Örümcek Ağı

Örümceklerin yaradılışı ve yaptıkları işleri okuduğunuzda hayran kalacaksınız En başta da kurdukları ağlar ile hayran bırakıyorlar Hepsi birer mimarlık ve mühendislik harikası




Örümcekler ağlarındaki titreşimlere karşı çok hassastırlar Dişi kara dul örümceği ağdaki titreşimlerin kaynağının ağa takılan bir av mı yoksak çiftleşmeye gelen bir erkek mi olduğunu hemen anlar




Bir örümceğin üsttekine benzer bir ağ yapabilmesi için; vücudunda bir dokuma fabrikası gibi çalışan tarakların, kimyevi maddeler üreten bir laboratuvarın ve daha pek çok kompleks organın var olması gerekmektedir




Bütün örümceklerin vücudunda, çok güçlü sindirim salgıları üreten organlar, en hassas titreşimleri hisseden algılayıcılar, zehir enjeksiyonu yapabilen güçlü kıskaçlar vardır




Örümceğin arka iki bacağının görevi salgılanan ipliği eğirmektir Bu bacaklarda ipliği eğirmeye yarayan özel taraklar bulunur Tarakların ucuna eğirme sahası denir; her eğirme sahasının üzeri yüzlerce eğirme tüpüyle örtülüdür Bu tüpler vasıtasıyla karındaki ipek bezlerinde salgılanan sıvı ipek, vücudun dışına çıkarılır ve iplikçikler şeklinde eğirilir




Örümcekler ördükleri ağların yapışkan bölümlerine basmadan sadece kuru taraflarında hareket ederler Ender olarak bastıkları yapışkan ağlara yapışmaktan kurtulmalarını ise, salgılamış oldukları bir sıvıyla ayaklarını kaplamalarına borçludurlar




AĞLARI NASIL YAPIYORLAR: Örümceğin ağı; ağırlığı taşıyan iskelet iplikleriyle, bu ipliklerin üzerine yerleştirilmiş spiral şekilli yapışkan özellikteki yakalama ipliklerinden ve ağın iplerini birbirine birleştiren bağlantı iplerinden oluşur Spiral şekilli yapışkan iplikler, iskelet ipliklerine tam olarak bağlanmazlar Böylece ağa yakalanan böcek kurtulmaya çalıştıkça yapışkan ağa daha fazla yapışmış olur




Böceğin üzerine tamamen yapışan yakalama ipi, zamanla esnekliğini kaybederek, sertleşir ve sağlamlaşır Bu şekilde böcek kapana kısılır, hareketsiz kalıp kaskatı kesilir Bundan sonra ise av adeta canlı paketlenmiş hazır bir besin gibi, sağlam iskelet ipliklerinin üzerinde, örümceğin gelip son darbeyi vurmasını beklemek zorundadır




Örümcek ağlarının etkili bir tuzak olabilmesi için sadece yapışkan özelliğe sahip olması ya da farklı özellikteki ipliklerden üretiliyor olması yeterli değildir Örneğin ağın uçan böcekleri durdurabilecek şekilde dizayn edilmiş olması da gerekmektedir



ÜÇ BOYUTLU AĞ: Üç boyutlu ağ ya da diğer adıyla "Aerial yakalama tuzakları", iki boyutlu ağlara göre daha karmaşık bir yapı içerirler Ağ bir düzlem şeklinde değil, karmaşık üç boyutlu bir yapıdadır Bu çeşit ağlar yayılmış yumak yığınları görünümündedir Bu yüzden de ağın denetlenmesi, iki boyutlu ağlara göre daha zordur Eğer örümceğin itibar etmediği küçük böcekler ve parazitler ağa yakalanıyorsa, örümceğin işi daha da zorlaşır Bu yüzden örümcek, ağını kurmak için bu tip ziyaretçilerin olmadığı bir bölgeyi seçer





Bu ağları kullanan örümceklerden biri kara dul örümceğidir Üstün bir mimari tekniğe sahip olan örümcek ağının içinde, aynı zamanda mekanik bir tuzak da vardır Bu tuzak yoğun ve yapışkan bir ağ alanını içerir Bu ağ topu, yere fazla güçlü olmayan iplikçiklerle bağlanır Kımıldayan bir böcek ağ topuna yapışır yapışmaz, iplikçikler kopar, yer ile bağlantı kesilir Ve örümcek bir süre sonra tuzağı yukarı, üç boyutlu ağın ortasına çekerek, hareketsiz kalmış avını öldürür




Liyphia cinsi örümcekler ise hamak biçimli ağlar örerler Ağ yukarıdan ve aşağıdan ipliklerle otlara tutturulur Üstteki ipliklere takılan böcekler ağın içine düşer




Bazı üç boyutlu ağlar kubbemsi yapıdadır Örümcek bu karmaşık yapıya yakalanan çok küçük bir böceğin bile kesin konumunu titreşimler sayesinde hatasız olarak belirler




Kuşların ağlarını parçalamasını engellemek için örümcekler ağlarına üsttekine benzer zigzağ şekiller yaparlar




Ağ, bulunduğu ortama bağlı olarak, örülmesinden çok kısa bir zaman sonra -24 saat sonra bile- böcekleri yakalamasını sağlayan özelliklerini yitirebilir Bu yüzden ağ, periyodik olarak bozulup yeniden yapılır




Örümcek bozduğu ağın ipliğini yer ve sindirir Sindirdiği iplikteki amino asitleri bir sonraki ağın yapımında kullanacaktır
Örümceklerin türlerine göre ağın yenen bölgesi ve yeme zamanı da değişiklik gösterir Örneğin bahçe örümcekleri ağın çerçevesine dokunmayıp, yalnızca ağın yarıçapını ve yapışkan spiralini yerler




Tropikal bölge örümcekleri ağlarını alacakaranlıkta kurar ve bu ağı şafakla birlikte yerler Ilıman bölgelerde ise örümcekler, ağlarını yiyerek yenisini kurma işini gece yaparlar Çünkü bu bölgelerde yaşayan gece böcekleri tropikal bölgelerdeki gibi bol değildir Bu nedenle ağın gündüz boyunca kurulu tutulması gereklidir




AVA GÖRE AĞ YAPARLAR: Örümcekler ağlarını, avlamak istedikleri hayvanın boyutuna göre örerler Örneğin Güney Amerika örümceği, Eylül ayında yeni yuvalar aramaya çıkan beyaz karıncaları daha kolay yakalayabilmek için sık gözlü ağlar örerken, avlamak istediği böcek, büyük boyutlu bir kelebek olduğunda ördüğü ağın gözleri büyümekte, sağlamlığı ve esnekliği daha da artmaktadır





Örümcekler kendileri için çok değerli olan ağlarını genellikle tenha yerlere kurarlar Bunun nedeni hayvanlar veya doğa şartları tarafından ağın bozulmasını önlemektir




Ağlarını korumak için örümcekler son derece ilginç yöntemler kullanırlar Bu yöntemlerin en ilginçlerinden bir tanesi de Orta Amerika'da yaşayan Argiope örümceklerinin ağlarında görülür Bu örümcekler ağlarına parlak beyaz renkte, zig-zag şeklinde işaretler koyarlar Bu işaretler kuşlar için bir uyarıdır ve ağın içinden geçmemeleri gerektiğini hatırlatmaktadır




Kimi örümcekler ağı sadece rüzgardan korunmak için kurar Erkek örümcekler ise dişilerini bu ağlar sayesinde bulur




Ve son not: Örümcek ağını oluşturan her iplik, aynı kalınlıktaki bir çelikten çok daha dayanıklıdır Örümcek ağlarına bir de bu gözlerle bakın ve etrafınızdaki mucizeleri kaçırmayın!