06-24-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Henric İbsen-Henric İbsen Kimdir-Henric İbsen Hayatı-Henric İbsen Biyografi
(1828-1906) Norveçli şair ve oyun yazarı Henrik Johan Ibsen, çağdaş gerçekçi tiyatronun kurucusu sayılır İnsanla*rın günlük yaşantılarında karşılaştıkları so*runları ele alan oyunları ilk sahnelendiklerin*de izleyicileri şaşırtmış ve tedirgin etmişti Ne var ki, Ibsen'in oyunlarından etkilenerek başka tiyatro yazarları da bu gibi sorunları ir*deleyen oyunlar yazmaya başladılar Ibsen'in oyunları günümüzde de örnek alınmakta ve sık sık sahnelenmektedir
Varlıklı babasının işleri bozulunca büyük bir yoksulluğa düşen Ibsen, onu derinden etkileyen bu olayı sonradan oyunlarında işle*di 15 yaşındayken bir eczacının yanına çırak girdi Doktor olmaya heveslenirken, 1850'de Kristiania (bugünkü Oslo) Üniversitesi'nin giriş sınavlarında başarılı olamayınca, yazar olmaya karar verdi 1851'de Bergen'de kuru*lan yeni tiyatroda yönetmen yardımcısı ve yazar olarak çalışmaya başladı İlk oyunları orada sahnelendi Pek başarılı sayılmasalar da bu oyunlar ona önemli deneyimler kazan*dırdı
Ibsen 1864'te Roma'ya gitti Sonraki 27 yıl boyunca, ara sıra Norveç'e gidip geldiyse de asıl İtalya ve Almanya'da yaşadı 1891'de Kristiania'ya yerleşerek ölünceye kadar orada kaldı
Ibsen'in büyük b işarı kazanan ilk oyunu Brand 1866'da yayurılandı Bu oyun ve bir sonraki yıl yayımlat an Peer Gynt koşukla, daha sonraki tüm cyunları düzyazıyla yazıl*mıştır Ibsen oyunla ında toplumsal sorunları irdeleyerek, izleyic nin bu konularda kafa yormasını ve tartışmasını sağlamak amacın-ıında bir amaç ve anlam ılarında oldukça sık rast-Bu oyunlardaki kişiler beklediği belirli roller yüzünden kendileriıii kıstırılmış ve kişilikleri*ne yabancılaşmış h ssederler
A/ora, Bir Bebe: Evi (Et dukkenhjem; 1879) oyununda Ibıen genç bir kadının aile içindeki edilgen ve bağımlı konumunu sorgu*lar Bir kadının eş i e anne olmaktan öte, bir insan olarak kendisine karşı da sorumluluğu olduğunu vurgular Ibsen o dönemde bu düşüncelerinden dolayı çok ağır eleştirilere uğradı Ama bu oyunun kadınların kişilik kazanmaları ve kurtuluşları yolunda verilen mücadeleye büyük katkısı oldu Daha sonraki iki oyununu, Hortlaklar (Gengangere; 1881) ile Bir Halk Düşmanı'm (En folkefiende; 1882) bu eleştirileri yanıtlamak için yazdı Ibsen'in oyunları irdelediği konular açısın*dan olduğu kadar, sanatsal açıdan da çok yetkindir Öbür yapıtları arasında Yaban Ör*deği (Vildanden; 1886) ile Hedda Gabler (1890) sayılabilir
|
|
|