|
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya'da ki Birçok İcatların Tarihleri ve Bilgileri
ELEKTROKARDİOGRAFİ CİHAZI : 1903� te Willem Einthoven, kalbin işleyişini kaydeden elektrokardiografi cihazını ( EKG ) icat etti Einthoven� ın 1924� te Nobel ödülü aldığı bu icadı, kalp atışlarının grafiksel çıktısını vermekteydi EKG, kalbin ürettiği elektrik sinyalleri ölçüp kaydederek kalp hastalığının belirtisi olabilecek düzensizlikleri ortaya çıkarır
DEMİR CİĞER : 1929� da Philip Drinker, hastaların solunumuna yardım etmek için �demir ciğer� adını verdiği bir alet tasarladı Bu aygıt, vücudun boynun altında kalan kısmını içine alan hava geçirmez bir kutudan oluşuyordu Kutunun içindeki basınç değiştirilerek ciğerlere hava girip çıkması sağlanıyordu
ELEKTRON MİKROSKOBU : 1933� te iki Alman bilim adamı Max Kroll ve Ernst Ruska� nın ortak çalışması sonucunda elektron mikroskobu doğdu Elektronların bir numunenin üzerine bombardıman edilmesiyle numunenin elektron yayması prensibi, o numunenin üç boyutlu görüntüsüne ulaşmamıza neden olmuştur Sonraları bu keşif, atomların incelenmesi ve diğer büyük keşiflerde çok yararlı olmuş, insanlığa yeni kapılar açmıştır
TETANOS AŞISI : 1926� da Fransız Ramon et Zoeller, tetanos aşısını geliştirdi 1900�lerin ilk çeyreğine kadar tetanos virüsü ölümcül olabiliyordu Her hangi bir paslı objenin açtığı küçük bir yaradan içeri giren virüs, binlerce insanın ölümüne yol açabiliyordu Zoeller� den sonra tetanos virüsü de insanoğlunun zekası karşısında tarihteki yerini almıştır
RADYASYON ÖLÇÜM ALETİ : 1913� te Alman Hans Geiger, radyasyon ölçüm aleti Geiger� i icat etti Geiger, ortamdaki radyasyon miktarını ışıma yapan parçacıklar aracılığıyla hesaplamayı başarınca, insanoğlu hiçbir şekilde sonuçları baş gösterene kadar fark edilemeyen bu gizli düşmanın varlığından en azından haberdar olabilmeyi başarabilmiştir
DNA : Tıp tarihi boyunca yapılmış en büyük keşiflerden biri olarak kabul edilen DNA, 1953 yılında James Watson ve Francis Crick tarafından bulundu İki bilim adamı, çifte heliks sarmalı etrafında sıralanmış yaşamın temel yapı taşlarının varlığını bularak genetik biliminin doğmasını sağlamışlardır
LAZER : Lazer kuramı, 1958� de Amerikalı fizikçiler Charles Townes ve Arthur Schawlow ortaya atmıştır İlk lazeri 1960� da Theodore Maiman yapmıştır Günümüzde lazer, ameliyatlarda dokuları kesmek ya da kılcal damarlarını kapamak amacıyla kullanılmaktadır
HEPATİT � B : 1971� de Amerikalı Blumberg et Millman, Hepatit-B aşısını geliştirdi Bugün Dünya Sağlık Örgütü� nün, insanlığı tehdit eden ve en önemli virüsler listesinde yer AIDS ile birlikte en üst sıralara koyduğu Hepatit-B virüsü, aşısı olmasına rağmen neden olduğu hastalık hakkında yeterli bilgiye sahip olunamaması nedeniyle yaygınlığını sürdürmektedir
GRİP AŞISI : 1976� da grip aşısı geliştirildi Fakat aşısı bulunmasına rağmen halen grip mikrobundan insanoğlunun kurtulduğunu söyleyemeyiz
YARA BANDI : 1920� de Earle Dickson, özellikle mutfak işlerini yaparken karısının çok sık elini kestiğini görüp karısı için bir gazlı bez ve selobant yardımıyla ilk yara bandını yapmış ve bu icadı zamanla çok tutulmuştur İlginç bir hikayeye sahip olan bu icat, bugün evde, işte ve okulda tüm ilk yardım çantalarında bulunan bir malzeme olmuştur
STETESKOP : 1816� da Rene Laennec, Paris sokaklarında dolaşırken, oyun oynayan iki çocuğun, birbirlerinin göğsünü ellerindeki tahta borularla dinlemekte olduğunu fark etti Daha sonra Laennec, bir kağıdı rulo yaparak ucuna bir ip bağladı ve bir başkasının göğsünü dinlemeyi başardı Bu alete Yunanca �göğüs� anlamına gelen �steteskop� adını verdi
AMBULANS : 1790� da Dominique Larrey, hastaları hastaneye yetiştirebilmek için hafif bir araba tasarladı 1792� de Fransa, hem Avusturya hem de Prusya ile savaş halindeydi Ağır arabaların yaralıları toplamak için cepheye ulaşamadıkları görülünce Larrey� in bu tasarımı hayata geçmiş oldu
BEHÇET HASTALIĞI : Çok sayıda sistemi ilgilendiren iltihabi bir hastalık olan Behçet hastalığı ilk olarak 1937 yılında Türk dermatolog Dr Hulusi Behçet tarafından tanımlanmıştır Çoğunlukla Ortadoğu ve Japonya da görülen bu hastalıkla ilgili araştırmalar halen yürütülmektedir
YAPAY KALP : 1982� de Dr Robert Jarvik, ilk yapay kalbi üretti Dr Jarvik tarafından icat edilen ilk yapay kalp, tırnak büyüklüğündeki bir motorla çalışıyordu �Jarvik 7� olarak da bilinen alet, Seattle� lı diş hekimi Barney Clark� ın onayı üzerine kendisine takıldı ve hasta tam 112 gün �Jarvik 7� ile yaşamını sürdürdü
ÇOCUK FELCİ AŞISI : 1957� de ilk çocuk felci aşısını Dr Albert Sabin geliştirdi Dr Sabin tarafından geliştirilen çocuk felci aşısı pek çok çocuğun skat olarak hayatına devam etmesini de önlemiş oluyordu Sabin� in geliştirmiş olduğu aşı, tıpkı bugünkü gibi ağız yoluyla uygulanmaktaydı
ASPİRİN : 1829� da bilim adamlarının, söğüt ağacının yaprağında bulunan �salisin� adlı kimyasal bir maddenin ağrı kesici özelliği olduğunu keşfetmelerinden sonra Charles Frederic Gerhard bu maddeyi kullanarak �salisilik asiti� geliştirmiştir 1899� da Alman kimyager Felix Hoffmann� ın Gerhard� ın formülünü geliştirmesi sonucunda Aspirin tıbbın hizmetine sunulmuştur
DİYALİZ MAKİNESİ : 1985� TE Willem J Kolff, diyaliz makinesini icat etti Böbrek hastaları için en büyük icat kuşkusuz diyaliz makinesidir Bugün bu makine sayesinde böbrek yetmezliği çeken pek çok hasta, hastalıklarının seyrini yavaşlatıyor ve böbrek nakli sıralarını beklerken rahat nefes alabiliyorlar
PENİLİSİN : 1928� de Alexander Fleming, penilisini geliştirdi Penisilini geliştirmeden önce Fleming, �lizozim� adı verilen mikrop öldüren bir maddeye ulaşmıştı Bu sayede bakterileri öldürebilen bir maddenin varlığı fikri ilk kez doğmuş oldu Fleming, penisilini bulduğu zaman onun, etrafındaki bakterileri öldürdüğünü tesadüf eseri görmüştü ve bunu tıpta kullanabileceğini düşünmüştü
ALZHEIMER HASTALIĞI : Demans� ın (bunama) en sık nedeni olan ve bellek bozukluğu ile karakterize Alzheimer Hastalığı ilk olarak 1906 yılında Alman nöropsikiyatrist Alois Alzheimer tarafından tanımlanmıştır
KORTİZON : 1935� te Percy Lavon Julian, kortizonu geliştirdi Soya filizlerinden sentetik yoldan elde edilen kortizon, artrit ve diğer inflamatuar tedavisinde büyük bir gelişme olarak kabul edildi
X IŞINLARI : 1895� te Wilhelm Röntgen, X ışınlarının varlığını saptadı Röntgen bir gün, anot ve katot üzerinde çalışmalar yaptığı sırada iki farklı yüklü ucun arsında bir etkileşim olduğunu fark eder Böylece X ışınları bulunur Bugün X ışınları başta tıp ve başka pek çok alanda insanlığın hizmetinde kullanılmaktadır
İNSÜLİN : 1922� de Sir Frederick Banting, JJR Mac Leod, Charles Best ve JB Collip insülini geliştirdi Şeker hastalarının hayatını kolaylaştıran keşiflerin başında insülin gelmektedir Pankreasın salgıladığı bir hormon olan insülinin şeker hastalarında yetersiz düzeyde bulunduğunu fark eden Banting, Mac Leod, Best ve Collip maddeyi izole ederek ilaç haline getirmişlerdir
KAN ŞEKERİ ÖLÇÜM SİSTEMİ : Kimyacı Helen Free, kan şekeri ölçüm sistemini geliştirdi Şeker hastalarının kendi kendilerine uygulayabilecekleri ilk test, Free� nin kandaki glukoz miktarına duyarlı bir enzimi laboratuar ortamında izole etmesi sonucunda bulunmuştur Hasta, test kiti içinden çıkan iğne ile parmağının ucundan bir damla kan alıyor ve kitin üzerine damlatıyordu Enzimde oluşan renk değişimi, hastanın şeker düzeyi hakkında sağlıklı bir bilgi vermekteydi
VİTAMİN HAPI : 1942� de Robert R Williams, vitamin haplarını geliştirdi ve patentini aldı Williams, bir telefon şirketinde araştırmacı olarak çalışmakta ve boş zamanlarında yetersiz beslenme sorunlarını ortadan kaldırabilmek amacıyla vitaminlerin sentetik olarak üretilmesi üzerinde çalışmaktaydı İlk olarak Tiamin ve B vitaminlerini elde etmeyi başaran Williams, bir şirket kurarak bunların seri üretimne başladı
MAGNETİK REZONANS (MR) : İlk olarak 1930� larda üzerinde çalışılan MR tekniğini, 1970� te Raymond Damadian adlı bir doktor geliştirerek insanlığın hizmetine sunmuştur Ameliyata gerek kalmadan insan vücudunun resmini çıkarmaya yarayan MR sistemi, manyetik alan ve radyo dalgaları yardımıyla insan dokusunun farklı kademelerini farklı renklerde göstermekte ve dolayısıyla kanserli dokuları tespit edebilmektedir X ışınları ve radyasyon kullanılmadığı için MR teknolojisi sağlığa zarar vermemektedir
HOLOGRAM : 1947� de Dennis Gabor, ilk hologramik görüntüyü oluşturdu Macar asıllı bilim adamı Gabor, elektron mikroskobunda üç boyutlu görüntüler üzerinde çalışırken aklına üç boyutlu nesnelerin görüntüsünün elde edilip edilemeyeceği sorusu geldi İlk görüntü küçük bir kuşa aitti ve görenleri şaşkına çevirmişti 1960 yılında hologram teknolojisinin tıp alanında kullanılabilmesi için ihtiyaç duyulan lazer keşfedildi
ŞIRINGA : 1853� te Charles Pravaz, şırıngayı icat etti Kan damarlarına ve kasların içine ilaç enjekte etmekte kullanılan deri altı şırıngası, tıp açısından büyük bir yenilikti 1987� de bir başka doktor Jean-Louis Brunet, kan örneği alınırken enjektöre takılan bir başka aletin patentini aldı Alet, şırınga hastadan çıkarılır çıkarılmaz şırınganın ağzını tıkıyordu Böylece doktor ve hemşireler mikroplu kanla temas etmemiş oluyorlardı
BİGİSAYAR YAZICISI : 1953 yılında Remington-Rand, geliştirdiği yüksek hızlı bilgisayar yazıcısını �univac� adlı bir bilgisayara bağlayarak kullanmaya başladı 1976 yılında Remington-Rand� ın yazıcısı temel alınarak ilk mürekkep püskürtmeli yazıcı geliştirildi 1988 yılına gelindiğinde ise yazıcılar oldukça yaygınlaşmış ve bilgisayar donanımlarının vazgeçilmez bir parçası halini almıştır
AMPUL : 1878� de Joseph Swan, elektrik ampulünü icat etti Cam bir ampul içinde kömürleştirilmiş bir filaman vardı Swan, ampulün içindeki havayı boşalttı Çünkü havasız ortamda filaman yanıp tükenmiyordu
DİNAMO : 1867� de Werner Siemens, dinamoyu icat etti Elektriği pratik olarak ilk Siemens elde etmiştir Siemens, elektriğin ve mıknatısın birlikte kullanıldıklarında birbirlerini güçlendirdiğini fark etmiştir Siemens, bunun üzerine ilk çift T motorlu dinamo makinesini icat etmiştir Ardından Gramme ve Tesla, bu konuda Siemens� in çalışmalarını geliştirmişlerdir
|