|
Prof. Dr. Sinsi
|
Patnos Hakkında Bilgiler / Patnos Hakkında Bilgiler
Sosyal ve Kültürel Yapısı
İlçe Merkezi ile köylerde yapılı bulunan konutlar genellikle yöreye has olan kerpiç ve taştan yapılmıştır Buda konutların genellikle tek katlı olmasına sebep olmuştur Evlerin tek katlı olması nedeniyle yerleşim yerleri geniş bir alana yayılmıştır İlçe Merkezinde çok katlı konutların az olmasından dolayı kira artışları gibi sebepleri de beraberinde getirmektedir İlçe Merkezinde Devlet ait binalar betonarme olarak yapılmıştır İlçe’nin Deprem kuşağı üzerinde bulunması nedeniyle betonarme konutlar yapılmaya başlanmıştır İlçemizde 1 matbaa ve 1 adet Halı Saha bulunmaktadır Amatör spor yapılmakta olup, Patnos Spor Kulübü mevcuttur Şehir dağınık halde olup, merkez 8 mahalleden oluşmaktadır
İlçe merkezinde ve köylerdeki evler genellikle kerpiç ve taş kullanılarak yapılmıştır İlçe Merkezindeki konut sıkıntısı oldukça önemli bir sorun oluşturmaktadır İlçe Merkezindeki sadece devlet teşekküllerine ait binalar betonarme olup son zamanlarda halk tarafından da betonarme olarak yapılan binaların sayısında artış gözlenmektedir
İlçe merkezi ve köylerdeki halkın %80"inin gelir düzeyi düşüktür Nüfusun tamamına yakın bir kısmı geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır İlçe merkezi ve köy halkının yaklaşık %50"si bahar ve yaz aylarında geçimlerinin temini için iş imkanı bulabilecekleri büyük şehirlere göç etmektedirler Bu şehirler genellikle İstanbul başta olmak üzere İzmir, Denizli, Aydın, Trabzon ve Antalya İlleridir Bu göçler yakın zamana kadar mevsimlik olarak gerçekleşirken son zamanlarda yerleşim amaçlı göç olarak gerçekleşmeye başlamıştır
İlçe merkezi 01061980 yılında Ulusal Elektrik şebekesine bağlanmıştır Ancak yapılan şebekenin kesin teslimi 1983 yılında gerçekleşmiştir
Her yıl Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü tarafından yapılan plan ve program çerçevesinde imkanlar dahilinde köylerin su ve yol gibi başlıca sorunları çözüme kavuşturulmaktadır
İlçe merkezinde sadece ana cadde üzerinde kanalizasyon mevcut olup, diğer cadde ve sokaklarda bu sorun halen devam etmektedir Mevcut kanalizasyon da ilçe nüfusunun yoğunluğu göz önüne alınacak olursa ihtiyaca cevap veremeyeceği apaçık ortadadır Köy ve mezralarda ise bu kanalizasyon şebekesi bulunmamaktadır Doğal olarak buralarda özellikle sıcak yaz aylarında bulaşıcı hastalıkların ortaya çıktığı görülmektedir
İlçe merkezinde bir Devlet Hastanesi ve bir Sağlık Ocağı bulunmaktadır Doğansu, Dedeli ve Aktepe Köylerinde birer Sağlık ocağı mevcut olup, bu köylerdeki sağlık ocaklarına bağlı olarak faaliyet gösteren 11 adet Sağlık Evi bulunmaktadır Ancak bu sağlık evlerinin tamamı kapalıdır
İlçe Merkezindeki Devlet Hastanesi ve Sağlık Grup Başkanlığında 13 doktor, 2 Diş Tabibi 10 hemşire, 12 ebe, 4 Laboratuar Teknisyeni, 9 sağlık memuru, 26 memur,şoför ve hizmetli görev vermektedir Araç durumu olarak da Devlet Hastanesi ve Sağlık Grup Başkanlığına ait 4 adet Ambulans mevcuttur Hastanenin tüm servisleri mevcut olup doktor yetersizliğinden dolayı kullanılamamaktadır Ayrıca Devlet Hastanesine ait olmak üzere 1 adet telefon santrali, elektrik jeneratörü ve 1 adet röntgen cihazı bulunmaktadır
Sosyal oluşum olarak Patnos toplumu; yerli halk, dışardandan gelenler ve devlet görevlileri olmak üzere üç gruptan oluşmaktadır Yerli halk aşiret sistemine dayanan bir yapı ile şekillenmiştir Yöre halkının sosyal hayatını etkileyen ve ortaçağdan kalma bu feodal sistem modern olsun ilkel olsun halkı sömürmektedir Ağa otoriter güçtür Aşiretçilik beraberinde kan davalarını gündeme getirmektedir Aşiretçiliğin Doğu Anadolu’da en yaygın olduğu yer Patnos’tur Sipkan, Hayderan, Asi, Memani, Merhuri, Torın, Akubi, Helki, Şeyh, Kérdizi, Atmaneki, Tırtopi ve Celali bazı aşiretlerdendir
Erkeklerin kıyafeti genellikle moderndir Bunun yanında şapkalı, şalvarlı, sarıklı erkeklere de rastlanır Kadınlar entari, dére, fistan denen uzun elbiseler giyerler Giyimde televizyon ve batıdan gelen memurların etkisi görülür
Yörede ham maddesi hayvan ürünlerine ve cinslerine dayanan yöre ye özgü yemekler yapılır Yöresel isimleriyle Keledoş, Haşil, Halise vBulletin yemeklerdir
Evlenmeler genelde görücü üsülüne dayanır Ailelerin tanışıp anlaşma esasına dayanır Başlık parası verilir Düğünler, nişan şirnayi (şebet ) düğün (siyarkırın) diye üç evrede yapılır Düğünlerde mertliği, yiğitliği yansıtan; ayrıca coğrafi yapıya uymuş (sertlik, yüreklilik) oyunlar oynanır Koçeri bunlardandır
Futbol, atletizim, at yarışları revaçta sporlardır İhtiyarlar arasında satranç yaygındır
YERLEŞME VE MESKENLER
Yerleşme şeması büyük ölçüde Karasu Deresi’nin hemen batısında ki merkez etrafında her tarafa büyüme şeklinde elde edilmiştir Yerleşmenin kuzeybatısındaki askeri alan ve güneydeki Badişan Deresi yerleşme için eşik alanlardır Şehrin en önemli caddesi Ağrı-Van caddesidir Bu caddenin kuzeyinden geçen yol önemli ulaşım bağlantılarından biridir Yerleşim alanı yaklaşık 999,83 ha büyüklüğündedir Şehir içi arazi kullanımını kısaca şöyle ifade edebiliriz
a) Konut Alanları:
Yerleşme alanı içinde 78810 ha alan kaplamaktadır (%7882 ) Nerdeyse tamamı bir katlı evlerden oluşmaktadır Kamu kuruluşlarına bağlı lojmanlar çoğunlukla 4-5 katlı olarak diğer konutlarla yanyanadır
b) Ticari Alanlar:
Ticaret Ağrı - Van caddesi , 14 Nisan caddesi ve Malazgirt caddelerinde yapılmaktadır Kapladığı alan 2009 ha (%21 ) dır
c) Resmi ve İdari Alanları:
Kapladığı alan; 1161ha (%16 )dır
d) Askeri Alanlar:
Kapladığı alan;375 ha (%038) dır
e) Yeşil Alanları:
Patnos’ta düzenli bir yeşil alan yoktur Yerleşmede özellikle dere boylarında ağaçlık alana rastlanmaktadırBu alanların miktarı 460 ha dır030 ha‘lık bir alan mezarlıktır Yerleşme alanından geçen akarsular 610ha alan kaplar
f) Yollar:
Yollar 6103 ha alan kaplar Kişi başına 1221 mª yol alanı düşmektedir Yolların toplam uzunluğu 100km civarındadır
g) Tarım Alanları:
Toplam olarak 138875 ha alan kaplamaktadır Bu alanlar yerleşmeyi çevreleyen mekanlardırYerleşme alanı içinde de tarım yapılmaktadır
MESKEN ŞEKİLLERİ: Meskenler yapımında kullanılan malzeme bakımından ikiye ayrılır ;
a -Kerpiç evler
b -Biriketlerin kullanıldığı betonarme evler
Konutlar genellikle ev ve eklentileri şeklindedir Eklentiler ; tandır ocağı , kom, ahır, ağıl, kiler, tezeklik, vBulletin bölümlerdir Tuvalet - banyo ilkel ev tipinde evin dışında iken; modern ev tipinde içerdedir Karatakım ev tipi yok denecek kadar azdır
DİĞER SOSYO-EKONOMİK FAALİYETLER:
Patnos’ta ziraat ve hayvansal ham maddelere dayalı hiçbir modern sanayi tesisi ve faaliyeti yoktur Değirmencilik, oto tamirciliği, demircilik, keçe yapımı gibi atolye sanayisi mevcuttur
Ticari amaçlı hayvanların iyi beslenmesi ve bol ürün elde etmek için yaylacılık faaliyetleri yapılmaktadır
Halıcılık faaliyetleri de yoğun olarak yapılmaktadır Halk Eğitimi bünyesinde açılan kurslarla desteklenmektedir
Kültürel faaliyetler çok dar kapsamlı yürütülmektedir Genelde Halk Eğitim Merkezi ve Halk kütüphanesi kültürel faaliyetlere katkıda bulunur At yarışları, satranç, folklor ve halk müziği yarışmalarının yanında şiir, öykü yarışmaları da yapılmaktadır Futbol spor faaliyetlerinin başında gelir Atletizme de ilgi büyüktür Patnos’ta bir açık türübünlü stadyum bulunmaktadır Kışın kayak sporu da yapılmaktadır
Son zamanlarda gençlerin internet ve bilgisayara ilgisi artmaktadır İlçede 3 adet internet cafe faaliyet göstermektedir
İlçede iki yerel radyo istasyonu ile bir televizyon istasyonu mevcutturAyrıca Patnos Postası adlı bir gazete mevcuttur
|