Hakkari Doğal Güzellikleri ve Tarihi Mekanları ve Eserleri -Hakkari Resimleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-26-2012

Hakkari'deki Tarihi eserler Hakkari Dağları Hakkari Tarihi Yapısı Hakkari de Vadiler ve Ovalar

Hakkari'deki Platolar ve Yaylalar

Cilo Dağı (Merkez)

Hakkari dağlarının en yüksek kütlesini oluşturan Cilo Dağı Güneydoğu Torosların doğu uzantısıdır

Buzul Dağı olan Cilo Dağı, III

dönem (Tersiyer) (65-2,5 milyon yıl önce) ortaya çıkmıştır

Yaklaşık 3

500-4

000 m

yüksekliğinde olup, Türkiye’nin ikinci yüksek doruğu buradaki Ulu Doruk veya Reşko Tepesi’dir (4

135)

Cilo Dağı çeşitli gerilmeler ve binmeler sonucunda kıvrılmış, kırılmış, bu nedenle de yöreye engebeli bir yapı kazandırmıştır

III

dönemin sonlarında yanardağ etkinlikleri ile karmaşık bir özellik kazanmıştır

Ayrıca bu dağlar batıda Büyük Zap Suyu, güneyde Şemdinli Suyu, doğu ve kuzeydoğuda da Nehil Suyu tarafından derin biçimde yarılmıştır

Bunun sonucu olarak da yer yer 1

000 m

ye ulaşan sarp vadiler meydana gelmiştir

Cilo Dağı güneydoğuya ve doğuya doğru da alçalmaktadır

Kış aylarında yoğun kar yağışı nedeniyle karın kalınlığı 2-3 m

yi geçmektedir

Buzul yönünden de Türkiye’nin en zengin dağıdır

Bugün burada 21 vadi buzulu bulunmaktadır

Dağın yüksek yaylaları göçer aşiretleri için sayfiye işlevi görmektedir

Dağın aşağı yamaçlarında çok seyrek meşe ağaçları dışında yoğun bir bitki örtüsüne rastlanmaz

Kış turizmi yönünden önemli olup, Varagöz Vadisi ile Sat Gölü yakınlarında tarih öncesi çağlardan kalma resimlere rastlanmıştır

Ters Lale (Şemdinli)

Ters Lale, Hakkari’nin Cilo Dağları’nda yetişen dünyanın en nadide çiçeklerinin başında gelmektedir

Bu dağlarda kendiliğinden yetişen ve boyu 75 cm

yi bulan, her dalında 3-8 lalenin ters olarak geliştiği bu çiçek kaçak olarak Avrupa ülkelerine satılmakta ve buralarda kozmetik ile ilaç sanayinde kullanılmaktadır

Bunun yanı sıra süs çiçeği olarak da yararlanılmaktadır

Ters Lale, Avrupa’da Fritillasio İmperialis, Kejan Lalesi, Prestika, Karagöz Lalesi, Emperyalis Ağlayan Gelin ve en çok Şemdinli yöresinde yetiştiğinden de Şemdinli Lalesi gibi isimlerle anılmaktadır

Yöre halkı tarafından da Ağlayan Gelin, Kerbela ve Kral lalesi olarak da bilinmektedir

Bunun da nedeni çiçeğin her sabah etrafa su yaymasıdır

Ters Lale Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nca koruma altına
Bercelan Yaylası (Merkez)

Hakkari merkez ilçenin kuzeyindeki Karadağ üzerinde bulunan Bercelan Yaylası ile 18-20 km

uzaklıktadır

Çevresinde Seyithan, Golaşın ve Golan Gölleri ile Zap Suyu vadisi bulunmaktadır

Burada dağlardan kopan büyük kayalar doğal köGoogle Page Rankingüler oluşturmuştur

Yöre halkı bunlara “Şeytan KöGoogle Page Rankingüsü” ismini yakıştırmıştır

Vadinin yakınında Sine Kayalıkları yer almakta olup, bu yörede Melise Suyu ile Çeman Düzlüğü bulunmaktadır

Bitki örtüsü bakımında da oldukça zengindir

Kuş Cenneti (Yüksekova)

Hakkari, Yüksekova’da, deniz seviyesinden 1925 m

yüksekliğinde, 2

800 hektarlık geniş bir alana yayılmış olan Yüksekova bitki örtüsü ve su yönünden oldukça zengin bir bölgedir

Yüksekova’nın ortasından Nehil Çayı akmakta olup, çevresi insan boyundan daha yüksek olan saz ve kamışlarla kaplıdır

Ayrıca burada bol miktarda bozulmamış orkideler yetişmektedir

Çevre bilimcilerine göre de doğal dokusu bozulmamış Türkiye’nin ender bölgelerinden biridir

Yörede kuluçkaya yatan kuş türleri bulunmaktadır

Bunların başında da; erguvan, balıkçıl, saz delicesi, çayır delicesi, leylek, turna, toy, ve kızılbacak, kızıl akbaba, yılan kartalı, doğu atmacası, küçük orman kartalı, kaya kartalı, küçük kartal, doğan ve puhu kuşları gelmektedir

06-26-2012	#3
Prof. Dr. Sinsi	Hakkari Doğal Güzellikleri ve Tarihi Mekanları ve Eserleri -Hakkari Resimleri Hakkari'deki Tarihi eserler Hakkari Dağları Hakkari Tarihi Yapısı Hakkari de Vadiler ve Ovalar Hakkari'deki Platolar ve Yaylalar Cilo Dağı (Merkez) Hakkari dağlarının en yüksek kütlesini oluşturan Cilo Dağı Güneydoğu Torosların doğu uzantısıdır Buzul Dağı olan Cilo Dağı, IIIdönem (Tersiyer) (65-2,5 milyon yıl önce) ortaya çıkmıştır Yaklaşık 3500-4000 m yüksekliğinde olup, Türkiye’nin ikinci yüksek doruğu buradaki Ulu Doruk veya Reşko Tepesi’dir (4135) Cilo Dağı çeşitli gerilmeler ve binmeler sonucunda kıvrılmış, kırılmış, bu nedenle de yöreye engebeli bir yapı kazandırmıştır IIIdönemin sonlarında yanardağ etkinlikleri ile karmaşık bir özellik kazanmıştır Ayrıca bu dağlar batıda Büyük Zap Suyu, güneyde Şemdinli Suyu, doğu ve kuzeydoğuda da Nehil Suyu tarafından derin biçimde yarılmıştır Bunun sonucu olarak da yer yer 1000 mye ulaşan sarp vadiler meydana gelmiştir Cilo Dağı güneydoğuya ve doğuya doğru da alçalmaktadır Kış aylarında yoğun kar yağışı nedeniyle karın kalınlığı 2-3 myi geçmektedir Buzul yönünden de Türkiye’nin en zengin dağıdır Bugün burada 21 vadi buzulu bulunmaktadır Dağın yüksek yaylaları göçer aşiretleri için sayfiye işlevi görmektedir Dağın aşağı yamaçlarında çok seyrek meşe ağaçları dışında yoğun bir bitki örtüsüne rastlanmaz Kış turizmi yönünden önemli olup, Varagöz Vadisi ile Sat Gölü yakınlarında tarih öncesi çağlardan kalma resimlere rastlanmıştır Ters Lale (Şemdinli) Ters Lale, Hakkari’nin Cilo Dağları’nda yetişen dünyanın en nadide çiçeklerinin başında gelmektedir Bu dağlarda kendiliğinden yetişen ve boyu 75 cmyi bulan, her dalında 3-8 lalenin ters olarak geliştiği bu çiçek kaçak olarak Avrupa ülkelerine satılmakta ve buralarda kozmetik ile ilaç sanayinde kullanılmaktadır Bunun yanı sıra süs çiçeği olarak da yararlanılmaktadır Ters Lale, Avrupa’da Fritillasio İmperialis, Kejan Lalesi, Prestika, Karagöz Lalesi, Emperyalis Ağlayan Gelin ve en çok Şemdinli yöresinde yetiştiğinden de Şemdinli Lalesi gibi isimlerle anılmaktadır Yöre halkı tarafından da Ağlayan Gelin, Kerbela ve Kral lalesi olarak da bilinmektedir Bunun da nedeni çiçeğin her sabah etrafa su yaymasıdır Ters Lale Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nca koruma altına Bercelan Yaylası (Merkez) Hakkari merkez ilçenin kuzeyindeki Karadağ üzerinde bulunan Bercelan Yaylası ile 18-20 km uzaklıktadır Çevresinde Seyithan, Golaşın ve Golan Gölleri ile Zap Suyu vadisi bulunmaktadır Burada dağlardan kopan büyük kayalar doğal köGoogle Page Rankingüler oluşturmuştur Yöre halkı bunlara “Şeytan KöGoogle Page Rankingüsü” ismini yakıştırmıştır Vadinin yakınında Sine Kayalıkları yer almakta olup, bu yörede Melise Suyu ile Çeman Düzlüğü bulunmaktadır Bitki örtüsü bakımında da oldukça zengindir Kuş Cenneti (Yüksekova) Hakkari, Yüksekova’da, deniz seviyesinden 1925 m yüksekliğinde, 2800 hektarlık geniş bir alana yayılmış olan Yüksekova bitki örtüsü ve su yönünden oldukça zengin bir bölgedir Yüksekova’nın ortasından Nehil Çayı akmakta olup, çevresi insan boyundan daha yüksek olan saz ve kamışlarla kaplıdır Ayrıca burada bol miktarda bozulmamış orkideler yetişmektedir Çevre bilimcilerine göre de doğal dokusu bozulmamış Türkiye’nin ender bölgelerinden biridir Yörede kuluçkaya yatan kuş türleri bulunmaktadır Bunların başında da; erguvan, balıkçıl, saz delicesi, çayır delicesi, leylek, turna, toy, ve kızılbacak, kızıl akbaba, yılan kartalı, doğu atmacası, küçük orman kartalı, kaya kartalı, küçük kartal, doğan ve puhu kuşları gelmektedir