Prof. Dr. Sinsi
|
Dereotu Dereotu Hakkında Bilgi
Dereotu, Dill, Anethum graveolens
Tereotu
Durakotu
Duvakotu
Familyası: Maydanozgillerden, doldengewaechse, Apiaceae
Drugları: Dereotu: Anethi herba
Dereotu meyvesi: Anethi fructus
Dereotu eteryağı: Anethi aetheroleum
Dereotu taze olarak yenir, salata ve yemeklere katılır, tohumları baharat olarak vede eteryağı çıkarılarak natürelilaç ve aromaredavisinde kulanılır
Giriş: Bazı uzmanlara göre vatanı önasya, yani Türkiye ve çevresi, bazılarına göre doğu Akdenizhavzası olan tereotu önce Eski Mısırlılar, sonra Yunan ve Romalılar tarafından kulanılmıştır Günümüzde hemen hmen Avrupanın tamamı, ABD, güney Afrika ve Çinde yetiştirilmekte vede kulanılmaktadır
Botanik: Boyu 50-120 cm, çok az çatallaşır, gövdenin içi boş, dış yüzeyi yuvarlak ve üzeri yer yer beyaz çizgilidir Yaprakları 2-3 defa kanatlanmış, ince iplik şeklinde yeşil renkli, sapları gövdeden yaprağa kadar olan kısmı oluk gibi olup sonra tekrar yuvarlak bir hal alır
Çiçekleri oldukca küçük sarı renkte, çan şeklinde olup, bir şemsiyecikte 15-25 adet bulunur ve 20-30 şemsiyecikten bir şemsiye şeklindeki çiçek demeti meydana gelir
Dereotunun tohumları bir çift birbirine yapışık yetiştiğinden bir yüzü basıkca, yumurta şeklinde, orta kısmı koyu ve kenarları açık kahverenkli 2-4 mm büyüklüğünde, takriben 900-1000 adeti ancak 1 gramdır
Benzetme: Tereotu genelikle rezene ile karıştırılır ve bu iki bitkiyi şu şekilde ayırabiliriz Rezenenin gövdesi mavimsi yeşil, tereotu ise hafif sarımsı yeşil ve beyaz çizgili ve rezenenin boyu 2 metreyi bulur ve oldukca sık çatallaşır, tereotu ise 120 cm boyundadır ve az çatallaşır
Yetiştirilmesi: Yetiştirilmesi oldukca kolaydır Önce Şubat ve Mart aylarında kasalara ekilen tohumlarıdan eldeedilen fideleri Mart sonlarına doğru veya Nisanda bahçe veya sulu tarlalara ekilir, şayet tereotu taze olarak tüketilecek ise Mayıstan itibaren istifadeedilir Eğer tohumları veya tohum yağlarından istifade edilecekse Augustos veya Eylülde toplanan tereotu tohumları güneşli ve havalı bir yerde kurutulduktan sonra döğülerek tohumları eldeedilir Tohumlarının su buharı destilasyonu (damıtma) ile eter yağı eldeedilir
Birleşiminde:  
Tesirşekli:  
Kulanılması: a-) Üniversite kliniklerinde yeterince araştırma ve tedavi denemesi yapılmamıştır Hazımsızlığa karşı Zerdecal-, Pelinotu-, Haronga-, Kekik-, Keten veya Gökçek İksiri daha etkildir
b-) Komisyon E’nin yayınladığı monografi bildirisine göre hazımsızlık rahatsızlıklarına karşı kulanılır
c-) Haklarasında: Şişkinlik, hazimsizlik, sütyetersizliği, uykusuzluk, ağız kokusu, yutkunamama, hıçkırık tutması ve aşırı cinsel arzuları önlemek için kulanılır
Şayet hıçkırık söz konusu ise o zaman derotu yenildiğinde hatta kıçkırığa yakalanan kişi dereotundaki düşünce hıçkırığın kayıp olacağını Bernd D Hadeler ifadeetmektedir (Nhp 11 95 1649, NM 12 95 6 ve NH 7 96 433)
Diğer rahatsızlıklarda dereotu tohumu sade veya harman çayları ile birlikte daha tesirli ve hızlı sonuç eldeedebilmek isteniyorise o zaman dereotu yağı (dereotu tohum yağı) aroma tedavisinde veya natürel ilaçlarda kulanılır
Dereotunun tohumnlarının özelikleri aynı anason-, rezene-, ve kimyon tohumlarının özeliklerine bezer, onlardan farklıbir özeliği cinsel gücü azaltıcı olması ve hıçkırık vede yutkunma zorluklarında kulanılmasıdır
Çayı: Dereotu tohumlarından bir tatlı kaşığı (şayet ezilir veyz öğütülür ise daha iyidir) demliğe konur ve üzerine 250-300 ml kaynarsu doldurulduktan sonra 5-10 dakika demelemeye bırakılır ve sonra süzülerek içilir
Salata: Dereotu salatalara katılırsa güzel bir aroma verir ve yemeklere, özeliklede çorbalara, etli yemeklere çok az miktarda dereotu tohumundan 0 5 gram katılır
Aromaterapide: Subuharı destilasyonu ile dereotu tohumlarından dereotu esansı (dereotu eteryağı, dereotu ucucuyağı) eldeedilir Derotu ekstresi, iktidarsızlık, aşırı cinsel arzuları önleme, başdönmesi ve hava değişimi nedeniyle ortaya çıkan rahatsızlıklara karşı kulanılır Dereotu esansından 3-4 damla bir bardak çaya veya bir parça ekmeğe veya bir kesme şekere damlatılarak alınır veyahutta bir kağı mendile damlatılarak koklanır
Yantesiri: Dereotunun önemli bir yantesiri yoktur, erkeklerin uzun süre ve yüksek dozajda kulanılmaları halinde cinsel güçleri düşer
Alıntıdır
|