Prof. Dr. Sinsi
|
Karekter Eğitimi İçin 100 Yol
Karekter Eğitimi - Kişilik Eğitimi Hakkında - Karekter Gelişimi Hakkında
Bir insana verilen değer, onun ahlâk ve karakteriyle bağlantılıdır Toplum içindeki değerlerimiz, etik ve karakterimizin gelişmesi nispetindedir Okul yöneticileri öğrencileri yaşama hazırlarken, bu yönde geliştirmenin yollarını arar dururlar Bu amaçla bazı üniversitelerde, etik ve karakter gelişim merkezleri bile kurulmuştur
Amerika Boston Üniversitesi’ndeki böyle bir merkezin, öğrencilerin etik ve karakter gelişimiyle ilgili olarak yaptığı bir çalışmada, çok sayıda öğretmen ve yöneticinin düşüncelerinden yararlanılmış ve 100 maddelik bir öneri listesi hazırlamıştır
Her kültürden öğrencinin yararlanabileceği bu listedeki bazı maddeler kültürümüze uyarlanarak değiştirilmiştir
Bunları okuyunca, bazılarını zaten uygulamakta olduğumuzu görecek, diğerlerine karşı içinizde bir istek uyanacaktır
Şimdi bu listeyi baştan sona iyice inceleyelim:
Kahramanlık ve özverili çalışmalarıyla tanınmış kişilerin fotoğraflarını koridor ve odalara asın
Öğrenciler için etik ve karakter gelişimi konusunda bir rehberlik programı başlatın
Topluma hizmet amacıyla belli misyonlar taşıyan gruplar oluşturun
Bir çocuğun diğerleri tarafından şamar oğlanı yapılmasına engel olun
Akademik, spor veya sanat yetenekleri dışındaki nitelikleri keşfetmek üzere programlar geliştirin
Öğrencilerin davranışlarını ve topluma katkılarını ciddi bir şekilde ölçüp değerlendirin
Öğrenci ve onlara rehberlik yapanların hemfikir oldukları kuralları tespit edin
Velileri davet edip onların gelişmeleri inceleyip katkıda bulunmalarına fırsat tanıyın
Misyonunuzu tanımlayan güzel bir söz seçip öğrencilerinizle paylaşın
Her ay bir olumlu davranış tespit edip bunun üzerinde çalışın
Kendinize örnek aldığınız bir lideri-kişiyi öğrencilerinize tanıtın
Tarihteki olayları gündeme getirip bu olaylarda nasıl davranılması gerektiğini tartışın
Öğrencilerdeki iyilik sıfatının, en az onların akademik başarıları kadar önemli olduğunu görmelerine yardımcı olun
Ahlâkla ilgili meseleleri ele alın, yani gerçekleri ele alın, delil toplayın, sonuçları tahmin edin ve karar verin
Öğrencilerin topluma hizmet etmeleri için belli bir yapı dahilinde onlara olanaklar oluşturun
Örnek olun Ortalıkta gördüğünüz bir kâğıt parçasını alın Sizden sonra ders vereceklere bir saygı eseri olarak tahtayı temiz bırakın
Kurumunuzda, ne türlü olursa olsun, nezaketsizliğe fırsat vermeyin
Kaba ve küfürlü konuşmalara izin vermeyin
Öğrencilerin kötü davranışlarını notlar, çağrılar ve ziyaretlerle velilere duyurun
Çocuklarının güzel özelliklerini takdir etmek üzere velilerle iletişim kurun
Öğrencilerin okulda çok çalışmalarının etik bir sorumluluk olduğu fikrini açıkça belirtin
Çalışma arkadaşlarınızla konuşurken nazik olun
Yaşadığınız yerdeki özverili çalışan ve önemli kişileri derslerde tanıtın
Ödevlerin yapılması ve sınav sonuçlarıyla ilgili ödül sistemi kurun
Bir bağış fonu oluşturun Öğrencilerin bağışları istedikleri yere yapmalarına fırsat tanıyın
Ailelerin etik değerlerini destekleyin Öğrencilerin etik problemlerini anne-babaları ile çözmelerini sağlayın Bu konuda öğrencilerle konuşarak niçin zora düştüklerini analiz edin
Duvarlara güzel karakteri teşvik eden sözler asın
Özellikle öğrencilerin o anki durumlarıyla ilgili etik ihtilaflara dair yaşanmış olaylardan örnekler verin
Kahraman kişilerin doğum günlerinde anın ve ne tür niteliklere sahip olduklarını anlatın
Çocukların önem verdikleri sözleri yazıp duvarlara asmalarına izin verin
Etik konularda makaleler getiren öğrencileri ödüllendirin ve bu yazıları analiz edin
Kurumunuzdaki karakter meselelerini -güzel huylar vs- düzenli olarak müzakere edin
Çocukların beklentilerini netleştirin ve onların bu beklentilere göre sorumluluk almalarını sağlayın
Öğrencilerle ilgilenirken tutarlı olun ve duygusal davranarak doğruluk ve dürüstlüğünüze gölge düşürmeyin
Hatalarınızı kabul edin ve bunları düzeltmenin yollarını araştırın Öğrencileri de buna teşvik edin
Her gün birkaç dakikalık ibretli bir hikâyeyi seslice okuyarak güne başlayın Hikâyelerin kısa, ama ders verici olmasına dikkat edin
Kurumunuzdaki ilkeler ve politikaları belirlerken bunların muhtemel etkilerini ve öğrencilere ne tür iletiler verdiklerini anlamaya çalışın
Bir politika, faaliyet veya kararın sebeplerini açıklayın Öğrencilerin sadece "nasıl"ı değil, "niçin"i de anlamaları için onlara yardımcı olun
İyi bir öğrenci olmanın ahlâkî ve karakterle ilgili unsurlarını öğrencilerin tartışması için ortamlar hazırlayın
Öğrencilere rekabet kavramını öğretin ve bunun ne zaman faydalı, ne zaman zararlı olduğunu anlatın
Öğrencilere niçin öğretmenlik / belletmenlik yaptığınızı açıklayın Öğretmenlik / belletmenlik yapmanın sorumluluğu ve öneminden ne anladığınızı açıklayın
Topluma yaptığınız hizmetlerden öğrencilere bahsedin Hangi gönüllü kuruluşlarda neler yapabileceklerini anlatın
Öğrencilere medyayı eleştirel bir yaklaşımla analiz etmeyi öğretin Medyadaki mesajlar ne tür bir karakteri teşvik etmektedir?
Mezun olup yüksek okula gitmiş, iş hayatına atılmış eski öğrencilerinizi davet edip tecrübelerini aktarmalarını sağlayın Güzel alışkanlıkların onlara işlerinde nasıl yardımcı olduğunu sorun
Çevernizdeki yetişkinleri davet ederek onların karakter eğitimleri ve deneyimleri konularını gündeme getirin
Öğrencilerin duygudaşlık geliştirmelerine yardımcı olun Onlara şu tür sorular sorun:
"Kimse seninle oynamak istemezse kendini nasıl hissedersin?",
"Birisi senin isminle alay ederse neler hissedersin?"  vb gibi
Kurumunuzdasorunlar doğduğunda öğrencilere saygı, açık görüşlülük, mahremiyet ve nezaketin önemini öğretin Dedikodu ve tahkire fırsat vermeyin
Kibarlık üzerinde durun Öğrencilere, diğer öğrencileri ve yetişkinleri dikkatli bir şekilde nasıl dinlemeleri gerektiğini öğretin
Başarılı kişilerin yaşam öykülerini birlikte okuyup değerlendirin Daha büyük çocukların farkındalık yeteneğini geliştirin Bireylerin hataları olabileceğini, ancak, takdire, şayan sıfatlar da taşıyabileceklerini fark ettirin
Büyük öğrencilerin küçüklere yardımcı olmalarını sağlayan ortamlar oluşturun
İlk günden itibaren çok çalışmanın ve hedefe ulaşmak için belli standartlara riayet etmenin öneminden bahsedin
Liseye devam eden öğrencilerin toplumda daha aktif olmaları için, gönüllü faaliyetler yapan kurumların yönetim kurulu toplantılarına katılarak katkıda bulunmalarını sağlayın
Katma değeri yüksek, kaliteli eserler veren ve ülkenin sosyal enerjisini artırıcı örnek çalışmalar yapan şahsiyetlerin hayatlarını, alışkanlıklarını ve temel prensiplerini araştırma konusu olarak öğrencilere verin
Diğer ülkelerde karakter eğitimiyle ilgili çalışmaları takip edin ve deneyimlerinden yararlanın
Öğrencilere teşekkür iletileri yazmayı öğretin Öğrenciler için değerli çalışmalar yapanlara teşekkür mektupları yazdırın
Öğrencilerin çalışmalarını değerlendirirken onlara yeteri kadar geri besleme verin Gelişmeleri ve başarıları konusunda onlarla samimi ve teşvik edici bir iletişim kurun
Büyük öğrencilerin, ebeveynler için yemekli bir program hazırlamasını sağlayın Yemek yapmalarını, dekorlar kullanmalarını, hizmet etmelerini ve temizlik yapmalarını temin edin
Öğrencilerin kurum için bir hizmet yapmalarını (ufak tamiratlar, tanıtım vs ) sağlayın
Düzenli bir şekilde birlikte bina temizliği yapın
Diğer din ve kültürleri tahkir etmeyin ve başkalarına karşı âdil davranmanın önemini vurgulayın
Hor görülen öğrencilere destek olun ve bu anları bir eğitim fırsatı olarak görün
Canlılara karşı şefkatli olma düşüncesini aşılayın
Ürünlerin tekrar kullanımıyla ilgili kampanyalar başlatın Tutumlu olma ve israftan kaçınmanın önemini anlatın
Ülke çapında güzel, etik değerleri destekleyen programlardan öğrencilerinizi haberdar edin
Öğrencilerin anne-babalarının de desteğiyle; çevrenizde ufak temizlik işleri, ağaç dikme, ufak tamiratlar gibi çalışmalarla çevrelerine hizmet etmelerini sağlayın
Kurumunuza ait bir şarkınız olsun ve yeni gelenlere bunun sözlerini ve manasını öğretin
Eğer böyle bir şarkınız yoksa öğrenciler arasında bir yarışma düzenleyerek bir tane yazmalarını temin edin Ne tür fikirlerin şarkıda yer alması gerektiği konusunda görüş alışverişinde bulunun
Kurumunuzda belli kuralların önemini vurgulayın ve bu kuralların kurumun kimliği açısından önemini ifade edin
Öğrencileri çevredeki yaşlı ya da yardıma muhtaç insanlarla ilgilenmeleri için destek verin
Öğrencilerinize başka şehir veya ülkelerden mektup arkadaşları bulun ve onların yazışmalardan öğrendikleri bilgileri paylaşın O yerlerde yaşamın nasıl olduğu konusunu gündeme getirin
Karakter eğitimi için müfredatı kullanın Örneğin dille ilgili çalışmalarda karakter analizleri yaptırın Başkasının gözleriyle dünyaya bakmanın nasıl bir şey olabileceğini sorun
Onurlu bir şekilde yapıcı eleştirilerde bulunun ve öğrencilerin de bunu alışkanlık haline getirmelerini sağlayın
Spor müsabakalarında, oyunlarda ve günlük ilişkilerde centilmenliğin önemini vurgulayın
Okulun politikasını belirlerken öğrencilerin de katkıda bulunmasını temin edin Onlara farklı politikaların karşılaştırılmasıyla ilgili ödevler verin
İnsanı düşünmeye, tartışmaya ve yazmaya sevk eden alıntılar toplayın
Öğretmen ve yöneticilerin kullanabilecekleri, karakter eğitimiyle ilgili bir edebiyat listesi hazırlayın
Kurumunuzu tanımlayan veciz bir söz bulun
Üstün karakterli öğrencilere ait kayıtları arşivleyin
Akademik ve sosyal problemleri çözüp özgüven kazanmaları için fırsatlar tanıyın
Kurumunuzdaki ahlâkî atmosferi idarî toplantılarınızda gündeme getirin ve hedeflerinizi belirleyin
Kurumunuza ait bir prensipler listesi hazırlayın ve bütün faaliyet ve politikalarınızda bu listeye atıflarda bulunun Kurumdaki herkese bu listeyi iletin ve dikkat çekici bir şekilde binada teşhir edin
Bir e-mail listesi veya bülten tahtası hazırlayıp yöneteci ve öğretmenlerin karakter eğitimiyle ilgili fikir alışverişi yapmalarını sağlayın
Haber bülteniniz aracılığıyla, öğrencilerinizin dikkat çekici davranışlarından velileri haberdar edin
Kurumunuzun tarihî ve başarılarına ait belgeler ve fotoğraflardan oluşan bir sergi hazırlayıp ziyaretçilere bunu gösterin
Kurumda basit gibi görünen işleri yapan işçilerin ve gönüllülerin çalışma ve başarılarını toplu bir şekilde takdir edin
Öğrencileri teşvik edecek ve onlara disiplin kazandıracak miktarda ödevler vermeyi ihmal etmeyin
Çocuklara bir and söyletin ve bu metni velilere ulaştırın
Giyimle ilgili standartlar belirleyip bunların eğitimle olan ilgisini açıklayın
Öğrencilerin kendi aralarında kaynaşmasını sağlayan faaliyetler düzenleyin
Öğrenci ve velilerin seminer, gezi gibi ortak bir projede görev almalarını sağlayın
Binanın genel görünüşü konusunda dikkatli olun Genel düzen ve tertiple ilgili herkesin katkıda bulunmasına çalışın
Çevredeki itibarlı işadamlarının, girişimcilik konusunda öğrencilere rehberlik yapmalarını sağlayın
Yeni gelen öğrenci ve işçilere rehberlik yapacak kişiler belirleyin
Çevredeki memur, işçi veya işverenleri davet ederek iş hayatında karakterin öneminden bahsettirin
Sporla ilgilenen öğrenci ve öğretmenlerin sporla ilgili ahlâkî ilkeler geliştirmelerini teşvik edin
Çevrenizde karakter eğitimiyle ilgili toplantılar düzenleyin
Karakter eğitimiyle ilgili bir logo hazırlatın
Ayda iki defa öğretmen ve yöneticileri bir araya getirerek etik değerleri içeren edebî veya felsefî bir metni analiz ettirin
Veliler için karakter eğitimiyle ilgili bir literatür listesi hazırlayın
|