Prof. Dr. Sinsi
|
Forseps ve vakum ile doğum
Bir an gelir ki, çoğu kadın doğuramadığını düşünür Doğumun ikinci safhasında, anne tüm enerjisiyle çaba göstermelidir Doktor, eşi, hemşireler ıkınmasını için kadını teşvik ederler Bazen, kadın yorulur ve rahatsızlık duymaya başlar, buna maternal distres denir Ağrıdan yorulan kadın, doğumu gerçekleştiremiyorsa, müdahaleli doğum (forseps veya vakum ile) yapılabilir
Bu aletlerin kullanılamadığı durumlarda da, sezaryen doğum gerçekleştirilir
FORSEPS
Doğumda forseps ne kadar sıklıkla kullanılır?
Bu oran, ülkeden ülkeye, hastaneden hastaneye göre değişir İngilizce konuşulan ülkelerde, hastanelerde, forseps % 10-20 oranında kullanılır
Neden doğumda bazen forseps kullanılması gerekir?
Forseps kullanımında, anne ile ilgili nedenler:
* Maternal distres veya yorgunluk
* Annenin kalp veya solunum ile ilgili rahatsızlığı
* vakumun işe yaramaması
Astım durumunda forseps kullanılmalı mıdır?
Doğumda bir astım krizi yaşanmadığı sürece, forseps kullanımı şart değildir
Forsepsin bebekle ilgili kullanılma nedenleri nelerdir?
En önemli ve yaygın neden; fetal distrestir
Diğer bir neden; bebeğin başının anormal bir pozisyonda durmasıdır Bu durumda, forseps başı çevirmek için kullanılır
Makat gelişinde de, başın çıkışını kolaylaştırmak için kullanılır
Bazı uzmanlar, prematüre bebeklerde, baş zarar görmesin diye de forseps kullanırlar
Sezaryen doğumda forsepsin bir rolü var mıdır?
Evet Başın rahimden kolay çıkmasını sağlamak için kullanılır
Doğumda forseps kullanımının, yan etkisi var mıdır?
Evet Birçok etki vardır:
* Eğer baş, hala pelvis içinde yukarıda ise
* Eğer bebeğin önden gelen kısmı baş haricinde bir bölge ise
* Forsepsin ağzı iyi oturmamışsa
* Eğer incelemede bebeğin baş sınırları ayır de dilemiyorsa
* doktor bu konuda yeterince uzman değilse
* anne kullanılmasını istemiyorsa, forseps kullanılmamalıdır
Forseps kullanımı için nelere ihtiyaç duyulur?
* Anne geriye doğru yatmalı, bacakları çekmelidir
* Mesane boş olmalıdır
* bölgenin uyuşmuş olması gerekir
* Epizyotomi (dikiş) yapılmalıdır
* Serviks tamamen açılmış ve zarın yırtılmış olması gerekir
Kaç çeşit forseps vardır?
Çok çeşidi mevcuttur Ama iki ana çeşidi vardır Bir tanesi sadece çekme için kullanılır, bu en yaygın olanıdır Diğeri ise hem çekme, hem de döndürme işlemini gerçekleştirir İkincisi, çok nadiren kullanılır
Doğumda forseps kullanımıyla yaşanabilecek potansiyel sorunlar nelerdir?
Perinede ve vajinada çürümeye, hatta yırtılmaya neden olabilir
Bazen, vajina duvarında zarar yaratabilir ve vajina cildi altında pıhtılaşma ve ağrı görülebilir
Bazen de mesaneye zarar verebilir, ileride idrarı tutamama ile ilgili problemler yaşanabilir Hatta fıstül oluşabilir
Servikse zarar verebilir mi?
Tamamen açılmış bir serviks zarar görmez
Fetusla yaşanacak potansiyel sorunlar nedir?
Yüzün her iki yanında forseps izi olur ama bu geçicidir
Bazen çürüme ve hafif yırtılma olabilir
Nadiren, forseps ile zor bir doğum gerçekleşmişse, bebeğin kafa derisinde pıhtılaşma olabilir
Eskiden, kafatası içine kanama olduğu görülmüş, ama artık buna pek rastlanmamaktadır
Bir de çok nadiren, yüz sinirlerinde geçici felç olur
VAKUM
Vakum ile forsepsin farkı nedir?
İki alet aynı amaca farklı yöntemlerle hizmet eder
Forseps, kıskaç şeklinde çaprazlamasına bebeğin vajina içindeki kafasını sabitler Annenin de çabalarıyla, bebek, doktorun forsepsi çekmesiyle dışarı çıkarılır
Vakum ise, metal veya plastik bir kap şeklinde, aletli bir mekanizmadır Bu alet negatif basınç yaratarak, bebeğin saçlı derisine iyice yerleştirilir Daha sonra doktor her ıkınma ile birlikte aleti, borusundan çekerek, bebeğin çıkmasını sağlar
Metal veya plastik kap arasında büyük bir fark var mıdır?
Çok değil İkisi de randımanı yüksek ve ikisi de güvenlidir
Metal kap daha eskilerden beri kullanılır, plastiğin kullanımı ise daha yakın zamanlara dayanır
Genelde, uzmanlar daha yumuşak ve zarar verme olasılığı pek olmadığından, plastik kabı kullanmayı tercih ederler
Vakum kullanımının forsepse göre daha çok tercih edilmesinin özel bir sebebi var mıdır?
Yapılan çalışmalara göre, vakumun anneye karşı daha yumuşak olduğu ve daha az zarar verdiği görülmüştür Ayrıca acil durumda, serviks tamamen açılmamışsa bile uygulanabilir
Plastik vakumun başka önemli bir özelliği daha vardır; vakumun basıncı, kasılmalan maksimum dereceye ulaştınr Bu, bebek için güvenlidir Eğer bu çok fazla olursa, kap dışan çıkar
Bir de vakumla, epizyotomiye her zaman ihtiyaç duyulmaz
Vakuma göre forsepsin tercih edildiği durumlar var mıdır?
Evet, kesinlikle
Eğer doğum çok acil yapılmalıysa, forseps tercih edilir Çünkü aletin hazırlanması kısa sürer, rahim kasılmalarına ve annenin çabalarına ihtiyaç duyulmaz Forseps, bu tip durumlarda çok çabuktur
Prematüre doğum için de, forseps en iyi alettir 35 haftadan küçük doğumlarda, vakum kullanımının yan etkileri vardır
Makat gelişinde, müdahale gerekiyorsa, sadece forseps kullanılabilir
Vakumun yarattığı potansiyel sorunlar nelerdir?
Forsepse göre sorunlar çok daha ufaktır Annenin zarar görmesi çok daha nadirdir
Fetusa sorun olarak, kafa derisinde hematom (kan birikmesi) vakumla daha çok görülür
Çok nadiren, çocuk yaşta vakum nedeniyle saç dökülmesi olabilir
Bir de en yaygın durum, vakumun uygulandığı bölgede şişme olmasıdır Metal kaplar daha çok şişmeye neden olur Bu şişliğin yok olması yaklaşık 72 saat sürer Yeni doğana bir sıkıntı yaratmaz
Müdahalenin doğum yapan anne alet seçiminde kendisi karar verebilir mi?
Anne bu konuda yeterince bilgiliyse, doktor da onay verdiği sürece kendi seçimini yapabilir
Bu aletlerin güvenli olduğu söylenebilir mi?
Kesinlikle Uzman bir doktor tarafından, dikkatlice kullanılırsa, çok işe yarar ve güvenlidir
|