Her Polen Alerji Yaratmaz! Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-25-2012

Polenlerin alerjik hastalıklara neden olma potansiyelleri farklıdır

Bunu belirleyen dört önemli faktör vardır:
Alerjenite
Polenin boyutları
Solunan havadaki polen miktarı
Polenlerin havada kalma süreleri

Alerjenite

bir antijenin duyarlı kişilerde antikor yapımını uyarabilme özelliğidir

Bir polen ne kadar çok IgE yapımına yol açıyorsa

alerjenitesi o kadar fazla demektir

Bir maddenin alerjenitesi

kimyasal yapısına bağlıdır

Polenlerin hastalık yapma potansiyelleri boyutları ile de yakından ilgilidir

Polenler astıma değil

daha çok alerjik nezleye neden olurlar çünkü bunların çapı 20-60 mikron arasındadır

Bu boyuttaki polenlerin küçük hava yollarına kadar ulaşabilmeleri mümkün değildir

Alerjik hastalıklara yol açmada solunan havadaki polen miktarı ve bunların havada kalma süreleri de çok önemlidir

Araştırmalara göre

bir polenin alerjiye neden olabilmesi için bir metreküp havada ortalama 25-50 polen bulunması gerekmektedir

Bir çavdar başağının 4 milyon

orta boy fındık ağacının 600 milyon ve bir çam kozalağının yılda 5 milyondan fazla

tek bir ağacın ise 10 milyardan fazla polen üretebildiğini göz önüne alırsak

soluduğumuz havada ne kadar çok çam poleni bulunabileceği daha iyi anlaşılır

Ancak

çam polenlerinin alerjeniteleri fazla olmadığı için bunlara bağlı alerjik hastalıklar oldukça seyrektir

Gösterişli ve renkli bitkilerin daha çok alerjiye neden oldukları sanılır

Örneğin

gül nezlesi diye bilinen hastalığa gül polenleri değil

aynı mevsimde atmosfere salınan ağaç ve çayır polenleri yol açar

Kavak

huş ağacı

kızıl meşe

kızılağaç

fındık

selvi

kayın

söğüt

ıhlamur

zeytin

karaağaç

çınar gibi ağaç polenleri ile çayır salkım otu

tatlı ilkbahar otu gibi çayır polenleri; yapışkan otu

akkazayağı ve kuzu kulağı gibi yabani ot polenleri ve arpa

buğday

yulaf

çavdar ve mısır gibi tahıl polenlerinin alerji yaratma potansiyelleri yüksektir

Bazı polenler o kadar büyüktürler ki

havada çok kısa süre kalabilirler ve salındıktan hemen sonra toprağa düşerler

Bu yüzden de hastalık yapma özellikleri hiç yoktur

Hava Koşulları ve Polenler

Ülkemizde

bölgelere göre farklılıklar olmakla beraber polenlerin atmosferde en çok bulunduğu dönem nisan-haziran aylarıdır

Sıcak iklimlerde

polen mevsimi 8-9 ay sürer

Atmosferdeki polen miktarları hava koşullarına bağlı olarak değişir

Sıcak

kuru

rüzgarlı ve fırtınalı günlerde atmosferdeki polen sayısı çok fazladır

Rutubetli ve yağmurlu günlerde ise polenler su ile yere indikleri için havadaki miktarları çok azalır

Birçok hasta

yağmur yağdıktan sonra şikâyetlerinin bıçak gibi kesildiğini çok iyi bilir ve çok rahatsız oldukları zaman yağmur yağmasını arzu ederler

Bitkilerin çoğu polenlerini gün doğumu ile sabah saat 8 arasında

bir kısmı öğle saatlerinde

bir kısmı ise öğleden sonra salarlar

Polenler rüzgarın etkisiyle kilometrelerce uzaklara taşınabilirler

Ağaç polenlerine göre

çayır ve çimen polenleri çok daha uzak mesafelere yayılabilirler

Yüksek binalarla çevrili sokaklarda

binaların yüzeyi statik elektrik nedeniyle polenleri çekerler

Buna karşılık

deniz kenarlarında çok az polen bulunur

Birçok araştırma hava kirliliğinin polenlere karşı duyarlılığı artırdığını göstermiştir

Özellikle de yoğun trafik olan bölgelerde yaşayan ve dizel partikülleri ile poliaromatik hidrokarbonlara maruz kalan kişilerde polen duyarlılığı daha kolay oluşmaktadır

06-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Her Polen Alerji Yaratmaz! Hakkında Bilgi Polenlerin alerjik hastalıklara neden olma potansiyelleri farklıdır Bunu belirleyen dört önemli faktör vardır: Alerjenite Polenin boyutları Solunan havadaki polen miktarı Polenlerin havada kalma süreleri Alerjenite bir antijenin duyarlı kişilerde antikor yapımını uyarabilme özelliğidir Bir polen ne kadar çok IgE yapımına yol açıyorsa alerjenitesi o kadar fazla demektir Bir maddenin alerjenitesi kimyasal yapısına bağlıdır Polenlerin hastalık yapma potansiyelleri boyutları ile de yakından ilgilidir Polenler astıma değil daha çok alerjik nezleye neden olurlar çünkü bunların çapı 20-60 mikron arasındadır Bu boyuttaki polenlerin küçük hava yollarına kadar ulaşabilmeleri mümkün değildir Alerjik hastalıklara yol açmada solunan havadaki polen miktarı ve bunların havada kalma süreleri de çok önemlidir Araştırmalara göre bir polenin alerjiye neden olabilmesi için bir metreküp havada ortalama 25-50 polen bulunması gerekmektedir Bir çavdar başağının 4 milyon orta boy fındık ağacının 600 milyon ve bir çam kozalağının yılda 5 milyondan fazla tek bir ağacın ise 10 milyardan fazla polen üretebildiğini göz önüne alırsak soluduğumuz havada ne kadar çok çam poleni bulunabileceği daha iyi anlaşılır Ancak çam polenlerinin alerjeniteleri fazla olmadığı için bunlara bağlı alerjik hastalıklar oldukça seyrektir Gösterişli ve renkli bitkilerin daha çok alerjiye neden oldukları sanılır Örneğin gül nezlesi diye bilinen hastalığa gül polenleri değil aynı mevsimde atmosfere salınan ağaç ve çayır polenleri yol açar Kavak huş ağacı kızıl meşe kızılağaç fındık selvi kayın söğüt ıhlamur zeytin karaağaç çınar gibi ağaç polenleri ile çayır salkım otu tatlı ilkbahar otu gibi çayır polenleri; yapışkan otu akkazayağı ve kuzu kulağı gibi yabani ot polenleri ve arpa buğday yulaf çavdar ve mısır gibi tahıl polenlerinin alerji yaratma potansiyelleri yüksektir Bazı polenler o kadar büyüktürler ki havada çok kısa süre kalabilirler ve salındıktan hemen sonra toprağa düşerler Bu yüzden de hastalık yapma özellikleri hiç yoktur Hava Koşulları ve Polenler Ülkemizde bölgelere göre farklılıklar olmakla beraber polenlerin atmosferde en çok bulunduğu dönem nisan-haziran aylarıdır Sıcak iklimlerde polen mevsimi 8-9 ay sürer Atmosferdeki polen miktarları hava koşullarına bağlı olarak değişir Sıcak kuru rüzgarlı ve fırtınalı günlerde atmosferdeki polen sayısı çok fazladır Rutubetli ve yağmurlu günlerde ise polenler su ile yere indikleri için havadaki miktarları çok azalır Birçok hasta yağmur yağdıktan sonra şikâyetlerinin bıçak gibi kesildiğini çok iyi bilir ve çok rahatsız oldukları zaman yağmur yağmasını arzu ederler Bitkilerin çoğu polenlerini gün doğumu ile sabah saat 8 arasında bir kısmı öğle saatlerinde bir kısmı ise öğleden sonra salarlar Polenler rüzgarın etkisiyle kilometrelerce uzaklara taşınabilirler Ağaç polenlerine göre çayır ve çimen polenleri çok daha uzak mesafelere yayılabilirler Yüksek binalarla çevrili sokaklarda binaların yüzeyi statik elektrik nedeniyle polenleri çekerler Buna karşılık deniz kenarlarında çok az polen bulunur Birçok araştırma hava kirliliğinin polenlere karşı duyarlılığı artırdığını göstermiştir Özellikle de yoğun trafik olan bölgelerde yaşayan ve dizel partikülleri ile poliaromatik hidrokarbonlara maruz kalan kişilerde polen duyarlılığı daha kolay oluşmaktadır