Vizyon ve Vizyon Yönetimi

Vizyon



Vizyon, kurumun teminat senedini, çalışanların güç ve muhatapların güven kaynağını oluşturmaktadır

Vizyon ifadesini kısa ve öz olmasına karşın, anlam olarak kapsamı geniştir

Vizyon;

• Geçmişin, bugünün be geleceğin kavranışının ifadesidir
• Bugün bulunulan ve gelecekte olmak istenilen yerin net ifadesidir

Bu nedenle vizyon kurumun görünüşünü, ayırt ediciliğini, düşüncelerini temsil etmektedir Dolayısıyla liderlerin gücünün kaynağı ve kapasitesi olan vizyon, kurum açısından iddia, çalışanlar açısından hedefe ulaşma yolunu gösteren geleceğe yolculuğun haritası, ilgili paydaşlar için de gelecekle ilgili verilmiş olan sözdür

Vizyon; geçmişin ve yaşanan zamanın kavranışının, gelecekte olunmak istenilen yerin ve bu yere gidişin yol haritasının, bir iddianın, kurumun ayırt ediciliğinin, ilkelerin, değerlerin, misyon ve hedeflerin olabildiğince geniş, kurumun tüm hayati bileşenlerine hitap eden en temel ve genel ifadesidir

İlkeler, değerler, misyon ve hedefler vizyonun temel unsurlarıdır Vizyon ifadesi denildiğinde değerler, misyon ve hedefler akla gelmektedir Bu nedenle vizyon ifadesi bu unsurların toplamı ve en genel ifadesidir Dolayısıyla bir kurumun vizyonunu bu unsurlar oluşturmaktadır

Başlangıçta vizyon ifadesini oluşturmak için beklentiler, ilkeler, değerler, misyon ve hedeflerin belirlenmesi gereklidir Bu unsurların en genel ifadesi olan vizyon cümlesinin oluşturulması ancak bu şekilde mümkün olabilmektedir Bu nedenle vizyon oluşturma ve uygulama safhası olarak iki ayrı biçimde değerlendirilmektedir

Vizyon oluşturmada:
[*]Beklentilerin tespiti,[*] İlkeler ve değerlerin belirlenmesi,[*] Misyon ifadesi oluşturulması,[*] Hedeflerin belirlenmesiSıra ve sistematiği uygulanmaktadır

Uygulamada ise vizyon ifadesi en üstte şemsiye görevini üstlenmekte, unsurlar buna bağlı olarak birbirini desteklemekte ve uygulamaya dönüşmektedir

Vizyon ifadesi:

• Çalışanlara, hizmetten yararlananlara, kurumdan beklentisi olanların tümüne hitap etmelidir
• Çalışanların rol ve yükümlülüklerini keşfetmelerine imkan vermelidir
• Bağlılık duygusu oluşturmalı, çalışanları ve tedarikçileri motive etmelidir
• Kurumun hayati bileşenlerinin tamamını kapsamalıdır
• Beklentilerden doğmalı ve onlara cevap vermelidir
• Strateji ve yaklaşımlarla ilişkisi kurulabilmelidir
• Çalışanları sorumlu bir topluluk olma yönünde birleştirmelidir
• Hedef koymalı, hedef birliği sağlamalı, hedeflere yönlendirmelidir

Vizyon ifadesini belirleme görevi liderindir Ancak vizyon liderler grubunun ürünü olma ve çalışanlarca paylaşılma ve anlaşılma derecesine göre kabul görür Bu nedenle vizyonun belirlenmesinin yanında hayata geçirilme yönünden kabullenilmesinin önemi büyüktür Bundan dolayı vizyon belirleme süreci uzlaşma ve ekip çalışmasına dayanmalıdır

Vizyon ifadesi gizli bir belge değildir Kurumun karakterini ve amaçlarını nakletmenin en önemli aracıdır Bu nedenle kapsamlı bir biçimde çalışanlara, müşterilere, işbirliği yapılan kurum ve kuruluşlara ve diğer paydaşlara aktarılmalıdır

Vizyon ifadesi, kişisel olarak lider tarafından her fırsatta herkese aktarılmalıdır Bu görevin başkasına devri beklenemez

Vizyon ifadesi, çalışanlarca, müşterilerce ve diğer paydaşlarca sorgulanmalı ve tartışılmalıdır

Liderler vizyon ifadesine uygun davranmalı, sözünün eri olmalıdır Vizyonun kabul görmesi, liderlerde görünür değişiklik olmasına bağlıdır Bu nedenle davranışlarla beraber paradigmalarda değiştirilmelidir



Değerler, İlkeler, İnançlar (Neyi temsil ediyoruz?)

Kurum değerleri, faaliyet ve kararlarda sınırları belirleyen kriterleri oluşturmaktadır Bu haliyle değerler; vizyonun temeli, kurumun ayırt edicilik ilkeleri, çalışanların duygularını geliştiren ve özen gösterilen amaçlardır Değerler yol gösterici olarak çalışanları; kurumun düzeni, güvenliği ve gelişimine uygun davranışlara teşvik etmektedir

Çalışanların kurumu kavradığının başlıca göstergesi olan değerler, kurum kültürünün de temelini oluşturmaktadır Kurum değerlerinin paylaşılması, çalışanların hedefleriyle uyumunun sağlanması gereklidir Dolayısıyla kurum değerlerinin diğer bir işlevi de hedeflere yönlendirmek ve bir konuya odaklanmış kurum sinerjisini oluşturmaktır

Kurum değerlerinin belirlenmesinde:
[*]Temel inançlarımız nedir?[*] Ahlakî kurallarımız nedir?[*] Davranış kurallarımız nedir?[*] Özen gösterdiğimiz amaçlar nedir?[*] İdeallerimiz nedir?[*] Aldığımız kararların doğru veya yanlış olduğuna nasıl karar veririz? Yaptığımız davranışların doğru veya yanlış olduğuna nasıl karar veririz?
Hangi kıstasları esas alırız?sorularının cevapları aranmalıdır

Kurum değerleri:

· Niceliksel olmaktan çok nitelikseldir
· Açık ve özlü biçimde ifade edilmelidir
· Anlamlı, sürekli ve ulaşılabilir olmalıdır
Kurum değerlerinin belirlenmesi için öncelikle bugünkü durum ortaya çıkarılmalıdır Bunun için beyin fırtınası tekniği kullanılarak, çalışanların görüş ve düşünceleri öncelikle alınmalı, çevrenin, yasaların, müşteri ve diğer paydaşların beklentileri doğrultusunda, gelecek hayaline bağlı olarak geliştirilmelidir

Sahiplenmeyi ve bağlılığı sağlamlaştırmanın en iyi yolunun katılım olduğu dikkate alınarak, kurumun değerleri çalışanlar, müşteriler ve diğer paydaşlarla paylaşılmalıdır



Misyon (Görevimiz, var oluş amacımız nedir?)

Misyon; kurumun içindeki ve dışındaki herkese kim olduğunu, ne yaptığını, kime yaptığını, nasıl ve neden yaptığını belirleyen, bugün olduğu durumla birlikte gelecekte arzulananı yansıtan ve var oluş amacını belirleyen bir görev bildirgesidir Kurum misyonunun belirlenmesinde:
[*]Bu gün ne durumdayız?[*] Ne yapmaktayız? Görevimiz nedir?[*] Kim için yapmaktayız?[*] Nasıl ve neden yapmaktayız?[*] Neden varız?[*] Asli yeterlilik alanımız nedir?[*] Başka kurumlardan ayıran özellikler nelerdir?[*] Kurumun karakterini ne belirlemektedir?[*] Gelecek için arzularımız nedir?[*] Kurumun amacına ulaşması nasıl sağlanacaktır?Sorularının cevabı aranmalıdır

Misyonun sınırlılıkları belirleme özelliği, neyin planlanıp neyin planlanmayacağını da ortaya koymaktadır

Misyon güç ve kaynağını değerlerden almaktadır Bu nedenle öncelikle değerlerin belirlenmesi gerekmektedir

Misyonun değişmesi, kurumun varoluş amacının değişmesi anlamına gelmektedir Bu nedenle misyonun zaman içinde değişmesi beklenmektedir Ancak yıllık incelemelerle yeniden değerlendirmeye tabi tutulması, ifade ve anlam düzeltmelerinin yapılması gerekmektedir



Hedefler (Neyi başaracağız?)

Hedefler kurumun uzun dönemdeki yönelimini ve başarmak istediklerini belirlemektedir Kurumlar değerlerle anlayış ve kavrayışlarını, misyonu ile bağlılıklarını, hedeflerle bağlılığın yönünü ortaya koymaktadır Dolayısıyla hedefler misyon ve değerlerden doğmaktadır Hedeflerin diğer bir özelliği de strateji ve yaklaşımlara dönüşebilecek niteliğe sahip olmasıdır

Bu kapsamda hedefler, vizyonun hayata geçirilmesi için, değerler ve misyonda ifadesini bulan arzuyu, bugünkü strateji ve yaklaşımlarla ilişkilendirmektedir

Hedefler çalışanlara ve diğer paydaşlara değişimi yakalatmalı, basit, etkili, kapsamlı, net ve çok yönlü olmalı, çalışanları bir konuya yoğunlaştırmalıdır Bu anlamda hedefler, kurumun değerlerine ve misyonuna odaklaşmalı, sabit niceliksel amaç içermemeli, vizyonun daha açık ifadesini oluşturmalıdır

Hedeflerin gerçekleştirilmesi tarafların sahiplenme ve bağlılığına bağlıdır Bağlılığın garantisi katılım olduğundan, hedef belirleme sorumluluğu öncelikle liderlik grubuyla paylaşılmalı, sonra diğer çalışanlar ve paydaşlarla birlikte tartışılmalıdır



Politika (Ne yapacağız?)

Genel anlamda politika yol gösteren, ne yapılması gerektiğini ortaya koyan ve çalışmaları yönlendiren ilkelerdir Politikalar davranışlara ve etkinliklere yön vermek amacıyla oluşturulmakta ve çalışanların amaç ve yönlerini tayin etmelerini kolaylaştırmaktadır

Politika, misyondan kaynaklanan görevlerin ilke ve değerlerin çizdiği sınırlılıkta hedeflere ve nihayetinde vizyona ulaşmak için belirlenen yol olarak da ifade edilebilmektedir



Stratejiler (Nasıl Başaracağız?)

Strateji, kurumun hedeflerine ulaşmak için atacağı adımları belirlemektedir İşe dönük ifadeler olduklarından niteliksel bir karakter taşırlar Hedeflere ulaşmaya yönelik olduklarından strateji belirlemede:
[*]Uzun dönemdeki hedeflerimize nasıl ulaşacağız?[*] Bu hedefleri nasıl gerçekleştireceğiz?[*] Arzu edilen seviyeye nasıl ulaşacağız?Sorularının cevapları aranmalıdır

Hedeflere yönelik olmalarından, her hedef için ayrı ayrı strateji belirlenmelidir İletişim ve anlaşılma kolaylığı sağlamak için emir cümlesi biçiminde düzenlenir

Stratejiler uzun ömürlü olmasına rağmen, yıllık değerlendirmeye tabi tutulurlar