Türkiye Ekonomi Tarihi

Ekonomi Tarihi


1923'ten bugüne Türkiye Cumhuriyeti'nin ekonomi tarihi
ok miktarda sahte 50 bin liralık sürüldüğünü belirleyen polis yurt çapında operasyonlara başladı İstanbul, İzmit, Nevşehir ve Ankara'da çok sayıda kişi gözaltına alındı
22 Mart 1990: İthalatta haksız rekabeti değerlendirme kurulu, üç ithal malı için damping soruşturması açtı Soruşturma Polonya, Sovyetler Birliği ve çekoslavakya'dan ithal edilen torna aynaları, Romanya'dan ithal edilen ploat camları ile Taiwan çıkışlı makaralı zincirler üzerinde yürütülüyor - TSE, çiklete standart getirdi Buna göre şekerli çikletlerde maya miktarlarının en az yüzde 15, şekersizlerde ise en az yüzde 80 olması gerekiyor - Elazığ'da 9 mühendis, ayrılıkçı PKK örgütü militanları tarafından öldürüldü - İSO Meclis Başkanı İbrahim Bodur, işçileri 'Fazla ücret istemeyin' diye uyardı Bodur, 'Yüksek ücret talebi tavuğu kesip yumurtadan olmaya benzer' dedi
26 Mart 1990: Olağanüstü Hal Bölgesi'ndeki 5 ilde çitosan'a bağlı işyerlerinde bugün başlaması gereken grev valilik kararıyla ertelendi Diyarbakır, Elazığ, Ergani, Van, Siirt, Kurtalan ve Adıyaman'daki çimento fabrikalarındaki grev bir ay süreyle durduruldu çitosan'a bağlı diğer 17 fabrika ile özel sektöre ait 21 çimento fabrikasında çalışan çimse-İş Sendikası'na üye yaklaşık 15 bin işçi ise bugün greve başladı
28 Mart 1990: çitosan, çimentoya 385 lira zam yaptı Böylece 1000 lira nakliye parası ile birlikte 50 kiloluk bir torba çimentonun İstanbul'daki perakende satış fiyatı 7 bin 875 lira oldu
29 Mart 1990: Ekrem Pakdemirli'nin istifasıyla boşalan Maliye ve Gümrük Bakanlığı'na Adnan Kahveci atandı - çimento grevinin birinci gününde çimento karaborsası başladı çimentonun torbası 10-14 bin liradan satılıyor - Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu Başkanlığı'na yeniden Nezih Demirkent seçildi - Ankara 6 Bölge İdare Mahkemesi USAŞ'ın özelleştirme şeklini hukuka aykırı bularak SAS'a satış işlemini iptal etti Bu konuya ilişkin dava CHP Genel Başkan Yardımcısı Adnan Keskin tarafından açılmıştır
30 Mart 1990: İstanbul'un Anadolu Yakası Elektrik İşletmesi AKTAŞ Firması'na devredildi Elektrik Mühendisleri Odası, 3096 sayılı yasayla elektrik enerjisi üretimi, iletimi, dağıtımı ve satışının yerli ve yabancı sermayeye açılmasını protesto ederek, yasanın iptali için Bölge İdare Mahkemesi'ne baş vuracaklarını açıkladı
1 Nisan 1990: ABD Uluslararası Kalkınma Dairesi (AID), ABD Kongresi'ne Türkiye'nin ekonomik durumuyla ilgili bir rapor sundu Raporda bu konudaki olumlu gelişmeler şöyle sıralanıyor: 1 1988'e kadar başarıyla uygulanan esnek kur politikası 2 İhracat gelirlerinin 1980-85 arası üç katına yükselmesi 3 Cari hesapların 88 ve 89'da fazlalık vermesi 4 Ticaretteki kısıtlamaların kaldırılması Olumsuz gelişmeler: 1 Yapısal uyum sürecinin henüz tamamlanamamış olması, 2 Yüksek enflasyon, 3 Yatırım dışındaki alanlarda görülen harcamaların sınırlandırılması, 4 Gümrük oranlarının (indirime rağmen) yüzde 50-60 gibi yüksek düzeyde olması
2 Nisan 1990: Marmara Ekici Tütün Piyasası Bursa'da açıldı A grad tütün 11 bin 500 lira, B grad6200 lira, koppa 1600 liradan işlem görmeye başladı 3 Nisan 1990: Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı, çin Halk Cumhuriyeti menşeli porselenden mutfak eşyası, diğer ev eşyaları ve tuvalet malzemelerinin Türkiye'ye dampingli fiyatlarla girdiği iddiaları üzerine soruşturma açtırdı
4 Nisan 1990: Ankara 1 Nolu Bölge İdare Mahkemesi, kısa adı çitosan olan Türk çimento ve Toprak Sanayi AŞ'ye ait beş fabrikanın 'Societe çiments Français' adlı Fransız şirketine satışıyla ilgili olarak Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nı iptal etti Bu konudaki dava DYP Zonguldak Milletvekili Tevfik Ertüzün ve 7 arkadaşı tarafından açılmıştır
5 Nisan 1990: Koç Grubu'na bağlı Bekoteknik Sanayi AŞ, Amerika Hughes Aircraft Company Şirketi ile gece görüş sistemleri üretmek üzere ortak şirket kurdu 'Enternasyonal Elektro Optik Sanayi AŞ' adlı şirketin sermayesi 690 milyon lira olarak belirlendi
9 Nisan 1990: Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi tarafından bugün İş Bankası'nın bilgisayarlı şubelerinde satışa sunulan Erdemir hisse senetleri kapışıldı 11 bin 750 liradan satışa sunulan senetlerden bir tasarrufçu en fazla 10 milyon liralık, en az 235 bin liralık alabiliyor Satışa sunulan hisse senetlerinin toplam tutarı 131 milyar lira - Etibank'a bağlı Seydişehir Alüminyum Tesisleri'nin kullandığı elektriğe uygulanan sübvansiyon kaldırıldı TEK, bu kuruluşa yüzde 50 indirimli elektrik veriyordu
10 Nisan 1990: Bakanlar Kurulu'nun Resmi Gazete'de yayınlanan kararına göre Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı ikiye ayrılarak 'Toplu Konut İdaresi Başkanlığı' ve 'Kamu Ortaklığı İdaresi' olarak iki ayrı başkanlık haline getirildi
11 Nisan 1990: Bakanlar Kurulu'nun Resmi Gazete'de yayınlanan kararıyla 111 çeşit malın ithalinde alınan Gümrük Vergisi ile fon kesintileri değiştirildi, kararla 62 malın gümrük vergisi kaldırıldı Otobüs ve iki katlı otobüs ithalindeki yüzde 20 olan gümrük vergisi muafiyete çekildi Külotlu çoraplar ile kısa ve uzun konçlu çoraplar, soketler ve örme patikleri ithalinde yüzde 15 olan gümrük vergisi yüzde bire indi - Yem sanayii, yeni satış fiyatlarında kilo başına 20 lira indirim yaptı Piliç yeni 690 (etlik), yumurtalık piliç yeni ise 440 liraya düştü
12 Nisan 1990: Bakanlar Kurulu, 1 yaşındaki otomobillerden 950 kg net ağırlıklı olanların alım vergisini 1 milyon 68 bin 750 liraya Tofaş'ın ürettiği Doğan ve Kartal ile Ford ve Renault 9 ve 11 modellerinin vergisini de 1 milyon 781 bin 250 liraya çıkardı Zam oranı yüzde 50-110 arasında değişiyor
14 Nisan 1990: Kayserili işadamı Hüseyin Bayraktar, özakat Grubu'na, Egebank Grubu'na ortak olup yönetimini aldığını açıkladı Bayraktar, bankanın sermayesini 40 milyardan 110 milyara çıkararak merkezini İstanbul'a taşıyacağını bildirdi
15 Nisan 1990: Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi çukurova Elektrik ve Kepez Elektrik hisselerinin bir kısmını bugün satışa sundu çukurova hisselerinden asgari 237 bin 500 lira karşılığı 10 hisse satın alınabilecek En fazla alınabilecek hisse miktarı ise 500, Kepez Elektrik'te ise 11 bin 520 liradan azami 800, asgari 144 hisse senedi alınabilecek - Tekstil sanayicisi Halit Narin'ın konkordato talebinde bulunduğu beş şirketinden Gernar Şirketi için mahkeme bu isteği kabul etti Böylece Narin'in Narin Kadife'den sonra ikinci şirketi için de kondordato talebi kabul edilmiş oldu
16 Nisan 1990: Türk bilimadamları üç yıl süren çalışmalar sonunda halen 14 ülkede üretilebilen nükleer araştırma reaktörünü yapmayı başardılar Küçükçekmece'de ilki 1961 yılında Amerikalılar, ikincisi 1977 yılında Türk-Fransız ortaklığıyla gerçekleştirilen nükleer reaktörlerden üçüncüsü kendi teknisyenlerimizce yapıldı 'Türk reaktörü-1' adı verilen reaktör 450 metreküp su bulunan bir havuzla 18 metre 70 santim derinlikte kuruldu Beş megavat gücündeki reaktörün çalıştırılması için gerekli uranyum - 235 yakıtı da Fransa'dan sağlandı
17 Nisan 1990: Bakanlar Kurulu'nun çimento grevini ertelemesinden sonra 22 özel çimento işyerinde anlaşma sağlandı Varılan anlaşmaya göre işçi ücretlerine birinci yıl yüzde yüz artı 675 bin lira, ikinci yıl yüzde altmış artı 255 bin lira zam yapılacak Giyim ve izin yardımı olarak da birinci yıl içinde her ay 150, ikinci yıl için ise 165 bin lira sağlandı
21 Nisan 1990: Maliye ve Gümrük Bakanlığı işçi maaşlarını ödeyemeyen belediyelere 41 milyar lira yardım yapıldığını açıkladı Yardımdan toplam 63 belediyede çalışan 8253 işçinin yararlanacağı belirtildi
24 Nisan 1990: SEK ürünlerine yüzde 20-100 arasında zam yapıldı Yarım kiloluk süt fiyatı 750 liradan 850 liraya çıktı
25 Nisan 1990: Mevduat munzam karşılık oranları 1 puan düşürüldü 1 ay vadeli ve vadesiz mevduatın bir kısmı için 30 Mart itibariyle yüzde 21 oranında bulunan karşılık oranı 27 Nisan'da yüzde 20'ye düşecek Bankaların halen 200 milyarlık avantajı da bu kararla 700 milyara çıkmış olacak
30 Nisan 1990: Arçelik, Bolu çimento ve çelik Halat hisse senetlerinin İş Bankası şubelerinden satışına başlandı Arçelik senetleri 21 bin 500, Bolu çimento 12 bin 750, çelik halat ise farklı temettü oranlı senetlerden oluştuğu için 13 bin 750 ve 13 bin 460 liradan satıldı Alınabilecek azami senet miktarı Arçelik'te 500, diğerlerinde 800 adet özellikle Arçelik senetlerine ilginin büyük olduğu bildirildi - Tarımsal kooperatiflere yatırımlar için kullandırılacak düşük faizli kredi limitleri yenilendi öncelikli yörelerdeki kooperatiflerin yatırım tutarının yüzde 80'i kadar kredi veriliyor Ziraat Bankası'nın uyguladığı hayvancılık kredi faizinin yarı faiziyle iki yılı ödemesiz 12 yıla kadar vadeyle kredi açılacak
1 Mayıs 1990: Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 'özel eğitim kurumları öğrenci tespit ve tahsil yönetmeliği'ne göre kolejlerde ücretler tamamen serbest bırakıldı ücretler, bundan sonra okulların eğitim imkanlarına, yatırımlarına, personel ve işletme giderlerine ve DİE'nin açıkladığı en son yıllık tüketici fiyat endeksine göre belirlenecek - Renault otomobillere yüzde 123-159 oranında zam yapıldı Zamla R-12 Toros (5 vites) 20 milyon 300 binden 23 milyon 450 bin liraya, R-9 GTE Broadway 25 milyon 150 bin liradan 31 milyon 700 bin liraya, R-11 Txe Flash 31 milyon 900 bin liradan 35 milyon 850 bin liraya çıktı
2 Mayıs 1990: İzmir'de 7 dernek yüzde yüze varan fiyat artışlarını protesto amacıyla pepsi ve Coca-Cola satmama kararı aldı İzmir'de 200 bin üyesi olan esnaf ve sanatkarlar birliği de eylemi destekliyor İzmir Bakkallar ve Bayiler Derneği'nin kampanya süresince dağıtılacağı broşürler arasında şu sloganlar yer alıyor: 'Coca Cola içme ayran iç', 'Süt içtim ağzım yandı, Cola içtim cebim yandı'
3 Mayıs 1990: TüSİAD Başkanı Cem Boyner, Adana Rotary Kulübü'nde yaptığı konuşmada 10 yılın tembellikle geçiştirildiğine dikkati çekerek, Türkiye'nin sürekli küçük sokak kavgalarını kazanıp meydan savaşlarını kaybettiğini söyledi Boyner, 'Herşeyi piyasaya bırakmak bir çocuk masalıdır' dedi
6 Mayıs 1990: Aliağa Termik Santralı yapımına ilginç protesto Yaklaşık 50 bin kişi, İzmir'le Yeni Foça arasındaki yolda elele tutuşarak insan zincirini oluşturdu
7 Mayıs 1990: çevrecilerin zaferi: Aliağa Termik Santralı'nın yapımı durduruldu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın açıklamasına göre yöre halkının aleyhte gösterilerine yol açan ve Danıştay tarafından yürütmeyi durdurma kararı alınan santralın yapımı durduruldu
8 Mayıs 1990: Yatırım Kalkınma Bankası, ilk yatırım fonunu bugün piyasaya çıkardı Kalkınma Fonu-1 adlı fon, 5 milyarlık bir portföyden oluşuyor ve her an paraya çevrilebilir nitelikte - Destekleme fiyat istikrar fonundan rafine ayçiçeği yağı için ihracatta ton başına yapılan 30 dolarlık ödemenin kapsamı genişletildi 5 kilonun üzerindeki ambalajlı ihraç malları da teşvik kapsamına alındı
10 Mayıs 1990: İstanbul Ticaret Odası'nın, silahlı saldırı sonucu ölen eski başkanı Niyazi Adıgüzel'in iflas eden 'Türkmen kadife' fabrikası, Nuri Yönden tarafından 169 milyar liraya satın alındı
11 Mayıs 1990: Milli Prodüktivite Merkezi (MPM) yılın en verimli altı işçisini seçti Tulomsaş Genel Müdürlüğü: Fahrettin Bolat, Mutlu çelik: Altınyıldız İstanbul, Mehmet İlhan STFA İnşaat İstanbul, Kazım Karaman TEK İşletme Müdürlüğü Trabzon, Hasan Hüseyin örencik Arçelik, Tevfik ünal PEG Profilo AŞ
15 Mayıs 1990: Yaş çay yaprağı alım fiyatları açıklandı çay-Kur çay yaprağının kilosuna birinci sürgün döneminde 900, ikinci sürgün döneminde 950, üçüncü sürgün döneminde 1025 lira ödeyecek - Hububat alım fiyatları açıklandı Yeni fiyatlar geçen yıla göre yüzde 60-71 zamlı 550 lira olan makarnalık Anadolu buğdayı her hafta kiloda 4 lira artış kaydederek 27 Ağustos'ta kiloda 580 liraya ulaşacak 510 lira olan beyaz sert buğday 27 Ağustos'ta 540 liraya, arpa, çavdar ve yulafın fiyatı da alım döneminde 400 liradan başlayıp 27 Ağustos'da 424 liraya ulaşacak 115 lira olan pancar alım fiyatı 125, mısır ise 460 liraya yükseltildi Fiyatlar üreticileri ve muhalefeti memnun etmedi
16 Mayıs 1990: İş Bankası'nın 19 bin personeli için bugün imzalanan toplu iş sözleşmesi bazı çalışanlarca 'Yemek' boykotu yapılarak protesto edildi İş Bankası ile Basisen ücretlerde ortalama yüzde 118'lik artışa imza atmışlardı Yeni sözleşmeyle ücretlerin ilk 250 bin lirasına yüzde 125, ikinci 250 bin lirasına yüzde 115, geri kalana da yüzde yüz oranında zam yapıldı
20 Mayıs 1990: Tüketici ve kadın derneklerinin öncülüğünde 15 günlük et boykotu bugün Ankara, İstanbul ve İzmir'de başladı Tüm Tüketicileri Koruma Derneği Başkanı Mehmet Borak, boykotla keyfi fiyat artışlarının önüne geçileceğini ve tüketicinin sesinin duyulacağını belirtti - Cankurtaran Holding, 'FNA-First National Bank of Rochester'i bünyesinde bulunduran ABD'nin FNP Rochester Holding'in yüzde 70 hissesini satın aldı Böylece çukurova Holding İktisat Bankası'ndan sonra ABD'de banka satın alan ikinci kuruluş oldu Hisseler için 29 milyon dolar ödendiği bildirildi
21 Mayıs 1990: Askeri Elektronik Sanayi AŞ, (ASELSAN) halka açıldı Tasarruf sahiplerinin ilgi gösterdiği hisseler 4200 liradan piyasaya çıkarıldı Senetler daha sonra borsada da işlem görecek
24 Mayıs 1990: İstanbul'da Kurumlar Vergisi rekortmenleri belli oldu Tofaş 66 milyar 332 milyon 059 bin 565 lira ile birinci, Aksa Akrilik 55 milyar 567 milyon 744 bin 152 lira ile ikinci, NV Türkse Shell 53 milyar 640 milyon 740 bin 571 lira ile üçüncü, IBM 47 milyar 287 milyon 826 bin 920 lira ile dördüncü sırada yer aldı
28 Mayıs 1990: İngiliz Polly Peck Grubu bünyesinde bulunan ve Türkiye'de faaliyet gösteren Vestel Elektronik Sanayi'nin hisse senetleri bugün satışa çıkarıldı 298 milyar liralık toplam 22 milyon 500 bin hisse senedinden ilk gün 145 milyarlık bölümü satıldı
29 Mayıs 1990: İşadamı Sakıp Sabancı'nın gazetelerde yayınlanan 'ANAP sağın en güçlü partisidir Seçime kadar dirilecek' sözleri muhalefetten, özellikle Demirel'den sert tepki buldu DYP lideri 'Lastik fabrikatörü bu ölmüş ANAP'ı diriltemez' dedi SHP Genel Başkanı Erdal İnönü ise 'İşadamlarının konuşabilmesi güzel bir şey Ancak sendikalar, dernekler de konuşabilmeli' dedi
31 Mayıs 1990: Facto Finans Şirketi kuruldu Şirket alacak alımında faaliyet gösteriyor
1 Haziran 1990: Global Menkul Değerler kuruldu Kuruluş aracılık hizmetleri yapıyor
1 Haziran 1990: İstanbul'da 25 aydır süren temizlik işçileri grevi anlaşmayla sonuçlandı Belediye İş Sendikası ile Büyükşehir Belediyesi arasında 26 bin işçiyi kapsayan anlaşmayla 5 yıllık bir temizlik işçisinin aylığı 350 bin, 10 yıllık işçinin aylığı ise net 1 milyon liraya yükseldi - Pamukbank'ın 'Bank-24' adıyla uygulamaya soktuğu 24 saat kesintisiz bankacılık hizmetleri veren bilgisayarlı para-çekme-yatırma sistemi devreye girdi Pamukbank'ta hesabı olan herkese istenirse anında Bank 24 kartı veriliyor
4 Haziran 1990: Türk Silahlı Kuvvetleri'nin lastik tekerlekli taktik araç ihtiyacını karşılamak amacıyla açılan ihaleyi Otomansan kazandı Otomarsan, TSK için önümüzdeki 6 yılda toplam değeri 342 milyon Alman Markı olan 3 bin 50 adet taktik araç üretecek
4 Haziran 1990: Aktif Finans Faktoring kuruldu Doğun grubu bünyesinde yer alan firma yurt içi ve yurt dışı işlemlerde görev yapıyor
6 Haziran 1990: Garanti Bankası hisse senetlerinin 236 milyarlık bölümü satışa çıkarıldı İlk gün 100 milyar liralık hisse senedi satıldı
7 Haziran 1990: Trafik sigorta tarifelerinde yüzde 1900, primlerde de yüzde 733'e varan artış yapıldı Yeni prim ve tarifeler 1 Temmuz'dan itibaren yürürlüğe girecek
8 Haziran 1990: Töbank, Türkiye'de ilk kez 'Hesap-T' adıyla yeni bir uygulama başlattı Kişilere açılacak, diğer adıyla 'Tek hesap'ta hem tasarruf, hem çek, hem kredi kartı ve ferdi kredi hesapları birleştiriliyor - Ataköy-Regatta açıldı Galleria'dan sonra ikinci büyük alışveriş merkezi olan Regatta Ataköy Marina'ya gelen yatlara hizmet verecek 20 milyara mal olan Regatta 46 bin metrekarelik bir alan üzerinde kuruldu ve içinde toplam 45 dükkan bulunuyor Ancak halen bu dükkanlardan 18'i hizmet veriyor
9 Haziran 1990: Sağlık-İş Kolu'nda çalışan 8500 işçinin toplu iş sözleşmesi Yüksek Hakem Kurulu'nda karara bağlandı İlk altı ay brüt 730 bin, ikinci altı ay ise 900 bin lira artış sağlandı Türk-İş tarafından tepkiyle karşılanan anlaşmaya göre işçiler ikinci yılın ilk altı ayında yüzde 25, ikinci altı ayında yüzde 20 zam alacaklar
11 Haziran 1990: Ayrılıkçı PKK örgütü Şırnak'ın çevrimli köyünü basarak 27 kişiyi öldürdü ölenlerden 12'si çocuk, 7'si kadın PKK'lı teröristlerle çıkan çatışmada 4 korucu şehit oldu, bir terörist öldürüldü
12 Haziran 1990: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda dün başlayan düşüş bugün de sürdü Endeks 100 puanlık düşüşle 3926 puana geriledi Uzmanlar düşüş nedeni olarak, özel sektörün arka arkaya borsaya açılıp senet sürmesini, Petkim hisselerinin halka satılacağının açıklanması ve şirketlerin temettü dağıtmasını ve Tahtakale'nin dövize yönelmesini gösteriyor
13 Haziran 1990: Akaryakıta yüzde 3 ile 118 zam yapıldı İstanbul'da süper benzinin satış fiyatı 1263 liradan 1410 liraya, normal benzinin satış fiyatı ise 1222 liradan 1264 liraya yükseldi Zam oranı süper benzinde yüzde 116, normal benzinde yüzde 34
19 Haziran 1990: İş Bankası aracılığıyla satışa çıkarılan Petkim hisse senetlerinin 250 milyarlık bölümü 40 bin kişiye satıldı Yetkililer toplam 500 milyarlık hisse senedinin satışının planlandığını ve ilginin büyük olduğunu belirttiler
20 Haziran 1990: Dünya Ekonomik Forumu ve Uluslararası Yönetim Geliştirme Enstitüsü'nün yıllık raporunda Türkiye'nin 'Rekabet gücü yüksek sanayileşmiş ülkeler arasında 21'inci sırada yer aldığı' açıklandı Rapora göre ilk dört sırada Japonya, İsviçre, ABD ve Almanya yer alıyor - Ziraat Bankası'ndan yeni kredi kartı: Ziraat-Visa adıyla yeni bir kredi kartı uygulaması başlattı Bu kartla otomatik makinelerden para çekmenin yanı sıra, ücretsiz sigorta olanaklarından yararlanılabilecek
27 Haziran 1990: Hazine tarafından Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'ne bastırılan madeni 1000 liralıklar bugün tedavüle çıkarıldı Madeni paralar, banknot bin liralıklarla birlikte tedavülde olacak - çimentodan ton başına alınan 5500 liralık fon 8500 liraya çıkarıldı Yeni açılan fabrikalar ilk üç yıl için 6 bin lira fon ödeyecekler
28 Haziran 1990: Uluslararası Bankalar Konsorsiyumu'nca ilk kez bir Türk özel bankasına toplam 75 milyon dolarlık orta vadeli kredi verildi Yapı Kredi Bankası ile Gulf İnternational Bank'ın aranjörlüğünde imzalanan mali yükünü ABD, Avrupa Japonya ve Körfez Bankaları üstleniyor
1 Temmuz 1990: NET Holding, borsada aracılık yapmak üzere 'Global Menkul Değerler' adıyla yeni bir şirket kurdu 5 milyar lira sermaye ile kurulan şirketin hisse senetlerinin yüzde 9975'i NET Holding'e ait
2 Temmuz 1990: Mekke'de büyük facia! 2 kilometre uzunluğundaki El Muaysem Tüneli'nde Mina'da şeytan taşlamaktan dönen hacı adayları, Mina'ya giden grupla karşılaşınca meydana gelen sıkışıklık, ve panikte 1426 kişi öldü ölenlerden 609'u Türk Tünelin havalandırma sisteminin arızalı olmasının ve paniğin can kaybının artmasına yol açtığı ifade edildi
6 Temmuz 1990: Enflasyonun üzerinde fiyatı artan malların teşhirine başlandı DİE, haziran ayı enflasyon oranı olan yüzde 14 oranının üzerinde fiyat artışı olan malları kamuoyuna teşhir etmek üzere bir liste hazırladı Yetkililer bu uygulamayla keyfi fiyat artışlarının önüne geçilebileceğini bildirdiler Bu mallar arasında petrol, tereyağı, dana eti, yoğurt, çimento, patates, portakal ve kolonya da bulunuyor
8 Temmuz 1990: Dünya Bankası'nın finanse ettiği 60 milyon dolarlık Doğu'da tarım ve hayvancılığın kalkınmasını öngören Kırsal Kalkınma Projesi yüzde 90 fiziki gerçekleşme oranıyla tamamlandı 2 yıl gecikmeyle tamamlanan projeyle köylüye düşük faizli krediler açıldı
9 Temmuz 1990: Memur maaşlarına yılın ikinci dilimi için yüzde 25 zam yapılacağı açıklandı Yapılacak zamla 15 derece birinci kademedeki memurun maaşı 373 bin 663 liradan 467 bin 078 liraya, birinci derecede dördüncü kademedeki memurun maaşı 2 milyon 343 bin liradan 2 milyon 929 bin liraya çıkacak
12 Temmuz 1990: İMKB kurulduğundan bu yana bugün ilk kez 4000 puan sınırını geçti ve günü 4229 puanla kapattı Bu yükselişte Koç Holding hisselerinin aşırı artışı etkili oldu
14 Temmuz 1990: İthal sigara ve içkiye zam yapıldı Zamla Marlboro ve Camel sigaralarının satış fiyatı 3100 liradan 3700 liraya, Samsun 216, 2500 liradan 3 bin liraya, ithal viski 30 bin liradan 36 bin liraya yükseldi
16 Temmuz 1990: Kısa adı OECD olan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı'nın 24 ülkeyi inceleyen yarı yıl raporunda Türkiye ile ilgili iyimser ifadeler kullanıldı 'Türkiye'de enflasyon düşerken sınai üretim artıyor', 'Borsa 1989'da iyi bir performans göstermiştir', 'Yılın ilk 4 ayında yabancı sermaye miktarı geçen yıla oranla yüzde 20 artış gösterdi' - Kınalı - Sakarya paralı otoyolunun, Mahmutbey-Kumburgaz bölümü bugün Cumhurbaşkanı Turgut özal tarafından ulaşıma açıldı özal, törende yaptığı konuşmada 'Bu yolların kilometresi 3 milyon dolara mal oluyor Hedefimiz 11 bin kilometrelik otoyol projesini tamamlamaktadır' dedi Otoyoldan alınacak ücret 7 bin lira
20 Temmuz 1990: Otomarsan, 354 beygir gücünde, 42 ton ağırlığı taşıyabilen Mercedes-Benz 1935 S model bir çekici üretti Firma yetkilileri fiyatı 239 milyon lira olan çekiciden yılda 200-300 adet üretmeyi hedeflediklerini açıkladılar
24 Temmuz 1990: Asgari ücret Tespit Komisyonu sanayi ve hizmet kesimi ile tarım ve orman kesiminde çalışanlar için günlük ücreti, yüzde 84'lük bir artışla brüt 13 bin 800, aylık 414 bin lira olarak belirledi Asgari ücret 16 yaşından küçükler için yüzde 96 zamla 303 bin 750 lira oldu
25 Temmuz 1990: ABD-Türk ortak tesislerinde Harp-İş'in 17 Temmuz'da grev kararı almasından sonra, süren pazarlıkların anlaşmayla sonuçlanmaması üzerine işveren lokavt kararı aldı 26 yerde faaliyet gösteren tesislerde 4 bin Türk işçisi çalışıyor
30 Temmuz 1990: Alo-Mintax Deterjan Fabrikası'nın Halkalı'daki fabrikası, arıtma tesislerini yaptırmadığı, bacalardan çıkan atık gazlar çevre sağlığını tehdit ettiği gerekçesiyle Küçükçekmece Belediyesi tarafından süresiz olarak mühürlendi - Borsa bugün 184 puan artarak 5164 puana ulaştı ve yeni bir rekor daha kırdı Bu gelişme 100 milyarlık işlem hacmiyle sağlandı
31 Temmuz 1990: Alarko Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı kuruldu Kuruluş Alarko Holding'e bağlı olarak çalışıyor
2 Ağustos 1990: Irak, Kuveyt'i yuttu Irak Ordusu 18 bin kilometrekarelik, 967 bin nüfuslu ülkeyi 4 saatte işgal etti Irak Devlet Başkanı Saddam, işgale gerekçe olarak Kuveyt'in bol petrol üretip fiyatları düşürmesini gösterdi, Kuveyti Irak'ın ili olarak ilan etti İşgal tüm dünyadaki tepki yaratırken, Türkiye-Irak petrol boru hattının kapatılması gündeme geldi
5 Ağustos 1990: Irak Başbakan birinci yardımcısı Taha Yasin Ramazan Ankara'ya geldi Taha Yasin, yetkililerle yaptığı görüşmede Türkiye'nin bu olayda tarafsızlığını korumasını ve petrol boru hattını kapatmamasını istedi Bakanlar Kurulu toplantısında ise Birleşmiş Millet Güvencesi Konseyi'nden bir karar çıkması ya da uluslararası bir eylem birliği halinde petrol boru hattının kapatılabileceği görüşü ağır bastı
6 Ağustos 1990: Erdemir (Ereğli Demir çelik Fabrikaları) ürünlerine yüzde 31-58 arasında zam yaptı Zamdan sonra tenekenin tonu 2325 liraya, soğuk sacın tonu ise 1130 liraya yükseldi
7 Ağustos 1990: Türkiye, Irak petrol boru hattını kapattı Bakanlar Kurulu'nda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin, Irak için aldığı ambargo kararları görüşüldü özal, Birleşmiş Milletler Kararları'na uyulacağını açıkladı Bu arada petrol fiyatları yükselirken, İMKB'ninde hisse senetleri düşmeye başladı Paranın altına yöneldiği bildirildi
8 Ağustos 1990: Körfez krizi nedeniyle borsada başlayan düşüş bugün de sürdü Endeks 434 puan gerileyerek 4449 puana kadar düştü- Merkez Bankası, Irak ve Kuveyt vatandaşları ve şirketlerine ait banka hesap ve alacaklarının dondurulduğunu açıkladı - İstanbul'da yaşanan su sıkıntılarını gidermek amacıyla Yalova'da 'Oba Vega' adlı gemiyle getirilmeye başlanan su, Beşiktaş ve Beyoğlu şehir şebekesine pompalanmaya başlandı Büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin Sözen bu yöntemle günde 60 bin ailenin su ihtiyacının karşılanacağını açıkladı
9 Ağustos 1990: ABD Dışişleri Bakanı James Baker Ankara'ya gelerek olası bir çatışma halinde Türkiye'deki üslerin Irak'a karşı kullanılması talebinde bulundu - Mobil ve Shell benzine zam yaptı Zamla süper benzin 2019, normal benzin 1847 liraya yükseldi
12 Ağustos 1990: TBMM'nin gizli oturumunda, Akbulut Hükümeti'ne Irak'ın Türkiye'ye saldırısı halinde Silahlı Kuvvetleri kullanma ve Irak'a savaş ilan etme yetkisi verildi - Türk Standartları Enstitüsü 'Yumurtacı tavuk' ve 'Etlik piliç' standartlarını yürürlüğe koydu
14 Ağustos 1990: TEKEL'in bu hafta içinde piyasaya sürdüğü İzmir Sigarası tiryakiler tarafından beğenilmedi Maliye Bakanı Kahveci'nin 'öldürülmek istenen Türk tütününün yaşam ümidi' olarak nitelendirdiği İzmir Sigarası yabancı markalara rakip olarak piyasaya sürüldü ve 2 bin liralık fiyatıyla yabancı sigaralardan 1100 lira daha ucuza satılıyor
17 Ağustos 1990: Geçen yıl 1050 lira olan haşhaş taban fiyatı bu yıl yüzde 138'lik artışla 2500 lira olarak açıklandı - Hisse senedi basımına borsa denetimi geldi SPK'nın Resmi Gazete'de yayınlanan tebliğine göre IMKB'ninde işlem gören hisse senetleri ilgili ortağın ve borsanın talebi üzerine borsanın aracılığı ve kontrolünde basılacak Hisse senetlerinin basımında hassas kağıt kullanılacak
18 Ağustos 1990: ABD İhracat Kredi Bankası Eximbank, Türkiye'deki helikopter ihalesinin Skorsky şirketine verilmesi halinde Türkiye'ye 1 milyar dolarlık kredi açma kararı aldı
21 Ağustos 1990: Fındık taban fiyatı çeşidine ve bölgelere göre 3050-3500 lira olarak açıklandı Yağlık ayçiçeği alım fiyatı 850 lira, Ege pamuğu 2050 lira, kütlü pamuk 2050 lira olarak saptandı
23 Ağustos 1990: Alman Seyahat Acentaları Birliği'nin (DRV) Körfez krizi nedeniyle bir TV programında Türkiye'nin riskli ülke olduğunu öne sürmesi ve turların iptal edilmesini istemesi paniğe yol açtı Halen Almanya'da 250 bin turist Türkiye'ye gelmek için rezervasyon yaptırmış durumda Daha sonra yapılan açıklamada durum düzeltildi Ve bir yanlış anlamanın olduğu söylendi
25 Ağustos 1990: Türkiye - Sovyetler Birliği Tıp İşbirliği Anlaşması yürürlüğe girdi 5 yıl süreyle yürürlükte kalacak anlaşmaya göre Türkiye, SSCB'ye her yıl 200 milyon dolar tutarında ilaç, tıbbı malzeme ve aygıt ihraç edecek
28 Ağustos 1990: THY, Japon turistleri Türkiye'ye çekebilmek için Japon Havayolları Şirketi ANA (Ail Nippon Airways) ile çok yönlü bir anlaşma yaptı İki ülke arasında yapılacak uçak seferlerinde İpekyolu güzergahı kullanılacak Uçuş süresi ilk etapta 20 saatten 14 saate, uzun menzilli uçaklarda 115 saate indirilecek İki şirket gerekirse uzun menzilli uçak kiralayıp ortak işletilecekleri anlaşma THY Genel Müdürü Cem Kozlu ile ANA Genel Müdürü Tokuji Wasaka arasında iyi niyet mektubu şeklinde imzalandı
1 Eylül 1990: SEK ürünlerine yüzde 52-20 arasında zam yapıldı Şişe sütün fiyatı 850 liradan yükseldi
3 Eylül 1990: İstanbul Anakent Belediyesi'nin ekmek fiyatlarını serbest bırakmasının ardından Ekmek İşverenleri Sendikası'na bağlı 600 fırıncı bir araya gelerek ekmeğin fiyatını yeniden belirlediler 320 gramlık ekmeğin fiyatı yüzde 50 artışla 600 liraya çıkarıldı Anakent Belediyesi yetkilileri ekmeğin fiyatının koşullu olarak serbest bırakıldığını, kararın yeniden gözden geçirileceğini bildirdiler
4 Eylül 1990: Gazeteci yazar Turan Dursun, İstanbul Koşuyolu'ndaki evinden çıkarken, kimliği belirsiz kişilerin silahlı saldırısı sonucu öldürüldü Saldırganlar olaydan sonra kaçtı Şeriat karşıtı yazılarıyla tanınan Turan Dursun'un bir süreden beri aşırı dinciler tarafından ölümle tehdit edildiği öğrenildi Cinayeti 'İslam Mücahitleri' adlı bir örgüt üstlendi
5 Eylül 1990: TBMM, bugün yapılan gizli oturumda hükümete 'ülke dışına asker gönderme ve yabancı askerlerin Türkiye'de bulundurulması' konusunda yetki verdi
6 Eylül 1990: Toprak Holding ilaç üretmek ve satmak amacıyla yeni bir şirket kurdu 'Toprak İlaç ve Kimyevi Maddeler AŞ' adıyla kurulan şirketin sermayesi 100 milyar, merkezi İstanbul
7 Eylül 1990: Körfez krizinden zarar gören ülkelere yardım konusunu görüşmek üzere Roma'da toplanan AT Dışişleri Bakanları Türkiye'ye 720 milyon dolarlık yardımın serbest bırakılmasını kabul etti Ancak Yunanistan'ın itirazı üzerine yardım bloke edildi Karar 17 Eylül'de yapılacak toplantıda netleşecek
9 Eylül 1990: DPT'nin hazırlandığı rapora göre Türkiye'de 1983-87 yılları arasında gerileyen işsizlik tekrar yükselme trendine girdi ve 1989'da yüzde 104'e kadar yükseldi
10 Eylül 1990: Sena Tekstil AŞ kuruldu Tokat'taki fabrikasında her türlü tekstil malzemesi üreterek pazarlıyor
12 Eylül 1990: TEKEL ürünlerine yüzde 14-25 zam yapıldı Samsun Sigarası'nın fiyatı 1100 liradan, 1300 liraya, TEKEL 2000, 2600 liradan 3200 liraya, Marlboro ve Camel sigaraları 3700 liradan 4500 liraya yükseldi Büyük Yeni Rakı'nin fiyatı 13 bin 500 lira oldu - İşletme sermayesi yokluğundan kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalan Van Entegre Et Sanayi (Van - Et) kurtarıldı Ortaklardan Türkiye Kalkınma Bankası, hisse oranını yüzde 10'dan 49'a çıkardı ve şirkete 85 milyar kredi açtı Şirketin Toplu Konut ve Ziraat Bankası'na olan 45 milyarlık faiz borcu da silindi
13 Eylül 1990: Adalet personeline 'Adalet hizmetleri tazminatı' adı altında yüzde 25 net zam yapıldı
17 Eylül 1990: 27 Mayıs 1960 Askeri Harekatı sonrasında Yassıada'da yargılanarak ölüm cezasına çarptırılan, 16 ve 17 Eylül 1961 günleri İmralı Adası'nda idam edilen Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatih Rüştü Zorlu'nun naaşları devlet töreniyle Topkapı'da yaptırılan anıtmezara nakledildi Törene, aileleri, çok sayıda eski ve yeni politikacı ve vatandaşlar katıldı
18 Eylül 1990: İstedikleri zam verilmediği için iki gündür kontak kapatan İstanbul Taksi esnafı, Anakent Belediye Başkanı Sözen'le anlaştı Daha önce 1000 lira olan taksimetre açılış ücreti ise 1250 liraya çıkarıldı
19 Eylül 1990: TüSİAD, Eğitim Raporu'nu açıkladı: Nüfusun yüzde 95'i meslek eğitimi olmadan hayata atılıyor Türkiye çeşitli okullar modeli ile pahalı bir yol seçmiş, meslek eğitimi sistemi işbirliği modeline dönüştürülmemiştir Demokrasiye yapısal uyum için nüfusun eğitim düzeyini yükseltmek ve eğitim sistemini demokratikleştirme gerekmektedir Hedefleri ve kaynakları ile tutarlı entegre bir eğitim politikasının olmaması mali kriz yaratmış, bu da diğer sorunların da çığ gibi büyümesine yol açmıştır
24 Eylül 1990: Bakanlar Kurulu'nca belirlenen yeni düzenlemeye göre genel KDV oranı yüzde 10'dan 11'e yükseltildi KDV temel gıda maddelerinde yüzde 5'e, lüks mallarda ise yüzde 20'ye çıkarıldı - IMF, Körfez krizinden zarar gören ülkelere yardım yapılması için çaba gösterilmesini onayladı En çok zarar gören Türkiye, Mısır ve ürdün'e gelecek yıl sonuna kadar 13-16 milyar dolar yardım yapılması öngörülüyor
1 Ekim 1990: Akaryakıta zam Zamdan sonra Ankara'da süper benzinin litresi 2606, normal benzin 2330 lira oldu 12 kg lık tüpgazın satış fiyatı 19 bin 200 liraya yükseldi
6 Ekim 1990: Doçent Doktor Bahriye üçok, kendisine kargoyla gönderilen paketi açarken, paketteki bombanın patlaması sonucu öldü Eski milletvekillerinden, SHP Parti Meclisi üyesi Bahriye üçok laiklik üzerine yaptığı çalışmalarla tanınmış, laikliği savunarak türbana karşı çıkmıştı Suikastı 'İslami Hareket örgütü' adındaki örgüt üstlendi
9 Ekim 1990: ünlü Japon firmalar, Türkiye'de Japon lokantaları kurmak amacıyla İstanbul'da, Japon Gıda Satış ve Servis Limited Şirketi adında bir şirket kurdu Şirkette en büyük pay 1 milyar 24 milyon lira ile Japon O - Nlandscape Dvelopmont Inc sa şirketine ait 1 milyar 750 milyon lira sermayeli şirkette Tur-Yat AŞ'nin de 375 milyon liralık payı bulunuyor
13 Ekim 1990: Türkiye İş Bankası 100 milyon liraya kadar konut kredisi açma uygulaması başlattı Kredinin vadesi 3 ay ile 2 yıl arasında değişiyor
15 Ekim 1990: Yeni KDV oranları bugünden itibaren uygulanmaya başlandı Temel gıda maddelerinde yüzde 3'ten 5'e çıkarılan oran, küsüratlı rakamların tam liraya çevrilmesi yüzünden fiyatları yüzde 8-10 oranında yükseltti KDV oranı lüks tüketimde de yüzde 15'ten yüzde 20'ye çıkarıldı
16 Ekim 1990: Halk Bankası, Esnaf Kefalet Kooperatifleri aracılığıyla verdiği kredi faiz oranlarını 7-10 puan arasında yükseltti Böylece kısa vadeli ve senet karşılığı verilen kredilerde faiz oranı yüzde 45'ten 52'ye çıkmış oldu
18 Ekim 1990: Metal-İş Kolu'nda faaliyet gösteren çelik-İş ve özdemir - İş sendikalarının, Otomobil - İş Sendikası çatısı altında birleşmesi kararlaştırıldı
20 Ekim 1990: Ziraat Bankası'ndan CNN'e reklam Sabah ve akşam saat 0800 - 0900 arası günde 4 kez verilen reklamlarda 'Türkiye'ye yatırım yapacaksanız Ziraat'e uğrayın' mesajı veriliyor
22 Ekim 1990: OECD Türkiye Konsorsiyumu çerçevesinde, Almanya'dan dört ayrı projede kullanılmak üzere toplam 130 milyon marklık kredi sağlandı Krediler, Ankara Merkez Kanalizasyon Arıtma Tesisi, İstanbul'a su temini, Konya Demiryolu ve Yeni Galata Köprüsü projelerinin finansmanında kullanılacak - Trakya Cam'ın bugün satışa sunulan 205 milyarlık hisse senedi ilk gün tükendi Hisse senetleri 7 bin liradan satıldı Şişe Cam böylece Trakya Cam'daki yüzde 27'lik hissesini satmış oldu - İstanbul'da su sıkıntısının had safhaya varması üzerine yağmur bombası uygulamasına başlandı ömerli ve Darlık Barajı üzerindeki bulutların içine uçakla gümüş iyödür püskürtülmesinden yarım saat sonra yağış başladı, ancak bu yağış barajlardaki su seviyesini iki santimetre yükseltti Yağmur bombası uygulaması sürdürülecek
28 Ekim 1990: Sanayi odası devam eden ve başlayacak toplu sözleşmelerle ilgili bir deklarasyon hazırladı Deklarasyonda toplu sözleşmelerin işçi sendikalarının 'Anormal ve ölçüsüz talepleri' nedeniyle büyük bir çıkmaza girdiği belirtilerek, ücretlerin enflasyon oranında yükseltilmesi, yan ödemelerin çıplak ücretle birleştirilmesi, beklenen enflasyona göre ikinci yıl zammının belirlenmesi önerildi Deklarasyonun TOBB tarafından başta hükümet olmak üzere ilgili kuruluşlara iletileceği bildirildi
30 Ekim 1990: Petrolün varili 35 doları aştı Körfez krizine ilişkin barış çabalarının sonuçsuz kalması, petrolün varilini Tokyo Borsası'nda 357 dolara yükseltti
3 Kasım 1990: Bakanlar Kurulu, 66 üründe vergi ve fonları değiştirdi Deterjanda fona ödenecek prim ton başına 85 dolardan 50 dolara çekilirken, tuğlada 10 dolara indirildi Pirinç ithalinde fon, ton başına 25 dolardan 50 dolara, süttozu ithalinde 700 dolardan 1000 dolara çıkarıldı İthal otoların gümrük vergisi de arttırıldı Buna göre 2000 santimetreküpe kadar olan otolarda vergi yüzde 4'den 10'a, silindir hacmi 2 bin santimetreküpü geçen otolarda yüzde 25'ten 30'a çıkarıldı- Tofaş otomobillere yüzde 7-12 zam yapıldı Zamdan sonra Serçe 18 milyon 288 bin, Doğan L 33 milyon 408 bin, Tempra Sx 42 milyon 696 bin lira oldu
4 Kasım 1990: THY Mali işler Müdürü Günseli Tarhan, kurumun körfez krizi nedeniyle petrol fiyatlarının ve turizm iptallerinin artması sonucu toplam 98 milyar lira zarar ettiğini açıkladı
6 Kasım 1990: Aselsan tarafından üretilen 'Otoyol acil yardım telefon sistemleri' ilk olarak Kınalı - Sakarya otoyoluna kuruldu Herhangi bir kaza, ya da yolda kalma vs acil durumlarda sistem aracılığıyla hızlı bir şekilde yardım yapılabilcek
7 Kasım 1990: Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), Milliyet, Tercüman ve Cumhuriyet gazetelerinde grev kararı aldı Kararın, Türkiye Gazete Sahipleri Sendikası ile 20 Ağustos'tan bu yana sürdürülen toplu sözleşme görüşmelerinde bir sonuç alınmaması üzerine verildiği bildirildi
8 Kasım 1990: DİE tarafından satın alma gücü paritesi esas alınarak yapılan hesaplanmaya göre Türkiye'de kişi başına milli gelir 5 bin doları geçti DİE raporuna göre milli gelir son on yılda 2 kat arttı DİE 1989 yılı içi kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasılayı 1410 dolar olarak açıklarken, satın alma gücü paritesine göre bu rakam 4514 dolar olarak bulundu
10 Kasım 1990: Otuz yılı aşkın süredir faaliyet gösteren Simtel Grubu, 150 milyar lira sermayeli bir holding haline dönüştü Yeni holding grup içindeki 32 şirketten ancak altısının yüzde 51'ine sahip bulunuyor - Alman Federal Meclisi, Körfez krizinden büyük zarar gören ülkelere yönelik destek çerçevesinde Türkiye'ye 110 milyon Mark avans verilmesini kabul etti Türkiye bu parayı silah ve lüks tüketim malı ithali dışındaki alanlarda kullanacak
11 Kasım 1990: Körfez krizi nedeniyle borsada başlayan düşüş sürüyor Endeks 3500 puan seviyelerine kadar gerilerken, alternatif yatırım aracı olarak döviz ve altın gösterildi
12 Kasım 1990: Ankara'da Gazi üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nin tüm öğretim üyeleri ve yardımcıları türbanın serbest bırakılmasını protesto amacıyla Anıtkabir'e yürüdü Hacettepe üniversitesi'nde de bazı öğretim üyeleri aynı gerekçeyle derslere girmedi Rektör Yüksel Bozer, eylemi kınayarak 'Böyle bir eylem hukuka aykırıdır' dedi
13 Kasım 1990: Kalkınmada öncelikli yörelerde gerçekleştirilecek yatırımlara sağlanan kaynak kullanımını destekleme primi 10 puan azaltıldı
14 Kasım 1990: İhracat rejimi ve yönetmeliği basitleştirildi Daha önce rejim ve yönetmelik kapsamında düzenlenen bazı konularda yetki doğrudan Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'na verildi Hazine'nin halen bağlı olduğu ve Güneş Taner'in başında bulunduğu Devlet Bakanlığı şu yetkilere sahip olacak: İhracatla ilgili her türlü bilgi ve belge istemek, ihracatı izne veya kayda bağlamak, ihracatın gözetim, denetim ve yönlendirilmesine dair her türlü önlemi almak
17 Kasım 1990: Temeli 1985 yılında atılan ve perşembe pazarı esnafını bünyesinde barındıracak olan PERPA, bitirilişinden aylar sonra bugün hizmete girdi 150 bin nüfuslu adeta bir şehir olarak doğan PERPA, aynı zamanda dünyanın en büyük mono blok binası olma özelliğini taşıyor 45 dönüm arazide yer alan PERPA'da 48 kilometre oto yolu, 25 ile 450 metrekare arasında değişen büyüklükte tek kat veya tripleks 4500 işyeri, 6 banka, 15 lokanta, 2 bin araçlık otopark, 24 yürüyen merdiven, 32 asansör ve 50 hatlı telefon santralı bulunuyor
17 Kasım 1990: Genel Maden - İş Sendikası toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşmaya varılamaması üzerine çeşitli işyerlerinde çalışan toplam 48 bin üyesi için grev kararı aldı
18 Kasım 1990: Körfez krizi nedeniyle borsada haftalardır yaşanan panik hafifledi ve yerini tırmanışa bıraktı Geçen hafta ortalama yüzde 264 artış kaydeden endeks 3771 puana ulaştı
19 Kasım 1990: Türkiye Kalkınma Bankası'nın yüzde 20'sini kapsayan hisse senetlerinin satışına bugün Vakıflar Bankası şubelerinde başlandı 3 bin liradan satılan senetlere fazla ilgi yok İlk gün daha çok 500 bin lirayla 1 milyon liralık alımlarının fazla olduğu gözlendi
21 Kasım 1990: Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı Ankara Eryaman'da yaptırılan ikinci parti 1076 konutu metrekaresi 1 milyon liradan ve yüzde 30'u peşin, kalanı da 100 eşit taksitle satışa sundu Satışlar aralık sonuna kadar devam edecek ve taksit tutarları her altı ayda bir yeniden belirlenecek
21 Kasım 1990: Dünya Halı San ve Tic AŞ kuruldu çorlu'daki fabrikasında halı üretimi yapan fabrika iç ve dış pazara ürünlerini sunuyor
23 Kasım 1990: Politika sahnesinde yeni bir isim: Prof Dr Tansu çiller Boğaziçi üniversitesi İktisat profesörlerinden Tansu çiller Doğruyol Partisi'ne katıldı çiller, özal'ın izlediği ekonomik politikaya yaptığı eleştirilerle tanınmıştı - Tarım ürünlerinin ihracatında vergi kaybını önlemek ya da azaltmak için ticaret borsalarının müteselsil sorumluluk sınırı genişletildi Maliye Bakanlığı'nın tebliğine göre borsalarda kote edilen ürün ihracatında gelir vergisi tevkifatının yapılması için borsa tescil beyannamesi istenecek
27 Kasım 1990: Hisse senedi borsasındaki düşüş ve gayri menkul alımlarındaki durgunluk boşta kalan parayı çekmek isteyen bankaları hareketlendirdi Osmanlı, Garanti, Emlak, İktisat Bankaları ile Etibank ve Türkbank faizleri birer puan arttırdıklarını açıkladı Osmanlı Bankası yıllık mevduata yüzde 58, Emlak Bankası yüzde 59, Etibank ise yüzde 60 faiz uygulayacak
28 Kasım 1990: 'Raks Holding AŞ' kuruldu Kuruluş sermayesi 400 milyon lira olan holdingin ortaklarını Aslan Tekin önel, Ataman Bükey, Mahmut Bükey, Abdullah Rasim önel ve Benim Bükey oluşturuyor
28 Kasım 1990: Türkiye'nin en büyük porselen üreticisi İstanbul porselen çin tabaklarıyla rekabette yenik düştü Şişe Cam fabrikaları aylık zararı 1 milyar 800 milyon liraya ulaşan bünyesindeki İstanbul Porselen'i kapatmaya karar verdi ve tesislerde çalışan 639 işçiyi tazminatlarını ödeyerek işten çıkarmaya başladı
1 Aralık 1990: İlk Türk robotu 'Altınay' İTü Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi'nde üretildi 190 metre boyundaki Altınay hiç hata yapmıyor, 4 kiloya kadar her yükü istenilen yere taşıyor, ortalama büyüklükteki bir odayı 15, bir otomobili 12 dakikada boyuyor ve insandan 10 kat daha hızlı ve kusursuz davranıyor - Türkiye Taşkömürü Kurumu'na bağlı 48 bin maden işçisi ile MTA arasındaki sözleşmede anlaşma sağlanamayınca greve başlayan işçiler madene inmediler Maden işçisine fırıncılar bedava ekmek dağıtacak, belediye su parasını tahsil etmeyecek, işçilere gıda yardımı başlıyor Maden İşçileri Sendikası Başkanı Şemsi Denizer 'Taleplerimiz karşılanıncaya kadar greve devam' dedi
3 Aralık 1990: Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip Torumtay, istifa etti Torumtay istifa gerekçesini 'İnandığım prensiplerle ve devlet anlayışımla hizmete devamı mümkün görmediğim için istifa ediyorum' sözleriyle açıkladı İstifanın nedeni özal'la Körfez politikası konusunda ters düşmesi olarak gösteriliyor Genelkurmay Başkanlığı'na Orgeneral Doğan Güreş atandı
7 Aralık 1990: Bursa'da doğal gazla çalışan bir fabrika Tofaş oldu Doğalgaza dönüşüm için 780 milyon lirası kazan ve şebekeye olmak üzere 1 milyar lira harcandı
12 Aralık 1990: Tahtakale'de dolar ve markın hızlı yükselişini durdurmak için Merkez Bankası piyasaya müdahalesini arttırdı ve bu sabah saatlerinde bankalar arası döviz piyasasına 20-30 milyon dolar birden sürdü Bu müdahale üzerine kısmi bir düşüş gözlendi ve dolar 2955 liradan 2915 liraya mark 2010 liradan 1975 liraya düştü
13 Aralık 1990: KİT'lerde çalışan sözleşmeli personelin tavan ücreti yüzde 20 oranında arttırıldı Memur maaşlarına da 1991 yılının ilk 6 ayı için yüzde 20 zam öngörüldü - Türk Metal Sendikası, 85 bin işçi adına MESS'le sürdürülen toplu pazarlığın kilitlenmesi üzerine 26 Aralık'ta 230 işyerinde greve gitme kararı aldı Grev kararı İstanbul'daki 62 işyerine bugün asıldı
15 Aralık 1990: İTü Maden Fakültesi öğretim üyesi Doç Dr Celal Şengör Avrupa Bilimleri Akademisine üye seçildi Akademiye seçilen ilk Türk olan Şengör'ün tamamı yabancı dille hazırlanmış yayınları bugüne kadar 250 çalışmada örnek gösterildi
18 Aralık 1990: Jak Kamhi'nin sahibi olduğu Profilo Holding'in Mecidiyeköy Telra Fabrikası'nın TV deposunda elektrik kontağı sonucu çıkan yangın, TV tüplerinin depolandığı bölüme de sıçrayınca korkulu saatler yaşandı Zararın 5 milyar lira dolayında olduğu tahmin ediliyor
20 Aralık 1990: Türkiye'de yaklaşık 60 bin belediye memurunu kapsayacak tüm Belediye Memurları Sendikası (Tüm-Bel-Sen) için kurucu 5 bin üyenin imzasını taşıyan başvuru İstanbul Valiliği'ne verildi ve sendika resmen kurulmuş oldu Kuruluş dilekçesi çeşitli büyük kentlerden İstanbul'a gelen 500 memur tarafından valiliğe teslim edildi Bazı vergi faiz ve cezalarına kısmi af getirilmesini de kapsayan 6 vergi yasasındaki değişiklikleri öngören yasa Resmi Gazete'de yayınlandı Yasayla götürü vergi verenlerin asgari yıllık kazanç tutarları ücrete endekslendi Hayat standart dilimleri yeniden belirlenirken, ihtilaflı halde olan bu dava açma süresi geçmemiş vergi cezalarına kısmi af getirildi - Ziraat Bankası, Alman DG Bankası ile ortak bir banka kurmak için anlaşma imzalandı Deutsche-Turkische Bank AG'nin sermayesi 33 milyon mark olacak ve banka dış ticaret işlemleriyle uğraşacak
26 Aralık 1990: Türk Metal Sendikası'nın 85 bin üyesi ile Bağımsız Otomobil İş ve çelik-İş Sendikası'nın 42 bin 500 işçisi, toplu sözleşme görüşmelerinin anlaşmazlıkla sonuçlanması nedeniyle bugün greve başladı - İktisat Bankası, 10 milyonun üzerindeki mevduatlara yüzde 65 faiz uygulamasına başladı Garanti Bankası da, üç ay vadeli mevduat faizini yüzde 52'den 53'e çıkardı
27 Aralık 1990: Türkiye'de ilk özel limanın yapımına başlandı Gemlik Limanı ve depolama tesislerinin temeli bugün Cumhurbaşkanı özal tarafından atıldı Finansmanını Pamukbank'ın üstlendiği tesise Bisaş firması yüzde 86, Gemlik Belediyesi yüzde 14 oranında ortak 142 bin metrekarelik alan üzerinde kurulan liman RO-RO taşımacılığına da cevap verebilecek ve 36 milyar liraya mal olacak
28 Aralık 1990: Ege Bölgesi Sanayi Odası'nın (EBSO) son meclis toplantısında ANAP iktidarı istifaya çağırıldı Bazı üyelerin yaptığı çağrıyla ilgili olarak Oda Başkanı Şinasi Ertan da, 'çok şükür özgür bir ülkede yaşıyoruz önemli olan istifa muhatabı olanların bu mesajları almalarıdır' dedi
29 Aralık 1990: Koç Grubu'nda yeni atamalar yapıldı 31 üst düzey yönetici terfi etti Can Kıraç, Holding İdare Meclisi Başkanvekili oldu Kıraç'tan boşalan İdare Komitesi Başkanlığı'na Yüksel Pulat atandı Sanayi-ticaret-enerji şirketleri başkanlığına ise Uğur Ekşioğlu getirildi
30 Aralık 1990: Bakanlar Kurulu, motorlu taşıt vergisi ile taşıt alım vergisini yüzde 60 oranında artırdı Serçe, Şahin, Doğan ve Renaultlar'ın alım vergisi 1 milyon 710 bin lira ile 3 milyon 990 bin lira arasında değişiyor Motorlu taşıt vergisi modeli yaş ve ağırlıklarına göre, 28 bin ile 2 milyon 240 bin lira arasında
31 Aralık 1990: Toptan Eşya Fiyatları Endeksi: DİE 523, İTO 496 Tüketici fiyatları endeksi: DİE 603 Dolar bazında İMKB endeksi: 64263