Tiyatro Eğitimi Çocuğa Başarı Getiriyor

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-26-2012

Özel okullarda artan drama eğitimleri ile tiyatronun çocuklar üzerindeki etkisi masaya yatırıldı

Sanılanın aksine tiyatro gibi aktiviteler çocukları daha başarılı bireyler haline mi getiriyor? Aileler nasıl bir strateji izlemeli? Drama Kumpanya Tiyatro Atölyesi�nin Kurucusu Kemal Oruç

bu konuda tüm merak edilenleri cevapladı

Tiyatroyu tanımlayalım mı önce? Neden var tiyatro?

İnsanın temel gereksinimlerinden biri oynamaktır

Bu sadece tiyatro oyunu için geçerli değil

Size bir örnek vereyim

Tanıdığım çok sert bir amca vardı

Hiç güldüğünü görmemiştim

Bir gün onu kahkahalarla gülerken yakaladım

Nedenini anlamam çok sürmedi

Tavla oynuyordu o esnada yani bir oyun

En önemlisi ise keyif aldığı şeyi oynuyordu

bir zorlama yoktu yaptığı işte

Zorlama varsa insan sadece kukla oluyor zaten

Anne karnındaki bebeğin bile annesi onunla konuştuğunda

içeride hareketlenmeye

oynamaya başladığı tespit edilmiştir

Tiyatro da temelinde oyun olan bir sanat

Bu özelliği ile de en çok kabul edilen sanat olarak biliniyor

Kurumsallaştığı dönemden yani Antik Yunan döneminden bu yana tiyatro sanat dalları içinde insanda en çok merak uyandıran ve keyif veren sanat olarak kabul edilmiştir

Nedeni de başta söylediğim gibi içinde oyunu barındırması

insanın içindeki oyun olgusuyla denk düşmesidir

Tiyatroyu sevmeyenler de var

�İnsanlar şu veya bu nedenle içindeki oyun dürtüsünü bastırıyor� mu demek bu?

Aynen öyle

Hemen eğitim sisteminden örnek vereyim

Okul öncesindeki çocukların hemen hemen her şeyle özgürce oynadıklarını görüyoruz

Sonra 1

sınıfa başladıklarında sıraya oturuyor çocuklar

Öğretmen ders anlatmaya başlıyor

bilgi pompalıyor

Teneffüs zili çaldığında ya da çıkış saati geldiğinde koşarak çıkıyorlar sınıftan

Çocuk okulu kabul edemiyor içinde

Neden peki? İçindeki en doğal şey

oyun eylemi elinden alınıyor da ondan

Ona yüklenmeye çalışılan bilgiler keşke oyun yoluyla verilse

O zaman daha başarılı bir öğrenim olduğu görülecek

Bu söylediğim şey çok doğru olduğu için yüzyıllardır drama eğitimleri var

Bizde resmi olarak 1915 yıllarında İsmail Baltacıoğlu tarafından kullanılabilmiş eğitimde ama 1981 yılında İnci San ve Tamer Levent�in resmi olarak müfredata eklediği biliniyor

Düşünebiliyor musunuz 30 yıl olmuş daha

o kadar yeni ki!

Eğitim hayatı boyunca kuklalaştırılan çocuk

yetişkin olduğunda da iş hayatı

ev hayatı derken kukla olmayı sürdürüyor

Sizin dediğiniz gibi oyun olgusu bastırılıyor ve oyun bir günahmışçasına rafa kaldırılıyor

Oynasa bir şekilde ciddiyeti bozulacakmış gibi geliyor

Tiyatro eğitimi almaya gelen yetişkinlerde çok net görüyoruz bunu

Kendi benliği ile yüzleştiği anı yani kırılma noktasını yaşadığı anda bir başkası oluveriyor hepsi

Canlanıyor

daha özgür

daha yaratıcı

daha mutlu biri oluyor

Dolaylı olarak da daha iyi bir anne

baba

personel

arkadaş kısaca daha güçlü bir birey oluyor

Bu gücü ona tiyatro veriyor

Özellikle drama eğitimi için soruyorum

Hangi çocuğun daha fazla ihtiyacı var? Aileler çocuklarında neyi gözlemlediklerinde bu eğitime başvurmalılar?

Öncelikle drama ve tiyatro birbirinden ayrı unsurlar

Tiyatro bir sanat dalı yani sanat yoluyla insanları eğitmeyi ön görüyor ama drama bir eğitim yöntemi

Tüm çocuklar zaten drama eğitimiyle normal eğitim süreçlerine girmeli bence ve böyle devam etmeli

Ancak özellikle alması gerekenler davranış bozukluğu gösteren çocuklar

Bu çocuklar şiddet yanlısı olabilirler

Drama oturumları planlanabiliyor

çocuklardaki o şiddet dışa vurumculuğunun drama yoluyla ona fark ettirilmesi sağlanıyor ve çocuğun o şiddeti biraz geri plana çekmesi ve enerjisini nasıl kullanması gerektiği öğretiliyor

Zihinsel özürlü çocuklarda da bu yapılabiliyor

Bu özel eğitimler ama onun dışında bütün çocuklar zaten drama eğitimi almalı

Çocuğun akademik eğitimine devam ederken bir yandan da tiyatro eğitimi alması derslerinin önüne geçer mi?

Ülkemizde koşullar nedeniyle maalesef ki

ebeveynler öncelikle çocuklarının iyi bir meslek sahibi olmasına odaklanıyorlar

İyi para kazansın

sigortası olsun vs

Çocuk daha çocukluğunu yaşamadan bu sorumlulukla yükleniyor

Okul eğitimi dışında her şey boş olarak algılanıyor

Çok yanlış! Çocuk kendisini sosyal anlamda yeterince tatmin ederse daha başarılı oluyor bilinenin aksine

Bizde ise bilinen yoldan gidildiği için birçok çocuk ilerideki hayatında patlama yaşıyor

Sıkılıyor ve bunu kendi hayatından

çevresindekilerden çıkarıyor

Örneğin

kötü bir eş

baba ve arkadaş oluyor

Kendisi sosyalliği yaşamadığı için de tıpkı kendisi gibi çocuklar yetiştiriyor

Tiyatro ile birlikte daha başarılı olan

gözlemlediğiniz kişiler var mı?

Ben! 14 yaşına kadar kendini bir sosyal ortama sokamayan

ileri düzeyde kekeme olan ben�

14 yaşımda tiyatroyla tanıştığımda artık bir şeyleri sorgulamaya başladım

Çünkü işin içine psikoloji girdi

felsefe girdi

Bunların hepsi tiyatronun altında yer alıyor

3 kişinin önünde yürürken eli ayağına dolaşan

sorunlu

arkadaş edinemeyen bir insanken kendimi yeniledim tiyatro sayesinde

Katıldığım her yerde liderliğe soyundum

Ve inanın derslerim çok çok iyiydi

Diyeceğim şu ki

insan kendisini ne kadar çok tanır

ona giydirilen kimlikten ne kadar uzaklaşırsa o kadar başarılı ve mutlu bir insan oluyor

Benim tek derdim bu

İnsanların kendileriyle buluşmasına yardımcı olmak

Tiyatro ile tanışan herkes sizin gibi oyuncu olmuyor tabii

Ancak olmak isteyen çocuklar varsa aileleri nasıl bir yol izlemeli onları desteklerken?

Çocuğun bunu gerçekten istediğinden emin olsunlar önce

Ardından çok iyi pedagoji bilen tiyatro eğitmeninden yardım alsınlar

Çünkü psikoloji

felsefe bilmeyen bir eğitmen

çocuğu oyunculuktan soğutur

Hatta çocuğun psikolojisini allak bullak eder

Son olarak

oyuncu olmak için konservatuar okumak şart mı?

Asla! Eğitim alınması şart ama konservatuar için aynı şeyi söyleyemem

Türk tiyatrosunun duayeni Muhsin Ertuğrul

sahnelerde harikalar yaratan Kemal Sunal

Adile Naşit ve birçok kişi konservatuar eğitimi mi aldılar sanki? Konservatuar mezunu olup oyunculuk yapamayan o kadar çok kişi var ki!

Kişinin kendini iyi eğitmesi lazım önce

Dans eksiği varsa dans

oyunculuk eksiği varsa oyunculuk eğitimi almalı

Kursa ya da atölyeye gidebilir bunun için

Profesyonelleri iyi gözlemlemesi de çok önemli

Röportaj: Hanife Yaşar

06-26-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Tiyatro Eğitimi Çocuğa Başarı Getiriyor Özel okullarda artan drama eğitimleri ile tiyatronun çocuklar üzerindeki etkisi masaya yatırıldı Sanılanın aksine tiyatro gibi aktiviteler çocukları daha başarılı bireyler haline mi getiriyor? Aileler nasıl bir strateji izlemeli? Drama Kumpanya Tiyatro Atölyesi�nin Kurucusu Kemal Oruç bu konuda tüm merak edilenleri cevapladı Tiyatroyu tanımlayalım mı önce? Neden var tiyatro? İnsanın temel gereksinimlerinden biri oynamaktır Bu sadece tiyatro oyunu için geçerli değil Size bir örnek vereyim Tanıdığım çok sert bir amca vardı Hiç güldüğünü görmemiştim Bir gün onu kahkahalarla gülerken yakaladım Nedenini anlamam çok sürmedi Tavla oynuyordu o esnada yani bir oyun En önemlisi ise keyif aldığı şeyi oynuyordu bir zorlama yoktu yaptığı işte Zorlama varsa insan sadece kukla oluyor zaten Anne karnındaki bebeğin bile annesi onunla konuştuğunda içeride hareketlenmeye oynamaya başladığı tespit edilmiştir Tiyatro da temelinde oyun olan bir sanat Bu özelliği ile de en çok kabul edilen sanat olarak biliniyor Kurumsallaştığı dönemden yani Antik Yunan döneminden bu yana tiyatro sanat dalları içinde insanda en çok merak uyandıran ve keyif veren sanat olarak kabul edilmiştir Nedeni de başta söylediğim gibi içinde oyunu barındırması insanın içindeki oyun olgusuyla denk düşmesidir Tiyatroyu sevmeyenler de var �İnsanlar şu veya bu nedenle içindeki oyun dürtüsünü bastırıyor� mu demek bu? Aynen öyle Hemen eğitim sisteminden örnek vereyim Okul öncesindeki çocukların hemen hemen her şeyle özgürce oynadıklarını görüyoruz Sonra 1 sınıfa başladıklarında sıraya oturuyor çocuklar Öğretmen ders anlatmaya başlıyor bilgi pompalıyor Teneffüs zili çaldığında ya da çıkış saati geldiğinde koşarak çıkıyorlar sınıftan Çocuk okulu kabul edemiyor içinde Neden peki? İçindeki en doğal şey oyun eylemi elinden alınıyor da ondan Ona yüklenmeye çalışılan bilgiler keşke oyun yoluyla verilse O zaman daha başarılı bir öğrenim olduğu görülecek Bu söylediğim şey çok doğru olduğu için yüzyıllardır drama eğitimleri var Bizde resmi olarak 1915 yıllarında İsmail Baltacıoğlu tarafından kullanılabilmiş eğitimde ama 1981 yılında İnci San ve Tamer Levent�in resmi olarak müfredata eklediği biliniyor Düşünebiliyor musunuz 30 yıl olmuş daha o kadar yeni ki! Eğitim hayatı boyunca kuklalaştırılan çocuk yetişkin olduğunda da iş hayatı ev hayatı derken kukla olmayı sürdürüyor Sizin dediğiniz gibi oyun olgusu bastırılıyor ve oyun bir günahmışçasına rafa kaldırılıyor Oynasa bir şekilde ciddiyeti bozulacakmış gibi geliyor Tiyatro eğitimi almaya gelen yetişkinlerde çok net görüyoruz bunu Kendi benliği ile yüzleştiği anı yani kırılma noktasını yaşadığı anda bir başkası oluveriyor hepsi Canlanıyor daha özgür daha yaratıcı daha mutlu biri oluyor Dolaylı olarak da daha iyi bir anne baba personel arkadaş kısaca daha güçlü bir birey oluyor Bu gücü ona tiyatro veriyor Özellikle drama eğitimi için soruyorum Hangi çocuğun daha fazla ihtiyacı var? Aileler çocuklarında neyi gözlemlediklerinde bu eğitime başvurmalılar? Öncelikle drama ve tiyatro birbirinden ayrı unsurlar Tiyatro bir sanat dalı yani sanat yoluyla insanları eğitmeyi ön görüyor ama drama bir eğitim yöntemi Tüm çocuklar zaten drama eğitimiyle normal eğitim süreçlerine girmeli bence ve böyle devam etmeli Ancak özellikle alması gerekenler davranış bozukluğu gösteren çocuklar Bu çocuklar şiddet yanlısı olabilirler Drama oturumları planlanabiliyor çocuklardaki o şiddet dışa vurumculuğunun drama yoluyla ona fark ettirilmesi sağlanıyor ve çocuğun o şiddeti biraz geri plana çekmesi ve enerjisini nasıl kullanması gerektiği öğretiliyor Zihinsel özürlü çocuklarda da bu yapılabiliyor Bu özel eğitimler ama onun dışında bütün çocuklar zaten drama eğitimi almalı Çocuğun akademik eğitimine devam ederken bir yandan da tiyatro eğitimi alması derslerinin önüne geçer mi? Ülkemizde koşullar nedeniyle maalesef ki ebeveynler öncelikle çocuklarının iyi bir meslek sahibi olmasına odaklanıyorlar İyi para kazansın sigortası olsun vs Çocuk daha çocukluğunu yaşamadan bu sorumlulukla yükleniyor Okul eğitimi dışında her şey boş olarak algılanıyor Çok yanlış! Çocuk kendisini sosyal anlamda yeterince tatmin ederse daha başarılı oluyor bilinenin aksine Bizde ise bilinen yoldan gidildiği için birçok çocuk ilerideki hayatında patlama yaşıyor Sıkılıyor ve bunu kendi hayatından çevresindekilerden çıkarıyor Örneğin kötü bir eş baba ve arkadaş oluyor Kendisi sosyalliği yaşamadığı için de tıpkı kendisi gibi çocuklar yetiştiriyor Tiyatro ile birlikte daha başarılı olan gözlemlediğiniz kişiler var mı? Ben! 14 yaşına kadar kendini bir sosyal ortama sokamayan ileri düzeyde kekeme olan ben� 14 yaşımda tiyatroyla tanıştığımda artık bir şeyleri sorgulamaya başladım Çünkü işin içine psikoloji girdi felsefe girdi Bunların hepsi tiyatronun altında yer alıyor 3 kişinin önünde yürürken eli ayağına dolaşan sorunlu arkadaş edinemeyen bir insanken kendimi yeniledim tiyatro sayesinde Katıldığım her yerde liderliğe soyundum Ve inanın derslerim çok çok iyiydi Diyeceğim şu ki insan kendisini ne kadar çok tanır ona giydirilen kimlikten ne kadar uzaklaşırsa o kadar başarılı ve mutlu bir insan oluyor Benim tek derdim bu İnsanların kendileriyle buluşmasına yardımcı olmak Tiyatro ile tanışan herkes sizin gibi oyuncu olmuyor tabii Ancak olmak isteyen çocuklar varsa aileleri nasıl bir yol izlemeli onları desteklerken? Çocuğun bunu gerçekten istediğinden emin olsunlar önce Ardından çok iyi pedagoji bilen tiyatro eğitmeninden yardım alsınlar Çünkü psikoloji felsefe bilmeyen bir eğitmen çocuğu oyunculuktan soğutur Hatta çocuğun psikolojisini allak bullak eder Son olarak oyuncu olmak için konservatuar okumak şart mı? Asla! Eğitim alınması şart ama konservatuar için aynı şeyi söyleyemem Türk tiyatrosunun duayeni Muhsin Ertuğrul sahnelerde harikalar yaratan Kemal Sunal Adile Naşit ve birçok kişi konservatuar eğitimi mi aldılar sanki? Konservatuar mezunu olup oyunculuk yapamayan o kadar çok kişi var ki! Kişinin kendini iyi eğitmesi lazım önce Dans eksiği varsa dans oyunculuk eksiği varsa oyunculuk eğitimi almalı Kursa ya da atölyeye gidebilir bunun için Profesyonelleri iyi gözlemlemesi de çok önemli Röportaj: Hanife Yaşar