06-24-2012
|
#18
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Divan Edebiyatı
Divan Edebiyatında Dini konulardaki türler
Tevhid
Tanrının birliğini ve ululuğunu anlatan şiirlere tevhid denir Genellikle kaside biçiminde yazılırlar Tevhidde tanrının büyüklüğü, sıfatları, kudretinin sonsuzluğu, tasvir ve hayal edilebilen şeylerden soyutlanması, hiçbir şeyin ona eş ve benzer olamayışı, bütün kudret ve ilimlerin ona ait oluşu gibi özellikler sanatlı bir üslupla anlatılır Tanrı karşısında kulun acizliği vurgulanır En ünlü tevhid manzumesini Nâbî yazmıştır
Münacat
Konusu tanrıya yakarış olan şiir Genellikle kaside, ender olarak da gazel, kıta, mesnevi biçiminde yazılmıştır Türk edebiyatına 13 yüzyıldan sonra girdi Divan şairlerinin genellikle divanlarının başına koydukları münacatların temel konusu, zayıf ve çaresiz durumdaki insanın yüce ve güçlü tanrıya yalvarıp ondan yardım istemesidir
Na’t
Hazreti Muhammed’i övmek amacıyla yazılmış şiirlerdir Hazreti Muhammed’in çeşitli özellikleriyle mucizelerinin dile getirildiği bu şiirler daha çok kaside biçimiyle yazılmıştır Na’t’lara divanların başında tevhid ve münacaatlardan sonra yer verilmiştir Na’t yazmakla ünlü kişilere na’t-gü, özel dinsel törenlerde na’t okuyanlara ise na’t-han denir Fuzuli’nin "Su Kasidesi divan edebiyatının en tanınmış na’t’ıdır Türk tasavvuf müziğindeki bir form da bu adla bilinir
Maktel-i Hüseyin
Hazreti Hüseyin’in Kerbela’da şehit edilişini konu alan ve acıklı bir üslupla yazılan eserlerin tümüne verilen isimdir Daha çok Şii yazarlar tarafından kaleme alınmıştır Lirik-didaktik bir üslupla ve yalın bir dil kullanılarak yazılmışlardır Türk edebiyatındaki en en önemli Maktel-i Hüseyin, Fuzûlî’nin yazdığı Hadikatü’s-Süeda adlı eserdir
Miraciye
Hazreti Muhammed’in göğe yükselişini konu alan edebi yapıtlardır Tek başına bir kitabın konusunu oluşturabildiği gibi, eserler içinde bölümler halinde de yer alır Genellikle kaside ve mesnevi şeklinde yazılmıştır Miraciyelerde coşkulu bir söyleyiş, didaktik özellikler ve sanatlı bir üslup egemendir Cumhuriyet döneminde Abdullah Azmi Yaman’ın yazdığı Miraciye bu türe örnektir
|
|
|