Ozanlarımız (B-C-D-E)

Dertli


Telli sazdır bunun adı
Ne ayet dinler, ne kadı
Bunu çalan anlar kendi
Şeytan bunun neresinde?

Dertli gibi sarıksızdır
Ayağı da çarıksızdır
Boynuzu yok, kuyruksuzdur
Şeytan bunun neresinde?

Bolu ile Gerede arasında Yeniçağ bucağının Şahnalar köyünde 1772 yılında doğan Dertli, 1845 yılında Ankara'da ölmüştür Mezarı Gerede yakınlarında Esentepe'de dir Sonradan anayol üzerinde bir tür "Anıtmezar" yapılmıştır

Dertli'nin asıl adı İbrahim'dir Babası Ali adlı bir çiftçidir Dertli'nin babasının ölümünden sonra köyün Halil Ağası küçük yaşta babasız kalan Dertli'nin babadan kalma tarlasını, mallarını davarlarını elinden alır Dertli de, yakın köylerden birindeki akrabalarının yanına gitmek zorunda kalır

Sonraki yaşamı özetle şöyle: Üç yıl İstanbul'da, Konya'da , on yıl Mısır'da kalmış Sonra yine köyüne dönmüş evlenmiş İki oğlu olmuş Ama Dertli, birazda ozanlığının verdiği dürtülerle olsa gerek, alıştığı başı boş gezginciliğinin dürtüsüyle yine yollara düşmüş Orta Anadolu'da dolaşmış 1826'da İstanbul'a gitmiş, kısa süreli birkaç memurluk yapmış, sonra da Ankara'ya gitmiş, orada ölmüş

Dertli'nin ilk takma adı "Lütfi"dir Genellikle, kullandığı "Dertli" takma adının yaşamının güçlüklerinden geldiği söylenir, ama bir başka söylenti de bir sevi yüzünden kendisini usturayla öldürmeye kalkıştığı için "Dertli" adını aldığı yolundadır Dertli hem aruz, hem hece ölçülerini kullanmıştır Divanı vardır Ancak, asıl ününü, ozanlık değerini hece ölçüleriyle yazdığı şiirlerinde göstermiştir Bektaşi'dir Tekke ve Divan edebiyatım çok iyi bildiği anlaşılıyor Divan edebiyatım bilmesi, kent kültürüyle ilişki kurması Dertli'nin de dilinde, söyleyişinde bu kültürün izlerini bırakmıştır Dertli'nin Gevheri, Aşık Ömer, Fuzuli gibi ozanlardan etkilendiğini gösteren belirtileri bulma olanağı vardır

Çağının ünlü yaygın, kişiliği etkin birkaç ozanından biri olduğu kuşku götürmez Tek kitabı Dertli Divanı birkaç kez basıldı