[ İyelik ekleri ]

2 İYELİK EKLERİ


İsimlerin ve isim soylu kelimelerin sonuna gelerek onların sahiplerini, ait oldukları kişileri belirten eklerdir Tamlayansız kullanıldıkları zaman bu eklere iyelik zamirleri de denir


kitab-ım, kitab-ın, kitab-ı, kitab-ımız, kitab-ınız, kitap-ları


masa-m, masa-n, masa-s[2]-ı, masa-mız, masa-nız masa-ları


su-y[3]-um, su-y-un, su-y-u, su-y-umuz, su-y-unuz, su-ları


ne-y-im, ne-y-in, ne-y-i/ne-s-i, ne-y-imiz, ne-y-iniz, ne-leri


İyelik ekleri isim tamlamasında tamlanana gelir:


Zil, şal ve gül Bu bahçede raksın bütün hızı

Şevk akşamında Endülüs üç defa kırmızı


Aşkın sihirli şarkısı yüzlerce dildedir

İspanya neşesiyle bu akşam bu zildedir


Kapının kol-u,

işin baş-ı,

hayvan sevgi-s-i


İyelik ekleri bazen yer bildiren zamirlerden (işaret zamirleri) sonra gelerek belirtme görevlerinde bulunur:


burası, ötesi, şurası


Sıfatlardan sonra gelerek zamir yapar:doğrusu, böylesi, başkası


Bazen isimlerle ve sıfatlarla birlikte sevgi ve abartma ifade eder:


Camın İstanbul

Güzelim çiçekler kurumuş


İyelik eklerinden sonra hâl ekleri gelebilir:


Baba-m-a soracağım

Kardeş-i-n-i arıyormuş


-ler ekiyle –i iyelik eki birlikte kullanılarak zaman bakımından genelleme yapılır:


akşamları, sabahları, gündüzleri