Ülkemizin Komşuları

Bulgaristan




Tam Adı: Bulgaristan Cumhuriyeti
Yüzölçümü: 110 910 km²
Başkenti: Sofya
Para Birimi: LevaDili: Bulgarca
Nüfusu: 7 621 337 kişi (2002 tahmini)
Ortalama Ömür: 715 yıl (2002 tahmini)
Okur Yazarlık Oranı: % 98 (1999 tahmini)



KONUM
Avrupa'nın güneydoğusunda yer alan Bulgaristan; doğusundan Karadeniz'e komşudur

354 km kıyısı olan Bulgaristan'ın, toplam 1 808 km olan kara sınırının; 240 km'si Türkiye, 494 km'si Yunanistan, 148 km'si Makedonya, 318 km'si Yugoslavya ve 608 km'si de Romanya iledir

Toplam 110 910 km² alan kaplayan Bulgaristan 41° 14' K - 44° 13' K paralelleri ile 22° 22' D - 28° 34' D boylamları arasında yer almaktadır Ülke arazisinin 360 km² si göller oluştururken, 110 550 km² si kara yüzeyidir

Ülkenin en alçak yeri 0 m ile Karadeniz kıyıları iken, en yüksek yeri 2 925 m ile Musala Tepesidir


Musala Tepesi


TARİH
Bulgaristan'a MÖ 7 yüzyılda Orta Asya'dan gelen Hun Türkleri yerleşerek buradaki Slavlarla kaynaşmışlardır Takip eden yıllarda Balkan ülkelerini ele geçirmek için Bizans İmparatorluğu ile mücadeleye giren Bulgaristan 14 yy'dan itibaren (1396) Osmanlılar tarafından alınarak yaklaşık 500 yıl Osmanlı idaresinde kalmıştır 1878'de Berlin Antlaşması ile özerklik verilmiştir 5 Ocak 1908'de Osmanlı Devleti'nden ayrılarak bağımsızlığını almıştır Bulgaristan girdiği her iki Dünya Savaşında da kaybeden tarafta yer aldığı için Sovyetler Birliğinin etkisi altına girdi ve ve 1946 yılında ülkede Halk Cumhuriyeti ilan edildi Bu dönemde Bulgaristan'da yaşayan Türklere sürekli zulüm yapılmış, dil ve dinlerini değiştirmek için uğraşılmıştır

II Dünya Savaşından sonra çok partili ilk seçimin yapıldığı 1990 yılında Komünist etkisi sona erdi ve devlet başkanı Todor Zhivkov görevden uzaklaştırılmıştır Ülkede demokrasinin getirdiği politik çekişmeler, piyasa ekonomisinin yol açtığı enflasyonla mücadele, işsizlik, rüşvet ve suç faaliyetleri baş gösterdi

Bugün reformlarını büyük ölçüde tamamlayıp demokratikleşen Bulgaristan nihayetinde NATO ve AB'ye girecektir ki, 2000'de AB ile üyelik müzakereleri başlamıştır

Son yıllarda Türkiye ile Bulgaristan arasındaki ilişkilerde önemli ölçüde iyileşme görülmektedir Türk kökenli milletvekilleri de parlamentoya seçilmektedir

YÖNETİM
Ülkenin Tam Adı
: Bulgaristan Cumhuriyeti
Kısa Adı
: Bulgaristan
Yönetim Şekli
: Parlamenter Demokrasi
Başkent
: Sofya
Kurtuluş Günü
: 3 Mart 1878 (Osmanlı İmparatorluğu'ndan)
Milli Tatil Günü
: 3 Mart Bağımsızlık Günü (1878)



Ülke toplam 28 idari bölgeden oluşmaktadır Blagoevgrad, Burgaz, Dobrich, Gabrovo, Khaskovo, Kurdzhali, Kyustendil, Lovech, Montana, Pazarcık, Pernik, Plevne, Plovdiv, Razgrad, Ruse, Shumen, Silistre, Sliven, Smolyan, Sofya, Sofya-Grad, Stara Zagora, Turgovishte, Varna, Veliko Turnovo, Vidin, Vratsa, Yambol





İdari Harita


Anayasa:12 Temmuz 1991'de kabul edildi

Adli Sistem: Yargı sivil hukuk ile ceza hukukuna (Roma Hukuku) dayanır

Oy Hakkı: 18 yaşını dolduran herkesin oy hakkı bulunmaktadır

Yürütme Dalları:
Devlet Başkanı: Cumhurbaşkanı Georgi PARVANOV (22 Ocak 2002'den beri); Cumhurbaşkanı Yardımcısı Angel MARIN (22 Ocak 2002'den beri)

Hükümetin Başı:Başbakan Simeon SAXE-COBURG-GOTHA (24 Temmuz 2001'den bu yana) Başbakan Vekili Nikolay VASILEV (24 Temmuz 2001'den bu yana), Kostadin PASKALEV (24 Temmuz 2001'den bu yana), ve Lidiya SHULEVA (24 Temmuz 2001'den bu yana)

Kabine:Bakanlar kurulu Milli meclis tarafından seçilir

Seçimler: Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanı yardımcısı aynı oy pusulasında 5 yıllık bir süre için halk oyuyla seçilirler Son seçim 11 - 18 Kasım 2001'de yapıldı Gelecek seçim ise 2006 yılında yapılacaktır Başbakan Cumhurbaşkanı tarafından atanırken Başbakan vekili Başbakan tarafından atanır

Seçim Sonuçları: Georgi PARVANOV Cumhurbaşkanı seçildi; oy oranları - Georgi PARVANOV % 5413, Petar STOYANOV % 4587

Yasama Dalları:Milli Meclis (Narodno Sobranie) 240 üyelidir ve üyeler 4 yıllığına halk oyuyla seçilirler

Seçimler:Son seçim 17 Haziran 2001'de yapıldı Gelecek Seçim Haziran 2005'de yapılacaktır

Seçim Sonuçları: Partilerin aldıkları oy yüzdeleri - Simeon II Milli Hareketi % 4274, Birleşik Demokrasi Güçleri % 1818, Bulgaristan Koalisyonu % 1715, Hak ve Özgürlükler Hareketi % 745; Partilerin kazandığı koltuk sayısı - Simeon II Milli Hareketi 120, Birleşik Demokrasi Güçleri 51, Bulgaristan Koalisyonu 48, Hak ve Özgürlükler Hareketi 21;

Adli Dallar: Yüksek İdari Mahkeme, Yüksek Temyiz Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi (12 yargıç görev yapar Görev süreleri 9 yıldır Yüksek Adli Heyet (İki Yüksek Mahkemenin Başkanı, bir başsavcı ve 22 üyeden oluşur Adelet sistemindeki hakim, savcı ve yüksek düzeydeki memurları atamaktan sorumludurlar Yüksek Adli Heyet üyelerinin 11'i Milli Meclis 11'i Yargıçlar arasından 5 yıllık bir süre için seçilirler)

Politik Patiler ve Liderleri: Radikal Bulgaristan Birliği (Evgeniy BAKURDZHIEV); Bulgaristan Sosyalist Partisi (Sergei STANISHEV); Bulgaristan Koalisyonu (Lideri bilinmiyor); Uluslararası Makedonya Devrim Organizasyonu (Krasimir KARAKACHNOV); Hak ve Özgürlükler Hareketi (Ahmet DOĞAN); Simeon II Milli Hareketi (Simeon SAXE-COBURG-GOTHA); Yeni Bulgaristan Vatandaş Partisi (Bogomil BONEV); Halk Birliği (Anastasiya MOZER); St George's Günü (Lyuben DILOV, Jr); Demokratik Güçler Birliği (Ekaterina MIKHAYLOVA); Özgür Demokratlar Birliği (Stefan SOFIYANSKI); Birleşik Demokrasi Güçleri (Ekaterina MIKHAYLOVA)

Politik Baskı Gurupları ve Liderleri: Tarımsal Hareket, Bulgar Demokrasi Merkezi, Bulgaristan Bağımsız Ticaret Birliği Konfederasyonu, Cumhuriyet için demokratik ittifak, Demokrasi için Yeni Birlik, Podkrepa İşçi Konfederasyonu ve çok sayıda bölgesel, etnik grup

Katıldığı Uluslar Arası Organizasyonlar: ACCT, Australia Group, BIS, BSEC, CCC, CE, CEI, CERN, EAPC, EBRD, ECE, EU (aday), FAO, G- 9, IAEA, IBRD, ICAO, ICFTU, ICRM, IFC, IFRCS, IHO (askıda üye), ILO, IMF, IMO, Interpol, IOC, IOM, ISO, ITU, NAM (misafir), NSG, OAS (gözlemci), OPCW, OSCE, PCA, PFP, UN, UN Security Council (geçici), UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UNMEE, UNMIBH, UNMIK, UNMOP, UPU, WCL, WEU (hakları sınırlı üye), WFTU, WHO, WIPO, WMO, WToO, WTrO, ZC

Uluslar Arası Çevre Anlaşmaları:
Taraf Oldukları: Hava Kirliliği, Hava Kirliliği - Nitrojen Oksit, Hava Kirliliği - Sürekli Organik Kirleticiler, Hava Kirliliği - Sülfür 85, Hava Kirliliği - Uçucu Organik Bileşikler, Antarktika Çevre Protokolü, Antarktika - Deniz Yaşamı Kaynakları, Antarktika Antlaşması, Biyolojik Çeşitlilik, İklim Değişiklikleri, Çölleşme, Tehlikedeki Türler, Çevresel Değişiklikler, Tehlikeli Atıklar, Deniz Hukuku, Nükleer Silah Denemeleri, Ozon Tabakasının Korunması, Gemilerin Yol Açtığı Kirlilik, Sulak Alanlar Hava Kirliliği - Sülfür 94 ve İklim Değişiklikleri - Kyoto Protokolü'nü imzaladığı halde henüz onaylamamıştır

Uluslar Arası Sorunları:
Anlaşmazlıklar:Bulgaristan ile Romanya arasında Denuba Bölgesinde 1920'lerde yapılan sınır değişiklikleri yüzünden çeşitli problemler vardır

Yasaklanmış İlaçlar:Ortadoğu üzerinden gelen eroin ve Güney Amerika'dan gelen kokainde Avrupalı tüketicilere ulaştırılmaktadır

YERŞEKİLLERİ
Dağlık bir ülke olan Bulgaristan'da Balkan ve Rodop dağları olmak üzere iki ana dağ kuşağı vardır Türkçe, sarp ve ormanlık sıradağlar anlamına gelen Balkanlar, Alp dağ kuşağına girer ve ülkenin orta bölümünde yer alır Yüksek kısımları 2000 m'yi aşan bu dağlar, doğu da Dobruca bölgesine kadar devanı eder


Balkanların kuzeyinde Romanya ile Bulgaristan arasında Tuna nehri boyunca uzanan ovalara ve alçak platolara geçilir Bu kesimde Balkanlar'ın etekleri, Tuna'ya kavuşan akar sular tarafından yer yer yarılmıştır Güneyinde ise Meriç nehrinin geçtiği alçak oluklar uzanır Ülkenin güneybatısında uzanan Rodop dağları, Trakya'da Yıldız dağları ile birleşir Bu dağlar üzerinde en yüksek tepeler 3000 m'ye yaklaşır (Musala tepesi 2925 m) Bulgaristan'ın Karadeniz'e bakan kesimlerinde yer yer düzlükler görülür Karadeniz kıyısında Varna ve Bur gaz körfezleri yer alır

Doğal Afetler:Şiddetli depremler ve heyelanlar ülkedeki en önemli doğal afetleridir

Çevre konusunda önemli noktalar:Sanayinin yol açtığı hava kirliliği; kanalizasyon, ağır metaller ve deterjanın neden olduğu akarsu kirliliği; orman tahribatı; hava kirliği ve asit yağışlarının ormanlara verdiği zararlar; ağır maden sanayi ve endüstriyel atıkların neden olduğu ağır metallerin neden olduğu toprak kirliliği ülkenin önemli çevre problemleridir


İKLİM
Bulgaristan'da iklim ılımandır Kışlar soğuk ve yağışlı, yazlar ise sıcak ve kuraktır Ülkenin güneyinde Akdeniz ikliminin etkileri hissedilir Kışın Karadeniz kıyıları, iç kısımlar kadar soğuk değildir Yaz mevsimi de yağış alan Bulgaristan'ın yıllık ortalama yağış miktarı 500-600 mm dolayındadır


BİTKİ ÖRTÜSÜ
Ülkenin alçak kısımlarında ağaçlı bozkırlar, dağların eteklerinde geniş yapraklı ve yükseklerde ise iğne yapraklı ormanlar görülür