Riskli Gebeliklerde Yatak İstirahati

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-26-2012

Riskli Gebeliklerde Yatak İstirahati
Anneye Ait Gebelik Riskleri - Bebeğe Ait Gebelik Riskleri

tehdit eden, ölümcül sonuçlar doğurabilen, fizyolojik, sosyal ve duygusal boyutları da içeren bir durumdur

Diyabet, astım gibi annede önceden varolan hastalıklar veya erken doğum gibi gebeliğe ilişkin komplikasyonlar riskli gebeliğin nedenlerindendir

Aktivite kısıtlaması olarak yatak istirahati, riskli gebelikler için en yaygın kullanılan tedavilerden biridir

Amerika ‘da bir yıl içinde doğum yapan kadınların % 20‘sine gebeliğin 20

haftasından sonra yatak istirahati önerildiği saptanmıştır

Ancak ülkemizde bu konuya ilişkin veri bulunmamaktadır

Kesin yatak istirahati; en az 2 gün hiç ayağa kalkmadan yatağa bağımlı olma, kısmi yatak istirahati ise günün belli zamanlarında yatağa bağımlı olma olarak tanımlanmıştır

‘Yatak istirahati’ uygulaması evde veya hastanede birkaç gün olabildiği gibi doğuma kadar sürebilmektedir

Yatak İstirahatinin Önerildiği Riskli Gebelikler

Erken doğum
plasenta previa
çoğul gebelik
fetal büyüme geriliği
Servikal yetmezlik (Rahim ağzı yetmezliği)
Erkem membran rüptürü
Gebelik hipertansiyonu
Gebeliğin erken döneminde kanama ve düşük tehlikesinin varolduğu durumlar gibi gebelikte gelişen çeşitli komplikasyonların tedavisi için önerilmektedir

Hamilelikte Yatak İstirahati Niçin Önemlidir

Yatak istirahati tedavisinin, rahim içi kan akımını arttırdığı, rahim ağzı üzerine olan baskıyı azalttığı ve fiziksel, psikolojik stresi azaltarak gebeye dinlenme periyodu sağlandığına inanılmaktadır

Ancak etkinliğini gösteren klinik kanıtların eksik olmasına rağmen yatak istirahati, yüksek riskli gebelerde rutin olarak uygulanmaya devam etmektedir

Son zamanlarda yapılan klinik çalışmalar, ikiz gebeliklerde yatak istirahatinin, istirahat olmamasına göre daha etkili olduğunu gösterememiştir

Yapılan araştırmalar sonucu uzun süreli yatak istirahatinin, gebe üzerinde fiziksel, duygusal ve ailesel yönden olumsuz etkilere yol açtığı saptanmıştır

Fiziksel Yan Etkileri
Erişkinlerde yatak istirahatinin tüm vücut sistemlerini etkilediği bilinmektedir

Bunlar;

Kaslarda atrofi (güç ve hacim kaybı)
Kalbin pompalama gücünde azalma, hızında artma
Glukoz intoleransı
Özellikle sırt kaslarında ağrı
Kilo kaybı
Baş dönmesi, sersemlik
Hazımsızlık, midede yanma
Kanın pıhtılaşmasında artma
İştah kaybı
Kabızlık görülebilmektedir

Duygusal Yan Etkiler
Duygusal şok
Depresyon
Anksiyete
Uyku bozuklukları
Kontrol kaybı
Can sıkıntısı
Fetus ve kendi sağlığı için korku
Suçluluk
Artan stres
Kendini tutsak hissetme
Yalnızlık hissidir

Ailesel Yan Etkiler
Aile dinamik bir sistemdir

Bir üyenin hastalığı, diğer aile üyelerini de etkilemektedir

Yatak istirahatinin olumsuz etkileri de tüm aile bireylerine uzanmaktadır

Gebelikte Hastanede Yatak İstirahati

Hastanede yatak istirahatinde olan gebe, evde yatak istirahatine göre daha fazla stesöre sahiptir

Hastanede yatak istirahatinde olma nedeniyle yaşanan stesörler; evden, ailede ayrılma, hastanede konforun ve mahremiyetin sağlanamaması, odanın paylaşıldığı kişiler ile anlaşamamadır

Bu stesörlere bağlı olarak hastanede yatak istirahatinde olan kadınlar, evdekine göre daha çok depresyon, yalnızlık, anksiyete, hapsedilmiş duygusu yaşamaktadırlar

Hastanede yatak istirahati, kadının normal yaşamını, alışkanlıklarını daha çok etkilemekle birlikte maliyeti de daha yüksektir

Hastanede yatak istirahatinde olmanın pozitif yönü ise; yatak istirahatinde olan kadının hastalık belirtilerini tanımlayamayacağı ve bakım almada gecikme olabileceği endişesinin yaşanmaması, gebenin sağlık durumunda olumsuz bir değişme olduğunda, zaman kaybetmeden müdahale edilebilmesidir

06-26-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Riskli Gebeliklerde Yatak İstirahati Riskli Gebeliklerde Yatak İstirahati Anneye Ait Gebelik Riskleri - Bebeğe Ait Gebelik Riskleri tehdit eden, ölümcül sonuçlar doğurabilen, fizyolojik, sosyal ve duygusal boyutları da içeren bir durumdur Diyabet, astım gibi annede önceden varolan hastalıklar veya erken doğum gibi gebeliğe ilişkin komplikasyonlar riskli gebeliğin nedenlerindendir Aktivite kısıtlaması olarak yatak istirahati, riskli gebelikler için en yaygın kullanılan tedavilerden biridir Amerika ‘da bir yıl içinde doğum yapan kadınların % 20‘sine gebeliğin 20 haftasından sonra yatak istirahati önerildiği saptanmıştır Ancak ülkemizde bu konuya ilişkin veri bulunmamaktadır Kesin yatak istirahati; en az 2 gün hiç ayağa kalkmadan yatağa bağımlı olma, kısmi yatak istirahati ise günün belli zamanlarında yatağa bağımlı olma olarak tanımlanmıştır ‘Yatak istirahati’ uygulaması evde veya hastanede birkaç gün olabildiği gibi doğuma kadar sürebilmektedir Yatak İstirahatinin Önerildiği Riskli Gebelikler Erken doğum plasenta previa çoğul gebelik fetal büyüme geriliği Servikal yetmezlik (Rahim ağzı yetmezliği) Erkem membran rüptürü Gebelik hipertansiyonu Gebeliğin erken döneminde kanama ve düşük tehlikesinin varolduğu durumlar gibi gebelikte gelişen çeşitli komplikasyonların tedavisi için önerilmektedir Hamilelikte Yatak İstirahati Niçin Önemlidir Yatak istirahati tedavisinin, rahim içi kan akımını arttırdığı, rahim ağzı üzerine olan baskıyı azalttığı ve fiziksel, psikolojik stresi azaltarak gebeye dinlenme periyodu sağlandığına inanılmaktadır Ancak etkinliğini gösteren klinik kanıtların eksik olmasına rağmen yatak istirahati, yüksek riskli gebelerde rutin olarak uygulanmaya devam etmektedir Son zamanlarda yapılan klinik çalışmalar, ikiz gebeliklerde yatak istirahatinin, istirahat olmamasına göre daha etkili olduğunu gösterememiştir Yapılan araştırmalar sonucu uzun süreli yatak istirahatinin, gebe üzerinde fiziksel, duygusal ve ailesel yönden olumsuz etkilere yol açtığı saptanmıştır Fiziksel Yan Etkileri Erişkinlerde yatak istirahatinin tüm vücut sistemlerini etkilediği bilinmektedir Bunlar; Kaslarda atrofi (güç ve hacim kaybı) Kalbin pompalama gücünde azalma, hızında artma Glukoz intoleransı Özellikle sırt kaslarında ağrı Kilo kaybı Baş dönmesi, sersemlik Hazımsızlık, midede yanma Kanın pıhtılaşmasında artma İştah kaybı Kabızlık görülebilmektedir Duygusal Yan Etkiler Duygusal şok Depresyon Anksiyete Uyku bozuklukları Kontrol kaybı Can sıkıntısı Fetus ve kendi sağlığı için korku Suçluluk Artan stres Kendini tutsak hissetme Yalnızlık hissidir Ailesel Yan Etkiler Aile dinamik bir sistemdir Bir üyenin hastalığı, diğer aile üyelerini de etkilemektedir Yatak istirahatinin olumsuz etkileri de tüm aile bireylerine uzanmaktadır Gebelikte Hastanede Yatak İstirahati Hastanede yatak istirahatinde olan gebe, evde yatak istirahatine göre daha fazla stesöre sahiptir Hastanede yatak istirahatinde olma nedeniyle yaşanan stesörler; evden, ailede ayrılma, hastanede konforun ve mahremiyetin sağlanamaması, odanın paylaşıldığı kişiler ile anlaşamamadır Bu stesörlere bağlı olarak hastanede yatak istirahatinde olan kadınlar, evdekine göre daha çok depresyon, yalnızlık, anksiyete, hapsedilmiş duygusu yaşamaktadırlar Hastanede yatak istirahati, kadının normal yaşamını, alışkanlıklarını daha çok etkilemekle birlikte maliyeti de daha yüksektir Hastanede yatak istirahatinde olmanın pozitif yönü ise; yatak istirahatinde olan kadının hastalık belirtilerini tanımlayamayacağı ve bakım almada gecikme olabileceği endişesinin yaşanmaması, gebenin sağlık durumunda olumsuz bir değişme olduğunda, zaman kaybetmeden müdahale edilebilmesidir