Franz Joseph Haydn - Franz Joseph Haydn Kimdir - Franz Joseph Haydn Biyografisi

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-23-2012

Franz Joseph Haydn (d

31 Mart 1732 Rohrau, Aşağı Avusturya - ö

31 Mayıs 1809 Viyana) Klasik dönemin ünlü Avusturyalı Bestecisi

Hem Mozart’ı hem Beethoven’ı etkilemiştir

Baba Haydn olarak bilinir

En çok senfoni türündeki eserleriyle tanınır; bu türde 104 eser vermiştir

Yaşamı

Joseph Haydn
Ressam:Thomas Hardy, 1791

31 Mart 1732’de Aşağı Avusturya’nın Rohrau kentinde doğan Haydn, yoksul bir ailenin çocuğu idi

Ailesi onu, 6 yaşında iken bir koroya katılmak üzere Viyana’ya gönderdi

Sesi kalınlaştıktan sonra da Viyana’da kalarak müzisyenlik yapmaya devam etti, bestecilik dersleri aldı

1761’de Esterházy ailesinin yanında iş buldu ve hayatının 30 yıldan fazlasını bu soylu aileye hizmet ederek geçirdi

İşi, onların istekleri ve ihtiyaçlarına uygun müzik bestelemekti

Diğer bestecilerden ve müzik çevrelerinden uzak oluşu, onun yaratıcılığını ortaya çıkardı, ününün yayılmasına ise engel olmadı

1780’lerde besteleri tüm Avrupa’da çalınmaktaydı

Ününden ötürü çeşitli yerlere davet edilir ve davet edildiği şehirde ilk kez çalınmak üzere bir eser bestelemesi istenirdi

Bu şekilde yazdığı Paris Senfonileri ve Londra Senfonileri en çok bilinenlerdir

Yaylı dörtlüleri için yazdığı eserlerde de kendinden öncekilerden farklı olarak her çalgıya eşit rol vererek yenilik getirmiş ve bu düşüncesiyle Mozart’ı etkileyerek Haydn’a adanmış altı kuartet bestelemesine neden olmuştur

Beethoven’ın ilk dönem eserlerinde de Haydn etkisi görülür

İki sanatçının 1781’de başlayan arkadaşlıkları yıllarca sürmüştür

Beethoven’a ise Esterhazy sarayında özel ders vermiştir

100 kadar senfoni, çok sayıda konçerto, oda müziği eserleri, 40 sonat, şarkılar, oratoryolar bestelemiştir

Haydn, Esterházy ailesinin müziksever üyesi Prens Nikalaus öldükten sonra emekli olmuş ve daha önce Viyana’ya kadar gitmesine bile izin verilmeyen ortamdan kurtulup seyahat özgürlüğüne kavuşmuştur

2 defa İngiltere’ye giden Haydn, Oxford Üniversitesi’nden fahri doktor unvanını aldı; ömrünün son yıllarında ise Viyana’ya yerleşerek koro ve orkestra için Yaratılış Oratoryosu, Mevsimler Oratoryosu gibi dini koro ve orkestra eserleri besteledi

31 Mayıs 1809’da Viyana’da öldü

Eserlerinin Hikayeleri

Haydn sefliginde Viyana'da bir yaylisazlar kuarteti

Eserlerinin çoğunun hikâyesi vardır

Örneğin 45 numaralı senfonisi, Veda Senfonisi olarak bilinir

Eserin dördüncü bölümünde 2 ya da 3 müzisyen kendi bölümlerini bitirir ve müzik halen sürürken sahneyi terk eder; bu, sahnede şef ve tek bir kemancı kalana kadar sürer

Bu senfonide Haydn ve müzisyen arkadaşlarının kış mevsiminde şehirdeki ailelerinin yanına dönmek istediklerini Prens Esterházy’e anlatmak istedikleri hikâye edilir

Prens mesajı almış ve onlara izin vermiştir

Sürpriz Senfonisi denilen 94 numaralı senfonisini ise akşam yemeği sonrasındaki konserlerde dinleyicilerinin çoğunun uyuduğunu anladığında bestelediği söylenir

Haydn’n çoğu senfonisi gibi canlı birinci bölümle başlayıp; yumuşak, yavaş tempolu ikinci bölümle devam eden senfoni dinleyicilerin uykuya daldığı sırada davullar ve çok yüksek sesli telli çalgıların melodisi ile onları uyandırır

Başlıca Yapıtları
Franz Joseph Haydn, hayatı boyunca 800'ün üzerinde besteye imza atmış, bunların yanında 450'nin üzerinde şarkının düzenlemesini yapmış klasik müzik tarihinin en verimli sanatçılarından biridir

Oratoryoları
Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuz - 1796
Die Schöpfung - 1798
Die Jahreszeiten - 1780
Die Deutsch ist Spitze - 2010

Operaları
La Canterina-1766
II Mondo della Luna-1777
L'isola disabitata-1779
La fedelta premiata-1780
Armida-1783
Lé Enessé-2010

wikipedia

org

06-23-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Franz Joseph Haydn - Franz Joseph Haydn Kimdir - Franz Joseph Haydn Biyografisi Franz Joseph Haydn (d 31 Mart 1732 Rohrau, Aşağı Avusturya - ö 31 Mayıs 1809 Viyana) Klasik dönemin ünlü Avusturyalı Bestecisi Hem Mozart’ı hem Beethoven’ı etkilemiştir Baba Haydn olarak bilinir En çok senfoni türündeki eserleriyle tanınır; bu türde 104 eser vermiştir Yaşamı Joseph Haydn Ressam:Thomas Hardy, 1791 31 Mart 1732’de Aşağı Avusturya’nın Rohrau kentinde doğan Haydn, yoksul bir ailenin çocuğu idi Ailesi onu, 6 yaşında iken bir koroya katılmak üzere Viyana’ya gönderdi Sesi kalınlaştıktan sonra da Viyana’da kalarak müzisyenlik yapmaya devam etti, bestecilik dersleri aldı 1761’de Esterházy ailesinin yanında iş buldu ve hayatının 30 yıldan fazlasını bu soylu aileye hizmet ederek geçirdi İşi, onların istekleri ve ihtiyaçlarına uygun müzik bestelemekti Diğer bestecilerden ve müzik çevrelerinden uzak oluşu, onun yaratıcılığını ortaya çıkardı, ününün yayılmasına ise engel olmadı 1780’lerde besteleri tüm Avrupa’da çalınmaktaydı Ününden ötürü çeşitli yerlere davet edilir ve davet edildiği şehirde ilk kez çalınmak üzere bir eser bestelemesi istenirdi Bu şekilde yazdığı Paris Senfonileri ve Londra Senfonileri en çok bilinenlerdir Yaylı dörtlüleri için yazdığı eserlerde de kendinden öncekilerden farklı olarak her çalgıya eşit rol vererek yenilik getirmiş ve bu düşüncesiyle Mozart’ı etkileyerek Haydn’a adanmış altı kuartet bestelemesine neden olmuştur Beethoven’ın ilk dönem eserlerinde de Haydn etkisi görülür İki sanatçının 1781’de başlayan arkadaşlıkları yıllarca sürmüştür Beethoven’a ise Esterhazy sarayında özel ders vermiştir 100 kadar senfoni, çok sayıda konçerto, oda müziği eserleri, 40 sonat, şarkılar, oratoryolar bestelemiştir Haydn, Esterházy ailesinin müziksever üyesi Prens Nikalaus öldükten sonra emekli olmuş ve daha önce Viyana’ya kadar gitmesine bile izin verilmeyen ortamdan kurtulup seyahat özgürlüğüne kavuşmuştur 2 defa İngiltere’ye giden Haydn, Oxford Üniversitesi’nden fahri doktor unvanını aldı; ömrünün son yıllarında ise Viyana’ya yerleşerek koro ve orkestra için Yaratılış Oratoryosu, Mevsimler Oratoryosu gibi dini koro ve orkestra eserleri besteledi 31 Mayıs 1809’da Viyana’da öldü Eserlerinin Hikayeleri Haydn sefliginde Viyana'da bir yaylisazlar kuarteti Eserlerinin çoğunun hikâyesi vardır Örneğin 45 numaralı senfonisi, Veda Senfonisi olarak bilinir Eserin dördüncü bölümünde 2 ya da 3 müzisyen kendi bölümlerini bitirir ve müzik halen sürürken sahneyi terk eder; bu, sahnede şef ve tek bir kemancı kalana kadar sürer Bu senfonide Haydn ve müzisyen arkadaşlarının kış mevsiminde şehirdeki ailelerinin yanına dönmek istediklerini Prens Esterházy’e anlatmak istedikleri hikâye edilir Prens mesajı almış ve onlara izin vermiştir Sürpriz Senfonisi denilen 94 numaralı senfonisini ise akşam yemeği sonrasındaki konserlerde dinleyicilerinin çoğunun uyuduğunu anladığında bestelediği söylenir Haydn’n çoğu senfonisi gibi canlı birinci bölümle başlayıp; yumuşak, yavaş tempolu ikinci bölümle devam eden senfoni dinleyicilerin uykuya daldığı sırada davullar ve çok yüksek sesli telli çalgıların melodisi ile onları uyandırır Başlıca Yapıtları Franz Joseph Haydn, hayatı boyunca 800'ün üzerinde besteye imza atmış, bunların yanında 450'nin üzerinde şarkının düzenlemesini yapmış klasik müzik tarihinin en verimli sanatçılarından biridir Oratoryoları Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuz - 1796 Die Schöpfung - 1798 Die Jahreszeiten - 1780 Die Deutsch ist Spitze - 2010 Operaları La Canterina-1766 II Mondo della Luna-1777 L'isola disabitata-1779 La fedelta premiata-1780 Armida-1783 Lé Enessé-2010 wikipediaorg