Dünyadaki JEOLOJİK HEYKELLER -YERKÜRE RESİMLERİ-DOĞANIN GİZLİ MESAJLARI

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-26-2012

Erzurum Tortum Gölü’nün kıyısından geçenler

gölü çevreleyen kayaçlara şaşkınlıkla bakakalırlar

Yüzlerce metre kalınlığındaki katmanlarında milyonlarca yıl öncesinin izlerini taşıyan kayalar

bazı kesimlerde öylesine kıvrılmıştır ki; onları bu şekle sokabilen gücün ne olduğunu merak etmemek elde değil

Çok değil

göle 100 kilometre mesafedeki

Narman’ın kırmızı peri bacaları ise doğanın bir başka yönünü anlatır

Kapadokya’da doğa

tarih ile iç içe geçer

kutsal hikâyeler fısıldar

Pamukkale

doğanın saflığını vurgular

Kaçkar dağlarındaki buzul göllerinin öyküsüyse

binlerce yıl öncesine götürür bizi

İNSAN KÜLTÜREL; DOĞA JEOLOJİK BİR MİRAS BIRAKIR

Doğada gözümüzle görebildiğimiz olayların sayısı oldukça azdır aslında

Her şey biz farkında olmadan akıp gider

oluşur veya değişir

Bizden önce yaşamış insanların bıraktığı kültürel mirası inceler

anlamaya çalışır ve koruruz

Çok eski tarihli bir tableti çözümleyerek binlerce yıl öncesinde yaşayanlar hakkında detaylı bilgiler edinebiliriz

Çünkü birileri

bir miras niteliğindeki öyküleri bir yerlere kaydetmiştir

Bu kültürel koleksiyonu oluşturan her eser

binlerce yıl öncesinden insanların mesajlarını günümüze aktarır

Yaklaşık dörtbuçuk milyar yıl yaşındaki yeryuvarı da oluşumundan günümüze dek başından geçen her öyküyü kayaçlara kaydetmiştir

Ve her jeolojik oluşum ile geçmişi hakkındaki birçok bilgiyi bugüne taşır

Bu kayıtları

bazen bir tortul kayacın bünyesine

bazen de magmadan gelen bir mineralin bünyesine gizler

DOĞANIN GİZLİ MESAJLARI

Magmatik

başkalaşım ve tortul kayaçları inceleyen yerbilimciler

yerkürenin geçmişi hakkında değerli bilgilere ulaşabiliyorlar

Özellikle tortul kayaçlarda bulunan fosiller

canlı yaşamına ait önemli kayıtlar olarak değerlendiriliyorlar

Yaşadıkları dönemin tanıkları olarak her türlü bilgiyi günümüze aktarıyorlar

Kayacın oluştuğu dönemin iklimi

o dönemdeki biyolojik çeşitlilik

tortul kayaçların yaşı

çeşitli tektonik olaylar fosiller sayesinde ortaya çıkarılabiliyor

Deniz Tabanı Yayılması sırasında oluşan yastık lavlar ise

bir zamanlar o bölgenin okyanus diplerinde bir açılma yaşandığının en ilginç kanıtlarından biri olarak görülüyor

Toroslar’da

Himalayalar’da ve diğer yüksek dağlardaki kayaçların içinde deniz canlısı fosillerinin görülmesi

bir zamanlar buraların denizlerle kaplı olduğunun en büyük delilleri olarak karşımıza çıkıyor

Ya da kıvrılmış kayaç katmanları geçmiş dönemlerinde bölgenin bir sıkışma yaşadığının en güzel kanıtları oluyorlar

Günümüze ulaşmayı başaran bazı jeolojik oluşumlar

bir mesaj olmanın yanı sıra

görünüşleri ile de insanları cezbetmeye devam ediyor

JEOLOJİK HEYKELLER

Yerkürenin gelişiminin belli bir döneminde meydana gelmiş

gerek oluşum

gerekse bulunuş şekli ile ender bir doğal anıt görünümünde olan ve korunmaya alınmadığı takdirde yok olma tehlikesi altında olan bölgeye

kayaçlara

fosil

mineral ve yer şekillerine ‘jeolojik miras’ diyoruz

Jeolojik mirasla ilgili çalışmalar ilk kez Avrupa’da başladı ve Fransa’nın Digne kenti

1991 yılında Jeolojik Mirası Koruma Sempozyumu’na ev sahipliği yaptı

Bu sempozyumda alınan kararlar yayımlanarak

tüm ülkelere jeolojik mirası koruma hususunda çağrı yapıldı

Bugün dünyada hemen her ülkede jeolojik mirası korumak için gönüllü

yarı resmi ve resmi kuruluşlar bulunuyor

Türkiye’de de bu amaçla 1999 yılında bazı duyarlı yerbilimcilerin önderliğinde JEMİRKO (Jeolojik Mirası Koruma Derneği) kuruldu

Dernek

Türkiye’deki jeolojik miras envanterini çıkararak

‘jeolojik miras’ olabilecek doğal anıtları koruma altına almayı hedefliyor

Son yıllarda

Maden Tetkik Arama Enstitüsü de bir çalışma grubu oluşturdu ve konuyla ilgili araştırmalarını başlattı

06-26-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Dünyadaki JEOLOJİK HEYKELLER -YERKÜRE RESİMLERİ-DOĞANIN GİZLİ MESAJLARI Erzurum Tortum Gölü’nün kıyısından geçenler gölü çevreleyen kayaçlara şaşkınlıkla bakakalırlar Yüzlerce metre kalınlığındaki katmanlarında milyonlarca yıl öncesinin izlerini taşıyan kayalar bazı kesimlerde öylesine kıvrılmıştır ki; onları bu şekle sokabilen gücün ne olduğunu merak etmemek elde değil Çok değil göle 100 kilometre mesafedeki Narman’ın kırmızı peri bacaları ise doğanın bir başka yönünü anlatır Kapadokya’da doğa tarih ile iç içe geçer kutsal hikâyeler fısıldar Pamukkale doğanın saflığını vurgular Kaçkar dağlarındaki buzul göllerinin öyküsüyse binlerce yıl öncesine götürür bizi İNSAN KÜLTÜREL; DOĞA JEOLOJİK BİR MİRAS BIRAKIR Doğada gözümüzle görebildiğimiz olayların sayısı oldukça azdır aslında Her şey biz farkında olmadan akıp gider oluşur veya değişir Bizden önce yaşamış insanların bıraktığı kültürel mirası inceler anlamaya çalışır ve koruruz Çok eski tarihli bir tableti çözümleyerek binlerce yıl öncesinde yaşayanlar hakkında detaylı bilgiler edinebiliriz Çünkü birileri bir miras niteliğindeki öyküleri bir yerlere kaydetmiştir Bu kültürel koleksiyonu oluşturan her eser binlerce yıl öncesinden insanların mesajlarını günümüze aktarır Yaklaşık dörtbuçuk milyar yıl yaşındaki yeryuvarı da oluşumundan günümüze dek başından geçen her öyküyü kayaçlara kaydetmiştir Ve her jeolojik oluşum ile geçmişi hakkındaki birçok bilgiyi bugüne taşır Bu kayıtları bazen bir tortul kayacın bünyesine bazen de magmadan gelen bir mineralin bünyesine gizler DOĞANIN GİZLİ MESAJLARI Magmatik başkalaşım ve tortul kayaçları inceleyen yerbilimciler yerkürenin geçmişi hakkında değerli bilgilere ulaşabiliyorlar Özellikle tortul kayaçlarda bulunan fosiller canlı yaşamına ait önemli kayıtlar olarak değerlendiriliyorlar Yaşadıkları dönemin tanıkları olarak her türlü bilgiyi günümüze aktarıyorlar Kayacın oluştuğu dönemin iklimi o dönemdeki biyolojik çeşitlilik tortul kayaçların yaşı çeşitli tektonik olaylar fosiller sayesinde ortaya çıkarılabiliyor Deniz Tabanı Yayılması sırasında oluşan yastık lavlar ise bir zamanlar o bölgenin okyanus diplerinde bir açılma yaşandığının en ilginç kanıtlarından biri olarak görülüyor Toroslar’da Himalayalar’da ve diğer yüksek dağlardaki kayaçların içinde deniz canlısı fosillerinin görülmesi bir zamanlar buraların denizlerle kaplı olduğunun en büyük delilleri olarak karşımıza çıkıyor Ya da kıvrılmış kayaç katmanları geçmiş dönemlerinde bölgenin bir sıkışma yaşadığının en güzel kanıtları oluyorlar Günümüze ulaşmayı başaran bazı jeolojik oluşumlar bir mesaj olmanın yanı sıra görünüşleri ile de insanları cezbetmeye devam ediyor JEOLOJİK HEYKELLER Yerkürenin gelişiminin belli bir döneminde meydana gelmiş gerek oluşum gerekse bulunuş şekli ile ender bir doğal anıt görünümünde olan ve korunmaya alınmadığı takdirde yok olma tehlikesi altında olan bölgeye kayaçlara fosil mineral ve yer şekillerine ‘jeolojik miras’ diyoruz Jeolojik mirasla ilgili çalışmalar ilk kez Avrupa’da başladı ve Fransa’nın Digne kenti 1991 yılında Jeolojik Mirası Koruma Sempozyumu’na ev sahipliği yaptı Bu sempozyumda alınan kararlar yayımlanarak tüm ülkelere jeolojik mirası koruma hususunda çağrı yapıldı Bugün dünyada hemen her ülkede jeolojik mirası korumak için gönüllü yarı resmi ve resmi kuruluşlar bulunuyor Türkiye’de de bu amaçla 1999 yılında bazı duyarlı yerbilimcilerin önderliğinde JEMİRKO (Jeolojik Mirası Koruma Derneği) kuruldu Dernek Türkiye’deki jeolojik miras envanterini çıkararak ‘jeolojik miras’ olabilecek doğal anıtları koruma altına almayı hedefliyor Son yıllarda Maden Tetkik Arama Enstitüsü de bir çalışma grubu oluşturdu ve konuyla ilgili araştırmalarını başlattı