06-27-2012
|
#7
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ülkemize Genel Bakış
TÜRKİYE‘NİN PLATOLARI
Plato: Fiziki coğrafya terimidir Yer şeklini ifade eder Çevresine göre alçakta kalmış, akarsularca parçalanmış dalgalı ve eğimli geniş düzlüklerdir
Yayla: Beşeri ve Ekonomik coğrafya terimidir Belli bir şekli olmayan geçici bir yerleşim ve ekonomik etkinlik alanıdır G D Anadolu’da Hayvancılığa yönelik yapılırken Karadeniz ve Akdeniz yaylacılığı genellikle Sayfiye (Dinlenme) amaçlıdır
Ülkemizde platolar çok geniş alanlar kaplar çünkü 4 zamanda epirojenez ile yükselen ülkemiz daha sonra akarsularca aşındırılarak platoların yayılış alanı haline gelmiştir Platoların yükseltisi de Batıdan Doğuya doğru artar
Ülkemizdeki Plato Çeşitleri
Aşındırma Platoları: Daha önceden aşınımını tamamlamış ve düzleşmiş platoların tekrar yükselmesi ve akarsularca parçalanması ile oluşmuşlardır KOCAELİ PLATOSU
Tabaka Düzlüğü Platoları: Kalın ve sert arazilerin çevresinin aşınmasıyla yüksekte kalması sonucu oluşan geniş dalgalı düzlüklerdir İç Anadolu’da CİHANBEYLİ, OBRUK v s
Lav Platoları: Volkanizma sonucu yeryüzüne yayılan yüksek lav yığınlarının akarsularca parçalanmasıyla oluşurlar D Anadolu’da ERZURUM-KARS, NEVŞEHİR-ÜRGÜP ÇEVRESİ PLATOLARI gibi
Karstik Platolar: Kalkerli (Kireçtaşı) araziler üzerinde oluşurlar Akdeniz çevresinde görülür TAŞELİ PLATOSU gibi
TÜRKİYE'DEKİ PLATOLARIN DAĞILIŞI
İç Anadolu: Cihanbeyli, Obruk, Haymana, Uzunyayla ve Bozok Platoları
Marmara Bölgesi : Çatalca-Kocaeli Platoları
G Doğu Anadolu Bölgesi: Şanlıurfa, Gaziantep, Mardin Eşiği
Akdeniz Bölgesi : Taşeli Platosu
Ege Bölgesi : Yazılıkaya ve İç Batı Anadolu Platoları
Doğu Anadolu Bölgesi : Erzurum-Kars, Ardahan Platoları
Platoların Ekonomiye Etkileri
Yüksek platolar yaz aylarında hayvancılığa dayalı yaylacılık alanları olarak kullanılırlar
Alçak platolar ise tarım alanlarıdır Ancak kuru tarım yapılabilir Az su isteyen Buğday, Şekerpancarı, Arpa v s ekimi yapılır
Yüksek platolarda yerleşme seyrektir Ülkemizin en tenha yerlerinden biri de Taşeli Platosu’dur
|
|
|