06-27-2012
|
#5
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Tarih Bilimi
TARİH İLE YAZI ARASINDAKİ İLİŞKİ
Tarih YAZI ile başlar yazıdan önceki devirler hakkında sağlıklı bilgi edinmek zor olduğundan, bu dönemlere "Tarih Öncesi Devirler=Prehistorik Devirler" veya "Karanlık Çağlar" denir
YAZI İLE İLGİLİ ÖNEMLİ BİLGİLER
* Toplumlar ilk olarak resim yazısı kullanmışlardır
* İlk yazıyı Sümerler bulmuştur (Çivi Yazısı)
* Bugün kullandığımız alfabeyi, ilk olarak Fenikeliler kullanmış, onlardan Yunanlılar ve Romalılar alarak geliştirmişler ve böylelikle LATİN alfabesi ortaya çıkmıştır
* Yazı, Anadolu'ya ilk olarak ASURLULAR tarafından TUNÇ devrinde getirilmiştir
* Türk Tarihinin ilk yazılı eserleri GÖKTÜRK(ORHUN) KİTABELERİDİR
TARİH DEVİRLERİ: A İLKÇAĞ (Eskiçağ): MÖ 3500'lerde Sümerler 'in yazıyı bulması ile başlar, 476'da Batı Roma'nın yıkılışıyla sona erer
Önceleri şehir devletleri halindeki siyasi yapı, sonradan Eski Yunan siteleri hariç, merkezi krallıklara dönüşmüştür
Çağa çok tanrılı dinler egemendir Ancak istisna olarak, ibraniler'de tek tanrılı din ilk kez görüldü ise de Musevilik bir dünya dini olamamıştır Hıristiyanlık da, bu dönemde ortaya çıkmıştır
Özellikle Akdeniz Havzası'nda canlı bir ticaret ekonomisi görülmüştür, bunun temel nedeni koloniciliktir
Köleci ve sınıflı toplum yapısı çağa egemen olmuştur
Tarih Çağlan içinde en uzun yaşanan dönemdir
Çağ'ın içinde, İsa'nın doğumu takvime başlangıç olarak kabul edilir, İsa'nın doğumu ile MÖ dönem sona erer, MS dönem başlar, ilkçağ'ın içinde hem MÖ hem de MS dönemler yaşanmıştır
B ORTAÇAĞ: MS 476' da Batı Roma'nın yıkılmasıyla başlar, 1453 İstanbul 'un Fethi ile sona erer
Merkezi krallıklar gücünü Kavimler Göçü sonunda yitirdiğinden, siyasi yapıda Feodalite çağa egemen olmuştur
Tek tanrılı dinler egemendir Bu nedenle Ortaçağ' da, bilimsel ve kültürel gelişme yavaşlar
Tek üretim aracı ve zenginliğin simgesi topraktır Geri, kapalı ve toprağa bağımlı bir ekonomik yapı görülür
Akdeniz havzası, ticari etkinliğini yitirir
Köleci toplum yapısı sarsılır, sınıflı toplum yapısı devam eder
C YENİÇAĞ: 1453'te İstanbul'un Fethi ile başlar, 1789 Fransız İhtilali ile sona erer
İstanbul'un Fethi'nde kullanılan tahrip gücü yüksek toplar, merkezi krallar tarafından kullanılmış, Feodalite yıkılırken, merkezi krallıklar yeniden güçlenmiştir
Coğrafi Keşifler sonunda ise bazı merkezi krallıklar Sömürge imparatorluğu'na dönüşmüştür
Tek tanrılı dinler çağa egemen olmasına rağmen, toplum üzerindeki etkinliklerini yitirmeye başlamışlardır
Özellikle Coğrafi Keşifler' den sonra, canlı bir ticaret ekonomisi görülür
Rönesans Hareketleri sonunda sınıflı toplum yapısı da bozulmaya başlar
D YAKINÇAĞ: 1789'da Fransız ihtilali ile başlar günümüze kadar devam eder
Siyasi yapıya, Demokrasi egemendir Özellikle Fransız İhtilali'nden sonra din devleti, Dünya devletine dönüşür Ulusçuluk akımı güçlenir
Tek tanrılı dinler çağa egemen olmasına rağmen, toplum üzerindeki etkinliklerini yitirir ve özellikle Fransız İhtilali'nden sonra laik devlet ve laik toplum düzeni kurulur
Fransız ihtilali'nin getirdiği ilkeler sonucu, sınıflı toplum yapısı ortadan kalkar
Sanayi Devrimi, hammadde ve pazar gereksinimini arttır
Sömürge mücadelesi hızlanır
Dikkat : Zamanı çağlara bölmek yapay bir bölme işlemidir Öğrenimi kolaylaştırmak amacı taşır
Örneğin: İstanbul’un fethi, Avrupa ve Asya’yı etkileyen önemli bir tarihi olaydır Ancak bu olay o sırada Amerika ve Afrika kıtasında yaşayan insanları doğrudan etkilememiştir
Mısır ve Mezopotamya’daki insanlar yazıyı kullanırlarken, dünyanın diğer bölgelerindeki insanlar ancak yüzlerce yıl sonra yazıyı kullanmışlardır
ÇAĞLARIN BAŞLANGIÇ-BİTİŞ TARİHLERİ NASIL TESBİT EDİLMİŞTİR?
Tarihin zamana göre tasnifinde en önemli ayrım “çağlara ayırarak” incelemedir Çağların başlangıç ve bitim tarihleri belirlenirken toplumların geniş çapta etkilendiği tarihi olaylar esas alınmıştır
|
|
|