Ayrılma/Uzaklaşma hal eki

Ayrılma/Uzaklaşma Hâl Eki


İsimleri fillere bağlar


okul-dan çıktı, ev-den ayrıldı, yurt-tan geliyor, devlet-ten istedi


Eklendiği kelimeyi dolaylı tümleç yapar; yer, ayrılma, uzaklaşma bildirir:


Ali, evden yeni çıktı

Birçok seneler geçti dönen yok seferinden


Edat tümleci ve yüklem de yapar


Gönüldendir şikâyet (yüklem)

Bebek gürültüden uyandı (edat tümleci)

Yalnızlıktan sıkıldım (edat tümleci)


Durum bildirir:


Yağmur hafiften yağıyor

Ben onu yakından tanırım


Üstünlük, karşılaştırma bildirir:


Kıldan ince

baldan tatlı

Erzurum’dan soğuk şehir yok

Bundan iyisi bulunmaz


Bütünün parçasını, bütünden ayrılmayı ifade eder:


Verilen pastadan bir dilim yedi

Soruların cevabını sözlerimden çıkaracaksınız

Canından can vermek istiyordu


İsimleri edatlara bağlayarak edat grubu ve edat tümleci oluşturur:


Akşamdan beri seni arıyoruz

Yemekten sonra çayı nerede içeceğiz?


Sebep bildirir:


Soğuktan tir tir titriyordu

Yorgunluktan uyuyuverdi


İsim tamlamalarında tamlayan ekinin (-in) yerine kullanılır:


Geçen gün öğrencilerden biri yanıma geldi

Bu ürünlerden hangisini istediğinizi söyleyin


Yapım eki özelliği kazanarak eklendiği kelimeyi sıfat yapar:


Sıradan insanlarla düşüp kalkma diyordu

Sudan sebeplerle buradan ayrılıp gitti

Toptan satış

Uzaktan akraba

En içten duygular


İkilemeler kurar:


Zavallı çocuk günden güne eriyor

Baştan başa bizim bu topraklar

Durumumuz yıldan yıla kötüye gidiyor

Dünden bugüne ne değişti ki


Varlıkların neden, hangi maddeden yapıldıklarını bildirir:


Üstüne yünden bir kazak almıştı

Tahtadan kılıçlarla oynuyorlardı

Ayı derisinden post; Rus’tan dost olmaz


Zaman anlamlı kelimelere gelerek zaman anlamı katar:


Bu işi dünden halletmeliydik

Yarın geceden yola çıkmayı düşünüyoruz