Çocuklarda Beslenme - Enerji İhtiyacı -Çocuklara Beslenme Önerileri

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-25-2012

Katı yağlar

Çocuğun beslenmesinde katı yağlar çok önemli görevler üstlenir

Biyolojik açıdan en değerli yağlar

yaşamsal öneme sahip doymamış yağ asitleri (öncelikle linoleik asit)

A

D

E

K vitaminlerini içeren ve sindirilmesi kolay olan yağlardır

Tereyağı

margarin

tohum yağları ve hayvansal yağlar(deri ile et arasındaki yağ tabakası) biyolojik açıdan en değerli yağların başlıcalarıdır

Küçük çocukların ve okul çocuklarının beslenmesinde bu tür yağlara

ekmek üstüne sürülerek ve yemek pişirmede öncelik verilmelidir

Hindistancevizi türü yağlar

sızdırılmış yağlar(donyağı) ve içyağı

küçük çocukların ve okul çocuklarının beslenmesinde daha az yer almalıdır

Tüm besin maddelerinin içinde en çok enerjiye sahip olanı katı yağlardır

1g katı yağda 9

3 kalori vardır

Büyük bir beslenme ihtiyacı

küçük miktarlardaki besinlere katı yağ eklenerek giderilebilir

Albümine ve karbonhidrata göre daha yavaş sindirilebildikleri için yağlar

beslenmede doyurma değerini arttırır

İçine biraz yağ eklenen yemeklerin lezzeti de artar

Çocuklar için hazırlanacak lezzetli

değişik ve besleyici bir yemeğin toplam kalorisinin %35-40’lık bölümünü katı yağlar oluşturmalıdır

Çocuklar yemekte fazla yağdan hoşlanmazlar

Günümüzün beslenme alışkanlıklarına göre

çocukların beslenmesinde yağ oranının çok yüksek olma tehlikesi vardır

Besinlerle birlikte fazla miktarda tüketilen yağ

bedende yağdoku gelişimini destekler

Yağlı sandviçlerle ve tereyağlı ekmeklerle günlük ideal yağ tüketimi kolayca aşılabilir

Sandviç hazırlarken ve yemek pişirirken

katı yağların ve yağ içerikli besin maddelerinin tüketiminde savurganca davranılmamalıdır

Karbonhidratlar

Yeterince karbonhidrat içermeyen besinlerle çocukların beslenebilmesi mümkün değildir

Karbonhidratlar en kolay sindirilebilen besinlerdir ve tüm besinlerin içinde en kısa sürede enerjiye dönüştürülebilenlerdir

Çocuklar

ihtiyaç duydukları enerjinin en azından yarısını karbonhidrat içerikli besinlerle almalıdır

1g karbonhidrat 4

1 kalori içerir

Tam tahıl ekmek türleri

yulaf ezmesi

irmik

patates

baklagiller ve meyveler karbonhidrat açısından zengin

çok değerli besin maddeleridir

Bu besin maddeleriyle öncelikle B1

B grubu ve C vitaminleri ihtiyacı karşılanmaktadır

Yine bu besin maddeleri

albümin

kalsiyum

fosfor

demir gibi önemli maddelerin yanı sıra

normal bir bağırsak işlevinin sürdürülebilmesi için gerekli olan posaları içerirler

Çocukların beslenmesi bu nedenle karbonhidrat ağırlıklı olmalıdır

Hamur işleri

beyaz ekmek

pasta

şeker

bal

marmelat

şekerlemeler

çikolata

dondurma ve öteki tatlılar biyolojik açıdan daha az değerli besin maddeleri olarak tanımlanırlar

Meyve suları da bu gruba dahildir

Sayılan bu besin maddeleri

vitaminler ve önemli besin maddeleri açısından pek değer taşımazlar

ayrıca bağırsaklar için çok önemli olan posaları da içermezler

Bu nedenle

bu besin maddeleri küçük çocukların ve okul çocuklarının karbonhidrat ihtiyacının ancak küçük bir bölümünü karşılamalıdır

Tatlılar

pastalar ve tatlı meşrubatlar öğün aralarında tüketilmemelidir

Bunlar iştahı kapatır ve dişlerin çürümesini hızlandırırlar

Özellikle bonbon

karamel ve çubuklu şekerlemelerin emilmesi dişleri çok olumsuz etliler

En doğrusu

şekerli maddelerin çocuklara yemeklerin ardından az miktarda verilmesidir

Ama sonra dişler mutlaka fırçalanmalıdır! Çocukların düzenli biçimde diş fırçalamaya mutlaka alıştırılmaları gerekir

Mineraller ve mikro besin maddeleri

Bir çocuğun normal gelişimi ancak

tükettiği besinlerde yeterince mineral ve mikro besin maddelerinin bulunmasına bağlıdır

Dengeli bir karma beslenme

yeterli miktarda mineralleri ve mikro besin maddelerini zaten içerir

Sağlıklı çocuklar için

minerallerin ve mikro besin maddelerinin ayrıca alınmasına gerek yoktur

Sodyum: Sodyum

ağırlıklı olarak tuzdan alınır

Tuz ise

ekmek

salam ve öteki et ürünleri

balık konserveleri ve hemen hemen tüm hazır yemeklerde vardır

Yemeklere ayrıca tuz serpilmesine ise gerek yoktur

Ama ev yemeklerinde genellikle gereğinden fazla tuz kullanılır

Lezzeti arttırmak için mutfak baharatlarının kullanılması ise çok daha sağlıklıdır

Kalsiyum: Beslenmede kalsiyum miktarı öncelikle süt tüketimine göre oluşur

Küçük çocukların ve okul çocuklarının günlük kalsiyum ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için

yarım litre süt (tam yağlı veya yağsız süt veya yoğurt) yeterlidir

Fosfor: Yeterince albümün ve kalsiyum içerikli besinler aynı zamanda yeterli fosforu da içerirler

Demir: Kana kırmızı rengini veren maddenin oluşumu için demir mutlaka gereklidir

Bu nedenle

beslenmede kesinlikle ihmal edilmemelidir

Şu besin maddeleri yüksek oranda demir içerirler:

Sakatat türleri

et

et ürünleri

balık

kümes hayvanları

yulaf ezmesi

tam tahıl ekmekleri

baklagiller ve ısırganotu

Demir eksikliğine ve kansızlığa karşı en etkili önlem

çeşitlilik ve değişiklik temeline oturtulmuş bir beslenme biçimidir

06-25-2012	#4
Prof. Dr. Sinsi	Çocuklarda Beslenme - Enerji İhtiyacı -Çocuklara Beslenme Önerileri Katı yağlar Çocuğun beslenmesinde katı yağlar çok önemli görevler üstlenir Biyolojik açıdan en değerli yağlar yaşamsal öneme sahip doymamış yağ asitleri (öncelikle linoleik asit) A D E K vitaminlerini içeren ve sindirilmesi kolay olan yağlardır Tereyağı margarin tohum yağları ve hayvansal yağlar(deri ile et arasındaki yağ tabakası) biyolojik açıdan en değerli yağların başlıcalarıdır Küçük çocukların ve okul çocuklarının beslenmesinde bu tür yağlara ekmek üstüne sürülerek ve yemek pişirmede öncelik verilmelidir Hindistancevizi türü yağlar sızdırılmış yağlar(donyağı) ve içyağı küçük çocukların ve okul çocuklarının beslenmesinde daha az yer almalıdır Tüm besin maddelerinin içinde en çok enerjiye sahip olanı katı yağlardır 1g katı yağda 93 kalori vardır Büyük bir beslenme ihtiyacı küçük miktarlardaki besinlere katı yağ eklenerek giderilebilir Albümine ve karbonhidrata göre daha yavaş sindirilebildikleri için yağlar beslenmede doyurma değerini arttırır İçine biraz yağ eklenen yemeklerin lezzeti de artar Çocuklar için hazırlanacak lezzetli değişik ve besleyici bir yemeğin toplam kalorisinin %35-40’lık bölümünü katı yağlar oluşturmalıdır Çocuklar yemekte fazla yağdan hoşlanmazlar Günümüzün beslenme alışkanlıklarına göre çocukların beslenmesinde yağ oranının çok yüksek olma tehlikesi vardır Besinlerle birlikte fazla miktarda tüketilen yağ bedende yağdoku gelişimini destekler Yağlı sandviçlerle ve tereyağlı ekmeklerle günlük ideal yağ tüketimi kolayca aşılabilir Sandviç hazırlarken ve yemek pişirirken katı yağların ve yağ içerikli besin maddelerinin tüketiminde savurganca davranılmamalıdır Karbonhidratlar Yeterince karbonhidrat içermeyen besinlerle çocukların beslenebilmesi mümkün değildir Karbonhidratlar en kolay sindirilebilen besinlerdir ve tüm besinlerin içinde en kısa sürede enerjiye dönüştürülebilenlerdir Çocuklar ihtiyaç duydukları enerjinin en azından yarısını karbonhidrat içerikli besinlerle almalıdır 1g karbonhidrat 41 kalori içerir Tam tahıl ekmek türleri yulaf ezmesi irmik patates baklagiller ve meyveler karbonhidrat açısından zengin çok değerli besin maddeleridir Bu besin maddeleriyle öncelikle B1 B grubu ve C vitaminleri ihtiyacı karşılanmaktadır Yine bu besin maddeleri albümin kalsiyum fosfor demir gibi önemli maddelerin yanı sıra normal bir bağırsak işlevinin sürdürülebilmesi için gerekli olan posaları içerirler Çocukların beslenmesi bu nedenle karbonhidrat ağırlıklı olmalıdır Hamur işleri beyaz ekmek pasta şeker bal marmelat şekerlemeler çikolata dondurma ve öteki tatlılar biyolojik açıdan daha az değerli besin maddeleri olarak tanımlanırlar Meyve suları da bu gruba dahildir Sayılan bu besin maddeleri vitaminler ve önemli besin maddeleri açısından pek değer taşımazlar ayrıca bağırsaklar için çok önemli olan posaları da içermezler Bu nedenle bu besin maddeleri küçük çocukların ve okul çocuklarının karbonhidrat ihtiyacının ancak küçük bir bölümünü karşılamalıdır Tatlılar pastalar ve tatlı meşrubatlar öğün aralarında tüketilmemelidir Bunlar iştahı kapatır ve dişlerin çürümesini hızlandırırlar Özellikle bonbon karamel ve çubuklu şekerlemelerin emilmesi dişleri çok olumsuz etliler En doğrusu şekerli maddelerin çocuklara yemeklerin ardından az miktarda verilmesidir Ama sonra dişler mutlaka fırçalanmalıdır! Çocukların düzenli biçimde diş fırçalamaya mutlaka alıştırılmaları gerekir Mineraller ve mikro besin maddeleri Bir çocuğun normal gelişimi ancak tükettiği besinlerde yeterince mineral ve mikro besin maddelerinin bulunmasına bağlıdır Dengeli bir karma beslenme yeterli miktarda mineralleri ve mikro besin maddelerini zaten içerir Sağlıklı çocuklar için minerallerin ve mikro besin maddelerinin ayrıca alınmasına gerek yoktur Sodyum: Sodyum ağırlıklı olarak tuzdan alınır Tuz ise ekmek salam ve öteki et ürünleri balık konserveleri ve hemen hemen tüm hazır yemeklerde vardır Yemeklere ayrıca tuz serpilmesine ise gerek yoktur Ama ev yemeklerinde genellikle gereğinden fazla tuz kullanılır Lezzeti arttırmak için mutfak baharatlarının kullanılması ise çok daha sağlıklıdır Kalsiyum: Beslenmede kalsiyum miktarı öncelikle süt tüketimine göre oluşur Küçük çocukların ve okul çocuklarının günlük kalsiyum ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için yarım litre süt (tam yağlı veya yağsız süt veya yoğurt) yeterlidir Fosfor: Yeterince albümün ve kalsiyum içerikli besinler aynı zamanda yeterli fosforu da içerirler Demir: Kana kırmızı rengini veren maddenin oluşumu için demir mutlaka gereklidir Bu nedenle beslenmede kesinlikle ihmal edilmemelidir Şu besin maddeleri yüksek oranda demir içerirler: Sakatat türleri et et ürünleri balık kümes hayvanları yulaf ezmesi tam tahıl ekmekleri baklagiller ve ısırganotu Demir eksikliğine ve kansızlığa karşı en etkili önlem çeşitlilik ve değişiklik temeline oturtulmuş bir beslenme biçimidir