Hamilelikte anne adayında görülen değişiklikler

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-26-2012

Gebelik kadının hayatında yaşadığı en önemli deneyimlerden birisidir

Hem duygusal hem de fizyolojik olarak pekçok değişikliği beraberinde getirir

Kendisini nelerin beklediğini bilmeyen gebe bu duruma uyum sağlamada güçlük yaşayabilir

Bu değişimlerin iyi anlaşılması normal ve anormal ayrımının sağlıklı yapılabilmesi için son derece önemlidir

Bu değişimlerin çok büyük bir kısmı fetus ve plasentadan gelen hormonlara bağlı olarak ortaya çıkar

Gebeliğin başlaması ile beraber kadının vücudundaki değişimler de başlar

En önemli ve fark edilen değişiklik kilo artışı ve duruş şeklindeki değişikliklerdir

Artmış beslenme gereksimine bağlı olarak iştah artar

Buna halk arasında aşerme de denir

Tüm gebelik boyunca tavsiye edilen kilo artışı 11-13 kg kadardır

hCG hormonuna bağlı olarak 4-8

haftalarda bulantı ve kusmalar başlayabilir

Bu durum 14-16

haftalara kadar devam edebilir

Kusmaların kişinin beslenmesini bozacak kadar fazla olduğu durumlarda hastaneye yatış ve damar yolu ile besleme gerekebilir

Solunum Sistemi

Göğüs çevresi artar, toplam akciğer kapasitesinde %5 civarında bir azalma olur

Soluk alıp vermede güçlük, egzersiz toleransında azalma gibi belirtiler ortaya çıkabilir

Dolaşım Sistemi

Gebelik ilerledikçe dolaşım sisteminde büyük değişiklikler göze çarpar

Kan hacmi ve kırmızı kan hücre sayısı artar

Ancak kanın sıvı kısmı daha çok arttığından göreceli bir kansızlık ortaya çıkabilir

Bu durumda demir takviyesi gerekir

kalp atım sayısında artış olur

Zaman zaman çarpıntı görülebilir

Bu durum gebeliğin erken devrelerinde başlar ve 20-24

haftalarda en yüksek düzeye ulaşır

Salgılanan hormonlara bağlı lrak tansiyonda hafif bir düşme görülebilir

gebelik ilerledikçe özellikle sağ yan yatılan durumlarda rahim ana toplar damara basınç yaparak ani tansiyon düşmelerine neden olabilir

Bu nedenle gebeliğin son dönemlerinde sağa dönerek yatılmaması önerilir

Kandaki beyaz küre sayısı 20

000'e kadar yükselebilir

Yine gebelikte kanın pıhtılaşmaya olan eğilimi artar

Boşaltım Sistemi

10-12 haftalardan başlayarak idrar yollarında genişlemeler olabilir

Hormonların ve büyüyen rahimin etkisi ile sık idrara çıkma görülür

İdrar yaptıktan sonra mesanenin tamamen boşalmaması nedeni ile idrar yolu enfeksiyonlarına olan eğilim artar

Normalde görülmemesine rağmen gebelerde idrarda az miktarda glukoz (şeker) saptanabilir

Sindirim Sistemi

Salgılanan hormonların etkisi ile barsak hareketleri yavaşlar

Kabızlık ve mide içeriğinin yemek borusuna kaçması olabilir

Bu durum kendini midede yanma şeklinde belli edebilir

Toplar damar basıncındaki değişikliklere bağlı olarak hemoroidler ortaya çıkabilir

Safra kesesinin hareketinin azalması safra taşlarına olan eğilimi arttırır

Kas-İskelet sistemi

Gebelikte salgılanan bazı hormonlar eklemlerde gevşemeye neden olur

Bu gevşeklik özellikle iki leğen kemiğinin ortada birleştiği eklemde belirgindir

Kilo artışı ve vücudun denge merkezinin değişmesi bel kavsinde artışa neden olur

Bel ve sırt ağrıları görülebilir

Cilt

Yine hormonların etkisi ile karın ortasında koyu bir çizgi ortaya çıkabilir

Benzer şekilde yüzde de gebelik maskesi adı verilen renk değişimleri saptanabilir

Avuç içlerinde kızarıklıklar nadiren görülür

Hızlı büyümeden ötürü karın duvarı ve memelerde çatlaklar saptanabilir

Terleme artabilir, sivilceler ortaya çıkabilir

Memeler

Memelerdeki kan akımını artışına ve süt bezlerindeki büyümeye bağlı olarak meme uçları genişler ve koyulaşır

Damarlanmada artış gözlenebilir

Hızlı büyüme ve hormonal etki hassasiyete neden olabilir

Son döneme girildiğinde meme ucundan salgı olabilir

Üreme sistemi

Dış genitalorganlarda renk değişimi ve varisler görülebilir

Hormonal uyarıya bağlı olarak vajinal salgıda artış saptanabilir

Rahimin kitlesi gebelik sonunda yaklaşık 16 kat, hacmi ise 500-1000 kat artar

Bu derece bir büyüme dolaşımı da etkileyerek bacaklarda şişme ve varislere neden olabilir

Karın içi basıncın artması nedeni ile fıtık eğilimi artar

Dr

Alper MUMCU

06-26-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Hamilelikte anne adayında görülen değişiklikler Gebelik kadının hayatında yaşadığı en önemli deneyimlerden birisidir Hem duygusal hem de fizyolojik olarak pekçok değişikliği beraberinde getirir Kendisini nelerin beklediğini bilmeyen gebe bu duruma uyum sağlamada güçlük yaşayabilir Bu değişimlerin iyi anlaşılması normal ve anormal ayrımının sağlıklı yapılabilmesi için son derece önemlidir Bu değişimlerin çok büyük bir kısmı fetus ve plasentadan gelen hormonlara bağlı olarak ortaya çıkar Gebeliğin başlaması ile beraber kadının vücudundaki değişimler de başlar En önemli ve fark edilen değişiklik kilo artışı ve duruş şeklindeki değişikliklerdirArtmış beslenme gereksimine bağlı olarak iştah artar Buna halk arasında aşerme de denir Tüm gebelik boyunca tavsiye edilen kilo artışı 11-13 kg kadardır hCG hormonuna bağlı olarak 4-8 haftalarda bulantı ve kusmalar başlayabilir Bu durum 14-16 haftalara kadar devam edebilir Kusmaların kişinin beslenmesini bozacak kadar fazla olduğu durumlarda hastaneye yatış ve damar yolu ile besleme gerekebilir Solunum Sistemi Göğüs çevresi artar, toplam akciğer kapasitesinde %5 civarında bir azalma olur Soluk alıp vermede güçlük, egzersiz toleransında azalma gibi belirtiler ortaya çıkabilir Dolaşım Sistemi Gebelik ilerledikçe dolaşım sisteminde büyük değişiklikler göze çarparKan hacmi ve kırmızı kan hücre sayısı artar Ancak kanın sıvı kısmı daha çok arttığından göreceli bir kansızlık ortaya çıkabilir Bu durumda demir takviyesi gerekir kalp atım sayısında artış olur Zaman zaman çarpıntı görülebilir Bu durum gebeliğin erken devrelerinde başlar ve 20-24 haftalarda en yüksek düzeye ulaşır Salgılanan hormonlara bağlı lrak tansiyonda hafif bir düşme görülebilir gebelik ilerledikçe özellikle sağ yan yatılan durumlarda rahim ana toplar damara basınç yaparak ani tansiyon düşmelerine neden olabilir Bu nedenle gebeliğin son dönemlerinde sağa dönerek yatılmaması önerilir Kandaki beyaz küre sayısı 20000'e kadar yükselebilir Yine gebelikte kanın pıhtılaşmaya olan eğilimi artar Boşaltım Sistemi 10-12 haftalardan başlayarak idrar yollarında genişlemeler olabilir Hormonların ve büyüyen rahimin etkisi ile sık idrara çıkma görülür İdrar yaptıktan sonra mesanenin tamamen boşalmaması nedeni ile idrar yolu enfeksiyonlarına olan eğilim artar Normalde görülmemesine rağmen gebelerde idrarda az miktarda glukoz (şeker) saptanabilir Sindirim Sistemi Salgılanan hormonların etkisi ile barsak hareketleri yavaşlar Kabızlık ve mide içeriğinin yemek borusuna kaçması olabilirBu durum kendini midede yanma şeklinde belli edebilir Toplar damar basıncındaki değişikliklere bağlı olarak hemoroidler ortaya çıkabilir Safra kesesinin hareketinin azalması safra taşlarına olan eğilimi arttırır Kas-İskelet sistemi Gebelikte salgılanan bazı hormonlar eklemlerde gevşemeye neden olur Bu gevşeklik özellikle iki leğen kemiğinin ortada birleştiği eklemde belirgindir Kilo artışı ve vücudun denge merkezinin değişmesi bel kavsinde artışa neden olurBel ve sırt ağrıları görülebilir Cilt Yine hormonların etkisi ile karın ortasında koyu bir çizgi ortaya çıkabilirBenzer şekilde yüzde de gebelik maskesi adı verilen renk değişimleri saptanabilir Avuç içlerinde kızarıklıklar nadiren görülür Hızlı büyümeden ötürü karın duvarı ve memelerde çatlaklar saptanabilir Terleme artabilir, sivilceler ortaya çıkabilir Memeler Memelerdeki kan akımını artışına ve süt bezlerindeki büyümeye bağlı olarak meme uçları genişler ve koyulaşır Damarlanmada artış gözlenebilir Hızlı büyüme ve hormonal etki hassasiyete neden olabilir Son döneme girildiğinde meme ucundan salgı olabilir Üreme sistemi Dış genitalorganlarda renk değişimi ve varisler görülebilirHormonal uyarıya bağlı olarak vajinal salgıda artış saptanabilir Rahimin kitlesi gebelik sonunda yaklaşık 16 kat, hacmi ise 500-1000 kat artar Bu derece bir büyüme dolaşımı da etkileyerek bacaklarda şişme ve varislere neden olabilir Karın içi basıncın artması nedeni ile fıtık eğilimi artar Dr Alper MUMCU