ölür ve sonuçta zekâsı etkilenir Bunun gibi, beyin dokusunu doğum sonrasında örseleyen yaralamalar ve beyin yangıları da zekâ gizilini (potansiyelini) düşürebilir Ananın gebelik süresince nasıl beslendiği de zekâ gelişimini etkileyen bir etkendir Çevre Çocuk doğuştan getirdiği zihinsel gizilini kullanabilmek ve geliştirebilmek için varsıl uyarıcılarla donatılmış çevreye ihtiyaç duyar Çevrenin zekâyı tam olarak ne ölçüde etkilediği saptanamamıştır İlk yaşlarda ana babanın uyarması, ilgisi, zekâyı geliştirebileceği gibi, bunun tersi de olabilir Bu konuda genellikle gözlenen, eğitim düzeyi düşük bir ana-babanın çocuğuna anlaksal yoldan ilgisinin az olduğu ve çocuğun (okul çağına gelene kadar) zekâ gelişiminin yavaş olduğudur Genel olarak zekânın %75'i ilk dört yılda oluşur ve 20 yaşına kadar gelişimini sürdürür