Kan Uyuşmazlığında Yakın Takip Şart

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-26-2012

Kan Uyuşmazlığında Yakın Takip ŞartAnnenin kan grubunun RH negatif babanınki ise pozitif olduğu durumlarda ortaya çıkan kan uyuşmazlığının hamileliğin sağlıklı bir şekilde tamamlanması için yakından izlenmesi gerekiyor

Kan uyuşmazlığı nedir?
Kan uyuşmazlığı yüksek riskli gebelik kapsamında değerlendirilen bir sorun

Annenin kan grubunun RH negatif babanınkinin ise pozitif olduğu durumlarda ortaya çıkar

RH faktörü eritrositlerde (alyuvarlar ) bulunan antijenik bir bir yapıdır

Kan grubu RH negatif olan bir gebe RH pozitif kanla karşılaşırsa kendinde bulunmayan RH antijenine karşı duyarlanır ve antikor oluşturur

Bu olaya immünizasyon denir

Dolayısıyla immunize kan uyuşmazlığı anne karnında RH antijenine karşı antikorların varlığını ifade eder

Önlem alınmadığı zaman anne karnında ölümünden yenidoğan sarılığına kadar geniş bir yelpazede önemli sorunlara yol açar

Kan uyuşmazlığında hangi faktörler etkilidir?
Kan uyuşmazlığında etkili olan birçok faktör vardır

Öncelikle RH negatif gebenin RH pozitif kanla karşılaşması gerekir

Bu durum da eşinin kan grubunun RH olmasıyla mümkün

Aslında probleme yol açan babadan RH pozitif kan grubunu alan ve anne karnında RH pozitif olan çocuktur

Çocuğun çok az miktardaki kanı doğum sırasında anneye geçerek annenin duyarlanmasına neden olur

Duyarlanma ( immünizasyon ) asıl olarak doğum sonrası gerçekleşir

Ancak nadiren düşük kürtaj ve dış gebelik sonrası da oluşabilir

Neden olabileceği sağlık sorunları nelerdir?
Annede RH pozitif eritrositlere karşı mevcut olan antikorlar plasentadan kolaylıkla geçebilir

Fetusun dolaşımına katılan bu antikorlar fetusun kan grubu RH pozitif ise eritrositlerin yıkımına neden olurlar

Fetus için sorunun ana kaynağı eritrositlerin yıkıma uğraması yani kansızlıktır

Kansızlığın derecesine bağlı olarak fetusda ve yeni doğanda problemler ortaya çıkar

Oluşan tablo anne karnında çocuğun ölümünden yeni doğanda hafif bir sarılığın oluşmasına kadar geniş bir spektrum oluşturur

Çocukta oluşabilecek problemlerin şiddeti ortaya çıkan kansızlığın derecesi ile ilişkilidir

Tanısında kullanılan yöntemler nelerdir?
RH negatif anne ve RH pozitif baba söz konusuysa öncelikle annenin immünize olup olmadığının belirlenmesi gerekir

Bu da anne karnında Rh pozitif eritsositlere karşı antikorların bulunup bulunmadığının belirlenmesi ile mümkün olur

Bu sebeple Indirek Coms testi uygulanır

Indirek Coms testi pozitif ise antikor var negatif ise antikor yok demektir

Indirek Coms testi negatif ise anne immunize değildir

Mevcut gebelik açısından risk taşımaz ve alınması gereken önlem doğum sonrası gebenin duyarlanmasını önlemektir

Bu amaçla çeşitli isimlerle piyasada bulunan Anti-Rh-immunglobulinleri (antikorları) kullanılır

Halk arasında bu ilaçlar "uyuşmazlık iğnesi" olarak bilinirler

Bu ilaçların içinde Rh kan grubuna karşı antikorlar vardır

Bu antikorlar daha önce Rh kanla karşılaşmış Rh(-) annelerin ürettikleri antikorların aynısıdır

Bu antikorlar anneye kalça yoluyla enjekte edildiğinde anne kanına geçerek tüm Rh antijen taşıyan hücreleri bulur ve anne savunma sistemi henüz bu Rh antijenleri görmeden bunları parçalayarak ilk teması engeller

Indirek Coms testi pozitif ise annenin karnında fetusa zarar verebilecek antikorlar bulunuyor demektir

Bu durumda fetus risk altındadır

Yapılması gereken fetusdaki kansızlığın derecesini belirleyebilmektir

Bunun için daha önceki gebeliklerin sonuçları dikkate alınarak ve fetusun ultrasonografi ve doppler ile değerlendirilmesi yapılarak kansızlığın derecesi belirlenmeye çalışılır

Kan uyuşmazlığı tedavisinde kullanılan metotlar nelerdir?
Kan uyuşmazlığının tedavisinde tanı konulduktan sonra fetusdaki kansızlığın derecesi saptanıyor

Fetusda ileri derecede kansızlık olduğu düşünülüyorsa kansızlığın tedavisi olan kan tranfüzyonu uygulanması gerekebilir

Anne karnındaki çocuğun göbek kordonuna ultrasonografi eşliğinde bir iğne ile girilerek kan verilir

Gerekli aralıklarla bu işlem tekrarlanarak çocuk uygun zamanda doğurtulur

Bu yöntem günümüzde başarı ile uygulanan ve son derece etkili bir tedavi yöntemidir

06-26-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kan Uyuşmazlığında Yakın Takip Şart Kan Uyuşmazlığında Yakın Takip ŞartAnnenin kan grubunun RH negatif babanınki ise pozitif olduğu durumlarda ortaya çıkan kan uyuşmazlığının hamileliğin sağlıklı bir şekilde tamamlanması için yakından izlenmesi gerekiyor Kan uyuşmazlığı nedir? Kan uyuşmazlığı yüksek riskli gebelik kapsamında değerlendirilen bir sorun Annenin kan grubunun RH negatif babanınkinin ise pozitif olduğu durumlarda ortaya çıkar RH faktörü eritrositlerde (alyuvarlar ) bulunan antijenik bir bir yapıdır Kan grubu RH negatif olan bir gebe RH pozitif kanla karşılaşırsa kendinde bulunmayan RH antijenine karşı duyarlanır ve antikor oluşturur Bu olaya immünizasyon denir Dolayısıyla immunize kan uyuşmazlığı anne karnında RH antijenine karşı antikorların varlığını ifade eder Önlem alınmadığı zaman anne karnında ölümünden yenidoğan sarılığına kadar geniş bir yelpazede önemli sorunlara yol açar Kan uyuşmazlığında hangi faktörler etkilidir? Kan uyuşmazlığında etkili olan birçok faktör vardır Öncelikle RH negatif gebenin RH pozitif kanla karşılaşması gerekir Bu durum da eşinin kan grubunun RH olmasıyla mümkün Aslında probleme yol açan babadan RH pozitif kan grubunu alan ve anne karnında RH pozitif olan çocuktur Çocuğun çok az miktardaki kanı doğum sırasında anneye geçerek annenin duyarlanmasına neden olur Duyarlanma ( immünizasyon ) asıl olarak doğum sonrası gerçekleşir Ancak nadiren düşük kürtaj ve dış gebelik sonrası da oluşabilir Neden olabileceği sağlık sorunları nelerdir? Annede RH pozitif eritrositlere karşı mevcut olan antikorlar plasentadan kolaylıkla geçebilir Fetusun dolaşımına katılan bu antikorlar fetusun kan grubu RH pozitif ise eritrositlerin yıkımına neden olurlar Fetus için sorunun ana kaynağı eritrositlerin yıkıma uğraması yani kansızlıktır Kansızlığın derecesine bağlı olarak fetusda ve yeni doğanda problemler ortaya çıkar Oluşan tablo anne karnında çocuğun ölümünden yeni doğanda hafif bir sarılığın oluşmasına kadar geniş bir spektrum oluşturur Çocukta oluşabilecek problemlerin şiddeti ortaya çıkan kansızlığın derecesi ile ilişkilidir Tanısında kullanılan yöntemler nelerdir? RH negatif anne ve RH pozitif baba söz konusuysa öncelikle annenin immünize olup olmadığının belirlenmesi gerekir Bu da anne karnında Rh pozitif eritsositlere karşı antikorların bulunup bulunmadığının belirlenmesi ile mümkün olur Bu sebeple Indirek Coms testi uygulanır Indirek Coms testi pozitif ise antikor var negatif ise antikor yok demektir Indirek Coms testi negatif ise anne immunize değildir Mevcut gebelik açısından risk taşımaz ve alınması gereken önlem doğum sonrası gebenin duyarlanmasını önlemektir Bu amaçla çeşitli isimlerle piyasada bulunan Anti-Rh-immunglobulinleri (antikorları) kullanılır Halk arasında bu ilaçlar "uyuşmazlık iğnesi" olarak bilinirler Bu ilaçların içinde Rh kan grubuna karşı antikorlar vardır Bu antikorlar daha önce Rh kanla karşılaşmış Rh(-) annelerin ürettikleri antikorların aynısıdır Bu antikorlar anneye kalça yoluyla enjekte edildiğinde anne kanına geçerek tüm Rh antijen taşıyan hücreleri bulur ve anne savunma sistemi henüz bu Rh antijenleri görmeden bunları parçalayarak ilk teması engeller Indirek Coms testi pozitif ise annenin karnında fetusa zarar verebilecek antikorlar bulunuyor demektir Bu durumda fetus risk altındadır Yapılması gereken fetusdaki kansızlığın derecesini belirleyebilmektir Bunun için daha önceki gebeliklerin sonuçları dikkate alınarak ve fetusun ultrasonografi ve doppler ile değerlendirilmesi yapılarak kansızlığın derecesi belirlenmeye çalışılır Kan uyuşmazlığı tedavisinde kullanılan metotlar nelerdir? Kan uyuşmazlığının tedavisinde tanı konulduktan sonra fetusdaki kansızlığın derecesi saptanıyor Fetusda ileri derecede kansızlık olduğu düşünülüyorsa kansızlığın tedavisi olan kan tranfüzyonu uygulanması gerekebilir Anne karnındaki çocuğun göbek kordonuna ultrasonografi eşliğinde bir iğne ile girilerek kan verilir Gerekli aralıklarla bu işlem tekrarlanarak çocuk uygun zamanda doğurtulur Bu yöntem günümüzde başarı ile uygulanan ve son derece etkili bir tedavi yöntemidir