KALINBAĞIRSAK DİVERTİKÜLÜ / Bağırsak Hastalıkları /KALINBAĞIRSAK DİVERTİ BELİRTİLERİ

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-25-2012

GELİŞİMİ

Hastalığın gelişimi sırasında değişik komplikasyonlar görülebilir: • Delinme ve karın zarı iltihabı – Kalınbağırsaktaki ilişkili olduğu bölümden ayrılan divertikül kendi basma irinle dolmaya devam eder

Kalınbağırsak çevresinde mikrobik bir yayılma gelişir ve yalancı tümoral görünümü olayın kanserle karıştırılmasına neden olur

Karın zan iltihabı karnın bir bölgesinde sınırlı kalabilir (sınırlı delinme) ya da irinle dolu divertikül karın boşluğuna açılarak (serbest delinme) bütün karın zarına yayılabilir (peritonit)

Bu evrede karında kütle ele gelir; leğen (pelvis) muayenesiyle de fark edilir

Baryumun karın zarına olası geçiş tehlikesi nedeniyle, kalınbağırsağa suda eriyen kontrast maddeler verilmesi Önerilir

• Tıkanma – Kalınbağırsak iltihabına bağlı bir darlık nedeniyle mekanik tıkanma ya da karın zan iltihabı durumunda görülen işlevsel tıkanma olmak üzere iki biçimde ortaya çıkar

• Fistül (akarca) – Seyrek olarak ortaya çıkar ve uygun bir tedaviyle önlenebilir

İrinle dolan divertikülün bir kenardan patlayarak akması sonucunda oluşur

Fistüller çevredejd organlara ve özellikle çok yakın olan idrar kesesine akar

Bu durumda idrarla birlikte gaz ve dışkı çıkarılır

Öbür fistül yollan deriye, hazneye, incebağırsağa ve körba-ğırsağa doğru gider, Röntgen ile yapılan inceleme fistül yollarının görülmesini sağlar

Kalınbağırsak ve idrar kesesi fistülleri çeşitli idrar kesesi enfeksiyonlarına yol açar

• Kanamalar – Divertiküllerin damar bakımından zengin yapılan nedeniyle kanamalar oldukça sık ortaya çıkar

Kanama öncesinde genellikle bir kuluçka dönemi vardır

Çoğunlukla ani olarak koyu kırmızı kan çıkanını görülür

Bu kan kaybı düzenli rektal muayeneyle belirlenebilir

Endoskopiyle (iç-görgüleme) saptanabilen tümoral nedenler saf dışı bırakıldıktan sonra tanı kesinlesin Bu kanamaların yaklaşık yüzde 75′i kendiliğinden durur, yüzde 25 olguda ise kanama yeniden ortaya çıkar

Kanama durmazsa iki tür tedavi olanağı vardır

Bunlar, bağırsak damarına vazo-pressin şırınga edilmesi ve cerrahi girişimdir

Birinci yöntem uygulandığında genellikle yineleme görülür

Kanamanın ilk 24 saatte iki litreden fazla kan nakli gerektirmesi durumunda ise hemen cerrahi girişime başvurulmalıdır

Kolonoskopi kanamaya bağh teknik nedenler yüzünden genellikle başansız olur; lavmanla bağırsak temizliği sağlandıktan sonra denenmelidir

Kanama yerinin saptanması cerrahi girişime yol gösterir

Kolonoskopinin olanaksız olduğu durumlarda, kanın çıkış noktasının belirlenebilmesi için üst ve alt bağırsak atardamarı röntgeninin çekilmesi gerekir

Yukarıda belirtilen incelemeler sonucunda da kanama alanlan tam belirlenemeyebilir ve yinelemeleri önlemeye yönelik cerrahi bir girişime uygun yolu bulmak olanaklı olmayabilir

Divertikül incelemesi kontrast madde verilerek görüntüleme ve kolonoskopi yöntemleriyle yapılır

Röntgen, divertiküllerin varlığını ortaya koyar

Kontrast madde düşük bir basınçla verilmelidir

Öte yandan röntgen, tümörün kalınbağırsak çevresinde yarattığı görünümlerin ayırımı için yetersiz kalır

Bu durumda kolonoskopiye başvurmak gerekir

Bu yöntemin de bazı zorluklan vardır

Çok yüksek basınçlı hava vermemek ve inceleme sırasında divertikülün içinde uzun süre kalın-maması gerekir; aksi halde divertikülün delinmesine yol açılabilir

Sıradan bir divertikül röntgenle sap-tanmışsa, kolonoskopi gereksiz olabilir, ama kalınbağırsak darlığı olgulannda yararlıdır

Herhangi bir nedenle makattan kan gelmesi durumunda kanama yerinin saptanması ve kanamanın diver-tikülden kaynaklandığının doğrulanması ya da eşlik eden bir lezyonun ortaya çıkarılabilmesi için biyopsi alınmasını sağar

TEDAVİ
Ana hedef ağnlan ortadan kaldırmak ve normale yakın bir akımı sağlamaktır

Bunun için olağan tedaviye parafin yağı (günde 2 kaşık) ve antispastik (spazm-sancı giderici) ilaçlar eklenir

Enfeksiyon ortaya çıktığında yatak isti-rahati ve sol kasık çukuruna buz torbası uygulaması gerekir

Antibiyotik tedavisi öbür uygulamalarla birlikte yapılır; genellikle penisilinler ve başka antibiyotikler kullanılır

Bu tedaviyle işlevsel bozukluklar birkaç günde giderilir

Bunların yarar sağlamadığı durumda cerrahi girişim uygulanmalıdır

• Cerrahi tedavi – Çeşitli nedenlerle önerilmeyen cerrahi tedavi, yeterli tıbbi tedaviye karşın, sık sık yineleyen ya da günlerce süren antibiyotik tedavisine karşın kasık bölgesindeki kütlenin varlığını sürdürdüğü hastalara uygulanır

Nedenleri yeterince açıklanamayan idrar yolu belirtileri gösteren hastalarda da cerrahi tedaviye başvurulabilir

Ameliyat kural olarak 50 yaşın altındaki hastalara uygulanır

06-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	KALINBAĞIRSAK DİVERTİKÜLÜ / Bağırsak Hastalıkları /KALINBAĞIRSAK DİVERTİ BELİRTİLERİ GELİŞİMİ Hastalığın gelişimi sırasında değişik komplikasyonlar görülebilir: • Delinme ve karın zarı iltihabı – Kalınbağırsaktaki ilişkili olduğu bölümden ayrılan divertikül kendi basma irinle dolmaya devam eder Kalınbağırsak çevresinde mikrobik bir yayılma gelişir ve yalancı tümoral görünümü olayın kanserle karıştırılmasına neden olur Karın zan iltihabı karnın bir bölgesinde sınırlı kalabilir (sınırlı delinme) ya da irinle dolu divertikül karın boşluğuna açılarak (serbest delinme) bütün karın zarına yayılabilir (peritonit) Bu evrede karında kütle ele gelir; leğen (pelvis) muayenesiyle de fark edilir Baryumun karın zarına olası geçiş tehlikesi nedeniyle, kalınbağırsağa suda eriyen kontrast maddeler verilmesi Önerilir • Tıkanma – Kalınbağırsak iltihabına bağlı bir darlık nedeniyle mekanik tıkanma ya da karın zan iltihabı durumunda görülen işlevsel tıkanma olmak üzere iki biçimde ortaya çıkar • Fistül (akarca) – Seyrek olarak ortaya çıkar ve uygun bir tedaviyle önlenebilir İrinle dolan divertikülün bir kenardan patlayarak akması sonucunda oluşur Fistüller çevredejd organlara ve özellikle çok yakın olan idrar kesesine akar Bu durumda idrarla birlikte gaz ve dışkı çıkarılır Öbür fistül yollan deriye, hazneye, incebağırsağa ve körba-ğırsağa doğru gider, Röntgen ile yapılan inceleme fistül yollarının görülmesini sağlar Kalınbağırsak ve idrar kesesi fistülleri çeşitli idrar kesesi enfeksiyonlarına yol açar • Kanamalar – Divertiküllerin damar bakımından zengin yapılan nedeniyle kanamalar oldukça sık ortaya çıkar Kanama öncesinde genellikle bir kuluçka dönemi vardır Çoğunlukla ani olarak koyu kırmızı kan çıkanını görülür Bu kan kaybı düzenli rektal muayeneyle belirlenebilir Endoskopiyle (iç-görgüleme) saptanabilen tümoral nedenler saf dışı bırakıldıktan sonra tanı kesinlesin Bu kanamaların yaklaşık yüzde 75′i kendiliğinden durur, yüzde 25 olguda ise kanama yeniden ortaya çıkar Kanama durmazsa iki tür tedavi olanağı vardır Bunlar, bağırsak damarına vazo-pressin şırınga edilmesi ve cerrahi girişimdir Birinci yöntem uygulandığında genellikle yineleme görülür Kanamanın ilk 24 saatte iki litreden fazla kan nakli gerektirmesi durumunda ise hemen cerrahi girişime başvurulmalıdır Kolonoskopi kanamaya bağh teknik nedenler yüzünden genellikle başansız olur; lavmanla bağırsak temizliği sağlandıktan sonra denenmelidir Kanama yerinin saptanması cerrahi girişime yol gösterir Kolonoskopinin olanaksız olduğu durumlarda, kanın çıkış noktasının belirlenebilmesi için üst ve alt bağırsak atardamarı röntgeninin çekilmesi gerekir Yukarıda belirtilen incelemeler sonucunda da kanama alanlan tam belirlenemeyebilir ve yinelemeleri önlemeye yönelik cerrahi bir girişime uygun yolu bulmak olanaklı olmayabilirDivertikül incelemesi kontrast madde verilerek görüntüleme ve kolonoskopi yöntemleriyle yapılırRöntgen, divertiküllerin varlığını ortaya koyar Kontrast madde düşük bir basınçla verilmelidir Öte yandan röntgen, tümörün kalınbağırsak çevresinde yarattığı görünümlerin ayırımı için yetersiz kalır Bu durumda kolonoskopiye başvurmak gerekir Bu yöntemin de bazı zorluklan vardır Çok yüksek basınçlı hava vermemek ve inceleme sırasında divertikülün içinde uzun süre kalın-maması gerekir; aksi halde divertikülün delinmesine yol açılabilir Sıradan bir divertikül röntgenle sap-tanmışsa, kolonoskopi gereksiz olabilir, ama kalınbağırsak darlığı olgulannda yararlıdır Herhangi bir nedenle makattan kan gelmesi durumunda kanama yerinin saptanması ve kanamanın diver-tikülden kaynaklandığının doğrulanması ya da eşlik eden bir lezyonun ortaya çıkarılabilmesi için biyopsi alınmasını sağar TEDAVİ Ana hedef ağnlan ortadan kaldırmak ve normale yakın bir akımı sağlamaktır Bunun için olağan tedaviye parafin yağı (günde 2 kaşık) ve antispastik (spazm-sancı giderici) ilaçlar eklenir Enfeksiyon ortaya çıktığında yatak isti-rahati ve sol kasık çukuruna buz torbası uygulaması gerekir Antibiyotik tedavisi öbür uygulamalarla birlikte yapılır; genellikle penisilinler ve başka antibiyotikler kullanılır Bu tedaviyle işlevsel bozukluklar birkaç günde giderilir Bunların yarar sağlamadığı durumda cerrahi girişim uygulanmalıdır • Cerrahi tedavi – Çeşitli nedenlerle önerilmeyen cerrahi tedavi, yeterli tıbbi tedaviye karşın, sık sık yineleyen ya da günlerce süren antibiyotik tedavisine karşın kasık bölgesindeki kütlenin varlığını sürdürdüğü hastalara uygulanır Nedenleri yeterince açıklanamayan idrar yolu belirtileri gösteren hastalarda da cerrahi tedaviye başvurulabilir Ameliyat kural olarak 50 yaşın altındaki hastalara uygulanır