Eğreltiotu Eğreltiotu Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-25-2012

Eğreltiotu, Wurmfarn, Dryopteris filix-mas

Erkek Eğreltiotu
Tenya Eğreltiotu
Keneotu
Kurt Eğreltisi

Familyası: Eğreltiotugillerden, Schildfarngewaeche, Aspidaceae
Drugları: Eğreltiotkökü: Filicis rhizoma
Eğreltiköküden çay, tentür ve natürel ilaç yapılır, fakat zehirli olması nedeni ile doktor veya otacı (hekim) gözetiminde alınabilir

Giriş: Yeryüzünde bilinen 7000 civarında eğreltiotu bulunur ve bunları dört ana gruba ayırmak mümkündür

1-) Eğreltiotugiller (aspidiaceae)
2-) Kartal Eğreltiotugiller (hypolepidaceae)
3-) Geyikdiligiller (aspleniaceae
4-) Besbayegiller (polypodiaceae)

Bunlardan bizi en çok ilgilendiren erkek eğreltiotu olup, bunu inceliyeceğiz vede diğerlerine kısaca değineceğiz

Avrupa, Asya ve Amarika ormanlarında ve Türkiyenin Marmamara bölgesi ile genelikle kuzey ve kuzeydoğu ormanlarında oldukca çok miktarda raslanır

Botanik: Erkek eğreltiotu gövdesiz olup yelpaze şeklindeki yaprakları direkt kökten çıkmaktadır

Erkek Eğreltiotu 8-15adet yelpaze yaprakları mevcut olup geriden koni şeklinde bir görünüm vermektedir

Yelpaze yapraklar 30-130 cm boyunda, yaprak sapı 10-30 cm uzunluğunda, kalınca ve yuvarlak olup, alt yaprakları oldukca büyük ve yukarı doğru gitikce küçülerek yelpaze yaprağa üçgen şeklinde bir görünüm verir

Yaprakalrın arka yüzeyinde böbrek veya küre şeklinde pul gibi sporlara sahiptir ve bu sporlar sayesinde eğreltiotu çoğalır

Erkek Eğreltiotunun sporları yan yaprakların arka kısmında iki sıra şeklinde baştan uca doğru dizilmiştir

Erkek Eğreltiotunun sporları uzunlamasına veya nal şeklindedir

İkinci farklılık ise erkek eğreltiotunun sapı kesildiğinde 7 adet demet şeklinde damara sahip iken , dişi eğreltiotunun sapı kesildiğinde ise sadece iki adet damara sahip olduğu görülür

Hasat zamanı: Eğreltikökü Eylül ve Ekim aylarında sökülerek toplanır, eski kabuk ve artıklarından arıtılarak temizlenir

Kökler kuru, havalı ve güneşli bir ortamda kurutulur veya tentürü yapılacak ise taze olarak kulanılır

Birleşiminde:

Tesirşekli:

Kulanılması: a-) Üniversite kliniklerinde tedavi denemesi ve araştırmalar yapılmamıştır

Bu nedenle bu bitki yerine daha etkili bitkiler kulanılılabilir

b-) Halkarasında bağırsaklara yerleşen tenya (şerit) ve kancalı kurtlar eğrelti kökünün ekstresi içildiğinde uyuşarak tutundukları bağırsak mukazasını (bağırsak derisi) bırakırlar, sersemleyen tenya ve kancalı kurtları dışarı atabilmek için müshil ilaçı olarak kulanılır

Bazıları hint yağı alınmasını tavsiye ederken , bazıları ingiliztuzu (MgSO4) alınmasını önermekteler

Her ikisisde tesirli ve etkilidir kulanılmasında herhangi bir mahzuru yoktur

Eğrelti ekstresi içtikten bir saat sonra Ankara Ayaş veya Kayseri Yeşilhisar kaplıca sularından içilirse daha etkili olur

Tenyalar ve kancalı kurtlar için etkili olan eğreltikökü ekstresi kıl kurtları ve solucanlar içinde aynı şekilde tesirli olmamaktadır

Bu nedenle kıl kurtlarına karşı havuç, kancalı kurtlara karşı kekik, solucanlara karşı andızkökü veya sarımsak kulanılmalıdır

Eğrikökü ekstresinin yetişkinler en çok 10 gram alınabilir, fazla miktarda alınması tehlikelidir

Bu nedenle günümüzde eğrelti ekstresi yerine daha çok kimyasal ilaçlar kulanılmaktadır

Yantesiri: Tarife uyulmaz ve aşırı miktarda alınır ise zehirlenmelere neden olur

Kişide bulantı, kusma, ishal, karın ağrıları, görme bozuklukları, karaciğer ve akciğer yıpranması ve hatta ölümle biten durumlar dahi hasıl olabilir

B-) Kartal Eğreltiotu, Adlerfarn, Peteridium aquilinum

Kartal Eğreltisi diğerlerinden farklı olarak uzun bir sapa sahip, yelpaze yaprakları baştan uca doğru üçgen gürünümü verir ve yelpaze yaprakları sap üzerinde karşılıklı olarak dizmişlerdir

C-) Geyikdili, Hirschzungei Phyllitis scolopendrium

Geyikdiliotu diğer eğreltiotlarından farklı olarak yapraklarının kenarları bütün, fakat hafif dalgalı üst yüzeyi parlak , koyu yeşil renktedir

Geyikdili eğreltiotu diğer eğrelti türlerinden farklı olarak zehirli değildir

D-) Besbaye, Tüpfelfarn, Polypodium vulgare

Bu eğrelti türü diğerlerinden farklı olarak oldukca küçük yaprakları yelpaze şeklinde sağlı sollu değişken sıra ile yan yaprakları sığırdili şeklinde üst düzeyi yeşil renklidir

Alt yüzeyinde küre şeklinde kahverengimsi çok küçük pul şeklindeki sporları iki sıra ile baştan uca doğru dizilmiştir

Besbayede zehirli bir eğrelti türü olup kulanılması tehlikelidir

Alıntıdır

06-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Eğreltiotu Eğreltiotu Hakkında Bilgi Eğreltiotu, Wurmfarn, Dryopteris filix-mas Erkek Eğreltiotu Tenya Eğreltiotu Keneotu Kurt Eğreltisi Familyası: Eğreltiotugillerden, Schildfarngewaeche, Aspidaceae Drugları: Eğreltiotkökü: Filicis rhizoma Eğreltiköküden çay, tentür ve natürel ilaç yapılır, fakat zehirli olması nedeni ile doktor veya otacı (hekim) gözetiminde alınabilir Giriş: Yeryüzünde bilinen 7000 civarında eğreltiotu bulunur ve bunları dört ana gruba ayırmak mümkündür 1-) Eğreltiotugiller (aspidiaceae) 2-) Kartal Eğreltiotugiller (hypolepidaceae) 3-) Geyikdiligiller (aspleniaceae 4-) Besbayegiller (polypodiaceae) Bunlardan bizi en çok ilgilendiren erkek eğreltiotu olup, bunu inceliyeceğiz vede diğerlerine kısaca değineceğiz Avrupa, Asya ve Amarika ormanlarında ve Türkiyenin Marmamara bölgesi ile genelikle kuzey ve kuzeydoğu ormanlarında oldukca çok miktarda raslanır Botanik: Erkek eğreltiotu gövdesiz olup yelpaze şeklindeki yaprakları direkt kökten çıkmaktadır Erkek Eğreltiotu 8-15adet yelpaze yaprakları mevcut olup geriden koni şeklinde bir görünüm vermektedir Yelpaze yapraklar 30-130 cm boyunda, yaprak sapı 10-30 cm uzunluğunda, kalınca ve yuvarlak olup, alt yaprakları oldukca büyük ve yukarı doğru gitikce küçülerek yelpaze yaprağa üçgen şeklinde bir görünüm verir Yaprakalrın arka yüzeyinde böbrek veya küre şeklinde pul gibi sporlara sahiptir ve bu sporlar sayesinde eğreltiotu çoğalır Erkek Eğreltiotunun sporları yan yaprakların arka kısmında iki sıra şeklinde baştan uca doğru dizilmiştir Erkek Eğreltiotunun sporları uzunlamasına veya nal şeklindedir İkinci farklılık ise erkek eğreltiotunun sapı kesildiğinde 7 adet demet şeklinde damara sahip iken , dişi eğreltiotunun sapı kesildiğinde ise sadece iki adet damara sahip olduğu görülür Hasat zamanı: Eğreltikökü Eylül ve Ekim aylarında sökülerek toplanır, eski kabuk ve artıklarından arıtılarak temizlenir Kökler kuru, havalı ve güneşli bir ortamda kurutulur veya tentürü yapılacak ise taze olarak kulanılır Birleşiminde: Tesirşekli: Kulanılması: a-) Üniversite kliniklerinde tedavi denemesi ve araştırmalar yapılmamıştır Bu nedenle bu bitki yerine daha etkili bitkiler kulanılılabilir b-) Halkarasında bağırsaklara yerleşen tenya (şerit) ve kancalı kurtlar eğrelti kökünün ekstresi içildiğinde uyuşarak tutundukları bağırsak mukazasını (bağırsak derisi) bırakırlar, sersemleyen tenya ve kancalı kurtları dışarı atabilmek için müshil ilaçı olarak kulanılır Bazıları hint yağı alınmasını tavsiye ederken , bazıları ingiliztuzu (MgSO4) alınmasını önermekteler Her ikisisde tesirli ve etkilidir kulanılmasında herhangi bir mahzuru yoktur Eğrelti ekstresi içtikten bir saat sonra Ankara Ayaş veya Kayseri Yeşilhisar kaplıca sularından içilirse daha etkili olur Tenyalar ve kancalı kurtlar için etkili olan eğreltikökü ekstresi kıl kurtları ve solucanlar içinde aynı şekilde tesirli olmamaktadır Bu nedenle kıl kurtlarına karşı havuç, kancalı kurtlara karşı kekik, solucanlara karşı andızkökü veya sarımsak kulanılmalıdır Eğrikökü ekstresinin yetişkinler en çok 10 gram alınabilir, fazla miktarda alınması tehlikelidir Bu nedenle günümüzde eğrelti ekstresi yerine daha çok kimyasal ilaçlar kulanılmaktadır Yantesiri: Tarife uyulmaz ve aşırı miktarda alınır ise zehirlenmelere neden olur Kişide bulantı, kusma, ishal, karın ağrıları, görme bozuklukları, karaciğer ve akciğer yıpranması ve hatta ölümle biten durumlar dahi hasıl olabilir B-) Kartal Eğreltiotu, Adlerfarn, Peteridium aquilinum Kartal Eğreltisi diğerlerinden farklı olarak uzun bir sapa sahip, yelpaze yaprakları baştan uca doğru üçgen gürünümü verir ve yelpaze yaprakları sap üzerinde karşılıklı olarak dizmişlerdir C-) Geyikdili, Hirschzungei Phyllitis scolopendrium Geyikdiliotu diğer eğreltiotlarından farklı olarak yapraklarının kenarları bütün, fakat hafif dalgalı üst yüzeyi parlak , koyu yeşil renktedir Geyikdili eğreltiotu diğer eğrelti türlerinden farklı olarak zehirli değildir D-) Besbaye, Tüpfelfarn, Polypodium vulgare Bu eğrelti türü diğerlerinden farklı olarak oldukca küçük yaprakları yelpaze şeklinde sağlı sollu değişken sıra ile yan yaprakları sığırdili şeklinde üst düzeyi yeşil renklidir Alt yüzeyinde küre şeklinde kahverengimsi çok küçük pul şeklindeki sporları iki sıra ile baştan uca doğru dizilmiştir Besbayede zehirli bir eğrelti türü olup kulanılması tehlikelidir Alıntıdır